< إرْمِيا 23 >

يَقُولُ الرَّبُّ: «وَيْلٌ لِلرُّعَاةِ الَّذِينَ يُبِيدُونَ وَيُبَدِّدُونَ غَنَمَ رَعِيَّتِي (أَيْ شَعْبِي)». ١ 1
Pagkaalaot sa mga magbalantay nga naggun-ob ug nagpatibulaag sa mga karnero diha sa akong sibsibanan—mao kini ang giingon ni Yahweh.”
لِذَلِكَ هَذَا مَا يَقُولُهُ الرَّبُّ إِلَهُ إِسْرَائِيلَ عَنِ الرُّعَاةِ الَّذِينَ يَرْعَوْنَ شَعْبِي: «لَقَدْ بَدَّدْتُمْ غَنَمِي (أَيْ شَعْبِي) وَطَرَدْتُمُوهَا، وَلَمْ تَتَعَهَّدُوهَا. فَهَا أَنَا أُعَاقِبُكُمْ عَلَى شَرِّ أَعْمَالِكُمْ. ٢ 2
Busa si Yahweh, ang Dios sa Israel, misulti niini batok sa mga magbalantay nga nag-atiman sa iyang katawhan, “Gipatibulaag ninyo ang panon sa akong kahayopan ug gipang-abog sila. Wala ninyo sila atimana. Busa pagasilotan ko kamo alang sa daotan ninyong nahimo—mao kini ang giingon ni Yahweh.
وَأَجْمَعُ شَتَاتَ غَنَمِي مِنْ جَمِيعِ الأَرَاضِي الَّتِي أَجْلَيْتُهَا إِلَيْهَا، وَأَرُدُّهَا إِلَى مَرَاعِيهَا فَتَنْمُو وَتَتَكَاثَرُ، ٣ 3
Tigomon ko ang mga nahibilin nga panon sa akong kahayopan gikan sa tibuok kayutaan diin ko sila gipatibulaag, ug ibalik ko sila ngadto sa sibsibanan nga dapit, kung diin sila magmabungahon ug managhan.
وَأُقِيمُ عَلَيْهَا رُعَاةً يَتَعَهَّدُونَهَا فَلا يَعْتَرِيهَا خَوْفٌ مِنْ بَعْدُ وَلا تَرْتَعِدُ وَلا تَضِلُّ. ٤ 4
Unya magpili ako ug mga magbalantay nga mag-atiman kanila aron dili na sila mangahadlok o magkatibulaag. Wala nay bisan usa kanila nga mawala—mao kini ang giingon ni Yahweh.
هَا أَيَّامٌ مُقْبِلَةٌ أُقِيمُ فِيهَا لِدَاوُدَ ذُرِّيَّةَ بِرٍّ، مَلِكاً يَسُودُ بِحِكْمَةٍ، وَيُجْرِي فِي الأَرْضِ عَدْلاً وَحَقّاً. ٥ 5
Tan-awa taliabot na ang mga adlaw—mao kini ang giingon ni Yahweh—sa dihang pilion ko na alang kang David ang usa ka matarong nga sanga. Maghari siya; magmaalamon siya, ug himoon ang husto ug matarong sa kayutaan.
فِي عَهْدِهِ يَتِمُّ خَلاصُ شَعْبِ يَهُوذَا، وَيَسْكُنُ شَعْبُ إِسْرَائِيلَ آمِناً. أَمَّا الاسْمُ الَّذِي سَيُدْعَى بِهِ فَهُوَ: الرَّبُّ بِرُّنَا. ٦ 6
Maluwas ang Juda, ug magpuyo ang Israel nga layo sa piligro. Unya mao kini ang ngalan nga siya pagatawagon: Si Yahweh mao ang atong pagkamatarong.
لِذَلِكَ هَا أَيَّامٌ مُقْبِلَةٌ لَا يُرَدِّدُ فِيهَا النَّاسُ مِنْ بَعْدُ: حَيٌّ هُوَ الرَّبُّ الَّذِي أَخْرَجَ بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنْ دِيَارِ مِصْرَ. ٧ 7
Busa tan-awa, taliabot na ang mga adlaw—mao kini ang giingon ni Yahweh—sa dihang dili na sila magsulti nga, 'Ingon nga buhi si Yahweh, nga nagpagawas sa katawhan sa Israel gikan sa yuta sa Ehipto.'
