Matendo 16
1 Paulo alifika Derbe na Lustra, ambako aliishi mfuasi mmoja aitwaye Timotheo. Mama yake ambaye pia alikuwa mfuasi, alikuwa Myahudi; lakini baba yake alikuwa Mgiriki.
Dimteng met laeng ni Pablo idiay Derbe ken idiay Listra; ket pagammoan, adda sadiay ti maysa nga adalan nga agnagan iti Timoteo, anak a lalaki ti maysa a babai a Judio a namati; ti amana ket Griego.
2 Timotheo alikuwa na sifa kubwa kati ya wale ndugu wa Lustra na Ikonio.
Nasayaat ti ibagbaga dagiti kakabsat a lallaki nga adda idiay Listra ken Iconio maipanggep kenkuana.
3 Paulo alitaka Timotheo aandamane naye safarini, kwa hiyo alimtahiri. Alifanya hivyo kwa sababu Wayahudi wote walioishi sehemu hizo walijua kwamba baba yake Timotheo alikuwa Mgiriki.
Kayat ni Pablo a makipagdaliasat isuna kenkuana; isu nga inkuyogna ken kinugitna isuna gapu kadagiti Judio nga adda kadagidiay a paset, ta ammoda amin a ti amana ket Griego.
4 Walipokuwa wanapita katika ile miji waliwapa watu yale maagizo yaliyotolewa na mitume na wazee kule Yerusalemu, wakawaambia wayazingatie.
Iti ipapanda kadagiti siudad, impanda kadagiti iglesia dagiti pagannurutan a tungpalen dagitoy, dagiti pagannurutan nga insurat dagiti apostol ken dagiti panglakayen idiay Jerusalem.
5 Hivyo, yale makanisa yalizidi kuwa imara katika imani, na idadi ya waumini ikaongezeka kila siku.
Isu a napabileg ti pammati ti iglesia ken inaldaw a manaynayunan ti bilangda.
6 Walipitia sehemu za Frugia na Galatia kwani Roho Mtakatifu hakuwaruhusu kuhubiri huo ujumbe mkoani Asia.
Napan da Pablo ken dagiti kakaduana kadagiti rehion ti Frigia ken Galacia, gapu ta ti Espiritu Santo, pinaritanna ida a mapan mangikasaba iti sao iti probinsia ti Asia.
7 Walipofika kwenye mipaka ya Musia, walijaribu kuingia mkoani Bithunia, lakini Roho wa Yesu hakuwaruhusu.
Idi asidegdan idiay Misia, pinanggepda a mapan idiay Bitinia, ngem pinaritan ida ti Espiritu ni Jesus.
8 Basi, walipitia Musia, wakaenda moja kwa moja mpaka Troa.
Isu nga iti ilalabasda idiay Misia, bimmabada iti siudad ti Troas.
9 Usiku huo, Paulo aliona ono ambalo alimwona mtu mmoja wa Makedonia amesimama pale na kumwomba: “Vuka, uje Makedonia ukatusaidie.”
Maysa a sirmata iti nagparang kenni Pablo iti maysa a rabii: Maysa a lalaki iti Macedonia ti nakatakder sadiay, ay-ayabanna isuna nga ibagbagana, “Umayka ditoy Macedonia ket tulungannakami.”
10 Mara baada ya Paulo kuona ono hilo, tulijitayarisha kwenda Makedonia bila kukawia, tukiwa na hakika kwamba Mungu ametuita tuwapelekee Habari Njema.
Idi nakita ni Pablo ti sirmata, dagus nga inkeddengmi a mapan idiay Macedonia, pinanunotmi nga inayabannakami ti Dios a mapan mangikasaba iti ebanghelio kadakuada.
11 Kutoka Troa, tulisafiri kwa meli moja kwa moja mpaka Samothrake, na kesho yake tukatia nanga Neapoli.
Naglayagkami ngarud manipud Troas, nagdiretsokami a napan idiay Samotracia, ket iti simmaruno nga aldaw, dimtengkami idiay Neapolis;
12 Kutoka huko, tulikwenda mpaka Filipi, mji wa wilaya ya kwanza ya Makedonia, na ambao pia ni koloni la Waroma. Tulikaa katika mji huo siku kadhaa.
