Luka 8
1 Uso na nin dandaunu ba, Yesu cizina ucin nanya nigbir ngangan na nitari, nbellu nliru ucine, kitene kipin tigo Kutelle, inung likure nya nanghe.
以後，耶穌走遍各城各村講道，宣傳天主國的喜訊，同祂在一起的有那十二們徒，
2 Among awani alenga na iwa kalla nani Uruhu unanzan nan tikonu. Inughere, Maryamu ule na idin yicughe Magdaliya, Kitime iwa kalla ghe agbergenu kuzor.
還有幾個曾附過惡魔或患病而得治好的婦女，有號稱瑪達肋納的瑪利亞，從她身上趕出了七個魔鬼；
3 Yuwana uwanin Kuza, unan katuwa Hirdus, Suzana, nan namon awani gbardang, alenge na iwa buun nani nin nimon nacara mine.
還有約安納，即黑落德的家宰雇撒的妻子，又有蘇撒納；還有別的許多婦女，她們都用自己的財產資助他們。
4 Nene na ligozi nanit gbardang nzura ligowe, umunu anit ale na iwa cinu udak kiti mye unuzu nigbir gbardang, asu uliru nanghinu nin tinan tigoldo.
那時，有大夥群眾聚集了來，並有從各城來到耶穌跟前的，祂就用比喻說：
5 Unan tibila ndo nbilisu nimus, na adi tibile imon imusu disso, libau, ipatila inin nin nabunu anyin kitene kani da pilla inin.
「有一個撒種子的，出去撒種子；他撒的時候，有的落在路在路旁，就被踐踏了，並有天的飛鳥把它吃了。
6 Imon imus disso kiti ikoto, bara na idinin nmyin ba.
有的落在路在石頭上，一長起來，就乾枯了，因為沒有濕氣。
7 Har nene imon imus disso kiti nimart, na imarte nkuno ligowe nin nimuse, imarte buco imuse.
有的落在荊棘中，荊棘同它一起畏起來，把它窒息了。
8 Bara nani imon imus disso kutyin kucine inin na iyoli na iwa duru akat kazakure.” Kube na Yesu nbelle nani, ayicila nani, “Vat nlonge na adinin natuf na alanza.”
又有的落在好地裏，長起來，結了百倍的果實。」祂說完這些話，就高呼說：「有耳聽的，就聽吧! 」
9 Inung nono kadura mye tiringhe iyaghari tinan tigoldo mye di nbellu.
祂的們徒問祂這比喻有什麼意思。
10 Yesu woro nani, “Ina ni munu kubi iyinin imon linyeshin kitene kipin tigo Kutelle, bara kagisine iba bellu nani nin tinan tigoldo, 'iba yenju na iba yene gegeme ba, iba lanzu, na iba yinnu ba.'
祂說：「天主國的奧秘，是給你們知道；對於其餘的人，就用比喻，使那看的，卻看不見，聽的，卻聽不懂。
11 Nene tinan tigoldo tinere, imuse uliru Kutelle ri.
這比喻的意思是：種子是天主的話。
12 Imus ile na idisso libou, innere anit alenge na ilanza ligbulang nliru, shetan uni nda ada bollo ligbulang nliru nanya nibinai bara iwa yinin ise utucu.
那些在路旁的，是指那人聽了，隨後就有鬼來到，從他們心中把那話奪去，使他們不致信從而得救。
13 Inin ile na idisso kiti natala anitari alenge na ilanza ligbulang nliruwe, inani sere nin liburi liboo na iyisin nin likara ba, inung sa iyinna bara kubi baat, kubi na igwada nani asa idio.
那在石頭上的，是指那些人，他們聽的時候，高興的接受那話，但這些人沒有根，暫時相信，一到試探的時候，就退避了。
14 Imus ile na idisso kiti nimart inughere anit alenge na ilanza ligbulang nliru, inani nsuna linin inani nda parda nani nin nbellen nikurfung nin nlanzu nmang nlai, na isa ina imus ile na idisso kutyin kucine.
那落在荊棘中的，是指那些聽了的人，還在中途就被掛慮、錢財及生活的逸樂所蒙蔽，沒有結出成熟的果實。
15 Inughere anit ale idinin kibinai kilau ninn nan nbellu kidegen, na imala ulanzu nlire, imino unin nin likara, isu kumat nin likara.
那在好地裏的，是指那些以善良和誠實的心傾聽的人，他們把這話保存起來，以堅忍結出果實。
16 Nene, na umon duku ule na aba ti ulah npitila awufu nin kishik, sa a ceo nanya lii nkoni, se dei atarda unin kutet, vat nlenge na apira ama yenu nkananghe.
沒有人點上燈，用器皿遮蓋住，或放在床底下的，而是放在燈台上，為叫進來的人看見光明。
17 Na imomon nyeshin, ilenge na una sali sa uyinnu ba, a na imomon nyeshin ile na iba yinnu idak nanya nkanang.
因為沒有隱藏的事，不成為顯露的；沒有秘密的事，不被知道而公開出來的。
18 Suun seng nanya nlanzu, vat nlenge na adumun, amere iba kpinghe ku, ame ule na asali mun, iba seru ile na adin kpilizu a adumun.”