بَلْ يَقُولُونَ: حَيٌّ هُوَ الرَّبُّ الَّذِي أَخْرَجَ ذُرِّيَّةَ شَعْبِ إِسْرَائِيلَ، وَأَتَى بِهِمْ مِنْ أَرْضِ الشِّمَالِ وَمِنْ كَافَّةِ الدِّيَارِ الَّتِي أَجْلاهُمْ إِلَيْهَا، فَيَسْكُنُونَ فِي أَرْضِهِمْ». ٨ 8
Hinoon magasulti na sila nga, 'Ingon nga buhi si Yahweh, nga nagkuha ug nagpabalik sa mga kaliwat dinhi sa balay sa Israel sukad sa amihanang bahin ug sa tibuok kayutaan kung diin sila gipang-abog.' Unya magpuyo na sila sa ilang kaugalingong yuta.”
ثُمَّ تَكَلَّمَ إِرْمِيَا عَنِ الأَنْبِيَاءِ الكَذَبَةِ فَقَالَ: «إِنَّ قَلْبِي مُنْكَسِرٌ فِي دَاخِلِي، وَجَمِيعَ عِظَامِي تَرْتَجِفُ، فَأَنَا، بِتَأْثِيرِ الرَّبِّ وَبِفِعْلِ كَلامِهِ الْمُقَدَّسِ كَرَجُلٍ سَكْرَانَ غَلَبَتْ عَلَيْهِ الْخَمْرُ ٩ 9
Mahitungod sa mga propeta, nadugmok ang akong kasingkasing, ug nangurog ang akong mga kabukogan. Nahisama ako sa tawong hubog, sama sa tawo nga nasobrahan sa bino, tungod kang Yahweh ug sa iyang balaan nga mga pulong.
لأَنَّ الأَرْضَ قَدِ اكْتَظَّتْ بِالْفَاسِقِينَ، وَنَاحَتْ مِنْ عَاقِبَةِ لَعْنَةِ اللهِ، فَجَفَّتْ مَرَاعِي الْحُقُولِ لأَنَّ مَسَاعِيَهُمْ بَاتَتْ شِرِّيرَةً، وَجَبَرُوتَهُمْ مُسَخَّرٌ لِلْبَاطِلِ». ١٠ 10
Tungod kay ang kayutaan nalukop na sa mga mananapaw. Tungod niini nagmala na ang yuta. Nangalaya na ang mga tanom didto sa kamingawan. Daotan ang pamaagi niining mga propeta; ang ilang gahom wala gamita sa hustong pamatasan.
وَيَقُولُ الرَّبُّ: «النَّبِيُّ وَالْكَاهِنُ كَافِرَانِ، وَفِي بَيْتِي وَجَدْتُ شَرَّهُمَا. ١١ 11
“Daotan ang mga propeta ug ang mga pari. Nakita ko usab ang ilang pagkadaotan bisan sa akong puluy-anan! —mao kini ang giingon ni Yahweh—
لِذَلِكَ يُضْحِي طَرِيقُهُمَا مَزَالِقَ لَهُمَا، تُفْضِي بِهِمَا إِلَى الظُّلُمَاتِ الَّتِي يُطْرَدُونَ إِلَيْهَا، وَيَهْوِيانَ فِيهَا لأَنِّي أَجْلِبُ عَلَيْهِمَا شَرّاً فِي سَنَةِ عِقَابِهِمَا. ١٢ 12
busa ang ilang mga dalan mahisama sa danlog nga dapit diha sa kangitngit. Ug mangasukamod sila. Mangatumba sila niini. Kay magpadala ako ug katalagman batok kanila sa tuig sa ilang pagsilot—mao kini ang giingon ni Yahweh.
فِي أَوْسَاطِ أَنْبِيَاءِ السَّامِرَةِ شَهِدْتُ أُمُوراً كَرِيهَةً، إِذْ تَنَبَّأُوا بِاسْمِ الْبَعْلِ، وَأَضَلُّوا شَعْبِي إِسْرَائِيلَ. ١٣ 13
Kay nahikaplagan ko nga nagbuhat ug daotan ang mga propeta sa Samaria: Nagpropesiya sila pinaagi kang Baal ug gipahisalaag ang akong katawhan sa Israel.
