Giăng 11
1 Có một người tên La-xa-rơ đang bị bệnh. Ông sống tại Bê-tha-ni cùng với hai em gái là Ma-ri và Ma-thê.
Now there was a certain person sick, to wit, Lazarus of Bethany, the town of Mary and Martha her sister.
2 Ma-ri là người xức dầu thơm cho Chúa và lấy tóc mình lau chân Ngài. La-xa-rơ, anh nàng, bệnh ngày càng trầm trọng.
(And it was Mary, that anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.)
3 Hai chị em liền sai người đến thưa với Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, người bạn thân yêu của Chúa đang đau nặng.”
His sisters therefore sent to Him, saying, Lord, behold, he whom thou lovest is sick.
4 Nghe tin ấy, Chúa Giê-xu phán: “Bệnh của La-xa-rơ không đến nỗi thiệt mạng. Nhưng sẽ làm rạng danh Đức Chúa Trời, và Con của Đức Chúa Trời cũng được vinh quang.”
But when Jesus heard it, He said, This sickness is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified thereby.
5 Chúa Giê-xu yêu mến Ma-thê, Ma-ri, và La-xa-rơ,
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 tuy nhiên, khi nghe tin La-xa-rơ bị bệnh, Chúa không đến ngay, nhưng ở lại thêm hai ngày nơi Ngài đang trọ.
Therefore when He heard that Lazarus was sick, He stayed indeed two days in the place where He was:
7 Sau đó, Chúa nói với các môn đệ: “Chúng ta hãy trở về xứ Giu-đê.”
and after that He saith to his disciples, Let us go again into Judea.
8 Các môn đệ Ngài thưa: “Thưa Thầy, hôm trước các nhà lãnh đạo Do Thái định ném đá Thầy. Sao Thầy còn qua đó làm gì?”
The disciples say unto Him, Master, the Jews very lately attempted to stone thee, and art thou going thither again?
9 Chúa Giê-xu đáp: “Trong một ngày chỉ mười hai giờ có ánh sáng. Ai đi trong những giờ ấy sẽ không vấp ngã vì có ánh sáng của thế giới này.
Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? if any man walk in the day, he doth not stumble; for he seeth the light of this world:
10 Nhưng ai đi trong đêm tối sẽ vấp ngã vì không có ánh sáng.”
but if any one walk in the night, he stumbleth; because he hath no light.
11 Chúa tiếp: “La-xa-rơ, bạn Ta đang ngủ, nay Ta đi đánh thức người dậy.”
Having thus answered them, He afterwards saith unto them, Our friend Lazarus is asleep; but I am going to awake him.
12 Các môn đệ thưa: “Thưa Chúa, nếu anh ấy ngủ, anh ấy sẽ mau lành bệnh!”
Therefore his disciples said, Lord, if he sleep, he will do well.
13 Chúa Giê-xu ngụ ý nói La-xa-rơ đã chết, nhưng các môn đệ tưởng Chúa Giê-xu nói về giấc ngủ thường.
But Jesus spake of his death; though they thought that He was speaking of the refreshment of sleep.
14 Vì thế Chúa nói rõ với họ: “La-xa-rơ đã chết.
Then Jesus said to them plainly, Lazarus is dead:
15 Cơ hội này giúp các con thêm đức tin, nên Ta mừng vì không có mặt Ta tại đó. Nào, chúng ta hãy đến thăm anh ấy.”
and I am glad for your sakes, I was not there, that ye may believe: but let us go to him.
16 Thô-ma, cũng gọi là Song Sinh, khuyến khích các môn đệ khác: “Chúng ta cứ theo Thầy, sẵn sàng chết với Thầy!”
Thomas therefore, who is called Didymus, said to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Khi Chúa Giê-xu đến Bê-tha-ni, Ngài thấy La-xa-rơ đã được an táng bốn ngày rồi.
And when Jesus came, He found that he had been four days in the grave.
18 Làng Bê-tha-ni chỉ cách Giê-ru-sa-lem độ vài dặm,
Now Bethany was near to Jerusalem, being but about fifteen furlongs from it:
19 nên có nhiều người đến an ủi Ma-thê và Ma-ri về sự mất mát của họ.
and many of the Jews were come to Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.
20 Nghe Chúa Giê-xu đến, Ma-thê ra ngoài nghênh tiếp. Nhưng Ma-ri vẫn ở trong nhà.
Therefore Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet Him: but Mary was sitting in the house.
21 Ma-thê thưa với Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, nếu Chúa đến ngay hôm ấy, thì anh con đã không chết!
