Yaradiliş 41
1 İki il keçəndən sonra firon belə bir yuxu gördü: o, Nil çayının sahilində dayanmışdı.
过了两年，法老做梦，梦见自己站在河边，
2 Çaydan yeddi bəslənmiş və kök inək çıxdı. Onlar qamışlıq içində otlamağa başladı.
有七只母牛从河里上来，又美好又肥壮，在芦荻中吃草。
3 Onlardan sonra haldan düşmüş və arıq olan başqa yeddi inək Nil çayından çıxdı. Onlar çayın sahilindəki inəklərin yanında dayandılar.
随后又有七只母牛从河里上来，又丑陋又干瘦，与那七只母牛一同站在河边。
4 Haldan düşmüş və arıq inəklər bəslənmiş və kök olan yeddi inəyi yedilər. Onda firon yuxudan oyandı.
这又丑陋又干瘦的七只母牛吃尽了那又美好又肥壮的七只母牛。法老就醒了。
5 Sonra yatıb ikinci dəfə bu yuxunu gördü: bir saplaqdan yeddi dolu və yaxşı sünbül çıxdı.
他又睡着，第二回做梦，梦见一棵麦子长了七个穗子，又肥大又佳美，
6 Onlardan sonra isə cılız və şərq küləyindən yanmış yeddi sünbül bitdi.
随后又长了七个穗子，又细弱又被东风吹焦了。
7 Cılız sünbüllər yeddi böyük və dolu sünbülü uddular. Onda firon oyandı; bu bir yuxu idi.
这细弱的穗子吞了那七个又肥大又饱满的穗子。法老醒了，不料是个梦。
8 Səhəri gün onun ürəyi narahat oldu. O xəbər göndərib Misirin bütün sehrbazlarını və müdriklərini çağırdı. Firon onlara öz yuxusunu danışdı, ancaq onların arasında fironun yuxusunu yozan bir adam tapılmadı.
到了早晨，法老心里不安，就差人召了埃及所有的术士和博士来；法老就把所做的梦告诉他们，却没有人能给法老圆解。
9 Baş saqi firona belə söylədi: «Mən bu gün öz günahımı yadıma saldım:
那时酒政对法老说：“我今日想起我的罪来。
10 bir dəfə firon qullarına qəzəbləndi və mənimlə baş çörəkçini zindana, mühafizəçilər rəisinin evinə saldı.
从前法老恼怒臣仆，把我和膳长下在护卫长府内的监里。
11 Biz bir gecə yuxu gördük, hər birimiz müxtəlif mənalı yuxular gördük.
我们二人同夜各做一梦，各梦都有讲解。
12 Orada bizimlə birgə mühafizəçilər rəisinin qulu olan bir İbrani gənc var idi. Biz ona danışdıq, o da yuxularımızı yozdu, hər birimizə yuxusunun mənasını izah etdi.
在那里同着我们有一个希伯来的少年人，是护卫长的仆人，我们告诉他，他就把我们的梦圆解，是按着各人的梦圆解的。
13 O bizə necə yozmuşdusa, elə də oldu: mən öz vəzifəmə qaytarıldım, baş çörəkçi isə asıldı».
后来正如他给我们圆解的成就了：我官复原职，膳长被挂起来了。”
14 Firon xəbər göndərib Yusifi çağırdı. Onu tez zindandan çıxartdılar. O, başını qırxıb paltarlarını dəyişdi və fironun hüzuruna gəldi.
法老遂即差人去召约瑟，他们便急忙带他出监，他就剃头，刮脸，换衣裳，进到法老面前。
15 Firon Yusifə dedi: «Bir yuxu görmüşəm, ancaq onu yozan yoxdur. Mən sənin barəndə eşitmişəm ki, yuxuları eşidib yoza bilirsən».
法老对约瑟说：“我做了一梦，没有人能解；我听见人说，你听了梦就能解。”
16 Yusif firona cavab verdi: «Bu məndən deyil, Allah fironun xeyrinə cavab verəcək».
约瑟回答法老说：“这不在乎我， 神必将平安的话回答法老。”
17 Firon Yusifə dedi: «Yuxumda gördüm ki, Nil çayının sahilində durmuşam.
法老对约瑟说：“我梦见我站在河边，
18 Çaydan kök və bəslənmiş yeddi inək çıxdı. Onlar qamışlıq içində otlamağa başladı.
有七只母牛从河里上来，又肥壮又美好，在芦荻中吃草。
19 Onlardan sonra halsız, çox cılız və arıq olan başqa yeddi inək çıxdı. Bütün Misir ölkəsində bunlar kimi cılız inək görməmişəm.