وَفِي أَوْسَاطِ أَنْبِيَاءِ أُورُشَلِيمَ رَأَيْتُ أُمُوراً مَهُولَةً: يَرْتَكِبُونَ الْفِسْقَ، وَيَسْلُكُونَ فِي الأَكَاذِيبِ، يُشَدِّدُونَ أَيْدِي فَاعِلِي الإِثْمِ لِئَلَّا يَتُوبَ أَحَدٌ عَنْ شَرِّهِ. صَارُوا جَمِيعاً كَسُكَّانِ سَدُومَ وَأَصْبَحَ أَهْلُهَا كَأَهْلِ عَمُورَةَ». ١٤ 14
Lakip ang mga propeta sa Jerusalem nahikaplagan ko usab ug malaw-ay nga mga binuhatan: Nanapaw sila ug naglakaw nga malimbongon. Gipalig-on nila ang mga kamot sa mga tawong daotan; walay namiya sa iyang daotan nga binuhatan. Nahisama na silang tanan sa Sodoma alang kanako ug ang ilang pinuy-anan sama sa Gomora!”
لِذَلِكَ هَذَا مَا يَقُولُهُ الرَّبُّ الْقَدِيرُ عَنِ الأَنْبِيَاءِ: «هَا أَنَا أُطْعِمُهُمْ أَفْسَنْتِيناً وَأَسْقِيهِمْ مَاءً مَسْمُوماً، لأَنَّهُ مِنْ أَنْبِيَاءِ أُورُشَلِيمَ شَاعَ الْكُفْرُ فِي كُلِّ أَرْجَاءِ الأَرْضِ». ١٥ 15
Busa nagsulti si Yahweh nga labawng makagagahom mahitungod sa mga propeta, “Tan-awa, pakaonon ko sila ug panyawan ug paimnon ug makahilo nga tubig, kay migula ang kadaotan gikan sa propeta sa Jerusalem paingon sa tibuok nga kayutaan.''
«لا تَسْمَعُوا لأَقْوَالِ الأَنْبِيَاءِ الَّذِينَ يَتَنَبَّأُونَ لَكُمْ وَيَخْدَعُونَكُمْ بِالأَوْهَامِ، لأَنَّهُمْ يَنْطِقُونَ بِرُؤَى مُخَيَّلاتِهِمْ، وَلا يَتَكَلَّمُونَ بِمَا أَوْحَى بِهِ فَمِي. ١٦ 16
Nagsulti niini si Yahweh nga labawng makagagahom, “Ayaw paminaw sa pulong sa mga propeta nga naghatag ug propesiya diha kaninyo. Gilimbongan lamang nila kamo! Nagpahayag sila sa ilang mga panan-awon bunga lamang sa ilang kaugalingong mga hunahuna, ug dili gikan sa baba ni Yahweh.
قَائِلِينَ بِإِصْرَارٍ لِمَنْ يَحْتَقِرُونَنِي:’قَدْ أَعْلَنَ الرَّبُّ أَنَّ السَّلامَ يَسُودُكُمْ‘وَيُرَدِّدُونَ لِكُلِّ مَنْ يَجْرِي وَرَاءَ أَهْوَاءِ قَلْبِهِ:’لَنْ يُصِيبَكُمْ ضَرُّ.‘ ١٧ 17
Kanunay silang nagasulti niadtong misupak kanako, 'Nag-ingon si Yahweh nga magmalinawon kamo.' Kay gisultihan usab nila katong tanan nga nagmagahi sa ilang kasingkasing, magaingon, 'Walay katalagman nga modangat kaninyo.'
مَعَ أَنَّهُ لَيْسَ بَيْنَهُمْ مَنْ مَثَلَ فِي مَجْلِسِ الرَّبِّ وَرَأَى وَأَنْصَتَ لِكَلِمَتِهِ، وَلا مَنْ أَصْغَى لِقَوْلِهِ وَأَطَاعَهُ. ١٨ 18
Apan kinsa man ang nagbarog sa panagtigom ni Yahweh? Kinsa man ang nakakita ug nakadungog sa iyang pulong? Kinsa man ang nanumbaling ug naminaw sa iyang pulong?
