Luka 9
1 İsa On İki şagirdi yanına çağırıb bütün cinlər üzərində və xəstəliklərə şəfa vermək üçün onlara qüdrət və səlahiyyət verdi.
[Certo dia ]Jesus chamou os seus doze [apóstolos ]e deu a eles poder para expulsar todo [tipo de ]demônio e para curar [pessoas com ]doenças. Ele lhes deu autoridade de fazer isso.
2 Onları göndərdi ki, Allahın Padşahlığını vəz edib xəstələri sağaltsınlar.
[Antes dele ]enviá-los para curar as pessoas e dizer a elas [o que significava ]deixar que Deus governasse/controlasse por completo [as vidas delas], ele disse a eles,
3 İsa onlara dedi: «Yol üçün heç nə – nə əsa, nə torba, nə çörək, nə pul, nə də iki köynək götürün.
“Não levem coisas para sua viagem. Não levem uma bengala nem uma sacola [de viajante ]nem pão/comida, nem dinheiro. Não levem [uma camisa extra/roupas extras].
4 Hansı evə girsəniz, orada qalın və oradan da yola çıxın.
Sempre quando entram em uma casa [para se hospedar ali], fiquem naquela casa até saírem daquela cidade.
5 Harada sizi qəbul etməzlərsə, o şəhərdən çıxarkən onlara qarşı şəhadət olsun deyə ayaqlarınızın tozunu çırpın».
[Nas cidades ]onde não recebem vocês bem, saiam daquelas cidades. Quando saírem, sacudam o pó dos seus pés [para dizer a eles que Deus vai castigá-los].”
6 Onlar da yola düşüb hər yerdə Müjdəni yayaraq və şəfa verərək kənd-kənd dolaşdılar.
Então eles saíram e viajaram por muitas aldeias. Em todos os lugares [onde foram, ]falaram a boa mensagem de Deus às pessoas e curaram os doentes.
7 Hökmdar Hirod baş verən bütün hadisələr barədə eşitdi və çaşıb-qaldı. Çünki bəziləri «Yəhya ölülər arasından dirilib»,
Herodes [Antipas], o governador/chefe do distrito da [Galileia], ouviu/soube das coisas que [Jesus e os discípulos dele ]estavam fazendo. [Ele antes tinha mandado que seus soldados executassem/matassem João o batizador, e por isso agora ]ele estava perplexo, porque alguns diziam que João estava vivo outra vez [e estava fazendo esses milagres. ]
8 digərləri «İlyas zühur edib», başqaları da «qədim peyğəmbərlərdən biri dirilib» deyirdi.
Outros diziam que [o profeta ]Elias tinha aparecido outra vez [e estava fazendo-os]. Outros diziam que um dos [outros ]profetas antigos tinha ficado vivo de novo [e estava fazendo esses milagres].
9 Hirod isə dedi: «Yəhyanın boynunu mən vurdurdum, bəs haqqında bu xəbərləri eşitdiyim Adam kimdir?» Hirod Onu görməyə can atırdı.
Porém Herodes disse, “[Não pode ser João que está fazendo essas coisas], porque [mandei os meus soldados ]cortarem a sua cabeça. Então quem é que está fazendo esses [milagres ]de que estou ouvindo?” Por isso ele queria ver [Jesus].
10 Həvarilər İsanın yanına qayıdıb gördükləri işlər haqqında Ona danışdılar. Sonra İsa yalnız onları Özü ilə götürüb Bet-Sayda adlanan bir şəhərə apardı.
Quando os apóstolos voltaram [de sua viagem a várias cidades, ] contaram a Jesus as coisas que tinham feito. Aí ele os levou e foram sozinhos [de barco ]a uma cidade chamada Betsaida.
11 Amma camaat bu barədə xəbər tutub Onun ardınca düşdü. İsa onları xoş qarşıladı, onlara Allahın Padşahlığından danışdı və şəfaya möhtac olanları sağaltdı.
