< Matta 5 >
1 İsa izdihamı görüb dağa çıxdı. Oturan kimi şagirdləri Onun yanına gəldi.
And seeing the multitudes, he went up into a mountain: and when he was set, his disciples came unto him:
2 İsa danışmağa başlayıb onları öyrədərək dedi:
And he opened his mouth, and taught them, saying,
3 «Nə bəxtiyardır ruhən yoxsullar! Çünki Səmavi Padşahlıq onlarındır.
Blessed are the poor in spirit: for theirs is the kingdom of heaven.
4 Nə bəxtiyardır yaslı olanlar! Çünki onlar təsəlli tapacaq.
Blessed are they that mourn: for they shall be comforted.
5 Nə bəxtiyardır həlimlər! Çünki onlar yer üzünü irs alacaq.
Blessed are the meek: for they shall inherit the earth.
6 Nə bəxtiyardır salehlik üçün acıb-susayanlar! Çünki onlar doyacaq.
Blessed are they which do hunger and thirst after righteousness: for they shall be filled.
7 Nə bəxtiyardır mərhəmətli olanlar! Çünki onlara mərhəmət ediləcək.
Blessed are the merciful: for they shall obtain mercy.
8 Nə bəxtiyardır ürəyi təmiz olanlar! Çünki onlar Allahı görəcək.
Blessed are the pure in heart: for they shall see YHWH.
9 Nə bəxtiyardır sülhyaradanlar! Çünki onlar Allahın övladları adlanacaq.
Blessed are the peacemakers: for they shall be called the children of YHWH.
10 Nə bəxtiyardır salehlik uğrunda təqib edilənlər! Çünki Səmavi Padşahlıq onlarındır.
Blessed are they which are persecuted for righteousness' sake: for theirs is the kingdom of heaven.
11 İnsanlar Mənə görə sizi təhqir edib təqib edəndə, yalan söyləyib sizə hər cür böhtan atanda siz nə bəxtiyarsınız!
Blessed are ye, when men shall revile you, and persecute you, and shall say all manner of evil against you falsely, for my sake.
12 Sevinin və şadlanın! Çünki göylərdə mükafatınız böyükdür. Axı sizdən qabaq gələn peyğəmbərləri də belə təqib ediblər.
Rejoice, and be exceeding glad: for great is your reward in heaven: for so persecuted they the prophets which were before you.
13 Siz yer üzünün duzusunuz. Amma duz öz dadını itirərsə, nə ilə duzlanar? Artıq çölə atılıb insanlar tərəfindən tapdalanmaqdan başqa bir şeyə yaramaz.
Ye are the salt of the earth: but if the salt have lost his savour, wherewith shall it be salted? it is thenceforth good for nothing, but to be cast out, and to be trodden under foot of men.
14 Siz dünyanın nurusunuz. Dağın zirvəsində qurulan şəhər gizli qala bilməz.
Ye are the light of the world. A city that is set on an hill cannot be hid.
15 Heç kim çırağı yandırıb qabın altına qoymaz. Əksinə, çıraqdana qoyar ki, evdəkilərin hamısını işıqlandırsın.
Neither do men light a candle, and put it under a bushel, but on a candlestick; and it giveth light unto all that are in the house.
16 Eləcə də sizin nurunuz insanların qarşısında elə parlasın ki, onlar xeyirxah işlərinizi görüb göylərdə olan Atanızı izzətləndirsinlər.
Let your light so shine before men, that they may see your good works, and glorify your Father which is in heaven.
17 Sanmayın ki, Mən Qanun və Peyğəmbərlərin sözlərini ləğv etmək üçün gəldim. Mən onları ləğv etmək üçün yox, yerinə yetirmək üçün gəldim.
Think not that I am come to destroy the law, or the prophets: I am not come to destroy, but to fulfil.
18 Sizə doğrusunu deyirəm: göy və yer keçib getmədən, hər şey icra olmadan Qanundan ən kiçik bir hərf və ya bir nöqtə belə, yox olmayacaq.
For verily I say unto you, Till heaven and earth pass, one jot or one tittle shall in no wise pass from the law, till all be fulfilled.