Manipud sadiay, napan kami idiay Filipos, maysa a siudad iti Macedonia, ti kapapatgan a siudad iti distrito ken masakupan ti Roma, ken nagtalinaed kami iti daytoy a siudad iti sumagmamano nga aldaw.
13 Siku ya Sabato tulitoka nje ya mji, tukaenda kando ya mto ambapo tulidhani ya kuwa ni mahali pa kusali. Tuliketi, tukaongea na wanawake waliokusanyika mahali hapo.
Iti Aldaw a Panaginana, napankami iti ruar ti ruangan, iti igid ti karayan, impagarupmi nga adda disso a pagkararagan sadiay. Nagtugaw kami ken nagsao kami kadagiti babbai nga immay a naummong.
14 Miongoni mwa wale waliotusikiliza alikuwa mwanamke mmoja mcha Mungu aitwaye Ludia mwenyeji wa Thuatira, ambaye alikuwa mfanyabiashara ya nguo za kitani za rangi ya zambarau. Bwana aliufungua moyo wake hata akayapokea yale maneno Paulo aliyokuwa anasema.
Maysa a babai nga agnagan iti Lydia, nga aglaklako iti lila a lupot manipud iti siudad ti Tiatira, a agdaydayaw iti Dios iti nagdenggeg kadakami. Linuktan ti Dios ti pusona tapno indenganna dagiti banbanag a sinao ni Pablo.
15 Baada ya huyo mama pamoja na jamaa yake kubatizwa, alitualika akisema, “Kama kweli mmeona kwamba mimi namwamini Bwana, karibuni nyumbani kwangu mkakae.” Akatuhimiza twende.
Idi nabautisaranen isuna, ken ti sangkabalayanna, inallukoy nakami, a kinunana, “No namatikayo a napudnoak iti Apo, umay kayo iti balayko ket aggiankayo sadiay.” Ket inallukoynakami.
16 Siku moja, tulipokuwa tunakwenda mahali pa kusali, msichana mmoja aliyekuwa na pepo mwenye uwezo wa kuagua alikutana nasi. Msichana huyo alikuwa anawapatia matajiri wake fedha nyingi kwa uaguzi wake.
Napasamak a kabayatan ti ipapanmi iti lugar a pagkararagan, adda maysa a balasang nga addaan iti espiritu a mangmangted kenkuana iti kabaelan a mangibaga iti mapasamak iti masakbayan a nangsabatkadakami. Ket dakkel a gatad ti kuarta ti maiyaw-awatna kadagiti amongna babaen iti panagpadlesna.
17 Basi, huyo msichana alimfuata Paulo na sisi, akipiga kelele na kusema, “Hawa watu ni watumishi wa Mungu Mkuu. Wanawatangazieni njia ya wokovu.”
Sinurotnakami kada Pablo daytoy a babai ken nagpukkaw a kinunana, “Dagitoy a lallaki ket adipen ti Kangatoan a Dios. Iwarwaragawagda kadakayo ti dalan iti pannakaisalakan.”
18 Akawa anafanya hivyo kwa siku nyingi hata siku moja Paulo alikasirika, akamgeukia na kumwambia huyo pepo, “Nakuamuru kwa jina la Yesu Kristo, mtoke huyu!” Mara huyo pepo akamtoka.
Inaramidna daytoy ti adu nga aldaw. Ngem ni Pablo, a kasta unay ti pannakasingana kenkuana, simmango ket kinunana iti espiritu, “Manmandaranka iti nagan ni Jesu-Cristo a rumuarka kenkuana.” Ket dagus a rimuar daytoy.
19 Matajiri wa yule msichana walipoona kwamba tumaini lao la kupata mali limekwisha, waliwakamata Paulo na Sila, wakawaburuta mpaka hadharani, mbele ya wakuu.