And Martha said unto Jesus, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
22 Nhưng con biết bây giờ Chúa xin điều gì, Đức Chúa Trời cũng cho cả.”
But I know that even now whatsoever thou shalt ask of God, God will grant it thee.
23 Chúa Giê-xu phán: “Anh con sẽ sống lại.”
Jesus saith unto her, Thy brother shall rise again.
24 Ma-thê đáp: “Con biết anh con sẽ sống lại vào ngày phục sinh sau cùng.”
Martha saith unto Him, I know that he shall rise again in the resurrection at the last day.
25 Chúa Giê-xu phán: “Ta là sự sống lại và nguồn sống. Người nào tin Ta sẽ sống, dù đã chết rồi.
Jesus then told her, I am the resurrection and the life: he that believeth on me, though he were dead, shall live again.
26 Những ai đang sống mà tin Ta sẽ không bao giờ chết. Con có tin điều này không, Ma-thê?” (aiōn g165)
And every one that is alive, and believeth in me, shall never die. (aiōn g165)
27 Ma-thê thưa: “Thưa Chúa, con tin! Con tin Chúa là Đấng Mết-si-a, Con Đức Chúa Trời, Đấng phải đến thế gian.”
Dost thou believe this? She saith unto Him, Yes, Lord, I believe that thou art the Messiah, the Son of God, who was to come into the world.
28 Nói xong, Ma-thê về nhà gọi riêng Ma-ri bảo: “Thầy đến rồi! Thầy gọi em đó!”
And when she had said this, she went away, and called Mary her sister, telling her privately, The Master is coming and calleth for thee.
29 Ma-ri vội vàng đứng dậy đi đón Chúa.
As soon as she heard it, she gets up with all speed and comes to Him.
30 Lúc ấy Chúa Giê-xu chưa vào làng mà vẫn còn ở nơi Ma-thê gặp Ngài.
For Jesus was not yet come into the town, but was in the place where Martha met Him.
31 Thấy Ma-ri vội vã đứng dậy ra đi, những người Do Thái đến chia buồn cũng đi theo, vì tưởng cô ra mộ La-xa-rơ khóc lần nữa.
The Jews therefore that were with her in the house to comfort her, seeing Mary that she rose up hastily and went out, followed her, saying, She is going to the grave to weep there.
32 Khi Ma-ri đến và thấy Chúa Giê-xu, cô quỳ dưới chân Ngài và nói: “Thưa Chúa, nếu Chúa đến ngay hôm ấy, thì anh con không chết.”
Then Mary, when she came where Jesus was and saw Him, fell down at his feet, saying unto Him, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
33 Chúa Giê-xu thấy Ma-ri khóc, những người Do Thái đi theo cô cũng khóc, nên tâm linh Ngài xúc động.
Jesus therefore, when He saw her weeping, and the Jews also weeping, that came with her, groaned in spirit and was troubled.
34 Chúa hỏi: “Các con an táng anh ấy tại đâu?” Họ thưa: “Thưa Chúa, mời Chúa đến và xem.”
And He said, Where have ye laid him?
35 Rồi Chúa Giê-xu khóc.
They say unto Him, Lord, come and see: and Jesus wept.
36 Thấy thế, người Do Thái bảo nhau: “Xem kìa, ông ấy thương La-xa-rơ biết chừng nào!”
The Jews therefore said, Behold, how he loved him!
37 Có người nói: “Ông ấy đã mở mắt người khiếm thị. Lẽ nào không cứu được La-xa-rơ khỏi chết sao?”
but some of them said, Could not He, who opened the eyes of the blind, have caused also that this man should not have died?
38 Chúa Giê-xu càng đau lòng hơn nữa, bước đến mộ. Ngôi mộ đục trong sườn núi, có tảng đá chặn bên ngoài.
Jesus therefore, again groaning in himself, cometh to the sepulchre: which was a cave, and a stone lay upon it.
39 Chúa nói với họ: “Hãy lăn tảng đá đi.” Nhưng Ma-thê, em gái của người chết, ngăn lại: “Thưa Chúa, bây giờ đã có mùi, vì chôn cất bốn ngày rồi.”
Jesus saith, Take away the stone. Martha, the sister of the deceased, saith unto Him, Lord, by this time he is offensive; for it is the fourth day.
40 Chúa Giê-xu đáp: “Ta đã chẳng từng bảo con rằng nếu con tin, con sẽ thấy vinh quang của Đức Chúa Trời sao?”
Jesus saith unto her, Did I not tell thee, that if thou believest, thou shalt see the glory of God?