19 Beləliklə, bu əmrlərdən ən kiçiyindən birini kim pozarsa və başqalarına da bu cür öyrədərsə, Səmavi Padşahlıqda ən kiçik sayılacaq. Amma kim bu əmrləri yerinə yetirər və başqalarına da öyrədərsə, Səmavi Padşahlıqda böyük sayılacaq.
Whosoever therefore shall break one of these least commandments, and shall teach men so, he shall be called the least in the kingdom of heaven: but whosoever shall do and teach them, the same shall be called great in the kingdom of heaven.
20 Sizə bunu deyirəm: əgər sizin salehliyiniz ilahiyyatçılarla fariseylərin salehliyindən artıq olmasa, Səmavi Padşahlığa əsla girə bilməzsiniz.
For I say unto you, That except your righteousness shall exceed the righteousness of the scribes and Pharisees, ye shall in no case enter into the kingdom of heaven.
21 Siz qədim zamanlarda adamlara “Qətl etmə, kim qətl edərsə, mühakiməyə məruz qalacaq” deyildiyini eşitmisiniz.
Ye have heard that it was said by them of old time, Thou shalt not kill; and whosoever shall kill shall be in danger of the judgment:
22 Mənsə sizə deyirəm ki, qardaşına hirslənən hər kəs mühakiməyə məruz qalacaq. Kim qardaşına “axmaq” deyərsə, Ali Şuranın hökmünə məruz qalacaq. Kim qardaşına “səfeh” deyərsə, cəhənnəm oduna məruz qalacaq. (Geenna )
But I say unto you, That whosoever is angry with his brother without a cause shall be in danger of the judgment: and whosoever shall say to his brother, Raca, shall be in danger of the council: but whosoever shall say, Thou fool, shall be in danger of hell fire. (Geenna )
23 Buna görə də qurbangah qarşısına qurbanını gətirdiyin zaman yadına düşsə ki, qardaşının sənə qarşı bir şikayəti var,
Therefore if thou bring thy gift to the altar, and there rememberest that thy brother hath ought against thee;
24 qurbanını qurbangahın qarşısında qoy, get, əvvəlcə qardaşınla barış və ondan sonra gəl, qurbanını təqdim et.
Leave there thy gift before the altar, and go thy way; first be reconciled to thy brother, and then come and offer thy gift.
25 Səni ittiham edənlə yolda ikən tez razılaş ki, o səni hakimə, hakim də səni mühafizəçiyə verməsin və zindana atılmayasan.
Agree with thine adversary quickly, whiles thou art in the way with him; lest at any time the adversary deliver thee to the judge, and the judge deliver thee to the officer, and thou be cast into prison.
26 Sənə doğrusunu deyirəm: axırıncı qəpik-quruşunu verməyincə oradan əsla çıxmayacaqsan.
Verily I say unto thee, Thou shalt by no means come out thence, till thou hast paid the uttermost farthing.
27 “Zina etmə” deyildiyini eşitmisiniz.
Ye have heard that it was said by them of old time, Thou shalt not commit adultery:
28 Mənsə sizə deyirəm ki, qadına şəhvətlə baxan hər adam artıq ürəyində onunla zina etmiş olur.
But I say unto you, That whosoever looketh on a woman to lust after her hath committed adultery with her already in his heart.
29 Əgər sağ gözün səni pis yola çəkərsə, onu çıxar at. Çünki sənin üçün bədən üzvlərindən birinin məhv olması bütün bədəninin cəhənnəmə atılmasından yaxşıdır. (Geenna )
And if thy right eye offend thee, pluck it out, and cast it from thee: for it is profitable for thee that one of thy members should perish, and not that thy whole body should be cast into hell. (Geenna )
30 Əgər sağ əlin səni pis yola çəkərsə, onu kəs at. Çünki sənin üçün bədən üzvlərindən birinin məhv olması bütün bədəninin cəhənnəmə düşməsindən yaxşıdır. (Geenna )
And if thy right hand offend thee, cut if off, and cast it from thee: for it is profitable for thee that one of thy members should perish, and not that thy whole body should be cast into hell. (Geenna )
31 “Kim arvadını boşayarsa, ona talaq kağızı versin” deyilmişdir.
