Mwanzo 30
1 Raheli alipoona kwamba hamzalii Yakobo watoto, Raheli akamwonea wivu dada yake. Akamwambia Yakobo, “Nipe watoto, sivyo nitakufa.”
辣黑耳見自己沒有給雅各伯生子，就嫉妒姐姐，對雅各伯說：「你要給我孩子；不然，我就死啦! 」
2 Hasira ya Yakobo ikawaka juu ya Raheli. Akasema, “Mimi ni badala ya Mungu, aliyekuzuilia usipate watoto?
雅各伯對辣黑耳生氣說：「不肯使你懷孕的是天主，難道我能替他作主﹖」
3 Akasema, “Tazama, kuna mjakazi wangu Bilha. Lala naye, hivyo aweze kuzaa watoto magotini pangu, nami nitapata watoto kwake.
辣黑耳回答說：「這裏有我的婢女彼耳哈，你親近她，叫她在我膝下生子，使我能由她得子。」
4 Hivyo akampa Bilha mjakazi kama mke wake, na Yakobo akalala naye.
辣黑耳就將自己的婢女彼耳哈給了雅各伯作妾；雅各伯親近了她，
5 Bilha akashika mimba na kumzalia Yakobo mwana.
她遂懷孕，給雅各伯生了一子。
6 Kisha Raheli akasema, “Mungu ameamua kwa faida yangu. Ameyasikiliza maombi yangu na kunipa mwana.” Kwa sababu hiyo akamwita jina lake Dani
辣黑耳就說：「天主對我公道，俯聽了我的哀聲，給了我一子。」為此給他起名叫丹。
7 Bilha, mjakazi wa Raheli, akashika mimba tena na kumzalia Yakobo mwana wa pili.
辣黑耳的婢女彼耳哈又懷孕，給雅各伯生了第二個兒子。
8 Raheli akasema, “Kwa mashindano yenye nguvu nimeshindana na dada yangu na kushinda.” Akamwita jina lake Naftali.
辣黑耳就說：「我以天大的力量與我姐姐相爭，得到勝利了。」便給他起名叫納斐塔里。
9 Lea alipoona kwamba ameacha kuzaa, akamchukua Zilpa, mjakazi wake, na kumpa Yakobo kama mke wake.
肋阿見自己停止生育，也將自己的婢女齊耳帕給了雅各伯作妾。
10 Zilpa, mjakazi wa Lea, akamzalia Yakobo mwana.
肋阿的婢女齊耳帕給雅各伯生了一子。
11 Lea akasema, “Hii ni bahati njema!” Hivyo akamwita jina lake Gadi.
肋阿遂說：「好幸運! 」就給他起名叫加得。
12 Kisha Zilpa, mjakazi wa Lea, akamzalia Yakobo mwana wa pili.
肋阿的婢女齊耳帕給雅各伯又生了第二個兒子。
13 Lea akasema, “Nina furaha! Kwa maana mabinti wataniita furaha.” Hivyo akamwita jina lake Asheri.
肋阿遂說：「我真有福! 女人都要以為我有福。」就給他起名叫阿協爾。
14 Siku za mavuno ya ngano Rubeni akaenda shambani na kuona tunguja. Akazileta kwa mama yake. Kisha Raheli akamwambia Lea, “Nipe baadhi ya tunguja za mwanao.”
到了割麥的時節，勒烏本出去，在田間尋得了一些曼陀羅，帶回來給了他母親肋阿。辣黑耳對肋阿說：「請你將你兒子得的曼陀羅給我一些。」
15 Lea akamwambia, “Je ni jambo dogo kwako, kumchukua mme wangu? Je na sasa unataka kuchukua tunguja za mwanangu pia? Raheli akasema, “Kisha atalala nawe leo usiku, kwa kubadilishana na tunguja za mwanao.
肋阿回答說：「你奪去了我的丈夫還不夠；你還想奪去我兒的曼陀羅麼﹖」辣黑耳說：「好罷! 今夜就讓他與你同睡，為交換你兒子的曼陀羅。」
16 Jioni Yakobo akaja kutoka uwandani. Lea akaenda kumlaki na kusema, “Leo usiku utalala nami, kwani nimekuajiri kwa tunguja za mwanangu.” Hivyo Yakobo akalala na Lea usiku huo.
