Həvarilərin Işləri 28
1 Xilas olandan sonra öyrəndik ki, adanın adı Maltadır.
Basa hai losa madꞌaꞌ ata no masodꞌaꞌ, dei de hai bubꞌuluꞌ naa, pulu Malta.
2 Oranın sakinləri bizə gözlənilməz bir mehribanlıq göstərdi. Hava yağışlı və soyuq olduğu üçün ocaq qalayıb hamımızı hərarətlə qarşıladılar.
Nusaꞌ naa atahori nara simbo hai no maloleꞌ. Huu udꞌan ma maꞌariniꞌ seli, de ara raniꞌi ai monaeꞌ sia retaan, ma roꞌe hai mi dꞌara.
3 Paul bir dəstə çırpı götürüb ocağa atdı. O zaman istinin təsirindən bir gürzə çıxıb onun əlinə yapışdı.
Paulus o neu hehere hau anaꞌ, fo nae tao neu ai a. Te ana ndae hau ra risiꞌ ai a, aiboiꞌ ma, mengge marasoꞌ esa dꞌea nema, huu nda naꞌatataaꞌ ai a matobꞌi na sa. De ana ero nakandika Paulus lima na.
4 Oranın sakinləri Paulun əlinə ilanın yapışdığını görəndə bir-birlərinə dedilər: «Demək bu adam qatildir. Dənizdən xilas olsa da, ədalət ilahəsi onu yaşamağa qoymur».
Atahori Malta ra rita mengge a ero nahereꞌ Paulus lima na ma, ara ola-ola oi, “Atahori ia, mana nisa atahori. Mae ana nasodꞌa mia rii-ree ra ena o, uanale na taꞌo naa ena. Naa de, ana nda bisa nasodꞌa sa ena. Huu seka tao deꞌulakaꞌ, naa, ana musi lemba-doi e.”
5 Amma Paul əlini silkələyib ilanı oda ataraq heç bir xətər görmədi.
Atahori naa ra duꞌa rae, mbeifen te, Paulus lima na mbae, do nggengger te, ana mate neuꞌ ena. Te Paulus birus hendi mengge a ai rala neu. Ma ana nda medꞌa nambeta mbei saꞌ boe. Boe ma, atahori naa ra mete-meteꞌ, te Paulus nda taꞌo bee saꞌ boe. Ma ara duꞌa oi, “Seꞌu te atahori ia, atahori ra songgoꞌ a!”
6 Camaat gözləyirdi ki, Paulun bədəni şişəcək yaxud birdən-birə yıxılıb öləcək. Amma çox gözlədilər, ona heç nə olmadığını görəndə fikirlərini dəyişib dedilər: «Bu bir allahdır».
7 O yerin yaxınlığında malikanə var idi ki, ora adanın baş məmuru Publi adlı bir şəxsin idi. Bu adam bizi öz evində qəbul etdi və üç gün bizə mehribanlıqla qonaqpərvərlik göstərdi.
Nda dooꞌ no mamanaꞌ naa sa, hambu hofernor ume no rae loa na. Hofernor a nara na, Publius. Ana nema simbo hai mia retaan a, de noꞌe hai mi leo sia ume na. De ana mete-seꞌu hai fai telu.
8 O ərəfədə Publinin atası qızdırma və qanlı ishal üzündən xəstə yatırdı. Paul xəstənin yanına gəldi və dua edərək əllərini onun üzərinə qoyub sağaltdı.
Leleꞌ naa, hofernor ama bꞌonggi na namahedꞌi mafeo-matobꞌiꞌ, ma sali nda naloeꞌ sa. De Paulus neu seꞌu e mia kama na rala. Ana ndae lima na neu atahori mamahedꞌiꞌ naa, de hule-oꞌe fee ne. Ma ana hai neuꞌ ena.
9 Bu hadisədən sonra adadakı qalan xəstələr də gəlib şəfa tapdılar.
Ara rita hofernor ama na hai ma, atahori mamahedꞌiꞌ feaꞌ ra rema risiꞌ Paulus. Ara roꞌe tulun neu e, de ana naꞌahahaiꞌ se.
10 Bizə çoxlu bəxşiş verərək şərəfləndirdilər. Biz dənizə çıxanda isə bizə lazım olan şeyləri gəmiyə yüklədilər.
Basa ma, atahori ra ratudꞌu makasi de rendi sudꞌiꞌ a saa naeꞌ fee hai. Hai leo mia Malta fula telu, losa fai rii-ree ra raloeꞌ. Leleꞌ naa, ofaꞌ esa mia kota Aleksandria mananafu eniꞌ a fai rii-ree sia pulu na. Ofaꞌ a nara na, Ana Duaꞌ, huu hambu paton sosonggot ana duaꞌ sia ofaꞌ a mataꞌ na. Hai mae sae ofaꞌ naa mikindoo Roma mi. De hai mae sae ofaꞌ a ma, atahori Malta ra rendi fee hai lepa-ngges ma sudꞌi a saa fo hai parlu sia ofaꞌ.
