< Ordspråksboken 1 >
1 Detta är Salomos Ordspråk, Davids sons, Israels Konungs;
Ang mga panultihon ni Solomon nga anak ni David, ang hari sa Israel.
2 Till att deraf lära vishet och tukt;
Kini nga mga panultihon motudlo ug kaalam ug pagpanudlo, aron pagtudlo sa mga pulong sa panabot,
3 Förstånd, klokhet, rättfärdighet, dom och fromhet;
aron makadawat ka sa pagbadlong aron mabuhi pinaagi sa pagbuhat sa insakto, matarong, ug may kaangayan.
4 Att de fåkunnige måga varda vise, och de ynglingar förnuftige och försigtige.
Kini nga mga panultihon mohatag usab ug kaalam niadtong walay alamag, ug mohatag sa kahibalo ug sa pagkamabinantayon alang sa kabatan-onan.
5 Den der vis är, han hörer till, och förbättrar sig; och den der förståndig är, han tager vid råd;
Papaminawa ang maalamon nga mga tawo ug padugangi ang ilang panabot, ug pakuhaa ug kaalam ang mga tawong may salabotan,
6 Att han skall förstå ordspråk, och deras uttydelse; de visas läro, och deras gåtor.
aron sa pagsabot sa mga panultihon, mga gipanulti, ug mga pulong sa maalamon nga mga tawo ug sa ilang mga tanghaga.
7 Herrans fruktan är begynnelsen till att lära; de galna förakta vishet och tuktan.
Ang kahadlok kang Yahweh maoy sinugdanan sa kahibalo, ginasalikway sa buangbuang ang kaalam ug pagpanton.
8 Min son, hör dins faders tuktan, och förlåt icke dine moders bud;
Akong anak, paminawa ang pagtudlo sa imong amahan ug ayaw isalikway ang mga balaod sa imong inahan;
9 Ty detta är dino hufvude en skön prydning, och en kedja om din hals.
mahimo sila nga matahom nga purongpurong sa imong ulo ug mga kwentas diha sa imong liog.
10 Min son, om skalkar locka dig, så följ icke;
Akong anak, kung ang makasasala modani kanimo ngadto sa ilang sala, pagdumili sa pagsunod kanila.
11 Om de säga: Gack med oss, vi vilje vakta efter blod, och gildra för den oskyldiga utan sak;
Kung moingon sila, “Uban kanamo, maghulat kita aron mopatay, magtago kita ug atakihon ang mga walay sala nga tawo sa walay hinungdan.
12 Vi vilje dem uppsluka lefvande, såsom helvetet; och de fromma, såsom dem der neder i grafvena fara; (Sheol )
Lamyon nato sila nga buhi, sama sa Sheol nga kuhaon kadtong mga himsog, ug himoon silang sama niadtong mga nahulog sa bangag. (Sheol )
13 Vi vilje finna stora ägodelar; vi vilje fylla vår hus med rof;
Pangitaon nato ang tanang matang sa mga butang nga bililhon; pun-on nato ang atong mga balay sa atong mga kinawat gikan sa uban.
14 Vågat med oss; en pung skall vara allas våras.
Pagripa uban kanamo; hiusahon ta ang atong sudlanan.”
15 Min son, vandra intet den vägen med dem; vakta din fot för deras stig.
Akong anak, ayaw paglakaw sa dalan kuyog kanila; ayaw itugot nga motunob ang imong tiil sa ilang gilaktan;
16 Ty deras fötter löpa till det ondt är, och skynda sig till att utgjuta blod.
ang ilang mga tiil magdagan sa daotan ug nagdali sila aron sa pagpaawas ug dugo.
17 Ty det är fåfängt utkasta nät för foglarnas ögon;
Tungod kay walay pulos ang pagbukhad sa pukot aron sa panglit-ag sa langgam samtang nagatan-aw ang langgam.
18 Och vakta de sjelfve efter hvarsannars blod; och den ene står efter den andras lif.
Kining mga tawhana naghulat aron sa pagpatay sa ilang kaugalingon— nag-andam sila ug lit-ag alang sa ilang mga kaugalingon.