到了晚上雅各伯由田間回來，肋阿就跑出去迎接他說：「你該來我這裏，因為我用我兒子的曼陀羅雇了你。」那夜雅各伯便與她同睡。
17 Mungu akamsikia Lea, na akashika mimba na kumzalia Yakobo mwana wa tano.
天主俯允了肋阿，她又懷孕，給雅各伯生了第五個兒子。
18 Lea akasema, “Mungu amenipa ujira wangu, kwa sababu nilimpa mme wangu mjakazi wangu.” Akamwita jina lake Isakari.
肋阿說：「天主給了我報酬，因為我將我的婢女給了我的丈夫。」便給他起名叫依撒加爾。
19 Lea akashika mimba tena na kuzaa mwana wa tano kwa Yakobo.
肋阿又懷孕，給雅各伯生了第六個兒子。
20 Lea akasema, “Mungu amenipa zawadi njema. Sasa mme wangu ataniheshimu, kwa sababu nimemzalia wana sita.” Akamwita jina lake Zabuloni.
肋阿說：「天主給了我一個很好的禮物；這一回我的丈夫要與我同居了，因為我給他生了六個兒子。」便給他起名叫則步隆。
21 Baadaye akazaa binti na kumwita jina lake Dina.
後來她生了一個女兒，給她起名叫狄納。
22 Mungu akamkumbuka Raheli na kumsikiliza. Akampa kushika mimba.
天主想起了辣黑耳，垂允了她，開了她的子宮，
23 Akashika mimba na kuzaa mwana. Akasema, “Mungu ameiondoa aibu yangu.”
她遂懷孕，生了一個兒子，說：「天主拭去了我的恥辱。」
24 Akamwita jina lake Yusufu, akisema, Yahwe ameniongeza mwana mwingine.”
她給他起名叫若瑟說：「願上主再給我添子。」
25 Baada ya Raheli kumzaa Yusufu, Yakobo akamwambia Labani, “Niache niande, ili kwamba niende nyumbani kwetu na katika nchi yangu.
辣黑耳生了若瑟以後，雅各伯對拉班說：「請讓我回到我的本鄉故土!
26 Nipe wake zangu na watoto wangu niliokutumikia kwa ajili yao, na uniache niondoke, kwani unafahamu nilivyokutumikia.
請你將我服事你所得的妻子兒女交給我，讓我回去；你知道我怎樣服事了你。」
27 Labani akamwambia, “Ikiwa nimepata kibali machoni pako, subiri, kwa sababu nimejifunza kwa kutumia uaguzi kwamba Yahwe amenibariki kwa ajili yako.”
拉班對他說：「如果我在你眼中得寵，請你住下；我覺察出，上主祝福我，是為了你的原故。」
28 Kisha akasema, “Taja ujira wako, nami nitalipa.”
繼而說：「請規定你的工價，我必付給你。」
29 Yakobo akamwambia, “Unajua nilivyokutumikia, na jinsi ambavyo mifugo wako wamekuwa nami.
雅各伯對他說：「你知道，我是怎樣服事了你；你的牲畜跟著我是怎樣的情形。
30 Kwani walikuwa wachache kabla sijaja, na wameongezeka kwa wingi. Popote nilipokutumikia Mungu amekubariki. Je ni lini mimi nitaandaa kwa ajili ya nyumba yangu pia?”
我未來之前，你所有的是那麼少，現在增加了那麼多；我一來，上主就祝福了你。但是，我幾時也能為我興家立業呢﹖」
31 Hivyo Labani akasema, “Je nikulipe nini? Yakobo akasema, 'Usinipe chochote. Ikiwa utafanya jambo hili kwa ajili yangu, nitawalisha tena kondoo wako na kuwatunza.
拉班問說：「我該給你什麼﹖」雅各伯答說：「你什麼也不必給我，只要你應承我這件事，我就仍牧放照顧你的羊群：
32 Niache nipite kati ya kundi lako lote leo, kwa kuondoa kila kondoo mwenye milia na mabaka, na kila kondoo mweusi kati yao, na kati ya wenye mabaka na milia katika mbuzi. Hawa watakuwa ujira wangu.
