Mithali 6
1 Mwanangu, kama utaweka pesa zako kuwa dhamana kwa mkopo wa jirani yako; kama ukitoa ahadi yako katika mkopo wa mtu usiyemjua,
我兒，你如果為你的朋友作保，或為外人擊掌；
2 basi umejiwekea mtego mwenyewe na umenaswa kwa maneno ya kinywa chako.
你如果為你口中說的話所連累，為你口中的言詞所束縛，
3 Mwanagu, ukinaswa kwa maneno yako mwenyewe, fanya haya ili kujiokoa, kwa kuwa umeangukia kwenye mikono ya jirani yako; nenda unyenyekee na ufanye shauri mbele ya jirani yako.
那麼，我兒，你既然已陷在你友人的手中，你就該逃脫，該這樣做：火速前去，央求你的友人，
4 Usiruhusu usingizi katika macho yako wala kope za macho yako kusinzia.
不要合上眼睛睡覺，也不要垂下眼瞼假寐，
5 Jiokoe mwenyewe kama swala kutoka katika mkono wa mwindaji, kama ndege kutoka katika mkono wa mwinda ndege.
應急速解救自己，如羚羊掙脫羅網，飛鳥逃脫獵人的圈套。
6 Wewe mtu mvivu, mwangalie mchwa, zitafakari njia zake ili kupata busara.
懶漢，你去看看螞蟻，觀察牠的作風，便可得些智識：
7 Hana akida, afisa au mtawala,
牠沒有領袖，沒有監督，沒有君王，
8 lakini huandaa chakula chake wakati wa joto na wakati wa mavuno huweka hazina ili kula baadaye.
但在夏天卻知準備食糧，在秋收時積貯養料。
9 Ewe mtu mvivu, utalala hata lini? Wakati gani utainuka usingizini?”
懶漢，你要睡到幾時，你幾時纔睡醒﹖「
10 Lala kidogo, sizia kidogo, kunja mikono kupumzika kidogo” -
再睡片刻，再假寐片刻，再抱臂躺臥片刻! 」
11 ndipo umasikini wako utakapokujia kama mporaji na uhitaji wako kama askari wa vita.
這樣貧窮就要如同竊賊，困乏也要如同武士，向你侵襲。
12 Mtu asiyefaa-mtu mwovu- huishi kwa kauli za udanganyifu wake,
無賴與惡徒，行事滿口欺詐；
13 akipepesa macho yake, akiashilia kwa miguu yake na kusonta kwa videle vyake.
他以眼傳神，以腳示意，以手指東畫西。
14 Hufanya njama za uovu kwa hila ya moyo wake; daima huchochea faraka.
他存心不良，常蓄意惹事生非。
15 Kwa hiyo msiba wake utamkumba kwa ghafula, punde atavunjika vibaya wala hatapona.
為此，他的喪亡必突然來臨，霎時間全被毀滅，無法挽救。
16 Kuna vitu sita ambavyo Yehova huvichukia, saba ambavyo ni chukizo kwake.
上主憎恨的事，共有六件，連他心裏最厭惡的事，共有七件：
17 Macho ya mtu mwenye kiburi, ulimi wa uongo, mikono inayomwaga damu ya watu maasumu,
傲慢的眼睛，撒謊的舌頭，流無i辜者血的手，
18 moyo unaobuni njama mbaya, miguu inayokimbilia maovu upesi,
策劃陰謀的心，疾趨行惡的腳，
19 shahidi asemaye uongo na apandaye faraka kati ya ndugu.
說謊的假見證，和在兄弟間搬弄事非的人。
20 Mwanangu, itii amri ya baba yako na wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
我兒，應堅守你父親的命令，不要放棄你母親的教訓；
21 Uyafunge katika moyo wako siku zote; yafunge kwenye shingo yako.
應將二者常刻在你心中，繫在你的頸項上。
22 utembeapo, yatakuongoza; ulalapo yatakulinda, na uamkapo yatakufundisha.
她們在你行路時引領你，在你躺臥時看護你；在你醒來時與你交談。
23 Maana amri ni taa, na mafundisho ni nuru; kinga za kuadilisha za njia ya uzima.
因為父命是盞燈，母教是光明，嚴格的勸告是生命的道路，
24 Yanakulinda dhidi ya mwanamke malaya, dhidi ya maneno laini ya uzinzi.
使你遠避惡意的女人，離開淫婦阿諛的言詞，
25 Moyoni mwako usiutamani uzuri wake wala usitekwe katika kope zake.
不讓你的心貪戀她的美色，不讓她的秋波迷惑你，
26 Kulala na malaya inaweza kugharimu bei ya kipande cha mkate, lakini mke wa mtu mwingine inagharimu uzima wako wote.
因為娼妓所求的只是一塊餅，有夫之婦卻獵取寶貴的生命。
27 Je mtu anaweza kubeba moto katika kifua chake bila kuuguza mavazi yake?
人豈能懷中藏火，而不燒毀自己的衣服﹖
28 Je mtu anaweza kutembea juu ya makaa bila kuchomwa miguu yake?
人豈能在火炭上行走，而不灼傷自己的腳﹖
29 Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa jirani yake; yule alalaye na huyo mke hatakosa adhabu.
與他人妻子通姦的人就是這樣：凡接近她的，必難免受罰。
30 Watu hawawezi kumdharau mwizi kama anaiba ili kukidhi hitaji lake la njaa.
盜賊若因饑餓行竊以果腹，人都不鄙視他；
31 Walakini akimatwa, atalipa mara saba ya kile alichoiba; lazima atoe kila kitu cha thamani katika nyumba yake.
但若被擒獲了，他仍須七倍償還，交出家中所有的財物。
32 Mtu anayefanya uzinzi hana akili; hufanya hiyo kwa uharibifu wake mwenyewe.
與婦人通姦的人，實屬愚眛，他這樣做，卻是毀滅自己。
33 Anasitahili aibu na majeraha na fedheha yake haiwezi kuondolewa.
他必遭受可恥的打擊，並且他的恥辱，永不得拭去，
34 Maana vivu humghadhibisha mtu; hatakuwa na huruma wakati wa kulipa kisasi chake.
因為妒火能激怒男人，使他在報復時，決不留情；
35 Ujapompa zawadi nyingi, hatakubali mbadala wa kusuruhishwa wala kulipwa.
任何的賠償，他都不理睬；即便你多送禮品，他也不肯罷休。
