Həvarilərin Işləri 1
1 Ey Teofil, birinci yazılarım İsanın göyə qaldırıldığı günədək başladığı işlər və öyrətməyə başladığı tam təlim barəsindədir.
[Caro/Prezado ]Teófilo, no primeiro/outro livro [que lhe compus], escrevi sobre muitas das coisas que Jesus fez e ensinou
2 Göyə qaldırılmazdan əvvəl İsa seçdiyi həvarilərə Müqəddəs Ruh vasitəsilə əmrlər verdi.
até o dia em que Ele foi arrebatado {[Deus ]O levou} [para o céu]. Antes [de ir para o céu, sendo orientado ]pelo Espírito Santo, Ele explicou aos apóstolos que tinha escolhido [as coisas que queria que eles soubessem. ]
3 Ölüm əzabını çəkəndən sonra həvarilərə çoxlu inandırıcı dəlillərlə Özünü diri olaraq göstərdi. O, qırx gün ərzində onlara görünərək Allahın Padşahlığı barədə danışırdı.
Após sofrer [e morrer na cruz, ]Ele se tornou vivo novamente. Os apóstolos O viram muitas vezes, pois Ele lhes apareceu [com frequência ]durante [os próximos ]quarenta dias. Ele conversou [com eles ]sobre [como ]Deus governaria [MET] [as vidas das pessoas que O aceitassem como rei.]
4 İsa onlarla duz-çörək kəsəndə bu əmri verdi: «Yerusəlimdən kənara çıxmayın, Atanın verdiyi, Məndən eşitdiyiniz vədin həyata keçməsini gözləyin.
[Certa vez], quando Ele ainda estava com eles, Ele lhes disse: “Não saiam [ainda/imediatamente ]de Jerusalém. Fiquem [aqui ]esperando, até que meu Pai [lhes ]mande [seu Espírito ][MTY], como já prometeu [fazer]. Vocês me ouviram lhes falar sobre isso.
5 Belə ki Yəhya su ilə vəftiz edirdi, amma siz bir neçə gündən sonra Müqəddəs Ruhla vəftiz olacaqsınız».
João usou água para batizar as pessoas [quando elas afirmaram que desejavam mudar a sua maneira de viver, ]mas daqui há poucos dias [LIT] o Espírito Santo será posto {[Deus ]porá o Espírito Santo} dentro de vocês [para realmente transformar suas vidas”.]
6 Həvarilər bir yerə toplaşanda İsadan soruşdular: «Ya Rəbb, İsraildə Padşahlığı indimi bərpa edəcəksən?»
Um dia, ao se reunirem [os apóstolos com Jesus, ]eles lhe perguntaram: “Senhor, o Senhor se tornará rei [MET] sobre [nós ]israelitas, [à semelhança do Rei Davi que governava há muito tempo?]” (OU, “Senhor, o Senhor [derrotará os romanos ]agora e restaurará o reino [para nós ]israelitas?”) Ele lhes respondeu: “Vocês não [precisam ]saber [as épocas ]e dias [quando isso acontecerá. ]
7 İsa cavab verdi: «Atanın hökmü ilə təyin olunan vaxtları və tarixləri bilmək sizin işiniz deyil.
Meu Pai, e mais ninguém, já resolveu [quando é que Ele me fará rei. ]
8 Amma Müqəddəs Ruh üzərinizə enəndə siz qüdrət alacaqsınız və Yerusəlimdə, bütün Yəhudeya və Samariyada, həmçinin yer üzünün qurtaracağınadək hər yerdə Mənim şahidlərim olacaqsınız».
Em vez disso, [vocês precisam saber ]que o Espírito Santo os fortalecerá [espiritualmente ]quando Ele vier sobre/dentro de vocês. Então, [como resultado disso, ]vocês falarão [poderosamente ]de mim aos habitantes de Jerusalém e a [todos os demais lugares do distrito de ]Judeia, [no distrito de ]Samaria e em lugares bem distantes do mundo inteiro [IDM]”.
9 İsa bunları deyəndən sonra həvarilərin gözləri qarşısında yuxarı qaldırıldı. Bir bulud İsanı götürüb onlardan gizlədi.
Após dizer isso, Ele foi arrebatado {[Deus ]o levou} [para o céu, ]enquanto eles ficavam olhando. [Ele subiu numa ]nuvem [PRS], o que impediu que eles o vissem [mais].
