Luka 1
1 Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.
Seeing that many have taken it in hand to draw up an account of those matters which have been fully established among us,
just as they reported them to us, who were from beginning eye- witnesses and ministers of the word,
it seemed good to me also accurately, from the very beginning, to write them to you in order, most excellent Theophilus,
4 Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.
so that you may know the certainty of the story which you have been taught by the word of mouth.
5 Yahudiye Kralı Hirodes zamanında, Aviya bölüğünden Zekeriya adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet'ti.
In the reign of Herod, King of Judea, there was a certain priest, named Zachariah, belonging to the class of Abijah. He had a wife named Elizabeth,
6 Her ikisi de Tanrı'nın gözünde doğru kişilerdi, Rab'bin bütün buyruk ve kurallarına eksiksizce uyarlardı.
who was a descendant of Aaron. They were both righteous in the sight of the Lord, walking in all the commandments and ordinances of the law, blameless.
7 Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti.
Now they had no child, for Elizabeth was barren, and both were far advanced in years.
8 Zekeriya, hizmet sırasının kendi bölüğünde olduğu bir gün, Tanrı'nın önünde kâhinlik görevini yerine getiriyordu.
Now while Zachariah was acting as priest before God in the due course of his class, it fell to his lot, according to the custom of priesthood,
9 Kâhinlik geleneği uyarınca Rab'bin Tapınağı'na girip buhur yakma görevi kurayla ona verilmişti.
to enter into the sanctuary of the Lord and to burn incense.
10 Buhur yakma saatinde bütün halk topluluğu dışarıda dua ediyordu.
And the whole multitude of the people were without, praying at the hour of incense.
11 Bu sırada, Rab'bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya'ya göründü.
Then there appeared to him an angel of the Lord, standing on the right side of the altar of incense.
12 Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı.
And as he saw him Zachariah was troubled, and fear fell upon him.
13 Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın.
But the Angel said to him. "Do not be afraid, Zachariah, because your petition has been heard, and your wife Elizabeth will bear you a son, and you are to call him John.
14 Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek.
"And he shall be to you a joy and an exultation, and many shall rejoice over his birth.
15 O, Rab'bin gözünde büyük olacak. Hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh'la dolacak.
"For he shall be great in the sight of the Lord, "He shall drink neither wine nor strong drink, "He shall be filled with the Holy Spirit from the hour of his birth,
16 İsrailoğulları'ndan birçoğunu, Tanrıları Rab'be döndürecek.
"And shall win many of the sons of Israel to the Lord, their God.
17 Babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas'ın ruhu ve gücüyle Rab'bin önünden gidecektir.”
"He shall go before Him in the wisdom and power of Elijah to turn the hearts of the fathers to their children and the disobedient to the wisdom of the righteous, and so to make ready for the Lord a people prepared for him."
18 Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.”
"How shall I be sure of this?" said Zachariah to the Angel. "For I am an old man and my wife is advanced in years."
19 Melek ona şöyle karşılık verdi: “Ben Tanrı'nın huzurunda duran Cebrail'im. Seninle konuşmak ve bu müjdeyi sana bildirmek için gönderildim.
"I am Gabriel," answered the angel, "who stand in the presence of God; and I have been sent to speak to you and to bring and to bring you this good news.
20 İşte, belirlenen zamanda yerine gelecek olan sözlerime inanmadığın için dilin tutulacak, bunların gerçekleşeceği güne dek konuşamayacaksın.”
"And now you shall be silent and unable to speak until the day the day when this has taken place; because you did not believe my words - Words which will be fulfilled at their appointed time."
21 Zekeriya'yı bekleyen halk, onun tapınakta bu kadar uzun süre kalmasına şaştı.
Meanwhile the people were waiting for Zachariah and wondering why he stayed so long in the sanctuary.
22 Zekeriya ise dışarı çıktığında onlarla konuşamadı. O zaman tapınakta bir görüm gördüğünü anladılar. Kendisi onlara işaretler yapıyor, ama konuşamıyordu.
And when he came out he could not speak to them, and then they knew that he had seen a vision in the sanctuary. He kept making signs to them and remained dumb.
23 Görev süresi bitince Zekeriya evine döndü.
As soon as his term of priestly service was ended he went home;
24 Bir süre sonra karısı Elizabet gebe kaldı ve beş ay evine kapandı.
and after those days Elizabeth, his wife, Conceived, and she hid herself five months, saying.
25 “Bunu benim için yapan Rab'dir” dedi. “Bu günlerde benimle ilgilenerek insanlar arasında utancımı giderdi.”
