Süleymanin Məsəlləri 23
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
Quando tu sederai [a tavola] con alcun signore, Per mangiar con lui, Considera attentamente quello che [sarà] dinanzi a te;
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
[Altrimenti], se tu [sei] ingordo, Tu ti metterai un coltello alla gola.
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
Non appetire le sue delizie; Perciocchè sono un cibo fallace.
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
Non affaticarti per arricchire; Rimanti della tua prudenza.
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
In un batter d'occhio [le ricchezze] non [sono più]; Perciocchè ad un tratto si fanno delle ale; [E sono] come un'aquila, che se ne vola in aria.
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
Non mangiare il pan dell'uomo che è d'occhio maligno, E non appetire le sue delizie.
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
Perciocchè, come egli è villano nell'anima sua, Così egli ti dirà: Mangia, e bevi; Ma il cuor son non [sarà] teco.
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
Tu vomiterai il boccone [che ne] avrai mangiato, Ed avrai perduti i tuoi ragionamenti piacevoli.
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
Non parlare in presenza dello stolto; Perciocchè egli sprezzerà il senno de' tuoi ragionamenti.
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
Non rimuovere il termine antico; E non entrare ne' campi degli orfani.
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
Perciocchè il lor riscotitore [è] potente; Egli difenderà la causa loro contro a te.
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
Porgi il tuo cuore all'ammaestramento, E le tue orecchie a' detti della scienza.
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
Non risparmiare la correzione al fanciullo; Benchè tu lo batti con la verga, non [però] morrà.
Tu lo batterai con la verga, E libererai l'anima sua dall'inferno. (Sheol h7585)
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
Figliuol mio, se il tuo cuore è savio, Il mio cuore altresì se ne rallegrerà.
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
E le mie reni gioiranno, Quando le tue labbra parleranno cose diritte.
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
Il cuor tuo non porti invidia a' peccatori; Anzi [attienti] sempre al timore del Signore.
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
Perciocchè, se vi è premio, La tua speranza non sarà troncata.
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
Ascolta, figliuol mio, e sii savio; E addirizza il tuo cuore nella [diritta] via.
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
Non esser de' bevitori di vino; [Nè] de' ghiotti mangiatori di carne.
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
Perciocchè l'ubbriaco ed il ghiotto impoveriranno; Ed il sonnecchiare farà vestire stracci.
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
Ubbidisci a tuo padre, il qual ti ha generato; E non isprezzar tua madre, quando sarà divenuta vecchia.
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
Compera verità, e non vender[la], [Compera] sapienza, ammaestramento, ed intendimento.
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
Il padre del giusto gioirà grandemente; E chi avrà generato un savio, ne avrà allegrezza.
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
[Fa]' che tuo padre e tua madre si rallegrino; E che quella che ti ha partorito gioisca.
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
Figliuol mio, recami il tuo cuore, E gli occhi tuoi guardino le mie vie.
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
Perciocchè la meretrice [è] una fossa profonda, E la straniera un pozzo stretto.
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
Ed anche ella sta agli agguati, come un ladrone; Ed accresce [il numero de]'malfattori fra gli uomini.
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
A cui [avvengono] i guai? a cui i lai? A cui le contese? a cui i rammarichi? A cui le battiture senza cagione? a cui il rossore degli occhi?
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
A quelli che si fermano lungamente appresso il vino; A quelli che vanno cercando da mescere.
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
Non riguardare il vino, quando rosseggia, Quando sfavilla nella coppa, [E] cammina diritto.
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
Egli morderà alla fine come il serpente, E pungerà come l'aspido.
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
[Allora] gli occhi tuoi vedranno cose strane, E il tuo cuore parlerà cose stravolte.
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
E tu sarai come chi giace in mezzo al mare, E come chi dorme in su la cima dell'albero della nave.
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
[Tu dirai: ] Altri mi ha battuto, ed io non ne ho sentita la doglia; Altri mi ha pesto, [ed] io non me ne sono avveduto; Quando mi risveglierò? io tornerò a cercarlo ancora.
