عَزْرا 2

١ 1 وَهَؤُلاءِ هُمْ أَهْلُ الْبِلادِ الَّذِينَ عَادُوا مِنَ السَّبْيِ، مِمَّنْ سَبَاهُمْ نَبُوخَذْنَصَّرُ مَلِكُ بَابِلَ إِلَى بَابِلَ، وَرَجَعُوا إِلَى أُورُشَلِيمَ وَيَهُوذَا، لِيُقِيمَ كُلُّ وَاحِدٍ فِي مَدِينَتِهِ.

Tɵwǝndikilǝr Neboⱪadnǝsar tǝripidin Babilƣa sürgün ⱪilinƣan [Yǝⱨudiyǝ] ɵlkisidikilǝrdin, ularning ǝwladliri ⱪaytip kelip, Yerusalem wǝ Yǝⱨudiyǝgǝ qiⱪip, ⱨǝrbiri ɵz xǝⱨirlirigǝ kǝtkǝnlǝr: —

٢ 2 وَقَدْ جَاءُوا بِقِيَادَةِ زَرُبَّابِلَ، وَيَشُوعَ، وَنَحَمْيَا، وَسَرَايَا، وَرَعْلايَا، وَمُرْدَخَايَ، وَبِلْشَانَ، وَمِسْفَارَ، وَبِغْوَايَ وَرَحُومَ، وَبَعْنَةَ. وَهَذَا بَيَانٌ بِالْعَائِدِينَ مِنْ شَعْبِ إِسْرَائِيلَ:

— ular Zǝrubbabǝl, Yǝxua, Nǝⱨǝmiya, Seraya, Rǝilaya, Mordikay, Bilxan, Mispar, Bigway, Rǝⱨum wǝ Baanaⱨlar bilǝn billǝ ⱪaytip kǝldi. Əmdi Israil hǝlⱪining iqidiki ǝrkǝklǝrning sani tɵwǝndikiqǝ: —

٣ 3 بَنُو فَرْعُوشَ: أَلْفَانِ وَمِئَةٌ وَاثْنَانِ وَسَبْعُونَ.

Paroxning ǝwladliri ikki ming bir yüz yǝtmix ikki kixi;

٤ 4 بَنُو شَفَطْيَا: ثَلاثُ مِئَةٍ وَاثْنَانِ وَسَبْعُونَ.

Xǝfatiyaning ǝwladliri üq yüz yǝtmix ikki kixi;

٥ 5 بَنُو آرَحَ: سَبْعُ مِئَةٍ وَخَمْسَةٌ وَسَبْعُونَ.

Araⱨning ǝwladliri yǝttǝ yüz yǝtmix bǝx kixi;

٦ 6 بَنُو فَحَثَ مُوآبَ مِنْ نَسْلِ يَشُوعَ وَيُوآبَ: أَلْفَانِ وَثَمَانِي مِئَةٍ وَاثْنَا عَشَرَ.

Paⱨat-Moabning ǝwladliri, yǝni Yǝxua bilǝn Yoabning ǝwladliri ikki ming sǝkkiz yüz on ikki kixi;

٧ 7 بَنُو عِيلامَ: أَلْفٌ وَمِئَتَانِ وَأَرْبَعَةٌ وَخَمْسُونَ.

Elamning ǝwladliri bir ming ikki yüz ǝllik tɵt kixi;

٨ 8 بَنُو زَتُّو: تِسْعُ مِئَةٍ وَخَمْسَةٌ وَأَرْبَعُونَ.

Zattuning ǝwladliri toⱪⱪuz yüz ⱪiriⱪ bǝx kixi;

٩ 9 بَنُو زَكَّايَ: سَبْعُ مِئَةٍ وَسِتُّونَ.

Zakkayning ǝwladliri yǝttǝ yüz atmix kixi;

١٠ 10 بَنُو بَانِي: سِتُّ مِئَةٍ وَاثْنَانِ وَأَرْبَعُونَ.

Banining ǝwladliri altǝ yüz ⱪiriⱪ ikki kixi;

١١ 11 بَنُو بَابَايَ: سِتُّ مِئَةٍ وَثَلاثَةٌ وَعِشْرُونَ.

Bibayning ǝwladliri altǝ yüz yigirmǝ üq kixi;

١٢ 12 بَنُو عَزْجَدَ: أَلْفٌ وِمِئَتَانِ وَاثْنَانِ وَعِشْرُونَ.