Idi nakita dagiti amongna a ti namnama ti pagbirukanda ket awanen, tiniliwda da Pablo ken Silas ken imparangguyodda ida nga impan idiay lugar a pagtagilakoan iti sangoanan dagiti mangiturturay.
20 Wakawashtaki kwa mahakimu wakisema, “Watu hawa ni Wayahudi na wanafanya fujo katika mji wetu.
Iti panangidatagda kadakuada kadagiti opisyal nga addaan iti turay a mangukom, kinunada, “Dagitoy a lallaki ket Judio ken mangparparnuayda iti adu a riribuk iti siudadtayo.
21 Wanafundisha desturi ambazo sisi raia wa Roma haturuhusiwi kuzikubali wala kuzifuata.”
Agisursuroda kadagiti banbanag a saan a nainkalintegan nga awatentayo wenno aramidentayo a kas Romano.
22 Kundi la watu likajiunga nao, likawashambulia. Wale mahakimu wakawatatulia Paulo na Sila mavazi yao, wakaamuru wapigwe viboko.
Kalpasanna, nagkaykaysa dagiti adu a tattao a bimmusor kada Pablo ken Silas; pinisang dagiti mangiturturay nga addaan turay a mangukom dagiti kawes da Pablo ken Silas ken imbilinda a masaplitan dagitoy.
23 Baada ya kupigwa sana wakatiwa ndani, na askari wa gereza akaamriwa kuwaweka chini ya ulinzi mkali.
Idi nasaplitanda idan iti namin-adu, impanda ida iti pagbaludan ken binilinda ti guardia a bantayanna ida a nalaing.
24 Kutokana na maagizo hayo, huyo askari aliwaweka katika chumba cha ndani kabisa cha gereza na kuifunga miguu yao kwenye nguzo.
Kalpasan a naawatna daytoy a bilin, impanna ida iti akin-un-uneg a paset ti pagbaludan ken inkawarna dagiti saksakada iti kayo.
25 Karibu na usiku wa manane Paulo na Sila walikuwa wakisali na kuimba nyimbo za kumsifu Mungu, huku wafungwa wengine wakiwa wanasikiliza.
Idi agtengngan ti rabii, agkarkararag da Pablo ken Silas ken agkankantada kadagiti himno iti Dios, ket agdengdengngeg dagiti dadduma a balbalud kadakuada.
26 Ghafla, kulitokea mtetemeko mkuu wa ardhi ambao uliitikisa misingi ya gereza. Mara, milango yote ikafunguka na minyororo iliyowafunga hao wafungwa ikaachana.
Pagammoan, kellaat a naggingined iti napigsa, isu a dagiti pundasyon ti pagbaludan ket nagungon, ken dagus a nalukatan ti amin a ruangan, ken nawarwar dagiti kawar ti tunggal maysa,
27 Askari wa gereza alipoamka na kuiona milango ya gereza imefunguliwa, alidhani kwamba wafungwa wote walikuwa wametoroka na hivyo akauchomoa upanga wake, akataka kujiua.
Nakariing ti guardia manipud iti pannaturogna, ken nakitana dagiti nakalukat a ruangan ti pagbaludan, innalana ti kampilanna ket patayenna koman ti bagina, gapu ta napanunotna a naglibas dagiti balud.
28 Lakini Paulo akaita kwa sauti kubwa: “Usijidhuru mwenyewe kwa maana sisi sote tuko hapa.”
Ngem impukkaw ni Pablo iti napigsa a timek, kunana, “Saanmo a dangran dayta bagim, gapu ta addakami amin ditoy.
29 Baada ya kumwita mtu alete taa, huyo askari wa gereza alikimbilia ndani, akajitupa mbele ya miguu ya Paulo na Sila huku akitetemeka kwa hofu.
Nagpaala iti silaw ti guardia ken nagdardaras a simrek ken nagkurno iti sakaanan da Pablo ken Silas nga uray la agpigpigerger iti buteng,
30 Halafu aliwaongoza nje, akawauliza, “Waheshimiwa, nifanye nini nipate kuokoka?”
ket inruarna ida ken kinunana, “Apo, ania iti masapul nga aramidek tapno maisalakanak?”