随后又有七只母牛上来，又软弱又丑陋又干瘦，在埃及遍地，我没有见过这样不好的。
20 Arıq və cılız inəklər əvvəlki yeddi kök inəyi yedilər.
这又干瘦又丑陋的母牛吃尽了那以先的七只肥母牛，
21 Kök inəklər onların qarınlarına girdiklərinə baxmayaraq, bu bilinmirdi, onlar əvvəlki kimi arıq idi. Onda oyandım.
吃了以后却看不出是吃了，那丑陋的样子仍旧和先前一样。我就醒了。
22 Yenə yuxumda gördüm ki, bir saplaqdan yeddi dolu və böyük sünbül çıxdı.
我又梦见一棵麦子，长了七个穗子，又饱满又佳美，
23 Onlardan sonra solğun, cılız və şərq küləyindən yanmış yeddi sünbül bitdi.
随后又长了七个穗子，枯槁细弱，被东风吹焦了。
24 Cılız sünbüllər yeddi dolu sünbülü uddular; bunları sehrbazlara danışdım, ancaq izah edən olmadı».
这些细弱的穗子吞了那七个佳美的穗子。我将这梦告诉了术士，却没有人能给我解说。”
25 Yusif firona dedi: «Fironun yuxularının mənası eynidir. Allah etmək istədiyi işi firona bildirdi.
约瑟对法老说：“法老的梦乃是一个。 神已将所要做的事指示法老了。
26 Yeddi bəslənmiş inək yeddi ildir, yeddi dolu sünbül də yeddi ildir; yuxuların mənası eynidir.
七只好母牛是七年，七个好穗子也是七年；这梦乃是一个。
27 Onlardan sonra çıxan yeddi arıq, cılız inək və şərq küləyindən yanmış boş yeddi sünbül də yeddi ildir; yeddi il aclıq olacaq.
那随后上来的七只又干瘦又丑陋的母牛是七年，那七个虚空、被东风吹焦的穗子也是七年，都是七个荒年。
28 Firona demək istədiyim sözlər bunlardır. Allah etmək istədiyi işi firona göstərdi.
这就是我对法老所说， 神已将所要做的事显明给法老了。
29 Bütün Misir torpağında yeddi il böyük bolluq olacaq.
埃及遍地必来七个大丰年，
30 Bundan sonra yeddi il aclıq olacaq. Misir ölkəsində olan bütün bolluq yaddan çıxacaq və aclıq ölkəni əldən salacaq.
随后又要来七个荒年，甚至在埃及地都忘了先前的丰收，全地必被饥荒所灭。
31 Ölkədəki bolluq ondan sonra gələn aclıq üzündən görünməyəcək, çünki aclıq çox ağır olacaq.
因那以后的饥荒甚大，便不觉得先前的丰收了。
32 Firon yuxunu iki dəfə görüb, çünki Allah belə qərara gəlmişdir və tezliklə bu işi görəcək.
至于法老两回做梦，是因 神命定这事，而且必速速成就。
33 Buna görə də firon ağıllı və müdrik bir adam axtarsın, onu Misir ölkəsinə başçı təyin etsin.
所以，法老当拣选一个有聪明有智慧的人，派他治理埃及地。
34 Firon ölkədə məmurlar qoymağı əmr etsin və yeddi il bolluq zamanı Misir torpağının məhsullarının beşdə birini yığsın.
法老当这样行，又派官员管理这地。当七个丰年的时候，征收埃及地的五分之一，
35 Qoy onlar uğurlu olan bu illərin bütün məhsullarını toplasınlar. Taxılı isə azuqə olaraq şəhərlərdə fironun nəzarəti altında yığıb saxlasınlar.
叫他们把将来丰年一切的粮食聚敛起来，积蓄五谷，收存在各城里做食物，归于法老的手下。
36 Bu azuqə Misir torpağına gələn yeddi il aclıq dövrü üçün ehtiyat olacaq, ta ki ölkə əhalisi aclıqdan qırılmasın».
所积蓄的粮食可以防备埃及地将来的七个荒年，免得这地被饥荒所灭。”
37 Bu sözlər fironun və onun əyanlarının xoşuna gəldi.
法老和他一切臣仆都以这事为妙。
38 Firon əyanlarına dedi: «Bu adam kimi Allahın Ruhuna malik olan bir kəs tapa biləcəyikmi?»
法老对臣仆说：“像这样的人，有 神的灵在他里头，我们岂能找得着呢？”
39 Sonra firon Yusifə dedi: «İndi ki Allah sənə bütün bu şeyləri bildirdi, deməli, sənin kimi ağıllı və müdrik adam yoxdur.
法老对约瑟说：“神既将这事都指示你，可见没有人像你这样有聪明有智慧。
40 Sən mənim saray adamlarıma başçılıq edəcəksən və bütün xalqım sənin əmrinlə idarə olunacaq. Mən yalnız taxtda səndən böyük olacağam».