Azgadning ǝwladliri bir ming ikki yüz yigirmǝ ikki kixi;

١٣ 13 بَنُو أَدُونِيقَامَ: سِتُّ مِئَةٍ وَسِتَّةٌ وَسِتُّونَ.

Adonikamning ǝwladliri altǝ yüz atmix altǝ kixi;

١٤ 14 بَنُو بِغْوَايَ: أَلْفَانِ وَسِتَّةٌ وَخَمْسُونَ.

Bigwayning ǝwladliri ikki ming ǝllik altǝ kixi;

١٥ 15 بَنُو عَادِينَ: أَرْبَعُ مِئَةٍ وَأَرْبَعَةٌ وَخَمْسُونَ.

Adinning ǝwladliri tɵt yüz ǝllik tɵt kixi;

١٦ 16 بَنُو آطِيرَ مِنْ نَسْلِ يَحَزَقِيَّا: ثَمَانِيَةٌ وَتِسْعُونَ.

Ⱨǝzǝkiyaning jǝmǝtidin bolƣan Aterning ǝwladliri toⱪsan sǝkkiz kixi;

١٧ 17 بَنُو بِيصَايَ: ثَلاثُ مِئَةٍ وَثَلاثَةٌ وَعِشْرُونَ.

Bizayning ǝwladliri üq yüz yigirmǝ üq kixi;

١٨ 18 بَنُو يُورَةَ: مِئَةٌ وَاثْنَا عَشَرَ.

Yoraⱨning ǝwladliri bir yüz on ikki kixi;

١٩ 19 بَنُو حَشُومَ: مِئَتَانِ وَثَلاثَةٌ وَعِشْرُونَ.

Ⱨaxumning ǝwladliri ikki yüz yigirmǝ üq kixi;

٢٠ 20 بَنُو جِبَّارَ: خَمْسَةٌ وَتِسْعُونَ. (وَقَدْ عَادَ مِنَ الْمُدُنِ التَّالِيَةِ الَّتِي عَاشَ آبَاؤُهُمْ فِيهَا):

Gibbarning ǝwladliri toⱪsan bǝx kixi;

٢١ 21 مِنْ أَهْلِ بَيْتِ لَحْمٍ: مِئَةٌ وَثَلاثَةٌ وَعِشْرُونَ.

Bǝyt-Lǝⱨǝmliklǝr bir yüz yigirmǝ üq kixi;

٢٢ 22 مِنْ أَهْلِ نَطُوفَةَ: سِتَّةٌ وَخَمْسُونَ.

Nitofaliⱪlar ǝllik altǝ kixi;

٢٣ 23 مِنْ أَهْلِ رِجَالِ عَنَاثُوثَ: مِئَةٌ وَثَمَانِيَةٌ وَعِشْرُونَ.

Anatotluⱪlar bir yüz yigirmǝ sǝkkiz kixi;

٢٤ 24 مِنْ أَهْلِ عَزْمُوتَ: اثْنَانِ وَأَرْبَعُونَ.

Azmawǝtliklǝr ⱪiriⱪ ikki kixi;

٢٥ 25 مِنْ أَهْلِ قَرْيَةِ عَارِيمَ كَفِيرَةَ وَبَئِيرُوتَ: سَبْعُ مِئَةٍ وَثَلاثَةٌ وَأَرْبَعُونَ.

Kiriat-Arimliⱪlar, Kǝfiraⱨliⱪlar wǝ Bǝǝrotluⱪlar bolup jǝmiy yǝttǝ yüz ⱪiriⱪ üq kixi;

٢٦ 26 مِنْ أَهْلِ الرَّامَةِ وَجَبَعَ: سِتُّ مِئَةٍ وَوَاحِدٌ وَعِشْرُونَ.

Ramaⱨliⱪlar bilǝn Gebaliⱪlar jǝmiy altǝ yüz yigirmǝ bir kixi;

٢٧ 27 مِنْ أَهْلِ مِخْمَاسَ: مِئَةٌ وَاثْنَانِ وَعِشْرُونَ.

Mikmaxliⱪlar bir yüz yigirmǝ ikki kixi;

٢٨ 28 مِنْ رِجَالِ بَيْتِ إِيلَ وَعَايَ: مِئَتَانِ وَثَلاثَةٌ وَعِشْرُونَ.

