Vaiz 10
1 Ölü milçəklər ətirdüzəldənin yağını İylədib xarab edər. Kiçik ağılsızlıq da Hikmət və hörmət sahibini rüsvay edər.
[A few] dead flies in [a bottle of] perfume cause [all] the perfume to stink. Similarly [SIM], a small amount of acting foolishly can have a greater effect than acting wisely.
2 Hikmətli adamın ürəyi düzlüyə tərəf yönələr, Ağılsız adamın ürəyi əyriliyə.
If people think sensibly, it will lead them to do what is right; if they think foolishly, it causes them to do what is wrong.
3 O yol gedəndə də ağlının azlığı bilinər, Ağılsız olduğunu hamıya göstərər.
Even while foolish people walk along the road, they show that they do not have good sense; they show everyone that they are not wise.
4 Əgər hakimin qəzəbi sənə qarşı alovlansa, Yerindən tərpənmə. Çünki sakitlik Böyük xətaların üstünü örtər.
Do not quit working for a ruler when he is angry with you; if you remain calm, he will [probably] stop being angry.
5 Səma altında bir dərd də gördüm: O da hökmdarın əlindən çıxan səhvdir.
There is something [else] that I have seen here on this earth, something that rulers sometimes do that is wrong/inappropriate:
6 Ağılsızlar yüksək vəzifələrə qoyulur, Halbuki varlılar aşağıda oturur.
They appoint foolish people to have important positions, while they appoint rich [people] to have unimportant positions.
7 Gördüm ki, qullar necə at üstündə, Ağalar isə qul kimi piyada gedir.
They allow slaves [to ride] on horses [like rich people usually do], [but] they force officials to walk [like slaves usually do].
8 Quyu qazan içinə özü düşə bilər, Divar sökəni ilan sanca bilər.
[It is possible that] those who dig pits will fall into one of those pits. [It is possible that] someone who tears down a wall will be bitten by a snake [that is in that wall].
9 Daş kəsəni daşlar yaralar, Odun yarana odun xətər yetirər.
If you work in a quarry, [it is possible that] a stone [will fall on you and] injure you. [It is possible that] men who split logs will be injured by one of those logs.
10 Əgər balta kütdürsə, Onun ağzı itilənməyə verilməyibsə, Daha çox güc sərf olunmalıdır. Amma hikmət insanın köməyinə çatar.
If your axe is not sharp [DOU], you will need to work harder [to cut down a tree], but by being wise, you will succeed.
11 Əgər ilan ovsun oxunmazdan qabaq sancsa, Ovsunçu çağırmağın faydası yoxdur.
If a snake bites a man before he charms/tames it, his ability to charm snakes will not benefit him.
12 Hikmətli adamın ağzından lütfkar sözlər çıxar, Lakin ağılsız öz dili ilə həlakına yol açar.
Wise people say [MTY] what is sensible, and because of that, people honor them; but foolish people are destroyed by what they say [MTY].
13 Onun dilindəki sözlər ağılsızlıqla başlanar, Danışığının axırı da sarsaqlıqdır.
When foolish people start to talk, they say things that are foolish, and they end by saying things that are both wicked and foolish.
14 Ağılsız adam çox söz danışar. Heç kəs nə olacağını bilməz. Bəs kim ona özündən sonra Nə olacağını deyə bilər?
They talk (too much/without ceasing). None of us knows what will happen in the future, or what will happen after we die.
15 Ağılsızların çəkdikləri zəhmət Özlərini yorar, Onlar şəhərə gedən yolu da bilmir.
Foolish people become [so] exhausted by the work that they do that they are unable to find the road to their town/homes.
16 Əgər padşahın bir uşaqdırsa, Başçıların səhər tezdən Ziyafətə başlayırsa, Onda vay halına, ey ölkə!
Terrible things will happen to the people of a nation whose ruler is a foolish young man, and whose [other] leaders continually eat, all day long, every day.
17 Əgər padşahın bir əsilzadədirsə, Başçıların da vaxtında Keflənmək üçün yox, qüvvətlənmək üçün yeyirsə, Onda xoş halına, ey ölkə!
[But] a nation will prosper if its ruler is from a (noble/well-educated) family, and if its [other] leaders feast [only] at the proper times, and [if they eat and drink only] to be strong, not to become drunk.
18 Tənbəllik üzündən evin damı uçar, Heç bir iş görməsən, evin tavanı damar.
Some men are very lazy [and do not repair the rafters], with the result that the rafters sag [and collapse]; and if they do not repair the roof, water will leak into the house [when it rains].
19 Yemək şadlıq gətirər, Şərab həyatı keflə doldurar, Pul isə hər istəyini ödəyər.
Eating food and drinking wine causes us to laugh and be happy, [but] we are able to enjoy those things only if we have money [to buy them].
20 Padşahı hətta ürəyində də söymə, Varlı adamı yataq otağında da lənətləmə. Çünki göydə uçan quşlar xəbər aparar, Qanadlı məxluqlar sənin sözünü çatdırar.
Do not even think about cursing the king, or cursing rich [people, even] when you are [alone] in your bedroom, because [it is possible that] a little bird will hear [what you are saying], [and] tell those people what you said [about them].