所以，你們要留心要怎樣聽；因為凡有的，還要給他，凡沒有的，連他自以為有的，也要從他奪去。」
19 Kubi na unan Yesu nin nuane wa kiti mye, iwase uduru kupo mye ba, bara gbardang nanit.
耶穌的母親和兄弟到祂這裏來了，因為人多，不能與祂相會。
20 Ibellin ghe, “Unafe nin nuanafine yisin ndas, idinin su iyene fi.”
有人告訴祂說：「你的母親和你的兄弟站在在外邊，願意見你。」
21 Yesu kauwa aworo nani, “Una nighe nin nwana nighe, inunghere alenge na idin nwana nighe, inughere alenge na idin lanzu uliru Kutelle idorto unin.”
祂卻回答說：「聽了天主的話而實行的，才是我的母親和兄弟。」
22 Nene uso nlon liyiri, Yesu nin nono kadura mye ipira nanya nzirgin nmyen, a woro, “Nati kafin udu uleli uwul kulle.” Itunna ndinna ikafinar.
有一天，耶穌和們徒上了船，對他們說：「我們渡到湖那去。」他們便開了船。
23 Na idinna ukafine, Yesu tina nmoro fiyilili nfunu fita kang nanya kulle, uzirge kullo nin nmyen itunna ipira nanya tikanci.
正在航行時，他睡著了。忽然有狂風降到湖上，進入船中的水，使他們處於危險中。
24 Nono katuwa mye di fiyaghe, iworo, “Cikilari, Cikilari, nmyen ba millu nari!” A fita akpada ufune nin mye ne, fiyilili yisina kite so dang.
們徒們前來叫醒耶穌，說：「老師! 老師! 我們要喪亡了! 」祂醒起來，叱責了狂風和波浪，風浪就止息平靜了。
25 Uyinnu mine, sa uyene de atirino nono katuwa mye nanya fiu nin kiti tinu itirino atimine, ghari ule adi kpadizu ufunu nin nmyen, inani din dortu ghe?”
遂對他們說：「你們的信德在那裏? 」他們又害怕又驚奇，彼此說：「這人到底是誰? 因為祂一出命，風和水也都服從祂。」
26 Ikafina udu kipin Ngarisinawa, na ki nleli uwul Ngalili.
他們航行到革辣撒人的地方，就是加利肋亞的對面。
27 Kubi na Yesu yisina nbiu kurawa, a zuro nin nmong unan nilaza nanya kipine, nin dandaunu na adin nsho. Imon a sosin kilari ba, asosin nissek.
耶穌一上了岸，迎面來了一個那城中附魔的人，他很久不穿衣服，也不住在家裏，而住在墳墓中。
28 Na ayene Yesu ku, usu agilla adio nabunu mye, atah ntet kang, “Iyaghari udin piziru kiti nighe Yesu gono Kutelle? Inan kitene, ndin nfofi nacara yenje uwa fuuni ba.”
他一看見耶穌，就喊叫起來，跪伏在祂在面前大聲說：「至高天主之子耶穌，我與你有什麼相干? 我求你不要磨難我! 」
29 Yesu atta uruhu unazan ghe a nuzu nanya nnite, nkon kubi gbardang asa imone yiraghe. Inani sa itaghe inyang naccara nin nabunu, iceoghe unan ncaa, asa atasa inya ghe agbergenu wunnu ghe udi niti ninanzang.
因為祂曾命令邪魔從那人身上出去，原來邪魔已多次抓住他，他曾被鐵鏈和腳鐐捆縳起來，被看管著；他卻掙斷鐵鏈，被魔鬼趕到荒野中。
30 Yesu tiringhe, “Lisafe ghari?” A kawoghe, “Libutari,” Bara agbergenu gbardang di nanya mye.
耶穌問他說：「你叫什麼名字? 」他說：「軍旅。」因為有許多魔鬼進入了他身內。
32 Ligo naladu wa di kileo kusari, agbbergenu foo Yesu ku acara, asun nani, ipiru nanya naladu, Yesu yinna nani.
在那裡有一大群豬在山上牧放著，魔鬼就請求耶穌許他們進入那些豬內；耶穌准許了他們。
33 Na agbergenu nnuzu nanya nnite, idi piru nanya naladue, itunna iputu nin ncum idi diu kule ituna iwulu.
於是，從那人身上出去，進入豬內，那群豬就從山崖上直衝到湖裏淹死了。
34 Na anan libiya nalade nyene ile na isu, ido nanya kipine nin ncum, idi bellin kagbire nin nanya kipine.
放豬的看見發生的事，就逃去，到城裏和鄉間傳報開了。
35 Anite nuzu idi kiti Yesu, ise unite ule na agbergenu nnuzu kiti mye, sosin nabunun Yesu, nin nimon kidowa nin kibinai dert, ilanza fiu.