It hath been said, Whosoever shall put away his wife, let him give her a writing of divorcement:
32 Mənsə sizə deyirəm ki, cinsi əxlaqsızlıqdan başqa bir səbəbə görə arvadını boşayan hər kəs onu zinaya sövq edir. Boşanmış qadınla evlənən də zina edir.
But I say unto you, That whosoever shall put away his wife, saving for the cause of fornication, causeth her to commit adultery: and whosoever shall marry her that is divorced committeth adultery.
33 Yenə qədim zamanlarda adamlara “Yalandan and içmə, amma andlarını Rəbbin önündə yerinə yetir” deyildiyini eşitmisiniz.
Again, ye have heard that it hath been said by them of old time, Thou shalt not forswear thyself, but shalt perform unto YHWH thine oaths:
34 Mənsə sizə deyirəm ki, heç and içmə, nə göyə, çünki o, Allahın taxtıdır;
But I say unto you, Swear not at all; neither by heaven; for it is Elohim's throne:
35 nə yerə, çünki yer Onun ayaqlarının altındakı kətildir; nə də Yerusəlimə, çünki ora böyük Padşahın şəhəridir.
Nor by the earth; for it is his footstool: neither by Jerusalem; for it is the city of the great King.
36 Başına da and içmə, çünki sən hətta bir dənə saçı belə, ağ və ya qara edə bilməzsən.
Neither shalt thou swear by thy head, because thou canst not make one hair white or black.
37 Ancaq sözünüzdə “bəli”niz bəli, “xeyr”iniz xeyr olsun. Bundan qalanı şər olandandır.
But let your communication be, Yea, yea; Nay, nay: for whatsoever is more than these cometh of evil.
38 “Göz əvəzinə göz, diş əvəzinə diş” deyildiyini eşitmisiniz.
Ye have heard that it hath been said, An eye for an eye, and a tooth for a tooth:
39 Mənsə sizə deyirəm ki, pis adama qarşı durma. Əksinə, sağ üzünə şillə vurana o birini də çevir.
But I say unto you, That ye resist not evil: but whosoever shall smite thee on thy right cheek, turn to him the other also.
40 Səni məhkəməyə verib köynəyini götürmək istəyənə üst paltarını da ver.
And if any man will sue thee at the law, and take away thy coat, let him have thy cloke also.
41 Kim səni min addım yol getməyə məcbur edirsə, sən onunla iki min addım yol get.
And whosoever shall compel thee to go a mile, go with him twain.
42 Səndən bir şey diləyənə ver, səndən borc istəyəni geri qaytarma.
Give to him that asketh thee, and from him that would borrow of thee turn not thou away.
43 “Qonşunu sev və düşməninə nifrət et” deyildiyini eşitmisiniz.
Ye have heard that it hath been said, Thou shalt love thy neighbour, and hate thine enemy.
44 Mənsə sizə deyirəm ki, düşmənlərinizi sevin, sizi təqib edənlər üçün dua edin.
But I say unto you, Love your enemies, bless them that curse you, do good to them that hate you, and pray for them which despitefully use you, and persecute you;
45 Belə ki siz göylərdə olan Atanızın övladları olasınız. Çünki O, günəşini həm pislərin, həm yaxşıların üzərinə doğurur, yağışını da həm salehlərin, həm də saleh olmayanların üzərinə yağdırır.
That ye may be the children of your Father which is in heaven: for he maketh his sun to rise on the evil and on the good, and sendeth rain on the just and on the unjust.
46 Əgər sizi sevənləri sevirsinizsə, nə mükafatınız olacaq? Vergiyığanlar da belə etmirmi?
For if ye love them which love you, what reward have ye? do not even the publicans the same?
47 Əgər yalnız qardaşlarınızı salamlayırsınızsa, başqalarından artıq nə etmiş olursunuz? Bütpərəstlər də belə etmirmi?
And if ye salute your brethren only, what do ye more than others? do not even the publicans so?
48 Ona görə də Səmavi Atanız kamil olduğu kimi siz də kamil olun.
Be ye therefore perfect, even as your Father which is in heaven is perfect.