Bǝyt-Əlliklǝr bilǝn ayiliⱪlar jǝmiy ikki yüz yigirmǝ üq kixi;

٢٩ 29 مِنْ أَهْلِ نَبُو: اثْنَانِ وَخَمْسُونَ.

Neboliⱪlar ǝllik ikki kixi;

٣٠ 30 مِنْ أَهْلِ مَغْبِيشَ: مِئَةٌ وَسِتَّةٌ وَخَمْسُونَ.

Magbixning ǝwladliri bir yüz ǝllik altǝ kixi;

٣١ 31 مِنْ أَهْلِ عِيلامَ الآخَرِ: أَلْفٌ وَمِئَتَانِ وَأَرْبَعَةٌ وَخَمْسُونَ.

ikkinqi bir Elamning ǝwladliri bir ming ikki yüz ǝllik tɵt kixi;

٣٢ 32 مِنْ أَهْلِ حَارِيمَ: ثَلاثُ مِئَةٍ وَعِشْرُونَ.

Ⱨarimning ǝwladliri üq yüz yigirmǝ kixi;

٣٣ 33 مِنْ أَهَالِي لُودٍ وَحَادِيدَ وَأُونُو: سَبْعُ مِئَةٍ وَخَمْسَةٌ وَعِشْرُونَ.

Lod, Ⱨadid wǝ Ononing ǝwladliri jǝmiy yǝttǝ yüz yigirmǝ bǝx kixi;

٣٤ 34 مِنْ أَهْلِ أَرِيحَا: ثَلاثُ مِئَةٍ وَخَمْسَةٌ وَأَرْبَعُونَ.

Yeriholuⱪlar üq yüz ⱪiriⱪ bǝx kixi;

٣٥ 35 مِنْ أَهْلِ سَنَاءَةَ: ثَلاثَةُ آلافٍ وَسِتُّ مِئَةٍ وَثَلاثُونَ.

Sinaaⱨning ǝwladliri üq ming altǝ yüz ottuz kixi.

٣٦ 36 أَمَّا الْكَهَنَةُ الرَّاجِعُونَ: فَبَنُو يَدْعِيَا مِنْ عَائِلَةِ يَشُوعَ: تِسْعُ مِئَةٍ وَثَلاثَةٌ وَسَبْعُونَ.

Kaⱨinlarning sani tɵwǝndikiqǝ: — Yǝxua jǝmǝtidiki Yǝdayaning ǝwladliri toⱪⱪuz yüz yǝtmix üq kixi;

٣٧ 37 بَنُو إِمِّيرَ: أَلْفٌ وَاثْنَانِ وَخَمْسُونَ.

Immǝrning ǝwladliri bir ming ǝllik ikki kixi;

٣٨ 38 بَنُو فَشْحُورَ: أَلْفٌ وَمِئَتَانِ وَسَبْعَةٌ وَأَرْبَعُونَ.

Paxhurning ǝwladliri bir ming ikki yüz ⱪiriⱪ yǝttǝ kixi;

٣٩ 39 بَنُو حَارِيمَ: أَلْفٌ وَسَبْعَةَ عَشَرَ.

Ⱨarimning ǝwladliri bir ming on yǝttǝ kixi.

٤٠ 40 وَهَذَا بَيَانٌ بِاللَّاوِيِّينَ الْعَائِدِينَ مِنَ السَّبْيِ: بَنُو يَشُوعَ وَقَدْمِيئِيلَ مِنْ نَسْلِ هُودُويَا: أَرْبَعَةٌ وَسَبْعُونَ.

Lawiylarning sani tɵwǝndikiqǝ: — Hodawiyaning ǝwladliridin, yǝni Yǝxua bilǝn Kadmiyǝlning ǝwladliri yǝtmix tɵt kixi;

٤١ 41 الْمُغَنُّونَ مِنْ بَنِي آسَافَ: مِئَةٌ وَثَمَانِيَةٌ وَعِشْرُونَ.

Ƣǝzǝlkǝxlǝrdin: — Asafning ǝwladliri bir yüz yigirmǝ sǝkkiz kixi.