11 Üç aydan sonra qışı adada keçirmiş, başında Əkiz Tanrılar heykəlini gəzdirən bir İsgəndəriyyə gəmisi ilə dənizdən yelkən açdıq.
12 Sirakuza şəhərinə çatıb üç gün orada qaldıq.
Hai lao koe-koe, losa kota Sirakusa sia pulu Sisilia. Boe ma, hai nafu mia naa fai telu.
13 Oradan yolumuza davam edərək Regiuma gəldik. Ertəsi gün əsməyə başlayan cənub küləyinin köməyi ilə iki günə Puteoliyə çatdıq.
Mia naa, hai lao tungga-tunggaꞌ a tasi Sisilia suun, de losa kota Regium. Mbila fefetun fai, ani onas a fela, de hai lao mikindoo lai-lai. Finiesa na ma, hai losa namo, sia kota esa naran Putioli.
14 Orada rastlaşdığımız imanlı bacı-qardaşlar bizdən xahiş etdilər ki, onların yanında bir həftə qalaq. Sonra Romaya çatdıq.
Basa ma, hai onda hela ofaꞌ a, de mi sangga Yesus atahori nara. Hai mindaa mo se ma, ara roꞌe fo hai leo mo sira. De hai numban mo se, nggarei esa. Basa de, hai lao eiꞌ a Roma mi.
15 Bizdən xəbər tutan Romadakı imanlı bacı-qardaşlar bizi qarşılamaq üçün Appi Bazarına və Üç Mehmanxanaya qədər gəldilər. Paul onları görəndə Allaha şükür edib ürəkləndi.
Yesus atahori mana sia Roma nara rena oi hai mae naa mi ma, ara rema soru hai mia dalaꞌ taladꞌa na. Ruma randaa ro hai mia pasar Apius; ma ruma randaa ro hai mia mamanaꞌ sa, naran Ume Tutuliꞌ Telu. Paulus nita se ma, ana noꞌe makasi nae-nae neu Lamatualain, ma rala na dadꞌi manggatee.
16 Romaya gələndə Paula izin verildi ki, bir əsgərin nəzarəti altında tək yaşasın.
Losa Roma ma, [soldꞌadꞌu ra tao atahori bui ra bui rala reu.] Te ara fee Paulus sebꞌa ume esa. Ana leo no soldꞌadꞌu esa fo nanea nahereꞌ e. Ruꞌa se lima nara nenepaꞌaꞌ no rante.
17 Üç gün sonra Paul Yəhudilərin orada olan başçılarını toplantıya dəvət etdi. Onlar bir yerə yığılandan sonra Paul onlara belə dedi: «Soydaşlar, xalqımıza və ata-babalarımızın adət-ənənəsinə zidd heç nə etmədiyim halda Yerusəlimdə həbs edilib Romalılara təslim edildim.
Fai telu ma, Paulus noꞌe lasiꞌ Yahudi ra sia naa, fo rema randaa ro e. Ara raꞌabꞌue ma, ana nafadꞌe se nae, “Toronoo nggare! Au sia ia, huu malangga Yahudi ra toꞌu au mia Yerusalem. Basa de, ara fee au isiꞌ mana parenda Roma lima na. Te, au nda tao sala saa saꞌ boe. Au nda tao saa fo labꞌan neu hita atahori nara sa. Au o nda labꞌan hita atoran adat fo simbo mia hita bei-baꞌi nara sa.
18 Onlar məni sorğu-suala çəkəndən sonra azad etmək istədilər. Çünki ölüm cəzasına layiq bir təqsirim yox idi.
Manaparenda ra paresaꞌ au dedꞌea ngga sia naa ena. Te ara nda hambu sala ngga saa saꞌ boe, nandaa no hukun mates. Naa de, ara rae mboꞌi au.
19 Amma Yəhudilər buna qarşı çıxanda məcbur olub qeysərin məhkəməsinə müraciət etmək istədim, lakin öz millətimi heç nədə ittihamlandırmaq istəmirdim.
Te malangga Yahudi ra nda simbo mana parenda ra neꞌetuꞌ na sa. Naa de, nau nda nau sa o, au musi hene isiꞌ mana parenda ataꞌ a. Au tao taꞌo naa, te nda ae kalaak au atahori nggara sa.
20 Bu səbəbdən sizi buraya görüşüb söhbət etmək üçün çağırmışam. Axı mən İsrailin ümidi uğrunda belə zəncirlənmişəm».
Huu dedꞌeat naa, au uꞌubꞌue basa toronooꞌ se sia ia. Naa fo, ata ola-olaꞌ saa fo atahori Yahudi ra rahaniꞌ a. Basa hita hule-huleꞌ neu Maneꞌ fo Lamatualain nae haitua fo tao nasodꞌa hita atahori Israꞌel ra. Huu naa, ara paꞌa au no rante ia.”
21 Onlar Paula dedilər: «Yəhudeyadan sənin barəndə nə məktub almışıq, nə də buraya gələn soydaşlardan kimsə sənin barəndə bizə xəbər gətirərək pis bir söz deyib.
