Châm Ngôn 13
1 Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
A wise son listens to his father’s instruction, but a scoffer doesn’t listen to rebuke.
2 Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
By the fruit of his lips, a man enjoys good things, but the unfaithful crave violence.
3 Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
He who guards his mouth guards his soul. One who opens wide his lips comes to ruin.
4 Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the desire of the diligent shall be fully satisfied.
5 Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
A righteous man hates lies, but a wicked man brings shame and disgrace.
6 Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
Righteousness guards the way of integrity, but wickedness overthrows the sinner.
7 Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
There are some who pretend to be rich, yet have nothing. There are some who pretend to be poor, yet have great wealth.
8 Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
The ransom of a man’s life is his riches, but the poor hear no threats.
9 Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is snuffed out.
10 Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
Pride only breeds quarrels, but wisdom is with people who take advice.
11 Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
Wealth gained dishonestly dwindles away, but he who gathers by hand makes it grow.
12 Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
Hope deferred makes the heart sick, but when longing is fulfilled, it is a tree of life.
13 Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
Whoever despises instruction will pay for it, but he who respects a command will be rewarded.
14 Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
The teaching of the wise is a spring of life, to turn from the snares of death.
15 Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
Good understanding wins favor, but the way of the unfaithful is hard.
16 Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
Every prudent man acts from knowledge, but a fool exposes folly.
17 Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
A wicked messenger falls into trouble, but a trustworthy envoy gains healing.
18 Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
Poverty and shame come to him who refuses discipline, but he who heeds correction shall be honored.
19 Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
Longing fulfilled is sweet to the soul, but fools detest turning from evil.
20 Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
One who walks with wise men grows wise, but a companion of fools suffers harm.
21 Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
Misfortune pursues sinners, but prosperity rewards the righteous.
22 Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the wealth of the sinner is stored for the righteous.
23 Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
An abundance of food is in poor people’s fields, but injustice sweeps it away.
24 Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
One who spares the rod hates his son, but one who loves him is careful to discipline him.
25 Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.
The righteous one eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked goes hungry.