你可以掌管我的家；我的民都必听从你的话。惟独在宝座上我比你大。”
41 Firon yenə Yusifə dedi: «Səni bütün Misir ölkəsinə başçı təyin edirəm».
法老又对约瑟说：“我派你治理埃及全地。”
42 Firon öz möhürünü barmağından çıxarıb Yusifin barmağına taxdı, ona incə kətan paltar geyindirdi və boynuna qızıl zəncir asdı.
法老就摘下手上打印的戒指，戴在约瑟的手上，给他穿上细麻衣，把金链戴在他的颈项上，
43 Firon əmr etdi ki, onu özünün ikinci arabasına mindirsinlər və qarşısında «Diz çökün!» deyib bağırsınlar. Beləcə o, Yusifi bütün Misir ölkəsinə başçı qoydu.
又叫约瑟坐他的副车，喝道的在前呼叫说：“跪下。”这样，法老派他治理埃及全地。
44 Firon Yusifə dedi: «Mən fironam. Bütün Misir ölkəsində heç kəs sənsiz əlini yaxud ayağını tərpətməyəcək».
法老对约瑟说：“我是法老，在埃及全地，若没有你的命令，不许人擅自办事。”
45 Firon Yusifin adını Safnat-Paneah qoydu və On şəhərinin kahini Poti-Feranın qızı Asnatı ona arvad olmaq üçün verdi. Yusif bütün Misir ölkəsini gəzməyə çıxdı.
法老赐名给约瑟，叫撒发那忒·巴内亚，又将安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳给他为妻。约瑟就出去巡行埃及地。
46 Misir padşahı fironun hüzurunda olarkən Yusif otuz yaşında idi. Yusif fironun hüzurundan çıxıb bütün Misir ölkəsini dolaşdı.
约瑟见埃及王法老的时候年三十岁。他从法老面前出去，遍行埃及全地。
47 Yeddi bolluq ilində torpaq qucaq-qucaq məhsul verdi.
七个丰年之内，地的出产极丰极盛，
48 Yusif yeddi ildə Misir torpağında yığılmış bütün məhsulu topladı. O, məhsulu şəhərlərə qoydu. Hər şəhərin ətrafında olan tarlada yetişən məhsulu o şəhərdə saxladı.
约瑟聚敛埃及地七个丰年一切的粮食，把粮食积存在各城里；各城周围田地的粮食都积存在本城里。
49 Yusif dəniz qumu qədər çox taxıl yığdı və daha onu hesablamadı, çünki sayı-hesabı yox idi.
约瑟积蓄五谷甚多，如同海边的沙，无法计算，因为谷不可胜数。
50 Aclıq illərindən qabaq Yusifin iki oğlu oldu; onları Yusifə On kahini Poti-Feranın qızı Asnat doğdu.
荒年未到以前，安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳给约瑟生了两个儿子。
51 Yusif ilk oğlunun adını Menaşşe qoydu, çünki demişdi: «Allah bütün zəhmətimi və atamın evindəkilərin hamısını mənə unutdurdu».
约瑟给长子起名叫玛拿西，因为他说：“神使我忘了一切的困苦和我父的全家。”
52 İkinci oğlunun adını Efrayim qoydu, çünki demişdi: «Allah əziyyət çəkdiyim torpaqda məni bəhərli etdi».
他给次子起名叫以法莲，因为他说：“神使我在受苦的地方昌盛。”
53 Misir torpağında yeddi il bolluq qurtardı.
埃及地的七个丰年一完，
54 Yusifin söylədiyi kimi yeddi il aclıq başladı. Bütün ölkələrdə aclıq oldu, lakin Misir torpağının hər yerində ərzaq var idi.
七个荒年就来了。正如约瑟所说的，各地都有饥荒；惟独埃及全地有粮食。
55 Bütün Misir əhalisi aclıq çəkəndə çörək üçün firona fəryad etdi. Firon bütün Misirlilərə dedi: «Yusifin yanına gedin, onun dediyini edin».
及至埃及全地有了饥荒，众民向法老哀求粮食，法老对他们说：“你们往约瑟那里去，凡他所说的，你们都要做。”
56 Bütün yer üzündə aclıq oldu. Yusif məhsul olan bütün anbarları açıb Misirlilərə taxıl satırdı. Misir torpağında aclıq gücləndi.
当时饥荒遍满天下，约瑟开了各处的仓，粜粮给埃及人；在埃及地饥荒甚大。
57 Bütün ölkələrin adamları taxıl almaq üçün Misirə, Yusifin yanına gəlirdilər, çünki bütün yer üzündə şiddətli aclıq idi.
各地的人都往埃及去，到约瑟那里籴粮，因为天下的饥荒甚大。