31 Wao wakamjibu, “Mwamini Bwana Yesu nawe utaokolewa pamoja na jamaa yako yote.”
Kinunada, “Mamatika kenni Apo Jesus, ket maisalakan ka, sika ken ti balaymo.”
32 Basi, wakamhubiria neno la Bwana yeye pamoja na jamaa yake.
Imbagada ti sao ti Apo kenkuana, kaduana iti tunggal maysa iti balayna.
33 Yule askari aliwachukua saa ileile ya usiku akawasafisha majeraha yao, kisha yeye na jamaa yake wakabatizwa papo hapo.
Kalpasanna, inkuyog ida ti guardia iti dayta met laeng nga oras iti rabii, ken binuguanna dagiti sugatda, ket nabautisaran isuna ken ti sangkabalayanna.
34 Halafu akawachukua Paulo na Sila nyumbani kwake, akawapa chakula. Yeye na jamaa yake yote wakafanya sherehe kwa vile sasa walikuwa wanamwamini Mungu.
Ingkuyogna da Pablo ken Silas iti ngato ti balayna ken nangisagana iti taraon iti sangoananda. Kasta unay iti panagragsakna a kaduana ti sangkabalayanna, gapu ta namatida amin iti Dios.
35 Kesho yake asubuhi, mahakimu waliwatuma maofisa wao wakisema, “Wafungueni wale watu.”
Ita, idi aldawen, nangbilin dagiti agtuturay iti mapan mangibaga kadagiti guardia a kunada, “Palubosanyo a pumanaw dagidiay a lallaki.”
36 Yule askari wa gereza alimpasha habari Paulo: “Mahakimu wametuma ujumbe ili mfunguliwe. Sasa mnaweza kutoka na kwenda zenu kwa amani.”
Impadamag ti guardia ti sasao kenni Pablo a kunana, “Nangbilin dagiti agtuturay iti mangibaga kaniak a palubusan kayon a pumanaw: Ita ngarud rumuarkayon, ket mapankayo nga addaan iti kapia.”
37 Lakini Paulo alimjibu, “Ati nini? Ingawa hatukuwa na kosa, walitupiga viboko hadharani hali sisi ni raia wa Roma. Tena, walitutia ndani na sasa wanataka kutufungulia kwa siri! Hata kidogo! Ni lazima wao wenyewe waje hapa watufungulie.”
Ngem kinuna ni Pablo kadakuada, “Sinaplitandakami iti publiko ken pinaibaluddakami iti pagbaludan, nupay umilikami iti Roma ken saankami pay a nakedngan; ket ita papanawendakami a sililimed? Saan a mabalin; bay-am nga isuda ti umay mangiruar kadakami. “
38 Hao maofisa waliwapasha habari mahakimu juu ya jambo hilo, nao waliposikia kwamba Paulo na Sila walikuwa raia wa Roma, waliogopa.
Impakaammo dagiti guardia dagitoy a sasao kadagiti agtuturay; nagbuteng dagiti agtuturay idi nangegda a Romano gayam ni Pablo ken ni Silas.
39 Hivyo, walikwenda kuwataka radhi na baada ya kuwatoa ndani waliwaomba watoke katika mji ule.
Immay nagpakaasi kadakuada dagiti agtuturay; ket idi nairuarda idan iti pagbaludan, kiniddawda kada Pablo ken Silas a pumanawdan iti siudad.
40 Paulo na Sila walitoka gerezani, wakaenda nyumbani kwa Ludia. Huko walionana na ndugu waumini na baada ya kuwatia moyo wakaondoka.
Nakaruar ngarud da Pablo ken Silas iti pagbaludan ket napanda iti balay ni Lydia. Idi nakita da Pablo ken Silas dagiti kakabsat a lallaki, pinabilegda dagitoy ket kalpasanna, pimmanawda iti siudad.
