Süleymanin Məsəlləri 23
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
Ka ibedo mondo ichiem gi ruoth, non maber gima ni e nyimi,
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
ka in jawuoro to dimbri nono to onyalo keto pala e dwondi.
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
Kik igomb chiembe mamit, nimar chiemono en mar wuondruok.
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
Kik iwe tich bari ndasi ni mondo ibed ja-mwandu, bed gi rieko mondo iritri.
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
Ngʼi mwandu mana matin nono, to bangʼe gidhi, nimar adiera gibiro bedo gi bwombe, kendo gifu gidhi e kor polo ka ongo.
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
Kik icham chiemb jagwondo, kik igomb chiembe mamit,
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
nimar en ngʼat mosiko paro nengo mochul. Owachoni niya, “Chiem kendo methi,” to chunye ok ni kodi.
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
Ibiro ngʼogo mano matin mane ichamo kendo ibiro bedo ni iketho kindeni kuom pwoch mipuoyego.
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
Kik iwuo ne ngʼat mofuwo, nikech obiro chayo rieko mag wechegi.
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
Kik igol kidi mar kiewo machon, kata ima nyithindo maonge wuone puothegi;
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
nimar Jal moritogi en ratego; obiro chwakogi e kindi kodgi.
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
Ket chunyi ne puonj to iti ne weche mag ngʼeyo.
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
Kik itamri kumo nyathi; nimar chwat ok nyal nege.
Kikumo nyathi kod kede to obiro reso chunye aa e tho. (Sheol h7585)
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
Wuoda, ka chunyi riek, eka chunya biro bedo mamor,
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
chunya ma iye nobed mamor ka lewi wacho gima nikare.
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
Kik ibed gi nyiego e chunyi nikech joricho; to kinde duto bedi gi dwaro mar luoro Jehova Nyasaye moloyo.
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
Adier, ka itimo kamano to inibed gi geno e ndalo mabiro, kendo genoni ok nongʼad oko.
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
Wuoda, winja, eka inibed mariek, kendo ket chunyi e yo moriere tir.
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
Kik iriwri gi jogo ma madho kongʼo mangʼeny kata jowuoro mohero ringʼo,
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
nimar jomer kod jowuoro bedo jochan, kendo nongʼno rwakogi gi lewni moti.
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
Winj wuonu, nikech en ema nonywoli, kendo kik icha minu ka oti.
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
Adiera gi rieko gi puonjruok kod ngʼeyo tiend wach ema nyaka iyudi, kata dabed ni ingʼiewogi gi nengo matek.
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
Wuon ngʼat makare nigi mor maduongʼ; ngʼatno man-gi wuowi mariek obedo mamor kode.
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
Mad wuonu gi minu bed mamor; mad minu mane onywoli bed gi ilo.
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
Wuoda, miya chunyi, kendo ket wengegi orit yorena,
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
nimar dhako ma jachode en bur matut, to dhako mabayo en soko madiny.
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
Ka jamecho obuto korito, to omedo keto ji ma ok jo-adiera mangʼeny e kind ji.
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
En ngʼa man-gi masira? En ngʼa man-gi lit? En ngʼa man-gi lweny? En ngʼa man-gi ngʼur? En ngʼa man-gi adhonde ma ok owinjore? En ngʼa man-gi wangʼ makwar motimo remo?
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
Jogo madeko oko ka kongʼo, madhi mondo gibil kongʼo mokik mayoreyore.
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
Kik ingʼi kongʼo kochiek mowalo, ka obabni e kikombe, ka omadhore mos kolor piny!
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
Bangʼe to okecho ka thuol kendo oketo kwiri kaka fu.
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
Wengeni biro neno gik mayoreyore to pachi paro gik morundore.
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
Ibiro chalo ngʼat ma nindo e nam mar apaka matek, ka inindo ewi apaka.
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
Ibiro wacho niya, “Gigoya, to ok ahinyra! Gigoya, to ok awinji! Karangʼo ma abiro chiewoe mondo adog ameth kendo?”