"This has the Lord done for me. He has now deigned to take the away my reproach among men."
26 Elizabet'in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail'i Celile'de bulunan Nasıra adlı kente, Davut'un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem'di.
Six months later the angel Gabriel was sent by God to a town in Galilee, called Nazareth,
to a maiden betrothed to a man named Joseph, a descendant of David. Her name was Mary.
28 Onun yanına giren melek, “Selam, ey Tanrı'nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” dedi.
The angel went in and said to her. "Joy to you, highly favored one! "The Lord is with you."
29 Söylenenlere çok şaşıran Meryem, bu selamın ne anlama gelebileceğini düşünmeye başladı.
Mary was greatly agitated at his word, and was revolving in her mind what this salutation could mean.
30 Ama melek ona, “Korkma Meryem” dedi, “Sen Tanrı'nın lütfuna eriştin.
when the angel said to her. "Fear not Mary, for you have found grace with God.
31 Bak, gebe kalıp bir oğul doğuracak, adını İsa koyacaksın.
"And behold, you shall conceive in your womb and bear a son; and you shall call his name Jesus.
32 O büyük olacak, kendisine ‘Yüceler Yücesi'nin Oğlu’ denecek. Rab Tanrı O'na, atası Davut'un tahtını verecek.
"He shall be great, and shall be called the Son of the Most High. "And the Lord God will give him the throne of his forefather David,
33 O da sonsuza dek Yakup'un soyu üzerinde egemenlik sürecek, egemenliğinin sonu gelmeyecektir.” (aiōn g165)
"and he shall reign over the House of Jacob forever; and of his kingdom there shall be no end." (aiōn g165)
34 Meryem meleğe, “Bu nasıl olur? Ben erkeğe varmadım ki” dedi.
And Mary said to the angel. "How can this be? For I have no husband?"
35 Melek ona şöyle yanıt verdi: “Kutsal Ruh senin üzerine gelecek, Yüceler Yücesi'nin gücü sana gölge salacak. Bunun için doğacak olana kutsal, Tanrı Oğlu denecek.
"The Holy Spirit shall come upon you," said the angel, "and the power of the most High shall overshadow you, and therefore the holy offspring which is born, shall be called the son of God.
36 Bak, senin akrabalarından Elizabet de yaşlılığında bir oğula gebe kaldı. Kısır bilinen bu kadın şimdi altıncı ayındadır.
"And behold your kinswoman, Elizabeth, she also has conceived a son in her old age, and this was the sixth month with her that was called barren.
37 Tanrı'nın yapamayacağı hiçbir şey yoktur.”
"For no word of God shall be void of power."
38 “Ben Rab'bin kuluyum” dedi Meryem, “Bana dediğin gibi olsun.” Bundan sonra melek onun yanından ayrıldı.
Then Mary said. "Behold I am Lord’s slave. Let it be to me as you have said." Then the angel departed from her.
39 O günlerde Meryem kalkıp aceleyle Yahuda'nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti.
Soon after this Mary set out and hastened unto the hill-country to a town in Judah;
40 Zekeriya'nın evine girip Elizabet'i selamladı.
and there she came into the house of Zachariah, and greeted Elizabeth.
41 Elizabet Meryem'in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh'la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!
And when Elizabeth heard her salutation, the babe leaped in her womb, and Elizabeth herself was filled with the Holy Spirit,
and called out with a loud cry. "Blessed are you among women, and blessed is your unborn child!
43 Nasıl oldu da Rabbim'in annesi yanıma geldi?
"But why is this honor done me, that the mother of my Lord should come me?
44 Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı.
"For behold when the sound of your salutation reached my ears, the babe leaped with joy within my womb.
45 İman eden kadına ne mutlu! Çünkü Rab'bin ona söylediği sözler gerçekleşecektir.”
"And blessed is she who believed that the Lord’s words spoken to her would be fulfilled."
46 Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab'bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.
And Mary said. "My soul doth magnify the Lord,
"My spirit exults in the God, who is my Saviour,
48 Çünkü O, sıradan biri olan kuluyla ilgilendi. İşte, bundan böyle bütün kuşaklar beni mutlu sayacak.
"For he has regarded the humiliation of his slave, And from this hour all ages will count me blessed.
49 Çünkü Güçlü Olan, benim için büyük işler yaptı. O'nun adı kutsaldır.
"For he who is mighty has done great things for me; And holy is his name.
50 Kuşaklar boyunca kendisinden korkanlara merhamet eder.
"His mercy is unto generations and generations on those who reverence him.