10 İsa göyə qalxanda onlar səmaya baxırdılar. Elə həmin an ağ libaslı iki kişi onların yanında peyda olub
Enquanto [os apóstolos ]estavam [ainda ]olhando Jesus subir para o céu, dois indivíduos vestindo roupas brancas ficaram de repente ao lado deles. [Eram anjos. ]
11 soruşdu: «Ey Qalileyalılar, niyə səmaya baxa-baxa qalmısınız? Aranızdan götürülüb göyə qaldırılan İsanın aparıldığını necə gördünüzsə, elə də qayıdacaq».
[Então eles dois ]disseram: “Vocês, homens [do distrito ]de Galileia, não precisam/por que [RHQ] ficam [aqui ainda], olhando para o céu! [Algum dia ]o mesmo Jesus, que foi arrebatado {que Deus levou} de vocês para o céu, voltará [para a terra]. Ele voltará da mesma forma como vocês [acabam de ]vê-lo subir ao céu, [mas Ele não voltará logo]”.
12 Bundan sonra həvarilər Zeytun dağı adlanan yerdən Yerusəlimə endilər. Bu dağ Yerusəlimin yaxınlığındadır, oraya olan məsafə Şənbə yolu qədərdir.
Depois [dos dois anjos partirem], os apóstolos voltaram para [a cidade de ]Jerusalém, deixando o Monte das Oliveiras, que ficava há um quilômetro de distância [MTY] de Jerusalém.
13 Onlar şəhərə girib qaldıqları evin yuxarı otağına çıxdılar. Oradakılar bunlar idi: Peter, Yəhya, Yaqub, Andrey, Filip, Tomas, Bartalmay, Matta, Halfay oğlu Yaqub, Millətçi Şimon və Yaqub oğlu Yəhuda.
Ao entrarem [na cidade, ]eles subiram para o aposento [da casa ]onde estavam hospedados. [Entre os presentes constavam ]Pedro e João, Tiago e André, Filipe e Tomé, Bartolomeu e Mateus, o [outro ]Tiago [filho de ]Alfeu, Simão que pertencia ao grupo que desejava expulsar os romanos, e Judas [filho de outro homem chamado ]Tiago.
14 İsanın anası Məryəmlə qardaşları və başqa qadınlar da həvarilərlə birlikdə dayanmadan dua edirdilər.
Todos esses apóstolos eram unânimes a respeito das coisas sobre as quais oravam continuamente [juntos. Outras pessoas que os acompanhavam na oração ]eram as mulheres [quem ajudaram/acompanharam Jesus]; Maria, a mãe de Jesus; e os irmãos [menores ]dele.
15 Həmin günlərdə təxminən yüz iyirmi bacı-qardaşdan ibarət olan toplantı arasından Peter qalxıb dedi:
Durante aqueles dias, Pedro se pôs de pé entre seus irmãos cristãos. Havia naquele momento um grupo de uns 120 [seguidores de Jesus, todos reunidos no aposento].
16 «Qardaşlar, İsanı tutanlara yol göstərən Yəhuda haqqında Müqəddəs Ruhun Davudun dili ilə əvvəlcədən dediyi Müqəddəs Yazı sözləri yerinə yetməlidir.
[Então ]ele disse, “Meus irmãos cristãos, [existem palavras ]que o [Rei ]Davi escreveu [MTY] nas Escrituras há muito tempo, que precisam ainda ser cumpridas {acontecer [como ele previu/vaticinou]}. O Espírito Santo, [que sabia ser Judas a pessoa que cumpriria ]aquelas palavras, ditou as palavras a Davi, o qual as escreveu.
17 Yəhuda bizə qoşuldu, bu xidmətdən ona da pay düşdü.
[Embora ]Judas fosse escolhido {Jesus tivesse escolhido Judas}, junto conosco (excl), para servir/trabalhar [como apóstolo, ] foi Judas quem orientou as pessoas que prenderam Jesus”.
18 Bu adam etdiyi haqsızlığın haqqına bir tarla satın aldı, sonra da oradan kəlləmayallaq aşıb qarnı yırtıldı və bağırsaqları töküldü.