Boe ma ara rataa oi, “Losa faiꞌ ia, hai nda feꞌe simbo susura esa saꞌ boe mia Yudea nafadꞌe toronooꞌ dedꞌea ma ia sa. Ma toronooꞌ mana rema mia naa ra o, nda olaꞌ saa-saa soꞌal toronooꞌ Paul sa.”
22 Biz sənin fikirlərini sənin özündən eşitmək istəyirik. Çünki hər yerdə bu təriqətə qarşı çıxıldığını bilirik».
Te hai hii rena saa fo toronooꞌ namahereꞌ, huu hai rena sia bee-bꞌee atahori ra nda simbo partei Kristen nenori na sa. Te hai nda feꞌe bubꞌuluꞌ matetu na sa. De toronooꞌ mufadꞌe hai dei.”
23 Bir gün təyin edib, həmin gün daha böyük kütlə ilə Paulun qaldığı yerə gəldilər. Paul səhərdən axşamacan Allahın Padşahlığından şəhadət edərək onlara açıqlama verdi, həm Musanın Qanunundan, həm də Peyğəmbərlərin yazdıqlarından onları İsaya inandırmağa çalışdı.
Basa ma, ara rala haraꞌ esa, de helu fai esa, fo randaa seluꞌ. Losa fai na ma, atahori naeꞌ rema raꞌabꞌue sia Paulus ume na. De ana dui se Lamatualain parenda Na. Ana olaꞌ nendiꞌ baꞌi Musa ma Lamatualain mana ola-ola Nara susura nara, fo tao se ramahere Yesus. Ana olaꞌ mia fefetun losa bobꞌoꞌ.
24 Bəziləri onun sözlərinə inandı, bəziləri isə inanmadı.
Ara rena basa Paulus oꞌola na ma, ruma ramahere, te ruma hokoꞌ.
25 Bir-birləri ilə razılığa gəlməyəndə Paulun bu son sözlərinə qulaq asıb ayrıldılar: «Müqəddəs Ruh Yeşaya peyğəmbərin vasitəsilə ata-babalarınıza bu gözəl sözü dedi:
Ara rareresi losa ruma rae baliꞌ. Te Paulus olaꞌ nae, “Hei mireresi ma ia ra, ndaa no saa fo dalahulun Lamatualain Dula-dale Meumare Na nafadꞌe neu Baꞌi Yesaya,
26 “Get bu xalqa bunu çatdır: ‹Eşitdikcə eşidəcəksiniz, amma anlamayacaqsınız, Gördükcə görəcəksiniz, amma qanmayacaqsınız.
nae, ‘Muu mufadꞌe atahori nusaꞌ ia mae, “Dei fo hei rena mikindooꞌ a Au ola-ola Ngga, te nda mihine mbei saꞌ boe! Dei fo hei mete mikindooꞌ a Au tatao Ngga, te nda tao-afiꞌ neu sa.”
27 Çünki bu xalqın ürəyi kütləşdi, Qulaqları ağır eşitdi, Gözlərini yumdular ki, Gözləri ilə görməsinlər, Qulaqları ilə eşitməsinlər, Ürəkləri ilə anlamasınlar Və Mənə sarı dönməsinlər ki, Mən onlara şəfa verim›”.
Huu atahori nusaꞌ ia rala nara manggatee na seli. Naa de, ara nda nau rena sa ena, ma ara nda nau rita sa ena. De hela neu fo ara sudꞌi boe rena fai, ma ara sudꞌi boe rita fai. Hela neu fo rala nara o raꞌateme rakandoo, losa ara nda rahine dalaꞌ baliꞌ nisiꞌ Au sa ena. De au nda parlu uꞌuhahaiꞌ se fai sa.’”
28 İndi bilin ki, Allahın verdiyi bu xilas başqa millətlərə göndərilib və onlar buna qulaq asacaqlar».
Boe ma, Paulus olaꞌ nateꞌe nae, “Toronoo nggare, taꞌo ia! Hei musi bubꞌuluꞌ ia naa Lamatualain sadꞌia masodꞌaꞌ fee atahori nda Yahudi ra sa, huu ara o rae rena E boe.”
[Paulus olaꞌ basa ma, atahori naa ra baliꞌ. Te dudꞌuꞌa nara nda randaa sa, huu ara balaban.]
30 Paul düz iki il kirayə tutduğu evdə qalıb yanına gələnlərin hamısını qəbul edirdi.
Basa naa ma, Paulus leo mia ume sesebꞌa na too rua. Ana simbo malole basa atahori mana rema randaa ro e.
31 Heç bir maneə olmadan tam bir cəsarətlə Allahın Padşahlığını vəz edir və Rəbb İsa Məsihlə bağlı həqiqətləri öyrədirdi.
No taꞌo naa, ana hambu dui se, Lamatualain parenda Na, ma nanori se Lamatuaꞌ Yesus Dala Masodꞌa Na. Ana mbarani olaꞌ relo-relo, ma nda hambu saa kai-baa saꞌ boe. Ama Teofilus, au dudꞌui ngga losaꞌ a ia ena. Makasi. Mia au, Lukas