Quando as multidões [de pessoas que tinham estado com Jesus ]souberam disso, eles o seguiram [por terra. Quando chegaram aonde ele estava], ele os recebeu bem. Ele os ensinou sobre como Deus um dia vai governar como rei/ter autoridade completa [sobre as vidas das pessoas]. Ele também curou as pessoas doentes.
12 Artıq gün batırdı. On İki şagird İsanın yanına gəlib Ona dedi: «Camaatı burax, qoy ətrafdakı oba və kəndlərə gedib gecələsinlər və bir şey alıb yesinlər. Axı biz burada çöllük yerdəyik».
À tardinha, os doze [apóstolos ]foram a [Jesus ]e disseram, “Não há nada neste lugar, portanto mande as pessoas embora para que possam ir às aldeias e outros lugares por aqui e acharem comida e lugares para se hospedarem.”
13 Amma İsa onlara dedi: «Onlara yeməyi siz verin». Şagirdlər Ona cavab verdilər: «Beş çörək və iki balıqdan başqa bir şeyimiz yoxdur. Bəlkə biz gedib bütün bu camaat üçün bir şey alaq?»
Mas ele disse a eles, “[Não], vocês mesmos deem algo para eles comerem!” Eles responderam, “Nós (excl) temos apenas cinco pãezinhos e dois peixes [cozidos]. Será que o senhor vai nos [dar bastante dinheiro ]para ir a algum lugar e comprar comida para todas estas pessoas?
14 Orada beş minə yaxın kişi var idi. İsa şagirdlərinə dedi: «Onları dəstə-dəstə, əlli-əlli oturdun».
Havia ali mais ou menos cinco mil pessoas. Ele respondeu aos discípulos, “[Não, ]diga às pessoas para se sentarem. Diga para eles se sentarem em grupos, com mais ou menos 50 pessoas em cada grupo.”
15 Şagirdlər də eləcə edib hamını oturtdular.
Depois que disseram isso às pessoas, todas elas se sentaram.
16 İsa beş çörəyi və iki balığı götürüb göyə baxaraq şükür duası etdi. Sonra onları bölüb şagirdlərə verdi ki, camaata paylasınlar.
Aí ele pegou os cinco pães e os dois peixes. Olhou para o céu e deu graças a [Deus ]por eles. Aí ele os quebrou [em pedaços ]e deu aos discípulos para que eles os distribuíssem às pessoas.
17 Hamı yeyib-doydu. Artıq qalan hissələr on iki zənbilə yığıldı.
[Depois que eles fizeram isso], as pessoas comeram até ficarem satisfeitas. Então os discípulos recolheram doze cestos dos pedaços quebrados que sobraram.
18 Bir gün İsa tək dua edirdi. Şagirdlər də yanında idi. İsa onlardan soruşdu: «Camaatın dediyinə görə Mən kiməm?»
Certo dia Jesus estava orando em um lugar onde somente os discípulos estavam com ele. Ele perguntou a eles, “As multidões [de pessoas, quem é que ]dizem que eu [realmente ]sou/o que é que dizem sobre a minha [identidade]?”
19 Onlar belə cavab verdilər: «Bəziləri Vəftizçi Yəhya, başqaları İlyas, digərləri isə deyirlər ki, qədim peyğəmbərlərdən biri dirilib».
Eles responderam, “Alguns dizem que o senhor é João o batizador [que tem vivido de novo]. Outros dizem que o senhor é [o profeta ]Elias [que tem voltado]. Outros dizem que o senhor é um dos [outros ]profetas que vivia muito tempo atrás e que está vivo outra vez.”
20 İsa onlara dedi: «Bəs siz nə deyirsiniz? Sizcə Mən kiməm?» Peter cavab verdi: «Sən Allahın Məsihisən».
Ele perguntou a eles, “E vocês? Quem vocês dizem que eu sou?” Pedro respondeu, “O senhor é o Messias que [tem vindo de ]Deus.”