41 Họ lăn tảng đá đi. Chúa Giê-xu ngước mắt lên trời và cầu nguyện: “Thưa Cha, Con cảm tạ Cha vì nghe lời Con cầu xin.
So they took away the stone from the place where the corpse was laid. And Jesus lifted up his eyes and said, Father, I thank Thee, that Thou hast heard me.
42 Con biết Cha luôn luôn nghe lời Con cầu xin, nhưng Con nói lên để những người đứng quanh đây tin Cha đã sai Con xuống trần.”
I knew indeed that Thou always hearest me: but because of the people standing by I say this, that they may believe that Thou hast sent me.
43 Cầu nguyện xong, Chúa Giê-xu gọi lớn: “La-xa-rơ, ra đây!”
And when He had said these things, He cried with a loud voice, Lazarus, come forth.
44 Người chết ra khỏi mộ, tay chân còn quấn vải liệm, mặt phủ khăn. Chúa Giê-xu phán: “Hãy mở vải liệm để anh ấy đi!”
And he that had been dead came forth, having his feet and hands rolled up in grave-cloths: and his face bound about with a napkin. Then Jesus bid them, Loosen him and let him go.
45 Nhiều người Do Thái đến thăm Ma-ri, đã tin Chúa Giê-xu khi họ thấy việc xảy ra.
Therefore many of the Jews, that came to Mary and saw what Jesus did, believed on Him.
46 Nhưng có vài người khác đến với phái Pha-ri-si và nói với họ về những việc Chúa Giê-xu đã làm.
But some of them went to the pharisees and told them what Jesus had done.
47 Các thầy trưởng tế và các thầy Pha-ri-si liền triệu tập hội đồng công luận. Họ hỏi nhau: “Chúng ta phải tìm biện pháp cứng rắn vì người này đã làm nhiều phép lạ hiển nhiên.
Therefore the chief priests and the pharisees held a council and said, What are we doing? for this man worketh many miracles.
48 Nếu cứ để yên không can thiệp, dân chúng sẽ tin theo người, rồi quân đội La Mã sẽ đến tàn phá Đền Thờ và tiêu diệt đất nước chúng ta.”
If we suffer Him to go on thus, all the people will believe on Him, and the Romans will come and destroy both our place and nation.
49 Cai-phe, thầy thượng tế đương thời lên tiếng: “Các ông không biết mình đang nói gì!
But Caiaphas who was one of them, being high-priest that year, said unto them, Ye know nothing at all;
50 Các ông không nhận thấy rằng, thà một người chết thay cho toàn dân còn hơn để cả dân tộc bị tiêu diệt.”
nor do ye consider, that it is better for us that one man should die for the people, than that the whole nation should perish.
51 Ông không nói lời này theo ý mình; nhưng trong cương vị thầy thượng tế, ông nói tiên tri về việc Chúa Giê-xu sẽ hy sinh vì dân tộc.
This however he spake not of himself, but being high-priest at that time he prophesied that Jesus would die for the nation:
52 Không riêng dân tộc Do Thái nhưng vì tất cả con cái Đức Chúa Trời khắp thế giới sẽ được Ngài quy tụ làm một dân tộc.
and not for the Jewish nation only, but that he might also gather together the children of God that are dispersed.
53 Từ hôm ấy, các cấp lãnh đạo Do Thái âm mưu giết Chúa Giê-xu.
From that day therefore they consulted together to put Him to death.
54 Vì thế, Chúa Giê-xu không công khai hoạt động trong xứ Giu-đê như trước. Ngài đến làng Ép-ra-im, gần hoang mạc, và ở lại đó với các môn đệ của mình.
Wherefore Jesus appeared no longer publicly among the Jews; but went away from thence into the country near the wilderness, to a city called Ephraim, and there continued with his disciples.
55 Gần đến lễ Vượt Qua của người Do Thái, dân chúng khắp nơi kéo về Giê-ru-sa-lem tẩy uế để chuẩn bị dự lễ.
Now the passover of the Jews was near; and many went up to Jerusalem out of the country, before the passover, to purify themselves.
56 Họ đi tìm Chúa Giê-xu khắp khu vực Đền Thờ và bàn tán xôn xao: “Anh chị em nghĩ thế nào? Ông ấy không về dự lễ Vượt Qua sao?”
So they sought for Jesus, and said to one another in the temple, What think ye? that He will not come to the feast?
57 Lúc ấy, các thầy trưởng tế và phái Pha-ri-si đã ra lệnh hễ ai gặp Chúa tại đâu, phải báo ngay để họ đến bắt Ngài.
Now both the chief priests and the pharisees had given order, that if any one knew where He was, he should inform them, that they might take Him.