هَا عَاصِفَةُ سُخْطِ الرَّبِّ قَدِ انْطَلَقَتْ، وَزَوْبَعَةٌ هَوْجَاءُ قَدْ ثَارَتْ لِتَجْتَاحَ رُؤُوسَ الأَشْرَارِ. ١٩ 19
Tan-awa, adunay unos nga moabot gikan kang Yahweh! Migula usab ang iyang naghingapin nga kasuko, ug ang buhawi nga kapungot. Motuyoktuyok kini sa ulo sa mga daotan.
فَغَضَبُ الرَّبِّ لَنْ يَرْتَدَّ حَتَّى يُنْجِزَ مَقَاصِدَ قَلْبِهِ الَّتِي سَتُدْرِكُونَهَا بِوُضُوحٍ فِي آخِرِ الأَيَّامِ. ٢٠ 20
Dili mahunong ang kapungot ni Yahweh hangtod nga dili kini mapagawas ug mahatod ngadto sa gitudlo sa iyang kasingkasing. Sa kataposang mga adlaw, masabtan ra ninyo kini.
إِنِّي لَمْ أُرْسِلْ هَؤُلاءِ الأَنْبِيَاءَ، وَمَعَ ذَلِكَ انْطَلَقُوا رَاكِضِينَ، وَلَمْ أُوْحِ لَهُمْ وَمَعَ ذَلِكَ يَتَنَبَّأُونَ. ٢١ 21
Wala ko sugoa kining mga propeta. Migula lamang sila. Wala gayod akoy giingon ngadto kanila, apan nagpadayon gihapon sila sa pagpropesiya.
لَوْ مَثَلُوا حَقّاً فِي مَجْلِسِي لَبَلَّغُوا كَلامِي لِشَعْبِي، وَلَكَانُوا رَدُّوهُمْ عَنْ مَسَاوِئِهِمْ وَعَنْ شَرِّ أَعْمَالِهِمْ. ٢٢ 22
Kay kung nagbarog pa sila sa akong panagtigom, mahimo gayod nga maminaw ang akong katawhan sa akong pulong; mahimo usab nila nga mobiya sa ilang mga daotang mga pulong ug mga malaw-ay nga binuhatan.
أَلَعَلِّي أَرَى فَقَطْ مَا يَجْرِي عَنْ قُربٍ، وَلَسْتُ إِلَهاً يَرْقُبُ مَا يَجْرِي عَنْ بُعْدٍ؟ ٢٣ 23
Dios ba lamang ako nga anaa sa duol—mao kini ang giingon ni Yahweh—ug dili ba Dios usab sa halayo?
أَيُمْكِنُ لأَحَدٍ أَنْ يَتَوَارَى فِي أَمَاكِنَ خَفِيَّةٍ فَلا أَرَاهُ؟ أَمَا أَمْلأُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ؟ ٢٤ 24
May makatago ba sa hilit nga dapit aron dili ko siya makita? —mao kini ang giingon ni Yahweh—ug dili ba anaa man ako bisan asa sa kalangitan ug sa kalibotan? — mao kini ang giingon ni Yahweh.
قَدْ سَمِعْتُ مَا نَطَقَ بِهِ الْمُتَنَبِّئُونَ بِاسْمِي زُوراً قَائِلِينَ:’قَدْ حَلِمْتُ، قَدْ حَلِمْتُ.‘ ٢٥ 25
Nadungog ko kung unsa ang gisulti sa mga propeta, kadtong mga nagpropesiya ug mga bakak pinaagi sa akong ngalan. Ug miingon sila, 'Nagdamgo ako! Nagdamgo ako!'
إِلَى مَتَى يَظَلُّ هَذَا الْخِدَاعُ مَكْنُوناً فِي قُلُوبِ الْمُتَنَبِّئِينَ زُوراً؟ إِنَّهُمْ حَقّاً أَنْبِيَاءُ خِدَاعٍ، يَتَنَبَّأُونَ بَأَوْهَامِ قُلُوبِهِمْ. ٢٦ 26
Hangtod kanus-a ba kini magpadayon, ang mga propeta nga nagpropesiya nga bunga lamang sa ilang hunahuna ug nga nagpropesiya nga gikan sa malimbongon nilang kasingkasing?