你今天走遍你的羊群，將其中凡有斑點或黑點的，即綿羊群中有黑色的，山羊群中有黑點或斑點的，都挑出來，當作我的工價。
33 Uadilifu wangu utashuhudia kwa ajili yangu hapo baadaye, utakapokuja kuangalia ujira wangu. Kila ambaye hana milia na hana madoa miongoni mwa mbuzi, na mweusi kati ya kondoo, ikiwa wataonekana kwangu, watahesabiwa kuwa wameibwa.”
後來任何一天，你來察看我的工價時，我好對你證明我的公正。山羊中凡是沒有斑點或黑點的，綿羊中凡是不黑的，都算是偷來的。」
34 Labani akasema, “Nakubali. Na iwe kama yalivyo maneno yako.”
拉班回答說：「好，就照你的話辦罷!」
35 Siku hiyo Labani akaondoa mabeberu yaliyokuwa na milia na madoa, na majike ya mbuzi yaliyokuwa na milia na madoa, kila aliyekuwa mweupe, na weusi wote katika mbuzi, akawakabidhi katika mikono ya wanaye.
當天拉班就將有條紋有斑點的公山羊，凡有白紋，或斑點和黑點的母山羊，並黑色的綿羊都挑出來，交在自己兒子們手中；
36 Pia Labani akaweka safari ya siku tatu kati yake na Yakobo. Hivyo Yakobo akabaki kuchunga wale kondoo wa Labani waliosalia.
又使雅各伯與自己相距三日的路程。雅各伯便牧放拉班其餘的羊群。
37 Yakobo akachukua matawi mabichi yaliyokatwa ya mipopla, mlozi na mwaramoni mbichi akatoa maganda ili michilizi myeupe ionekane, na akaifanya sehemu nyeupe ya ndani ya mti iliyokuwa ndani ya fito ionekane.
雅各伯拿了楊樹、杏樹和楓樹的嫩枝，將皮剝成一條一條的白紋，使樹枝的光白露出；
38 Kisha akaziweka fito alizokuwa amezibambua mbele ya makundi ya kondoo, mbele ya mabirika yakunyweshea walipokuja kunywa maji. Wakashika mimba walipokuja kunywa maji.
然後將剝去皮的枝條，插在水溝和水漕裏，羊群前來喝水時，正與羊群相對。羊群前來喝水時，就彼此相配。
39 Wanyama wakapandana mbele ya fito; nao wakazaa watoto wenye milia, mabaka na wenye madoa.
羊群對著枝條相配，就生出了有條紋，有斑點和黑點的小羊。
40 Yakobo akawatenga hawa wanakondoo, lakini akawafanya waliosalia kuelekea wanyama wenye milia na kondoo weusi wote katika kundi la Labani. Kisha akayatenga makundi yake mwenyewe pekee na hakuwaweka pamoja na wale wa Labani.
雅各伯將這些羔羊分開，將這些羊放在拉班羊群中有條紋和有黑點的羊前；這樣他為自己另組羊群，不將牠們放在拉班的羊群中。
41 Pindi kondoo wenye nguvu katika kundi walipopandana, Yakobo alilaza fito katika mabirika ya maji mbele ya macho ya kundi, ili kwamba washike mimba kati ya fito.
到了肥壯的羊要配合時，雅各伯就將枝條插在水溝裏，對著羊群的眼，使羊對著枝條彼此相配。
42 Lakini wakati waliodhaifu walipokuja, hakuweka fito mbele yao. Hivyo wanyama dhaifu wakawa wa Labani, na wenye nguvu wakawa wa Yakobo.
當羊群瘦弱時，他就不插枝條：這樣，瘦弱的都歸拉班，肥壯的都歸雅各伯。
43 Mtu huyo akastawi sana. Akawa na kundi kubwa la kondoo, wajakazi na wajoli, ngamia na punda.
為此這人越來越富，擁有許多羊群，婢女和奴僕，駱駝和驢子。