51 Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti.
"He has showed strength with his arm. "He has scattered proud in the imagination of their hearts;
52 Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti.
"he has put down princes from their thrones, and has exalted those of low degree.
53 Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi.
"The hungry he has filled with good things, But the rich he has sent empty away.
"He has helped Israel, his servant, that he might remember mercy,
55 Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim'e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail'in yardımına yetişti.” (aiōn g165)
"As he spoke to our forefathers, to Abraham and his offspring forever." (aiōn g165)
56 Meryem, üç ay kadar Elizabet'in yanında kaldı, sonra kendi evine döndü.
So Mary stayed with Elizabeth about three months and returned home.
57 Elizabet'in doğurma vakti geldi ve bir oğul doğurdu.
Now when the time of Elizabeth’s delivery was come, she gave birth to a son;
58 Komşularıyla akrabaları, Rab'bin ona ne büyük merhamet gösterdiğini duyunca, onun sevincine katıldılar.
and her neighbors and kinsfolk heard that the Lord had magnified his mercy toward her; and they rejoiced with her,
59 Sekizinci gün çocuğun sünnetine geldiler. Ona babası Zekeriya'nın adını vereceklerdi.
and came on the eighth day to circumcise the child. They were about to call him "Zachariah," after his father,
60 Ama annesi, “Hayır, adı Yahya olacak” dedi.
when his mother said, "No, he is to be called John."
61 Ona, “Akrabaların arasında bu adı taşıyan kimse yok ki” dediler.
Said they, "You have no relatives of that name!"
62 Bunun üzerine babasına işaretle çocuğun adını ne koymak istediğini sordular.
Then they asked his father by signs what he wished to call the child.
63 Zekeriya bir yazı levhası istedi ve, “Adı Yahya'dır” diye yazdı. Herkes şaşakaldı.
So he asked for a writing tablet and wrote down, "His name is John."
64 O anda Zekeriya'nın ağzı açıldı, dili çözüldü. Tanrı'yı överek konuşmaya başladı.
Every one was surprised, and at once his mouth was opened and his tongue loosed, and he spoke, blessing God.
65 Çevrede oturanların hepsi korkuya kapıldı. Bütün bu olaylar, Yahudiye'nin dağlık bölgesinin her yanında konuşulur oldu.
And there came a great fear upon all in the neighborhood; and throughout the hill country of Judea all these sayings were much talked about.
66 Duyan herkes derin derin düşünüyor, “Acaba bu çocuk ne olacak?” diyordu. Çünkü Rab onunla birlikteydi.
All the story laid it up in their hearts, saying "What, then, will this child be?" For the Lord’s hands was with him.
67 Çocuğun babası Zekeriya, Kutsal Ruh'la dolarak şu peygamberlikte bulundu:
And his father, Zachariah, was filled with the Holy Spirit and prophesied, saying.
68 “İsrail'in Tanrısı Rab'be övgüler olsun! Çünkü halkının yardımına gelip onları fidyeyle kurtardı.
"Blessed be the Lord, the God of Israel, For he has visited and redeemed his people,
"And has raised up a mighty Deliverer for us In the house of his servant David,
70 Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut'un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; (aiōn g165)
"As he spake by the mouth of his holy Prophets Which have been since the world began (aiōn g165)
71 Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.
To deliver us from our enemies, and from the power Of all who hate us.
72 Böylece atalarımıza merhamet ederek Kutsal antlaşmasını anmış oldu.
"He showed mercy to our forefathers, He remembered his holy covenant,
73 Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim'e ant içerek söz vermişti.
"The oath which he swore to Abraham, our forefather,
"That he we should be delivered out of the Hand of our enemies, And should serve him without fear,
"In holiness and righteousness before him All our days.
76 Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi'nin peygamberi diye anılacaksın. Rab'bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O'nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.
"And thou, child, shalt be called the Prophet of the Most High, For thou shalt go before the Lord to prepare the way
"To give to his people a knowledge of salvation Through the remission of their sins,
78 Çünkü Tanrımız'ın yüreği merhamet doludur. O'nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”
"Through the heart of mercy of our God, Whereby the Dayspring from on high shall visit us,
"To give light to those who sit in darkness and in the shadow of death, And to guide our feet into the paths of peace."
80 Çocuk büyüyor, ruhsal yönden güçleniyordu. İsrail halkına görüneceği güne dek ıssız yerlerde yaşadı.
And the child grew, and became strong in the Spirit, and remained in the desert till the day of his showing to Israel.