٤٢ 42 بَنُو حُرَّاسِ أَبْوَابِ الْهَيْكَلِ مِنْ نَسْلِ شَلُّومَ وَآطِيرَ وَطَلْمُونَ وَعَقُّوبَ وَحَطِيطَا وَشُوبَايَ: مِئَةٌ وَتِسْعَةٌ وَثَلاثُونَ.

Dǝrwaziwǝnlǝrning nǝslidin: — Xallumning ǝwladliri, Aterning ǝwladliri, Talmonning ǝwladliri, Akkubning ǝwladliri, Hatitaning ǝwladliri bilǝn Xobayning ǝwladliri jǝmiy bir yüz ottuz toⱪⱪuz kixi.

٤٣ 43 وَمِنْ خَدَمِ الْهَيْكَلِ بَنُو صِيحَا وَحَسُوفَا وَطَبَاعُوتَ،

Ibadǝthana hizmǝtkarliri tɵwǝndikiqǝ: — Zihaning ǝwladliri, Hasufaning ǝwladliri, Tabbaotning ǝwladliri,

٤٤ 44 وَبَنُو قِيرُوسَ وَسِيعَهَا وَفَادُونَ،

Kirosning ǝwladliri, Siyaⱨaning ǝwladliri, Padonning ǝwladliri,

٤٥ 45 وَلَبَانَةَ وَحَجَابَةَ وَعَقُّوبَ،

Libanaⱨning ǝwladliri, Ⱨagabaⱨning ǝwladliri, Akkubning ǝwladliri,

٤٦ 46 وَحَاجَابَ وَشَمُلايَ وَحَانَانَ،

Ⱨagabning ǝwladliri, Xamlayning ǝwladliri, Ⱨananning ǝwladliri,

٤٧ 47 بَنُو جَدِيلَ وَحَجَرَ وَرَآيَا،

Giddǝlning ǝwladliri, Gaⱨarning ǝwladliri, Reayaⱨning ǝwladliri,

٤٨ 48 وَرَصِينَ وَنَقُودَا وَجَزَّامَ،

Rǝzinning ǝwladliri, Nikodaning ǝwladliri, Gazzamning ǝwladliri,

٤٩ 49 وَعُزَّا وَفَاسِيحَ وَبِيسَايَ،

Uzzaning ǝwladliri, Pasiyaning ǝwladliri, Bisayning ǝwladliri,

٥٠ 50 وَبَنُو أَسْنَةَ وَمَعُونِيمَ وَنَفُوسِيمَ،

Asnaⱨning ǝwladliri, Mǝunimning ǝwladliri, Nǝfussimning ǝwladliri,

٥١ 51 وَبَنُو بَقْبُوقَ وَحَقُوفَا وَحَرْحُورَ،

Bakbukning ǝwladliri, Hakufaning ǝwladliri, Harhurning ǝwladliri,

٥٢ 52 وَبَنُو بَصْلُوتَ وَمَحِيدَا وَحَرْشَا،

Bazlutning ǝwladliri, Mǝⱨidaning ǝwladliri, Harxaning ǝwladliri,

٥٣ 53 وَبَنُو بَرْقُوسَ وَسِيسَرَا وَثَامَحَ،

Barkosning ǝwladliri, Siseraning ǝwladliri, Temaⱨning ǝwladliri,

٥٤ 54 وَبَنُو نَصِيحَ وَحَطِيفَا.

Nǝziyaning ǝwladliri bilǝn Hatifaning ǝwladliri.

٥٥ 55 وَعَادَ مِنَ السَّبْيِ مِنْ نَسْلِ خُدَّامِ سُلَيْمَانَ بَنُو سَوْطَايَ وَهَسُّوفَرَثَ وَفَرُودَا،

Sulaymanning hizmǝtkarlirining ǝwladlirining sani tɵwǝndikiqǝ: — Sotayning ǝwladliri, Sofǝrǝtning ǝwladliri, Pirudaning ǝwladliri,

٥٦ 56 وَبَنُو يَعْلَةَ وَدَرْقُونَ وَجَدِّيلَ،

Yaalaⱨning ǝwladliri, Darkonning ǝwladliri, Giddǝlning ǝwladliri,

٥٧ 57 وَشَفَطْيَا وَحَطِّيلَ وَفُوخَرَةَ الظِّبَاءِ وَآمِي.

