Süleyman'In Özdeyişleri 30
1 Massalı Yake oğlu Agur'un sözleri: Bu adam şöyle diyor: “Yoruldum, ey Tanrım, yoruldum ve tükendim.
The wordis of hym that gaderith, of the sone spuynge. The prophesie which a man spak, with whom God was, and which man was coumfortid bi God dwellyng with hym,
2 Gerçekten ben insanların en cahiliyim, Bende insan aklı yok.
and seide, Y am the moost fool of men; and the wisdom of men is not with me.
3 Bilgeliği öğrenmedim, Kutsal Olan'a ilişkin bilgiden de yoksunum.
Y lernede not wisdom; and Y knew not the kunnyng of hooli men.
4 Kim göklere çıkıp indi? Kim yeli avuçlarında topladı? Suları giysisiyle sarıp sarmalayan kim? Kim belirledi dünyanın sınırlarını? Adı nedir, oğlunun adı nedir, biliyorsan söyle!
Who stiede in to heuene, and cam doun? Who helde togidere the spirit in hise hondis? who bonde togidere watris as in a cloth? Who reiside alle the endis of erthe? What is name of hym? and what is the name of his sone, if thou knowist?
5 Tanrı'nın her sözü güvenilirdir, O kendisine sığınan herkese kalkandır.
Ech word of God is a scheld set a fiere, to alle that hopen in hym.
6 O'nun sözüne bir şey katma, Yoksa seni azarlar, yalancı çıkarsın.
Adde thou not ony thing to the wordis of hym, and thou be repreued, and be foundun a liere.
7 Ey Tanrı, iki şey diledim senden: Ben ölmeden bunları esirgeme benden.
I preiede thee twei thingis; denye not thou to me, bifor that Y die.
8 Sahtekârlığı, yalanı benden uzak tut, Bana ne yoksulluk ne de zenginlik ver; Payıma düşen ekmeği ver, yeter.
Make thou fer fro me vanyte and wordis of leesyng; yyue thou not to me beggery and richessis; yyue thou oneli necessaries to my lijflode;
9 Yoksa bolluktan, ‘Kimmiş RAB?’ diye seni yadsır, Ya da yoksulluktan çalar Ve Tanrım'ın adını lekelemiş olurum.
lest perauenture Y be fillid, and be drawun to denye, and seie, Who is the Lord? and lest Y compellid bi nedynesse, stele, and forswere the name of my God.
10 “Köleyi efendisine çekiştirme, Yoksa sana lanet eder, sen de suçlu çıkarsın.
Accuse thou not a seruaunt to his lord, lest perauenture he curse thee, and thou falle doun.
11 Öyleleri var ki, babalarına lanet eder, Annelerine değer vermezler.
A generacioun that cursith his fadir, and that blessith not his modir.
12 Öyleleri var ki, kendilerini tertemiz sanırlar, Oysa kötülüklerinden arınmış değiller.
A generacioun that semeth cleene to it silf, and netheles is not waischun fro hise filthis.
13 Öyleleri var ki, kendilerinden üstün kimse yok sanır, Herkese tepeden bakarlar.
A generacioun whose iyen ben hiy, and the iye liddis therof ben reisid in to hiy thingis.
14 Öyleleri var ki, dişleri kılıç, çeneleri bıçaktır, Mazlumlarla yoksulları yutup yeryüzünden yok ederler.
A generacioun that hath swerdis for teeth, and etith with hise wank teeth; that it ete nedi men of erthe, and the porails of men.
15 Sülüğün iki kızı vardır, adları ‘Ver, ver’dir. Hiç doymayan üç şey, ‘Yeter’ demeyen dört şey vardır:
The watir leche hath twei douytris, seiynge, Brynge, bringe. Thre thingis ben vnable to be fillid, and the fourthe, that seith neuere, It suffisith;
helle, and the mouth of the wombe, and the erthe which is neuere fillid with water; but fier seith neuere, It suffisith. (Sheol h7585)
17 Babasıyla alay edenin, annesinin sözünü hor görenin Gözünü vadideki kargalar oyacak; O akbabalara yem olacak.
Crowis of the stronde picke out thilke iye, that scorneth the fadir, and that dispisith the child beryng of his modir; and the briddis of an egle ete that iye.
18 Aklımın ermediği üç şey, Anlamadığım dört şey var:
Thre thingis ben hard to me, and outirli Y knowe not the fourthe thing;
19 Kartalın gökyüzünde, Yılanın kayada, Geminin denizde izlediği yol Ve erkeğin genç kızla tuttuğu yol.
the weye of an egle in heuene, the weie of a serpent on a stoon, the weie of a schip in the myddil of the see, and the weie of a man in yong wexynge age.
20 Zina eden kadının yolu da şöyledir: Yer, ağzını siler, Sonra da, ‘Suç işlemedim’ der.
Siche is the weie of a womman auowtresse, which etith, and wipith hir mouth, and seith, Y wrouyte not yuel.
21 Yeryüzü üç şeyin altında sarsılır; Katlanamadığı dört şey vardır:
The erthe is moued bi thre thingis, and the fourthe thing, which it may not susteyne;
22 Kölenin kral olması, Budalanın doyması,
bi a seruaunt, whanne he regneth; bi a fool, whanne he is fillid with mete;
23 Nefret edilen kadının evlenmesi Ve hizmetçinin hanımının yerine geçmesi.
bi an hateful womman, whanne sche is takun in matrymonye; and bi an handmaide, whanne sche is eir of hir ladi.
24 “Dünyada dört küçük yaratık var ki, Çok bilgece davranırlar:
Foure ben the leeste thingis of erthe, and tho ben wisere than wise men;
25 Karıncalar güçlü olmayan bir topluluktur, Ama yiyeceklerini yazdan biriktirirler.
amtis, a feble puple, that maken redi mete in heruest to hem silf;
26 Kaya tavşanları da güçsüz bir topluluktur, Ama yuvalarını kaya kovuklarında yaparlar.
a hare, a puple vnmyyti, that settith his bed in a stoon;
27 Çekirgelerin kralı yoktur, Ama bölük bölük ilerlerler.
a locust hath no kyng, and al goith out bi cumpanyes; an euete enforsith with hondis,
28 Kertenkele elle bile yakalanır, Ama kral saraylarında bulunur.
and dwellith in the housis of kingis.
29 “Yürüyüşü gösterişli üç yaratık, Davranışı gösterişli dört yaratık var:
Thre thingis ben, that goon wel, and the fourthe thing, that goith richeli.
30 Hayvanların en güçlüsü olan Ve hiçbir şeyin önünde pes etmeyen aslan,
A lioun, strongeste of beestis, schal not drede at the meetyng of ony man;
31 Tazı, teke Ve ordusunun başındaki kral.
a cok gird the leendis, and a ram, and noon is that schal ayenstonde him.
32 “Eğer budala gibi kendini yücelttinse Ya da kötülük tasarladınsa, Dur ve düşün!
He that apperith a fool, aftir that he is reisid an hiy; for if he hadde vndurstonde, he hadde sett hond on his mouth.
33 Çünkü nasıl sütü dövünce tereyağı, Burnu sıkınca kan çıkarsa, Öfkeyi kurcalayınca da kavga çıkar.”
Forsothe he that thristith strongli teetis, to drawe out mylk, thristith out botere; and he that smytith greetli, drawith out blood; and he that stirith iris, bringith forth discordis.