21 İsa şagirdlərinə qadağan edib əmr etdi ki, bunu heç kəsə danışmasınlar.
Então Jesus disse a eles com firmeza que não dissessem isso para ninguém [ainda].
22 O dedi: «Bəşər Oğlu çox əzab çəkməli, ağsaqqallar, başçı kahinlər və ilahiyyatçılar tərəfindən rədd olunmalı, öldürülməli və üçüncü gün dirilməlidir».
Então ele disse, “[Mesmo que ]eu seja aquele que vim do céu, é necessário que eu sofra muito, e que os anciãos [judaicos ]e os sacerdotes principais e os homens que ensinam as leis [judaicas ]me rejeitem. É necessário que [as pessoas ]me matem, e que eu torne a viver no terceiro dia [depois disso].”
23 Sonra hamısına söylədi: «Əgər bir kəs Mənim ardımca gəlmək istəyirsə, özündən imtina etsin və hər gün çarmıxını götürüb ardımca gəlsin.
Então ele disse a todos eles, “Se alguém quiser ser o meu discípulo, ele precisa fazer [não só ]o que ele mesmo quer fazer. Ele tem que estar disposto todos os dias a [deixar que outros o façam mal E o envergonhem. É isso que os outros fazem aos piedosos quando fazem com que ]carreguem uma cruz e depois os matam em cima dela. É o que precisa fazer qualquer um que quiser ser o meu discípulo.
24 Kim canını xilas etmək istəyirsə, onu itirəcək, amma kim Mənim uğrumda canını itirirsə, onu xilas edəcək.
Aquele que tenta salvar a sua vida [negando que é meu quando as pessoas querem matá-lo porque pertence a mim ]nunca vai viver [eternamente], mas aquele que eles matarem por ser meu [discípulo ]vai viver [para sempre comigo].
25 İnsan bütün dünyanı qazanıb canını məhv edər yaxud itirərsə, ona nə xeyri var?
As pessoas podem ganhar tudo [quanto querem ]neste mundo, mas [realmente não estão ganhando nada/será que estão realmente ganhando algo ]se não ganharem a vida eterna por [se tornarem meus discípulos].
26 Kim Məndən və Mənim sözlərimdən utanarsa, Bəşər Oğlu da Özünün, Atasının və müqəddəs mələklərin izzəti içində gələndə o adamdan utanacaq.
Se alguém rejeitar a minha mensagem e recusar dizer [que pertence ]a mim, [eu], aquele que vim do céu, também vou deixar de dizer que ele pertence a mim quando eu voltar com os santos anjos e tiver o esplendor glorioso que tem o meu Pai.
27 Amma sizə həqiqəti deyirəm: burada duranlardan bəzisi Allahın Padşahlığını görmədən ölməyəcək».
Mas ouçam com cuidado! Alguns de vocês que estão aqui agora vão ver Deus governar [de muitas maneiras ]poderosas antes que morram.
28 Bu sözləri söyləyəndən təxminən səkkiz gün keçmişdi. İsa Özü ilə Peter, Yəhya və Yaqubu götürüb dua etmək üçün dağa çıxdı.
Mais ou menos uma semana depois de [Jesus ]dizer estas coisas, ele levou Pedro e Tiago e João, [o irmão de Tiago], e os guiou para um monte para que ele pudesse orar [ali].
29 İsa dua edərkən üzünün görünüşü dəyişdi və libası gözqamaşdırıcı ağ rəng aldı.
Enquanto ele orava, o rosto dele parecia muito diferente para eles. Sua roupa ficou brilhante como um relâmpago.
30 O anda iki nəfər İsa ilə söhbət etməyə başladı. Onlar Musa və İlyas idi.
[De repente ]dois homens apareceram que tinham o brilho [do céu ]ao seu redor. Eles eram [profetas que tinham vivido muito tempo atrás], Moisés e Elias.
