Приповісті 6
1 Мій сину, якщо поручи́вся ти за свого бли́жнього, дав руку свою за чужо́го, —
Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
2 ти попався до па́стки з-за слів своїх уст, схо́плений ти із-за слів своїх уст!
Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
3 Учини тоді це, сину мій, та рятуйсь, бо впав ти до рук свого бли́жнього: іди, впади в по́рох, і на ближніх своїх напира́й,
Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
4 не дай сну своїм о́чам, і дріма́ння пові́кам своїм,
Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
5 рятуйся, як се́рна, з руки́, і як птах із руки птахоло́ва!
Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
6 Іди до мурашки, ліню́ху, поглянь на дороги її — й помудрій:
Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
7 нема в неї воло́даря, ані уря́дника, ані прави́теля;
Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
8 вона загото́влює літом свій хліб, збирає в жнива́ свою ї́жу.
Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
9 Аж доки, ліню́ху, ти будеш виле́жуватись, коли́ ти зо сну свого встанеш?
Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
10 Ще трохи поспати, подрімати ще трохи, руки трохи зложи́ти, щоб поле́жати, —
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
11 і при́йде, немов волоцюга, твоя незаможність, і зли́дні твої, як озбро́єний муж!
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
12 Люди́на нікче́мна, чоловік злочи́нний, він ходить з лукавими у́стами,
Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
13 він морга́є очи́ма своїми, шурга́є своїми нога́ми, знаки́ подає пальцями своїми,
Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
14 в його серці лукавство вио́рює зло кожноча́сно, сварки́ розсіва́є, —
Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
15 тому на́гло прихо́дить погибіль його, буде ра́птом побитий — і лі́ку нема!
Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
16 Оцих шість ненавидить Господь, а ці сім — то гидо́та душі Його:
Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
17 очі пишні, брехли́вий язик, і ру́ки, що кров непови́нну ллють,
Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
18 серце, що пле́кає злочинні думки́, ноги, що сква́пно біжать на лихе,
Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
19 сві́док брехливий, що бре́хні роздму́хує, і хто розсіває сварки́ між братів!
Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
20 Стережи, сину мій, заповідь батька свого́, і не відкидай науки матері своєї!
Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
21 Прив'яжи їх на серці своєму наза́вжди, повісь їх на шиї своїй!
Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
22 Вона буде прова́дити тебе у ході́, стерегти́ме тебе, коли будеш лежати, а пробу́дишся — мовити буде до тебе!
Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
23 Бо заповідь Божа — світи́льник, а наука — то світло, доро́га ж життя — то навча́льні карта́ння,
Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
24 щоб тебе стерегти́ від злосли́вої жінки, від обле́сливого язика чужи́нки.
Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
25 Не жадай її вро́ди у серці своїм, і тебе хай не ві́зьме своїми пові́ками, —
Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
26 Бо вартість розпу́сної жінки — то бо́ханець хліба, а жінка заміжня вловлює душу цінну́...
Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
27 Чи ві́зьме люди́на огонь на лоно своє, — і о́діж її не згорить?
Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
28 Чи буде люди́на ходи́ти по вугі́ллю розпа́леному, і не попа́ляться ноги її?
Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
29 Так і той, хто вчащає до жінки свого ближнього: не буде нека́раним кожен, хто доторкне́ться до неї!
Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
30 Не пого́рджують зло́дієм, якщо він укра́де, щоб рятувати життя своє, коли він голоду́є,
Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
31 та як буде він зна́йдений, — все́меро він відшкоду́є, віддасть все майно свого дому!
Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
32 Хто чинить пере́люб, не має той розуму, — він знищує душу свою, —
Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
33 побої та сором він зна́йде, а га́ньба його не зітре́ться,
Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
34 бо за́здрощі — лютість мужчи́ни, і не змилосе́рдиться він у день помсти:
Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
35 він не зверне уваги на жоден твій викуп, і не схоче, коли ти гости́нця прибі́льшиш!
Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
