< Süleymanin Məsəlləri 23 >
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
When you sit to eat with a ruler, consider diligently what is before you;
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
put a knife to your throat if you are a man given to appetite.
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
Don’t be desirous of his dainties, since they are deceitful food.
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
Don’t weary yourself to be rich. In your wisdom, show restraint.
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
Why do you set your eyes on that which is not? For it certainly sprouts wings like an eagle and flies in the sky.
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
Don’t eat the food of him who has a stingy eye, and don’t crave his delicacies,
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
for as he thinks about the cost, so he is. “Eat and drink!” he says to you, but his heart is not with you.
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
You will vomit up the morsel which you have eaten and waste your pleasant words.
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
Don’t speak in the ears of a fool, for he will despise the wisdom of your words.
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
Don’t move the ancient boundary stone. Don’t encroach on the fields of the fatherless,
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
for their Defender is strong. He will plead their case against you.
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
Apply your heart to instruction, and your ears to the words of knowledge.
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
Don’t withhold correction from a child. If you punish him with the rod, he will not die.
14 Əgər sən onu kötəkləsən, Canını ölülər diyarından xilas edərsən. (Sheol )
Punish him with the rod, and save his soul from Sheol. (Sheol )
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
My son, if your heart is wise, then my heart will be glad, even mine.
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
Yes, my heart will rejoice when your lips speak what is right.
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
Don’t let your heart envy sinners, but rather fear the LORD all day long.
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
Indeed surely there is a future hope, and your hope will not be cut off.
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
Listen, my son, and be wise, and keep your heart on the right path!
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
Don’t be amongst ones drinking too much wine, or those who gorge themselves on meat;
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
for the drunkard and the glutton shall become poor; and drowsiness clothes them in rags.
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
Listen to your father who gave you life, and don’t despise your mother when she is old.
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
Buy the truth, and don’t sell it. Get wisdom, discipline, and understanding.
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
The father of the righteous has great joy. Whoever fathers a wise child delights in him.
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
Let your father and your mother be glad! Let her who bore you rejoice!
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
My son, give me your heart; and let your eyes keep in my ways.
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
For a prostitute is a deep pit; and a wayward wife is a narrow well.
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
Yes, she lies in wait like a robber, and increases the unfaithful amongst men.
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaints? Who has needless bruises? Who has bloodshot eyes?
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
Those who stay long at the wine; those who go to seek out mixed wine.
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
Don’t look at the wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly.
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
In the end, it bites like a snake, and poisons like a viper.
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
Your eyes will see strange things, and your mind will imagine confusing things.
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
Yes, you will be as he who lies down in the middle of the sea, or as he who lies on top of the rigging:
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
“They hit me, and I was not hurt! They beat me, and I don’t feel it! When will I wake up? I can do it again. I will look for more.”