< Пәнд-несиһәтләр 27 >
1 Әтики күнүң тоғрилиқ махтанма, Чүнки бир күни немә болидиғиниңниму билмәйсән.
Boast not thyself of to-morrow; for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Сени башқилар махтисун, өз ағзиң мундақ қилмисун, Ят адәм сени махтисун, өз ләвлириң ундақ қилмисун.
Let another man praise thee, and not thy own mouth; a stranger, and not thy own lips.
3 Таш еғир, қум хелә җиң басар, Бирақ ахмақ кәлтүридиған хапичилиқ иккисидин техиму еғирдур.
A stone [is] heavy, and the sand weighty; but a fool's wrath [is] heavier than both.
4 Ғәзәп рәһимсиздур, Қәһр болса кәлкүндәк адәмни еқитип кетәр, Бирақ ким һәсәтхорлуқ алдида тақабил туралисун?
Wrath [is] cruel, and anger [is] outrageous; but who [is] able to stand before envy?
5 Ашкарә әйипләш йошурун муһәббәттин әладур.
Open rebuke [is] better than secret love.
6 Достниң қолидин йегән зәхимләр садиқлиқтин болиду; Бирақ дүшмәнниң сөйүшлири һейлигәрликтур.
Faithful [are] the wounds of a friend; but the kisses of an enemy [are] deceitful.
7 Тоқ киши һәсәл көнигидинму бизардур, Ач кишигә һәр қандақ аччиқ нәрсиму татлиқ билинәр.
The full soul lotheth a honey-comb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
8 Жут маканидин айрилған киши, Угисидин айрилип жүргән қушқа охшар.
As a bird that wandereth from her nest, so [is] a man that wandereth from his place.
9 Әтир вә хушбуй көңүлни ачар, Җан көйәр достниң сәмимий мәслиһәти кишини риғбәтләндүрәр. Җан көйәр достниң сәмимий, хушхуй мәслиһәти кишини хуш қилур.
Ointment and perfume rejoice the heart: so [doth] the sweetness of a man's friend by hearty counsel.
10 Өз достуңни, атаңниң достиниму унтума; Бешиңға күн чүшкәндә қериндишиңниң өйигә кирип йелинма; Йеқиндики дост, жирақтики қериндаштин әла.
Thy own friend, and thy father's friend, forsake not; neither go into thy brother's house in the day of thy calamity: [for] better [is] a neighbor [that is] near, than a brother far off.
11 И оғлум, дана бол, көңлүмни хуш қил, Шундақ қилғиниңда мени мәсқирә қилидиғанларға җавап берәләймән.
My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.
12 Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.
A prudent [man] foreseeth the evil, [and] hideth himself; [but] the simple pass on, [and] are punished.
13 Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.
14 Қақ сәһәрдә туруп, жуқури авазда достиға бәхит тилигәнлик, Өзини қарғаш һесаплинар.
He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
15 Ямғурлуқ күндики тохтимай чүшкән тамчә-тамчә йеғин, Вә соқушқақ хотун бир-биригә охшаштур.
A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.
16 Уни тизгәнләш боранни тосқанға, Яки яғни оң қол билән чаңгаллиғанға охшаштур.
Whoever hideth her hideth the wind, and the ointment of his right hand [which] bewrayeth [itself].
17 Төмүрни төмүргә билисә өткүрләшкәндәк, Достларму бир-бирини өткүрләштүрәр.
Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
18 Әнҗир көчитини пәрвиш қилғучи униңдин әнҗир йәйду; Ғоҗайинини асрап күткән қул иззәт тапиду.
He that keepeth the fig-tree shall eat the fruit of it: so he that waiteth on his master shall be honored.
19 Суда адәмниң йүзи әкс әткәндәк, Инсанниң қәлбиниң қандақлиғи өз йенидики киши арқилиқ билинәр.
As in water face [answereth] to face, so the heart of man to man.
20 Тәһтисара вә һалакәт һәргиз тоймиғандәк, Адәмниң [ач] көзлири қанаәт тапмас. (Sheol )
Hell and destruction are never full; so the eyes of man are never satisfied. (Sheol )
21 Сапал қазан күмүчни, чанақ алтунни тавлар, Адәм болса махталғанда синилар.
[As] the fining-pot for silver, and the furnace for gold; so [is] a man to his praise.
22 Ахмақни буғдай билән биргә сәндәлдә талқан қилип соқсаңму, Ахмақлиғи йәнила униңда турар.
Though thou shouldst bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, [yet] his foolishness will not depart from him.
23 Падилириңниң әһвалини убдан билип тур, Мал-варанлириңдин яхши хәвәр ал;
Be thou diligent to know the state of thy flocks, [and] look well to thy herds.
24 Чүнки байлиқниң мәңгү капалити болмас, Таҗ-тәхтму дәвирдин-дәвиргичә турамду?
For riches [are] not for ever: and doth the crown [endure] to every generation?
25 Қуруған чөпләр орулғандин кейин, Юмран чөпләр өсүп чиққанда, Тағ бағридинму явайи чөпләр жиғилғанда,
The plant appeareth, and the tender grass showeth itself, and herbs of the mountains are gathered.
26 Шу чағда қозиларниң жуңлири қирқилип кийимиң болар; Өшкиләрни сатқан пулға бир етиз келәр,
The lambs [are] for thy clothing, and the goats [are] the price of the field.
27 Һәмдә өшкиләрниң сүтлири сениң һәм аилидикилириңниң озуқлуғини, Дедәклириңниң қосиғини тәминләшкиму йетәр.
And [thou shalt have] goats milk enough for thy food, for the food of thy household, and [for] maintenance for thy maidens.