Süleymanin Məsəlləri 23
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
When you sit to eat with a ruler, Diligently consider that which [is] before you,
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
And you have put a knife to your throat, If you [are] a man of appetite.
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
Have no desire to his delicacies, seeing it [is] lying food.
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
Do not labor to make wealth, Cease from your own understanding, Do you cause your eyes to fly on it? Then it is not.
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
For wealth makes wings to itself, It flies to the heavens as an eagle.
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
Do not eat the bread of an evil eye, And have no desire to his delicacies,
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
For as he has thought in his soul, so he [is]. “Eat and drink,” he says to you, And his heart [is] not with you.
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
You vomit up your morsel you have eaten, And have marred your words that [are] sweet.
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
Do not speak in the ears of a fool, For he treads on the wisdom of your words.
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
Do not remove a border of ancient times, And do not enter into fields of the fatherless,
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
For their Redeemer [is] strong, He pleads their cause with you.
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
Bring your heart to instruction, And your ear to sayings of knowledge.
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
Do not withhold discipline from a youth, When you strike him with a rod he does not die.
You strike him with a rod, And you deliver his soul from Sheol. (Sheol h7585)
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
My son, if your heart has been wise, My heart rejoices, even mine,
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
And my reins exult when your lips speak uprightly.
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
Do not let your heart be envious at sinners, But—in the fear of YHWH all the day.
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
For is there a posterity? Then your hope is not cut off.
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
Hear, my son, and be wise, And make your heart blessed in the way,
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
Do not become drunk with wine, Among gluttonous ones of flesh,
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
For the drunkard and glutton become poor, And drowsiness clothes with rags.
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
Listen to your father, who begot you, And do not despise your mother when she has become old.
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
Buy truth, and do not sell, Wisdom, and instruction, and understanding,
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
The father of the righteous rejoices greatly, The begetter of the wise rejoices in him.
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
Your father and your mother rejoice, Indeed, she bearing you is joyful.
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
Give, my son, your heart to me, And let your eyes watch my ways.
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
For a harlot [is] a deep ditch, And a strange woman [is] a narrow pit.
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
She also, as catching prey, lies in wait, And she increases the treacherous among men.
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
Who has woe? Who has sorrow? Who has contentions? Who has complaint? Who has wounds without cause? Who has redness of eyes?
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
Those lingering by the wine, Those going in to search out mixed wine.
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
Do not see wine when it shows itself red, When it gives its color in the cup, It goes up and down through the upright.
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
Its latter end—it bites as a serpent, And it stings as a viper.
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
Your eyes see strange women, And your heart speaks perverse things.
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
And you have been as one lying down in the heart of the sea, And as one lying down on the top of a mast.
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
“They struck me, I have not been sick, They beat me, I have not known. When I awake—I seek it yet again!”