Xǝfǝtiyaning ǝwladliri, Hattilning ǝwladliri, Poⱪǝrǝt-Ⱨazzibaimning ǝwladliri bilǝn amining ǝwladliri.

٥٨ 58 فَكَانَتْ جُمْلَةُ الْعَائِدِينَ مِنْ خُدَّامِ الْهَيْكَلِ وَبَنِي عَبِيدِ سُلَيْمَانَ ثَلاثَ مِئَةٍ وَاثْنَيْنِ وَتِسْعِينَ.

Ibadǝthana hizmǝtkarliri wǝ Sulaymanning hizmǝtkari bolƣanlarning ǝwladliri jǝmiy üq yüz toⱪsan ikki kixi.

٥٩ 59 وَهَذَا بَيَانٌ بِالَّذِينَ قَدِمُوا مِنْ تَلِّ مِلْحٍ وَتَلِّ حَرْشَا وَكَرُوبَ وَأَدَّانَ وَإِمِّيرَ، مِمَّنْ عَجَزُوا عَنْ إِثْبَاتِ انْتِمَاءِ عَائِلاتِهِمْ إِلَى نَسْلِ إِسْرَائِيلَ:

Tɵwǝndiki kixilǝr Tǝl-Melaⱨ, Tǝl-Harxa, Kerub, Addan wǝ Immǝrdin kǝlgǝn bolsimu, lekin ular ɵzlirining ata jǝmǝtining yaki nǝsǝbining Israil adimi ikǝnlikini ispatlap berǝlmidi.

٦٠ 60 بَنُو دَلايَا وَطُوبِيَّا وَنَقُودَا، وَجُمْلَتُهُمْ سِتُّ مِئَةٍ وَاثْنَانِ وَخَمْسُونَ.

Bular Delayaning ǝwladliri, Tobiyaning ǝwladliri wǝ Nikodaning ǝwladliri bolup, jǝmiy altǝ yüz ǝllik ikki kixi;

٦١ 61 وَمِنْ بَنِي الْكَهَنَةِ: بَنُو حَبَايَا وَهَقُّوصَ وَبَرْزِلّايَ الَّذِي تَزَوَّجَ إِحْدَى بَنَاتِ بَرْزِلّايَ الْجِلْعَادِيِّ، وَتَسَمَّى بِاسْمِهِمْ.

kaⱨinlarning ǝwladliri iqidǝ Habayaning ǝwladliri, Kozning ǝwladliri bilǝn Barzillayning ǝwladliri bar idi; Barzillay Gileadliⱪ Barzillayning bir ⱪizini alƣaqⱪa ularning eti bilǝn atalƣanidi.

٦٢ 62 وَقَدْ بَحَثَ هَؤُلاءِ عَنْ أَسْمَاءِ عَائِلاتِهِمْ فِي سِجِلَّاتِ أَنْسَابِ الْكَهَنَةِ فَلَمْ يَعْثُرُوا عَلَيْهَا فَمُنِعُوا مِنْ خِدْمَةِ الْكَهَنُوتِ،

Bular jǝmǝtining nǝsǝbnamisini izdǝp tapalmidi; xunga ular «napak» ⱨesablinip kaⱨinliⱪtin ⱪalduruldi.

٦٣ 63 وَحَرَّمَ عَلَيْهِمِ الْحَاكِمُ الأَكْلَ مِنْ طَعَامِ الْكَهَنَةِ إِلَى أَنْ يَحْضُرَ كَاهِنٌ يَقْدِرُ أَنْ يَسْتَخْدِمَ الأُورِيمَ وَالتُّمِّيمَ (لِيُعْلِنَ لَهُ الرَّبُّ صِحَّةَ نَسَبِهِمْ إِلَى الْكَهَنَةِ).

Waliy ularƣa: — Urim wǝ tummimni kɵtürgüqi kaⱨin arimizda hizmǝttǝ bolƣuqǝ «ǝng muⱪǝddǝs yimǝkliklǝr»gǝ eƣiz tǝgküzmǝysilǝr, dedi.

٦٤ 64 فَكَانَ مَجْمُوعُ الرَّاجِعِينَ مِنَ السَّبْيِ: اثْنَيْنِ وَأَرْبَعِينَ أَلْفاً وَثَلاثَ مِئَةٍ وَسِتِّينَ.