31 Onlar ehtişam içində göründülər və İsanın Yerusəlimdə yerinə yetirəcəyi bu dünyadan ayrılması barədə danışırdılar.
Começaram a falar com Jesus sobre como [ele ia realizar o que Deus tinha planejado ]quando morresse [pouco tempo depois ]em Jerusalém.
32 Peter və onun yoldaşları dərin yuxuya dalmışdılar. Yuxudan ayılanda isə İsanın ehtişamını və yanında duran iki kişini gördülər.
Pedro e os outros [discípulos ]que estavam com ele estavam dormindo profundamente. Quando acordaram, viram o brilho [de Jesus]. Eles também viram os dois homens em pé com ele.
33 Onlar İsanın yanından gedəndə Peter İsaya dedi: «Ustad! Nə yaxşı ki biz buradayıq. Gəl üç çardaq quraq, biri Sənin, biri Musa, biri də İlyas üçün». Əslində o nə dediyini bilmirdi.
Quando [Moisés e Elias ]estavam começando a deixar Jesus, Pedro disse a ele, “Senhor, é maravilhoso nós estarmos aqui! Por isso deixe-nos construir três barracas. Uma [vai ser ]para o senhor, uma [vai ser ]para Moisés, e uma [vai ser ]para Elias!” Mas na verdade ele não sabia o que estava dizendo.
34 Peter bunu deyən zaman bir bulud gəldi və onların üzərinə kölgə saldı. Buluda daxil olarkən onları dəhşət bürüdü.
Enquanto ele dizia isso, uma nuvem [brilhante ]apareceu e os cobriu. Os discípulos ficaram com medo quando a nuvem os envolveu.
35 Buluddan bir səs gəldi: «Bu Mənim Oğlumdur, seçilmişimdir, Ona qulaq asın!»
[Deus ][MTY/EUP] falou com eles da nuvem, dizendo, “Este é meu Filho/amado. É ele quem tenho escolhido [para fazer uma grande obra para mim]. Portanto, ouçam-no!”
36 Səs kəsiləndə onlar İsanı tək gördülər. Şagirdlər bunu sirr olaraq saxlayıb o günlərdə gördüklərini heç kimə danışmadılar.
Depois de [Deus ][MTY/EUP] terminar de dizer isso, Os três discípulos viram que somente Jesus estava ali. Eles não disseram para ninguém o que tinham visto até muito mais tarde.
37 Ertəsi gün onlar dağdan enəndə İsanı böyük bir izdiham qarşıladı.
No dia seguinte, depois deles descerem do monte, um grupo grande [de pessoas ]foram encontrar-se com Jesus.
38 Camaat arasından bir kişi çığırdı: «Müəllim, yalvarıram, oğluma nəzər sal, o mənim yeganə balamdır.
Então um homem da multidão exclamou, “Mestre, peço que o Senhor [faça algo para ajudar ]o meu filho! Ele é meu único filho!
39 Bir ruh onu tutur, o birdən bağırır. Ruh onu ağzından köpük gələnəcən sarsıdır. Ona əziyyət verib güc-bəla ilə onu tərk edir.
Às vezes de surpresa um Espírito mal agarra nele e o [faz ]gritar. O Espírito mal o sacode violentamente e faz ele babar. O Espírito não sai até o meu filho ficar completamente exausto.
40 Mən şagirdlərindən xahiş etdim ki, bu ruhu qovsunlar, amma bacarmadılar».
Pedi aos seus discípulos [que estavam aqui ]que eles expulsassem [o demônio], mas não podiam fazer isso.”
41 İsa da ona cavab verdi: «Ey imansız və yolunu azmış nəsil! Nə vaxta qədər Mən sizinlə qalıb sizə dözəcəyəm? Oğlunu yanıma gətir».
