< Matta 22 >
1 İsa yenə onlara məsəllərlə xitab edərək dedi:
Once again, Jesus spoke to them in parables:
2 «Səmavi Padşahlıq oğluna toy ziyafəti verən bir padşaha bənzəyir.
“The kingdom of heaven is like a king who prepared a wedding banquet for his son.
3 O, toy ziyafətinə dəvət olunanları çağırmaq üçün qullarını göndərdi. Lakin onlar gəlmək istəmədi.
He sent his servants to call those he had invited to the banquet, but they refused to come.
4 Bir daha başqa qulları göndərərək onlara dedi: “Dəvət olunanlara deyin ki, budur, mən ziyafətimi hazırladım, öküzlərim və bəslənmiş heyvanlarım kəsilib, hər şey hazırdır, toy ziyafətinə gəlin!”
Again, he sent other servants and said, ‘Tell those who have been invited that I have prepared my dinner. My oxen and fattened cattle have been killed, and everything is ready. Come to the wedding banquet.’
5 Amma dəvət olunanlar etinasızlıq göstərərək kimi tarlasına, kimi ticarətinə getdi.
But they paid no attention and went away, one to his field, another to his business.
6 O biriləri isə onun qullarını tutub təhqir etdilər və öldürdülər.
The rest seized his servants, mistreated them, and killed them.
7 Padşah bundan xəbər tutaraq qəzəbləndi. Öz qoşunlarını göndərib o qatilləri məhv etdi, şəhərlərini isə yandırdı.
The king was enraged, and he sent his troops to destroy those murderers and burn their city.
8 Onda qullarına dedi: “Toy ziyafəti hazırdır, fəqət dəvət olunanlar buna layiq deyil.
Then he said to his servants, ‘The wedding banquet is ready, but those I invited were not worthy.
9 Beləliklə, yolayrıclarına gedin və kimi tapsanız, toy ziyafətinə dəvət edin”.
Go therefore to the crossroads and invite to the banquet as many as you can find.’
10 Həmin qullar yollara çıxdılar. Pis-yaxşı kimi tapdılarsa, hamısını topladılar. Toy məclisi qonaqlarla doldu.
So the servants went out into the streets and gathered everyone they could find, both evil and good, and the wedding hall was filled with guests.
11 Padşah qonaqlara baxmaq üçün girdikdə orada toy libası geyməmiş bir nəfəri gördü,
But when the king came in to see the guests, he spotted a man who was not dressed in wedding clothes.
12 ona dedi: “Dostum! Sən toy libası geyməmiş buraya necə girdin?” O isə susdu.
‘Friend,’ he asked, ‘how did you get in here without wedding clothes?’ But the man was speechless.
13 O zaman padşah xidmətçilərə dedi: “Onun əllərini, ayaqlarını bağlayın və qaranlıq çölə atın! Orada ağlaşma və diş qıcırtısı olacaq”.
Then the king told the servants, ‘Tie him hand and foot, and throw him into the outer darkness, where there will be weeping and gnashing of teeth.’
14 Çünki dəvət edilmiş çox, seçilmiş isə azdır».
For many are called, but few are chosen.”
15 O zaman fariseylər gedib məsləhətləşirdilər ki, Onu söz üstündə necə tutsunlar.
Then the Pharisees went out and conspired to trap Jesus in His words.
16 Onlar hirodçularla birgə öz şagirdlərini İsanın yanına göndərib dedilər: «Müəllim, biz bilirik ki, Sən etibarlı adamsan, Allahın yolunu həqiqətə görə öyrədirsən və heç kimə tərəfkeşlik etmirsən. Çünki insanlar arasında fərq qoymursan.
They sent their disciples to Him along with the Herodians. “Teacher,” they said, “we know that You are honest and that You teach the way of God in accordance with the truth. You seek favor from no one, because You pay no attention to external appearance.
17 İndi bizə de görək, Səncə bizim üçün qeysərə vergi verməyə icazə var ya yox?»
So tell us what You think: Is it lawful to pay taxes to Caesar or not?”
18 Amma İsa onların pis niyyətini bilərək dedi: «Ey ikiüzlülər, Məni niyə sınağa çəkirsiniz?
But Jesus knew their evil intent and said, “You hypocrites, why are you testing Me?
19 Vergi verdiyiniz sikkəni Mənə göstərin». Onlar da Ona bir dinar gətirdilər.
Show Me the coin used for the tax.” And they brought Him a denarius.
20 İsa onlara dedi: «Sikkənin üstündəki bu təsvir və yazı kimindir?»
“Whose image is this,” He asked, “and whose inscription?”
21 Ona dedilər: «Qeysərin». O vaxt İsa onlara dedi: «Elə isə, qeysərin haqqını qeysərə, Allahın haqqını Allaha verin».
“Caesar’s,” they answered. So Jesus told them, “Give to Caesar what is Caesar’s, and to God what is God’s.”