Pütün jamaǝt jǝmiy ⱪiriⱪ ikki ming üq yüz atmix kixi;

٦٥ 65 فَضْلاً عَنْ عَبِيدِهِمْ وَإِمَائِهِمْ وَعَدَدُهُمْ سَبْعَةُ آلافٍ وَثَلاثُ مِئَةٍ وَسَبْعَةٌ وَثَلاثُونَ بِالإِضَافَةِ إِلَى مِئَتَيْنِ مِنَ الْمُغَنِّينَ وَالْمُغَنِّيَاتِ.

buningdin baxⱪa ularning yǝnǝ yǝttǝ ming üq yüz ottuz yǝttǝ ⱪul-dediki bar idi; yǝnǝ ikki yüz ǝr-ayal ƣǝzǝlqisi bar idi.

٦٦ 66 وَكَانَ مَعَهُمْ مِنَ الْخَيْلِ سَبْعُ مِئَةٍ وَسِتَّةٌ وَثَلاثُونَ، وَمِنَ الْبِغَالِ مِئَتَانِ وَخَمْسَةٌ وَأَرْبَعُونَ،

Ularning yǝttǝ yüz ottuz altǝ eti, ikki yüz ⱪiriⱪ bǝx ⱪeqiri,

٦٧ 67 وَمِنَ الْجِمَالِ أَرْبَعُ مِئَةٍ وَخَمْسَةٌ وَثَلاثُونَ، وَمِنَ الْحَمِيرِ سِتَّةُ آلافٍ وَسَبْعُ مِئَةٍ وَعِشْرُونَ.

tɵt yüz ottuz bǝx tɵgisi wǝ altǝ ming yǝttǝ yüz yigirmǝ exiki bar idi.

٦٨ 68 وَتَبَرَّعَ بَعْضُ رُؤَسَاءِ الْعَائِلاتِ لَدَى وُصُولِهِمْ إِلَى أُورُشَلِيمَ لِبِنَاءِ بَيْتِ الرَّبِّ فِي مَوْقِعِهِ الأَصْلِيِّ،

Jǝmǝt kattiwaxliridin bǝziliri Yerusalemƣa wǝ Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kǝlgǝn qaƣda, Hudaning xu ɵyi ǝsli orniƣa yengiwaxtin selinixi üqün qin kɵnglidin sowƣatlarni tǝⱪdim ⱪildi.

٦٩ 69 فَقَدَّمَ كُلٌّ مِنْهُمْ حَسَبَ طَاقَتِهِ لِخِزَانَةِ الْعَمَلِ، فَبَلَغَتْ تَبَرُّعَاتُهُمْ وَاحِداً وَسِتِّينَ أَلْفَ دِرْهَمٍ مِنَ الذَّهَبِ (نَحْوَ خَمْسِ مِئَةِ كِيلُو جِرَامٍ) وَخَمْسَةَ آلافٍ منّاً مِنَ الْفِضَّةِ (نَحْوَ ثَلاثَةِ أَطْنَانٍ) وَمِئَةَ قَمِيصٍ لِلْكَهَنَةِ.

Ular ɵzlirining ⱪurbiƣa ⱪarap ⱪurulux hǝzinisigǝ atmix bir ming darik altun, bǝx ming mina kümüx wǝ yüz ⱪur kaⱨin toni tǝⱪdim ⱪildi.

٧٠ 70 فَاسْتَوْطَنَ الْكَهَنَةُ وَاللّاوِيُّونَ وَبَعْضُ الشَّعْبِ وَالْمُغَنُّونَ وَحُرَّاسُ أَبْوَابِ الْهَيْكَلِ وَخُدَّامُهُ فِي مُدُنِهِمِ الْخَاصَّةِ بِهِمْ. أَمَّا بَقِيَّةُ شَعْبِ إِسْرَائِيلَ فَتَوَزَّعُوا عَلَى مُدُنِهِمْ.

Xuningdin keyin kaⱨinlar, Lawiylar wǝ bir ⱪisim hǝlⱪ ⱪoxulup, ƣǝzǝlkǝxlǝr, dǝrwaziwǝnlǝr, ibadǝthana hizmǝtkarliri ɵz xǝⱨǝrlirigǝ makanlaxti; ⱪalƣan Israil hǝlⱪining ⱨǝmmisi ɵz xǝⱨǝrlirigǝ makanlaxti.