الأمثال 4

١ 1 اسْتَمِعُوا أَيُّهَا الْبَنُونَ إِلَى إِرْشَادِ الأَبِ، وَأَصْغُوا لِتَكْتَسِبُوا الْفِطْنَةَ،

Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.

٢ 2 فَإِنِّي أُقَدِّمُ لَكُمْ تَعْلِيماً صَالِحاً، فَلا تُهْمِلُوا شَرِيعَتِي.

Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.

٣ 3 عِنْدَمَا كُنْتُ ابْناً لأَبِي، غَضّاً وَحِيداً لأُمِّي،

Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,

٤ 4 قَالَ لِي: «ادَّخِرْ فِي قَلْبِكَ كَلامِي، وَاحْفَظْ وَصَايَايَ فَتَحْيَا.

gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.

٥ 5 لَا تَنْسَ وَلا تُعْرِضْ عَنْ أَقْوَالِ فَمِي، بَلْ تَلَقَّنِ الْحِكْمَةَ وَاقْتَنِ الْفِطْنَةَ.

Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;

٦ 6 لَا تَنْبِذْهَا فَتَحْفَظَكَ. أَحْبِبْهَا فَتَصُونَكَ.

ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.

٧ 7 بِدَايَةُ الْحِكْمَةِ أَنْ تَكْسَبَ حِكْمَةً، وَاقْتَنِ الْفِطْنَةَ وَلَوْ بَذَلْتَ كُلَّ مَا تَمْلِكُ.

Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.

٨ 8 مَجِّدْهَا فَتُمَجِّدَكَ، اعْتَنِقْهَا فَتُكْرِمَكَ.

Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.

٩ 9 تُتَوِّجُ رَأْسَكَ بِإِكْلِيلِ جَمَالٍ، وَتُنْعِمُ عَلَيْكَ بِتَاجِ بَهَاءٍ».

Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”

١٠ 10 اسْتَمِعْ يَا ابْنِي وَتَقَبَّلْ أَقْوَالِي، لِتَطُولَ سِنُو حَيَاتِكَ.

Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.

١١ 11 قَدْ أَرْشَدْتُكَ إِلَى طَرِيقِ الْحِكْمَةِ، وَهَدَيْتُكَ فِي مَنَاهِجِ الاسْتِقَامَةِ.

Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.

١٢ 12 عِنْدَمَا تَمْشِي لَا تَضِيقُ خَطْوَاتُكَ، وَحِينَ تَرْكُضُ لَا تَتَعَثَّرُ.

Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.

١٣ 13 تَمَسَّكْ بِالإِرْشَادِ وَلا تَطْرَحْهُ. صُنْهُ لأَنَّهُ حَيَاتُكَ.

Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.

١٤ 14 لَا تَدْخُلْ فِي سَبِيلِ الأَشْرَارِ وَلا تَنْهَجْ نَهْجَهُمْ.

Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.

١٥ 15 ابْتَعِدْ عَنْهُ وَلا تَعْبُرْ بِهِ. حِدْ عَنْهُ وَلا تَجْتَزْ فِيهِ.

Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.

١٦ 16 فَإِنَّهُمْ لَا يَرْكَنُونَ إِلَى النَّوْمِ مَا لَمْ يُسِيئُوا، وَيُفَارِقُهُمُ النُّعَاسُ مَا لَمْ يُعْثِرُوا أَحَداً.

Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.

١٧ 17 لأَنَّهُمْ يَأْكُلُونَ خُبْزَ الشَّرِّ وَيَشْرَبُونَ خَمْرَ الظُّلْمِ.

Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.

١٨ 18 أَمَّا سَبِيلُ الأَبْرَارِ فَكَنُورٍ مُتَلألِئٌ يَتَزَايَدُ إِشْرَاقُهُ إِلَى أَنْ يَكْتَمِلَ النَّهَارُ،

Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.

١٩ 19 وَطَرِيقُ الأَشْرَارِ كَالظُّلْمَةِ الدَّاجِيَةِ لَا يُدْرِكُونَ مَا يَعْثُرُونَ بِهِ.

Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.

٢٠ 20 يَا ابْنِي أَصْغِ إِلَى كَلِمَاتِ حِكْمَتِي، وَأَرْهِفْ أُذُنَكَ إِلَى أَقْوَالِي.

Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.

٢١ 21 لِتَظَلَّ مَاثِلَةً أَمَامَ عَيْنَيْكَ وَاحْتَفِظْ بِها فِي دَاخِلِ قَلْبِكَ،

Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.

٢٢ 22 لأَنَّهَا حَيَاةٌ لِمَنْ يَعْثُرُ عَلَيْهَا، وَعَافِيَةٌ لِكُلِّ جَسَدِهِ.

Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.

٢٣ 23 فَوْقَ كُلِّ حِرْصٍ احْفَظْ قَلْبَكَ لأَنَّ مِنْهُ تَنْبَثِقُ الْحَيَاةُ.

Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.

٢٤ 24 انْزِعْ مِنْ فَمِكَ كُلَّ قَوْلٍ مُلْتَوٍ، وَأَبْعِدْ عَنْ شَفَتَيْكَ خَبِيثَ الْكَلامِ.

Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.

٢٥ 25 حَدِّقْ بِاسْتِقَامَةٍ أَمَامَكَ، وَوَجِّهْ أَنْظَارَكَ إِلَى قُدَّامِكَ.

Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.

٢٦ 26 تَبَيَّنْ مَوْقِعَ قَدَمِكَ، فَتَضْحَى جَمِيعُ طُرُقِكَ ثَابِتَةً.

Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.

٢٧ 27 لَا تَحِدْ يَمِيناً أَوْ يَسَاراً، وَأَبْعِدْ رِجْلَكَ عَنْ مَسَالِكِ الشَّرِّ.

Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.