22 Bunu eşitdikləri zaman heyrətləndilər və İsanı tərk edib getdilər.
And when they heard this, they were amazed. So they left Him and went away.
23 Həmin gün dirilmənin olmadığını iddia edən bəzi sadukeylər İsanın yanına gəlib soruşdular:
That same day the Sadducees, who say there is no resurrection, came to Jesus and questioned Him.
24 «Müəllim, Musa belə demişdir: “Əgər bir adam övladsız ölsə, qardaşı onun dul qalmış arvadını alıb ölən qardaşın nəslini davam etdirsin”.
“Teacher,” they said, “Moses declared that if a man dies without having children, his brother is to marry the widow and raise up offspring for him.
25 Aramızda yeddi qardaş var idi. Birincisi bir arvad aldı və öldü. Uşağı olmadığından arvadı ilə qardaşı evləndi.
Now there were seven brothers among us. The first one married and died without having children. So he left his wife to his brother.
26 İkincisi və üçüncüsü, hətta yeddincisinə qədər eləcə öldü.
The same thing happened to the second and third brothers, down to the seventh.
27 Hamısından sonra bu qadın da öldü.
And last of all, the woman died.
28 İndi ölülər diriləndə bu qadın o yeddi nəfərdən hansının arvadı olacaq? Çünki hamısı bu qadını almışdı».
In the resurrection, then, whose wife will she be of the seven? For all of them were married to her.”
29 İsa onlara cavab verib dedi: «Müqəddəs Yazıları və Allahın qüdrətini bilmədiyinizə görə yanılırsınız.
Jesus answered, “You are mistaken because you do not know the Scriptures or the power of God.
30 Ona görə ki ölülər diriləndə insanlar nə evlənir, nə də ərə gedirlər. Ancaq səmadakı mələklər kimi olurlar.
In the resurrection, people will neither marry nor be given in marriage. Instead, they will be like the angels in heaven.
31 Bəs ölülərin dirilməsinə gəlincə, Allah tərəfindən sizə “Mən İbrahimin Allahı, İshaqın Allahı və Yaqubun Allahıyam” deyə söylənən sözü oxumamısınızmı? Allah ölülərin deyil, dirilərin Allahıdır».
But concerning the resurrection of the dead, have you not read what God said to you:
‘I am the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob’? He is not the God of the dead, but of the living.”
33 Bunları eşidən camaat Onun təliminə təəccüblənirdi.
When the crowds heard this, they were astonished at His teaching.
34 Fariseylər İsanın sadukeyləri susdurduğunu eşidəndə bir yerə toplaşdılar.
And when the Pharisees heard that Jesus had silenced the Sadducees, they themselves gathered together.
35 Onlardan biri olan qanunşünas İsanı sınamaq məqsədi ilə Ondan bunu soruşdu:
One of them, an expert in the law, tested Him with a question:
36 «Müəllim, Qanunda ən böyük əmr hansıdır?»
“Teacher, which commandment is the greatest in the Law?”
37 İsa ona dedi: «“Allahın Rəbbi bütün qəlbinlə, bütün varlığınla və bütün düşüncənlə sev”.
Jesus declared, “‘Love the Lord your God with all your heart and with all your soul and with all your mind.’
38 Bu, böyük və əsas əmrdir.
This is the first and greatest commandment.
39 Buna bənzəyən ikincisi budur: “Qonşunu özün kimi sev”.
And the second is like it: ‘Love your neighbor as yourself.’
40 Bütün Qanun və Peyğəmbərlərin sözləri bu iki əmrə əsaslanır».
All the Law and the Prophets hang on these two commandments.”
41 Fariseylər toplaşdıqda İsa onlardan bunu soruşdu:
While the Pharisees were assembled, Jesus questioned them:
42 «Məsih haqqında nə düşünürsünüz? O kimin Oğludur?» Onlar da İsaya «Davudun Oğlu» dedilər.
“What do you think about the Christ? Whose son is He?” “David’s,” they answered.
43 İsa onlara dedi: «Elə isə, nə üçün Davud Ruh vasitəsilə Ona “Ağa” deyə müraciət edir?
Jesus said to them, “How then does David in the Spirit call Him ‘Lord’? For he says:
44 “Rəbb mənim Ağama dedi: ‹Mən düşmənlərini ayaqlarının altına salanadək Sağımda otur›” deyib.
‘The Lord said to my Lord, “Sit at My right hand until I put Your enemies under Your feet.”’
45 Əgər Davud Ona “Ağa” deyə müraciət edirsə, O necə Davudun oğlu ola bilər?»
So if David calls Him ‘Lord,’ how can He be David’s son?”
46 Bunun cavabında İsaya kimsə bir söz deyə bilmədi. O gündən sonra artıq heç kim Ondan bir şey soruşmağa cəsarət etmədi.
No one was able to answer a word, and from that day on no one dared to question Him any further.