فَيُنَسُّونَ شَعْبِي اسْمِي بِمَا يَقُصُّهُ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ عَلَى صَاحِبِهِ مِنْ أَحْلامِهِ، كَمَا نَسِيَ آبَاؤُهُمُ اسْمِي لأَجْلِ وَثَنِ الْبَعْلِ. ٢٧ 27
Nagaplano sila nga pahikalimtan sa akong katawhan ang akong ngalan pinaagi sa mga damgo nga ilang gipadayag, ang matag-usa ngadto sa iyang isigkatawo, sama sa paghikalimot sa ilang mga katigulangan sa akong ngalan nga midapig sa ngalan ni Baal.
فَلْيَقُصَّ النَّبِيُّ الْحَالِمُ حُلْمَهُ. وَلَكِنْ مَنْ لَدَيْهِ كَلِمَتِي فَلْيُعْلِنْهَا بِالْحَقِّ، إِذْ مَاذَا يَجْمَعُ بَيْنَ التِّبْنِ وَالْقَمْحِ؟ ٢٨ 28
Pasultiha sa iyang damgo ang propeta nga adunay damgo. Apan kadtong akong gipadayagan sa usa ka butang, pasultiha siya sa akong ngalan nga matinud-anon. Unsa man ang kalabotan sa dagami ngadto sa lugas? —mao kini ang gipahayag ni Yahweh—
أَلَيْسَتْ كَلِمَتِي كَالنَّارِ، وَكَالْمِطْرَقَةِ الَّتِي تُحَطِّمُ الصُّخُورَ؟ ٢٩ 29
Dili ba nga akong pulong sama man sa kalayo? — mao kini ang gipahayag ni Yahweh— ug sama sa maso nga nagpinopino sa bato?
لِذَلِكَ هَا أَنَا أُقَاوِمُ هَؤُلاءِ الأَنْبِيَاءَ الَّذِينَ يَنْتَحِلُ كُلٌّ مِنْهُمْ كَلامَ الآخَرِ، ٣٠ 30
Busa tan-awa, kontra ko ang mga propeta—mao kini ang gipahayag ni Yahweh— si bisan kinsa nga mangangkon sa mga pulong gikan sa ubang tawo ug mosulti nga gikan kini kanako.
وَأُقَاوِمُ الأَنْبِيَاءَ الَّذِينَ يُسَخِّرُونَ أَلْسِنَتَهُمْ قَائِلِينَ:’الرَّبُّ يَقُولُ هَذَا.‘ ٣١ 31
Tan-awa, kontra ko ang mga propeta—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—nga migamit sa ilang mga dila aron sa pagpropesiya.
هَا أَنَا أُقَاوِمُ الْمُتَنَبِّئِينَ بِأَحْلامٍ كَاذِبَةٍ وَيَقُصُّونَهَا مُضِلِّينَ شَعْبِي بِأَكَاذِيبِهِمْ وَاسْتِخْفَافِهِمْ، مَعَ أَنِّي لَمْ أُرْسِلْهُمْ وَلَمْ أُكَلِّفْهُمْ بِشَيْءٍ. وَلا جَدْوَى مِنْهُمْ لِهَذَا الشَّعْبِ». ٣٢ 32
Tan-awa, kontra ko ang mga propeta nga may damgo nga bakak— mao kini ang gipahayag ni Yahweh— ug isugilon nila kini ug niini nga paagi gipasalaag ang akong katawhan pinaagi sa ilang bakak ug pagpanghambog. Kontra ko sila, tungod kay wala ko sila gipadala ni gimandoan ko sila. Busa dili gayod nila matabangan kining katawhan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.
«إِذَا سَأَلَكَ أَحَدٌ مِنْ هَذَا الشَّعْبِ أَوْ نَبِيٌّ أَوْ كَاهِنٌ:’مَا هُوَ وَحْيُ قَضَاءِ الرَّبِّ؟‘فَأَجِبْهُمْ:’أَنْتُمْ وَحْيُ قَضَائِهِ. وَسَأَطْرَحُكُمْ، يَقُولُ الرَّبُّ.‘ ٣٣ 33
Kung mangutana kanimo kining mga tawhana, o ang usa ka propeta, o ang pari, 'Unsa man ang palas-anon ni Yahweh?' Sultihi sila, 'Kamo mao ang palas-anon, ug hinginlan ko ikaw'—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.