人就出來看那發生的事，來到耶穌前，發現脫離魔鬼的那人，穿著衣服，神智清醒，坐在耶穌跟前前；他們就害怕起來，
36 Alenge na iyene nani ibelle anite inda na agbergenu nnuzu, unite uni nshino.
那些見過這事的人就對他們述說：那附魔的人怎樣被治好了。
37 Vat nanite kipin Ngarisinawa woro Yesu ku asun nani, bara anite apira uzirgi nmyen a nya.
革辣撒所有的人民要尸離開他們，因為他們十分恐懼。祂便上船回去。
38 Unite ulenge na agbergenu nnuzu kiti mye, foo Yesu ku acara adofinghe. Yesu kpiliya ghe aworo,
脫離魔鬼的那人祈求耶穌：要同耶穌在一起；但耶穌打發他回去，說：
39 “Kpilla kilari, ubellin ile imon na Kutelle nsu fi, unite kpilla abelle nanya kipine vat nile imon na Yesu nsu ghe.
「你回家去吧！傳述天主為你做了何等大事。」
40 Na Yesu nkpilla, ligozi nanite ta ghe mahabi, bara vat mine di ncaa mye.
耶穌回來時，群眾都迎接祂，因為眾人都在等候祂。
41 Umon unit lisa mye Jairus, udia kutyi nlirag ada dio nabunu Yesu nfo ghe nacara adak kilari mye,
來弓一個人，名叫雅依洛，這人是一個會堂長，跪伏在尸腳前，求祂到自己家中去，
42 bara gono kishono mye kirum, unan nakus likure, anon fawal, na Yesu wa cinu uduwe, ligozi keseghe.
因為他有一個獨生女，約十二歲，快要死了。當耶穌去的時候，眾人都擁擠祂。
43 Umong uwani wa duku, ulenge na awadi nanya nmyi, akus likare, na ase unan nshinu ninghe ba.
有一個婦人，十二年來患血漏病，把全部家產都花在醫生身上，卻沒有一個能治好她。
44 Ada mamal mye, adodo imon mye likot nanya kube nmyi mye yisina.
她來到耶穌後邊摸了摸祂衣服的繸頭，她的血漏立刻就止住了。
45 “Ghari ndudui?” Yesu tirino, vat mine ta amusuku, Bitrus woro, “Cikilari, anite di gbardang ina ni din parduzu fi.”
耶穌說：「誰摸了我? 」人都否認，伯多祿說：「老師，眾人都在擁擠著你! 」
46 Yesu woro, “Umong ndudui, yinno likara nnuzu kiti nighe.”
耶穌卻說：「有人摸了我，因為我覺得有能力從我身上出去了。」
47 Uwani nin nyene, na awanya anya likire ba, ada nin ketizu adeo nabunu mye. Nbun nanite vat, abelle ile imon na ita amini ndudoghe, nin inda na atunna ashino.
那婦人看不能隱瞞，就戰戰競競地來跪伏在耶穌跟前，把自己摸祂的緣故和如何立刻病好的事，在眾百姓面前說了出來。
48 Atunna aworo, “Ushono, nigh uyinu sa uyenu fe nshino ninfi. Can sheu.”
耶穌遂對她說：「女兒，妳的信德救了妳，平安去吧! 」
49 Kube na Yesu wadi nliru, umon da kiti mye unuzu kilarin Jairus udia kutyi nliran, “Ushono fe, nkuu. Yenje uwa damu unan dursuzu ninyerte.
祂還在話話時，有人從會堂長家裏來說：「你的女兒死了，不必煩勞師傅了。」
50 Nin lanzu nani, Yesu woro, “Jairus ku, yenje uwa lanza fiu, yinna ushono fe ba shinu.”
耶穌聽了，就對他說：「不要害怕，只管信，她必得救。」
51 Kubi na aduru kilarin Jairus, na ayinna umon pira ninghe ba, se Bitrus nin Yohanna a Yakubu, a ucif nin nnan ngone.
耶穌到了那家裏，除了伯多祿、若望、雅各伯和女孩子的父母外，不讓任何人同祂進去。
52 Vzat ninite yita kuculu nin tiyom, “Cinnon kuculu Yesu woro na akuu wari ba, adi nmorari.”
眾人都在痛哭哀弔女孩子。祂卻說：「不要哭泣，她並沒有死，只是睡著了。」
53 Isisaghe, bara inug yiru a kuu, wari.
那些明知她己死的人，都譏笑祂。
54 Akiffo ghee ncara a woro, “Gono nig fita.”
耶穌拿起她的手來，喊說：「女孩，起來! 」
55 Ulai mye kpila, nanya mye, kubi atuna afita, Yesu woro nani inighe imomon alii.
她的靈魂回來了，她就立起來了。耶穌吩咐給她吃的。
56 Anit mye kiffo tinu, yesu woro nani na iwa bellin umon imon ile na idi ba.
她的父母驚訝的出神。耶穌卻警告他們不要傳揚這事。