Jesus respondeu, “[Estou muito triste que], mesmo que vocês [tenham observado como eu ajudo as pessoas], vocês não creem que [Deus possa dar a vocês a capacidade de ajudar as pessoas]! Seu [modo de pensar ]está errado! Quanto tempo eu tenho que estar com vocês [antes que vocês possam fazer o que eu faço]? Traga o seu filho para mim!
42 Oğlan İsaya yaxınlaşarkən cin onu yerə atıb sarsıtdı. Amma İsa natəmiz ruha qadağan etdi, oğlanı sağaldıb atasına qaytardı.
Enquanto eles levavam o menino a Jesus, o demônio atacou o menino, jogou-o no chão, e o sacudiu. Mas Jesus repreendeu o espírito mau e curou o rapaz. Então ele o devolveu aos [cuidados do ]pai [dele].
43 Hamı Allahın əzəmətinə təəccüblənirdi. Onlar hamısı İsanın etdiyi işlərə heyrət edərkən O, şagirdlərinə dedi:
Todos [ali ]estavam maravilhados do grande [poder ]de Deus.
44 «Bu sözlərə qulaq asın: Bəşər Oğlu insan əllərinə təslim edilmək üzrədir».
“Pensem com cuidado sobre o que vou dizer a vocês: [mesmo que ]eu seja aquele que vim do céu, alguém está para me entregar a homens [que vão me levar preso].
45 Lakin şagirdlər bu sözü başa düşmədilər. Bu sözün mənası onlar üçün gizli qaldı və Ondan bu söz barədə soruşmaqdan da qorxurdular.
Mas eles não entenderam o que ele estava dizendo; [Deus ]impediu que eles entendessem, para que eles [ainda ]não soubessem o que ele queria dizer. Eles também tinham medo de perguntar a ele sobre [o que ele tinha dito].
46 Şagirdlər aralarında kimin ən böyük olduğu barədə mübahisə etməyə başladılar.
Os discípulos começaram a discutir entre si sobre qual deles seria o maior [quando Jesus se tornasse rei].
47 Amma İsa onların ürəklərindən keçəni bilib bir balaca uşağı götürüb yanına qoydu.
Mas Jesus percebeu o que eles estavam pensando. Então ele levou uma criança pequena para o lado dele.
48 Sonra onlara dedi: «Kim Mənim adımla bu uşağı qəbul edərsə, Məni qəbul edər. Kim Məni qəbul edərsə, Məni Göndərəni qəbul edər. Sizin aranızda hamıdan kiçik olan ən böyükdür».
Ele disse a eles, “Qualquer um, sendo meu discípulo/fazendo o que eu faria que recebe uma criança pequena [como ]esta assim [como ]eu [faria, Deus considera que ]ele está me recebendo. E quem me receber, [Deus considera que ]essa pessoa está recebendo a ele, aquele que me enviou. Lembrem-se de que a pessoa entre vocês que pensa em si mesma como sendo sem importância, vai ser a pessoa que [Deus considera ]grande.
49 Yəhya cavabında dedi: «Ustad, biz Sənin adınla cinləri qovan bir nəfəri gördük, amma bizimlə birgə getmədiyinə görə ona mane olduq».
João disse a [Jesus], “Mestre, nós (excl) vimos um homem que estava expulsando demônios, [afirmando ]que o senhor [deu a ele ]o poder de fazer isso. Dissemos a ele para não fazer isso, porque ele não viaja conosco.
50 Amma İsa ona dedi: «Ona mane olmayın! Əleyhinizə olmayan sizin tərəfinizdədir».
Mas Jesus disse a ele e aos outros discípulos, “Não diga a ele para não fazer isso. Lembrem-se de que aqueles que não se opõem a vocês estão tentando [alcançar os mesmos alvos de ]vocês.
51 Dünyadan ayrılacağı günlər yaxınlaşdıqca İsa Yerusəlimə getmək qərarına gəldi.
Quando estava quase na hora de [Deus ]levá-lo para o céu, [Jesus ]tomou uma firme decisão de ir a Jerusalém. Mandou alguns mensageiros para irem diante dele.