[Os líderes judaicos ]deram dinheiro a Judas quando este [prometeu trair Jesus ]de forma malévola/desleal. [Mais tarde, Judas lhes devolveu aquele dinheiro. ]Quando Judas [se enforcou], o corpo dele caiu para o chão. A barriga dele rebentou e todas as tripas se espalharam. Os [líderes judaicos empregaram ]aquele dinheiro na compra de um terreno.
19 Bütün Yerusəlim əhalisi bunu eşitdi və o yeri öz dillərində “Haqal-Dema”, yəni “Qan tarlası” adlandırdı.
Todos os habitantes de Jerusalém ouviram [sobre isso]. Portanto, aquele terreno passou a ser chamado {eles chamaram aquele campo}, de acordo com a própria língua [judaica ]deles, de “Aceldama”, que significa ‘campo de sangue’, [pois foi ali que alguém sangrou e morreu.]
20 Axı Zəbur kitabında yazılıb: “Məskəni viran olsun, Kimsəsiz, boş qalsın” və “Vəzifəsini başqası tutsun”.
[Pedro disse mais, ]“[Isso precisava acontecer ]pois [entendo que estas palavras ]escritas {[que Davi ]escreveu} [há muito tempo ]no livro dos Salmos [se referem a Judas]: ‘Que a propriedade/casa dele fique deserta, sem ninguém para morar nela.’ (OU, ‘[Julgue- o, Senhor, par que nem ele nem ]ninguém [mais ]possa morar na casa dele!’) E [estas outras palavras escritas por Davi também se referem a Judas: ]‘Que outrem tome posse do seu trabalho de líder’.
21 Buna görə də Rəbb İsanın aramıza gəlib-getdiyi müddət ərzində, yəni Yəhyanın vəftizindən başlayaraq Rəbb İsanın göyə qaldırıldığı günə qədər yanımızdakılardan bir kişi Onun dirilməsinə bizimlə birgə şahid olmalıdır».
É preciso, portanto, [que nós apóstolos ]escolhamos um homem para [substituir o Judas. Deve ser alguém que ]nos acompanhou [MTY] o tempo todo, durante o período em que o Senhor Jesus estava conosco.
[Ou seja, desde o dia ]quando João [Batista ]batizou [Jesus ]até o dia em que Jesus foi levado {quando [Deus ]levou Jesus} do nosso meio [para o céu. ]Deve ser alguém que viu Jesus vivo após [a morte dele”.]
23 Beləliklə, iki nəfəri – Barsabba çağırılan, həm də Yust adlanan Yusifi və Mattiyanı namizəd göstərdilər.
Por isso [os apóstolos e outros cristãos ]sugeriram [os nomes de dois homens qualificados. Um dos homens foi ]José que era chamado {[a quem as pessoas ]} chamavam de Barsabás (OU, José Barsabás), que era chamado [também ]pelo nome [romano ]de Justo. O outro homem foi Matias.
24 Sonra dua etdilər: «Ya Rəbb, Sən hamının ürəyindən xəbərdarsan. Bu iki nəfərdən birini seçib bizə göstər ki,
Então eles oraram. Disse [um deles, ]“Senhor [Jesus], Judas deixou de ser apóstolo. [Por isso ele morreu ]e foi ao lugar [merecido ][EUP]. [Nós (excl) precisamos escolher alguém ]para substituir o [Judas para que ]possa servir-te, [tornando-se ]apóstolo. Tu bem conheces cada um de nós. Portanto, [é favor ]mostrar-nos qual destes dois homens o Senhor escolheste”.
25 qoy onlardan biri bu xidmətə – həvari vəzifəsinə keçsin. Çünki Yəhuda öz yerini tutsun deyə bu işi atdı».
26 Sonra püşk atdılar. Püşk Mattiyaya düşdü və o, həvari sırasına – on bir nəfərin yanına keçdi.
Então eles deitaram sortes [para escolher entre os dois ]homens, e o nome sorteado foi o de Matias. (OU, Então [um dos apóstolos ]sacudiu [numa pequena vasilha ]pequenos objetos/pedras [marcados para determinar qual dos homens Deus tinha escolhido. ]E o pequeno objeto/pedra [devidamente marcado ]com o nome de Matias caiu [da vasilha]). Por isso Matias foi considerado {eles consideram Matias} [apóstolo], em companhia dos [outros ]onze apóstolos.