أَمَّا النَّبِيُّ أَوِ الْكَاهِنُ أَوْ أَيُّ وَاحِدٍ مِنَ الشَّعْبِ يَدَّعِي قَائِلاً:’هَذَا وَحْيُ الرَّبِّ‘فَإِنِّي سَأُعَاقِبُهُ مَعَ أَهْلِ بَيْتِهِ. ٣٤ 34
Alang sa mga propeta, mga pari, ug katawhan nga moingon, 'Mao kini ang palas-anon ni Yahweh' pagasilotan ko kanang tawhana ug ang iyang panimalay.
لِذَلِكَ هَكَذَا يُوَاظِبُ كُلُّ وَاحِدٍ عَلَى الْقَوْلِ لِصَاحِبِهِ، وَكُلُّ جَارٍ لِجَارِهِ:’مَا هُوَ جَوَابُ الرَّبِّ؟‘أَوْ’بِمَاذَا تَكَلَّمَ الرَّبُّ؟‘ ٣٥ 35
Magpadayon kamo sa pagsulti, ang matag-usa sa iyang isigkatawo ug ngadto sa iyang mga kaigsoonan, 'Unsa man ang tubag ni Yahweh?' ug 'Unsa man ang gipahayag ni Yahweh?'
أَمَّا ادِّعَاءُ وَحْيِ الرَّبِّ فَلا تَذْكُرُوهُ مِنْ بَعْدُ، فَإِنَّ كَلِمَةَ الْمَرْءِ تَغْدُو وَحْيَ قَضَائِهِ، إِذْ قَدْ حَرَّفْتُمْ كَلامَ الإِلَهِ الْحَيِّ، الرَّبِّ الْقَدِيرِ، إِلَهِنَا. ٣٦ 36
Apan kinahanglan dili na kamo mosulti bahin sa 'palas-anon ni Yahweh,' kay ang palas-anon pulong lamang sa tawo, ug gituis ninyo ang mga pulong sa buhi nga Dios, nga mao si Yahweh ang labawng makagagahom, nga atong Dios.
لِذَلِكَ هَذَا مَا تَسْأَلُ بِهِ النَّبِيَّ:’بِمَاذَا أَجَابَ الرَّبُّ؟ وَبِمَاذَا تَكَلَّمَ؟‘ ٣٧ 37
Mao kini ang imong angay isulti sa propeta, 'Unsa man ang tubag nga gihatag ni Yahweh kanimo? o 'Unsa man ang gisulti ni Yahweh?'
فَإِنِ ادَّعَيْتُمْ وَحْيَ قَضَاءِ الرَّبِّ، فَهَذَا مَا يُعْلِنُهُ الرَّبُّ: لأَنَّكُمُ ادَّعَيْتُمْ وَحْيَ قَضَائِهِ بَعْدَ أَنْ حَظَرْتُهُ عَلَيْكُمْ قَائِلاً:’لَا تَقُولُوا هَذَا وَحْيُ قَضَائِهِ‘ ٣٨ 38
Apan kung isulti nimo, 'Ang palas-anon ni Yahweh', mao kini ang giingon ni Yahweh: Tungod kay gisulti man ninyo kining mga pulonga, 'Ang palas-anon ni Yahweh,' sa dihang gipadala ko ikaw, nga gisultihan, 'Dili ninyo isulti ang “Ang Palas-anon ni Yahweh,”'
لِذَلِكَ هَا أَنَا أَنْسَاكُمْ تَمَاماً، وَأَطْرُدُكُمْ مِنْ مَحْضَرِي أَنْتُمْ وَالْمَدِينَةَ الَّتِي وَهَبْتُهَا لَكُمْ وَلِآبَائِكُمْ. ٣٩ 39
busa, tan-awa, puniton ko ikaw ug ilabay palayo kanako, lakip ang siyudad nga akong gihatag kanimo ug sa imong mga katigulangan.
وَأُلْحِقُ بِكُمْ عَاراً أَبَدِيًّا وَخِزْياً لَا يُنْسَى». ٤٠ 40
Unya pahamtangan ko kamo sa walay kataposang kaulawan ug kaalaot kaninyo nga dili gayod hikalimtan.

< إرْمِيا 23 >