19 Alltså göra alle girige, att den ene tager dem andra lifvet bort.
Mao usab ang mga pamaagi sa tanan nga nakaangkon sa bahandi pinaagi sa pagpanglupig; ang naangkon sa dili makataronganon molaglag sa mga kinabuhi niadtong nagkupot niini.
20 Visheten klagar ute, och låter höra sig på gatomen.
Ang kaalam nagsinggit sa kadalanan, gipatugbaw niya ang iyang tingog sa dapit nga daghang mga tawo;
21 Hon ropar i partomen ut för folket; hon talar sin ord i stadenom:
diha sa ulohan sa masaba nga kadalanan, misinggit siya, diha sa agianan sa ganghaan sa siyudad misulti siya.
22 Huru länge viljen I, fåkunnige, fåkunnige vara; och de bespottare lust hafva till gabberi, och de galne hata lärdom?
“Hangtod kanus-a, kamong walay alamag nga mga tawo, buot ba kamo nga magpakawalay alamag? Hangtod kanus-a ba, kamong mga mabugalbugalon, mahimuot ba kamo sa pagkamabugalbugalon, ug hangtod kanus-a ba kamo, kamong mga buangbuang, magdumot sa kahibalo?
23 Vänder eder till mitt straff; si, jag vill utsäga eder min anda, och göra eder min ord kunnig.
Patalinghogi ang akong pagbadlong; akong ibubo ang akong mga gihinahuna alang kaninyo; akong ipahibalo kaninyo ang akong mga pulong.
24 Efter jag nu kallar, och I neken det; jag räcker mina hand ut, och ingen aktar dertill;
Nagtawag ako, ug nagdumili kamo sa pagpaminaw; gitunol ko ang akong kamot, apan walay usa nga nanumbaling.
25 Och I låten fara all min råd, och viljen icke mitt straff;
Apan wala kamo nagpakabana sa tanan kong pagbadlong kaninyo ug wala nagpanumbaling sa akong mga pagpaglong.
26 Så vill jag ock le åt edro ofärd, och begabba eder, när det kommer som I frukten;
Kataw-an ko ang inyong kalisdanan, bugalbugalan ko kamo kung moabot ang mga makalilisang—
27 När öfver eder kommer, såsom en storm, det I frukten, och edor ofärd såsom ett väder; när öfver eder kommer ångest och nöd.
sa dihang mohasmag kaninyo ang inyong gikahadlokan nga sama sa unos ug ang katalagman mobanlas kaninyo sama sa alimpulos, sa diha nga ang kalisod ug ang kasakit modangat kaninyo.
28 Då skola de åkalla mig, men jag skall intet svara; de skola bittida söka mig, och intet finna;
Unya mosangpit sila kanako, ug dili ko sila pagatubagon; magtinguha gayod sila sa pagtawag kanako, apan dili nila ako mahikaplagan.
29 Derföre, att de hatade lärdom, och ville icke hafva Herrans fruktan;
Tungod kay nagdumot sila sa kahibalo ug wala pilia ang pagkahadlok kang Yahweh,
30 Ville icke mitt råd, och lastade all min straff.
wala sila magtuman sa akong mga gitudlo, ug gisalikway nila ang tanan kung mga pagbadlong.
31 Så skola de äta af sins väsendes frukt, och af sin råd mätte varda;
Magakaon sila sa bunga sa ilang mga paagi, ug uban sa bunga sa ilang mga laraw mapuno sila.
32 Att de fåkunnigas luste dräper dem, och de galnas lycka förgör dem.
Kay ang yano mangamatay sa dihang motalikod sila, ug ang kawalay pagpakabana sa mga buangbuang mopukan kanila.
33 Men den mig hörer, han skall säker blifva, och nog hafva, och för intet ondt frukta.
Apan si bisan kinsa kadtong maminaw kanako magauyo nga luwas ug makapahulay nga walay kahadlok sa katalagman.”