52 İsa qabağınca elçilər göndərdi. Onlar İsanın gəlişi münasibəti ilə hazırlıq işləri görmək üçün gedib Samariyalıların bir kəndinə girdilər.
Entraram em uma aldeia no [distrito da ]Samaria para preparar para ele [ir até ali].
53 Lakin Samariyalılar İsanı qəbul etmədilər, çünki O, Yerusəlimə doğru gedirdi.
Mas [os samaritanos não gostavam dos judeus por causa da insistência deles de que se adorasse a Deus somente em Jerusalém. Então ]já que Jesus tinha resolvido firmemente ir a Jerusalém, eles não permitiram que ele entrasse [na cidade deles].
54 Şagirdlərdən Yaqubla Yəhya bunu görüb dedilər: «Rəbb, bunları məhv etmək üçün bir əmrlə göydən alov yağdırmağımızı istəyirsənmi?»
Quando dois dos seus discípulos, Tiago e João, souberam disso, eles disseram, “Senhor, o senhor quer que oremos que [Deus ]mande fogo descer do céu para destruir essas pessoas?”
55 Amma İsa dönüb onlara qadağan etdi.
Mas Jesus voltou-se e os repreendeu [por dizerem isso].
56 Sonra onlar başqa bir kəndə yollandılar.
Então eles foram a outra aldeia.
57 Onlar yol boyu gedərkən bir nəfər İsaya dedi: «Sən hara getsən, Sənin ardınca gedəcəyəm».
Enquanto Jesus e seus discípulos andavam pelo caminho, certo homem disse a ele, “Senhor, eu irei com o senhor onde quer que o senhor for.”
58 İsa ona dedi: «Tülkülərin də yuvası, göydə uçan quşların da yuvası var. Amma Bəşər Oğlunun başını qoymağa belə, yeri yoxdur».
[Para mostrar a ele o que ele poderia esperar se fizesse isso], Jesus lhe disse, “As raposas têm buracos [no chão onde moram], e os pássaros têm ninhos, mas [mesmo que ]eu seja aquele que vim do céu, não tenho casa onde dormir.
59 Bir başqasına İsa dedi: «Ardımca gəl». O isə dedi: «Ya Rəbb, mənə icazə ver, əvvəlcə gedim, atamı dəfn edim».
Jesus disse a outro homem, “Venha comigo!” Mas o homem disse, “Senhor, deixe-me ir [para casa ]primeiro. [Depois do ]meu pai [morrer], vou enterrá-lo e [então irei com o senhor].”
60 İsa ona dedi: «Qoy ölülər öz ölülərini dəfn etsin. Sənsə get, Allahın Padşahlığını bəyan et».
Mas Jesus disse a ele, “[Aqueles que não têm a vida eterna são ]mortos [à vista de Deus]. Deixe essas pessoas [fazerem o trabalho de ]enterrar as pessoas que morrem. Quanto a você, vá e diga às pessoas como Deus quer governar/controlar por completo [as vidas delas.]”
61 Yenə başqa bir adam dedi: «Ya Rəbb, Sənin ardınca gələrəm, amma əvvəl icazə ver evimdəkilərlə vidalaşım».
Outra pessoa disse, “Senhor, venho com o senhor para ser o seu discípulo, mas deixe-me ir primeiro para casa para me despedir dos meus parentes.”
62 Lakin İsa ona dedi: «Kotanı tutub geriyə baxan Allahın Padşahlığına layiq deyil».
Jesus disse a ele, “Aquele que está arando sua roça não deve olhar para trás [para ver o que tem feito. Ele precisa olhar para frente. Da mesma forma, qualquer um que continue a se preocupar com a família e com outras coisas que já deixou para trás ]não está digno de me servir dizendo aos outros [como ]Deus quer governar [as vidas delas].
