< Mithali 25 >

1 Hizi ni mithali zaidi za Solomoni, zilizonakiliwa na watu wa Hezekia mfalme wa Yuda:
גם אלה משלי שלמה אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך יהודה׃
2 Ni Utukufu wa Mungu kuficha jambo, bali ni utukufu wa wafalme kuchunguza jambo.
כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר׃
3 Kama mbingu zilivyo juu na nchi ilivyo chini, ndivyo ambavyo mioyo ya wafalme haichunguziki.
שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר׃
4 Ondoa takataka kwenye madini ya fedha, nako ndani yake kutatokea chombo cha mfua fedha.
הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי׃
5 Ondoa waovu mbele ya mfalme, nacho kiti chake cha enzi kitaimarishwa kwa njia ya haki.
הגו רשע לפני מלך ויכון בצדק כסאו׃
6 Usijikweze mwenyewe mbele ya mfalme, wala usidai nafasi miongoni mwa watu wakuu;
אל תתהדר לפני מלך ובמקום גדלים אל תעמד׃
7 ni afadhali yeye akuambie, “Njoo huku juu,” kuliko yeye kukuaibisha mbele ya mkuu. Kile ulichokiona kwa macho yako
כי טוב אמר לך עלה הנה מהשפילך לפני נדיב אשר ראו עיניך׃
8 usiharakishe kukipeleka mahakamani, maana utafanya nini mwishoni kama jirani yako atakuaibisha?
אל תצא לרב מהר פן מה תעשה באחריתה בהכלים אתך רעך׃
9 Kama ukifanya shauri na jirani yako, usisaliti siri ya mtu mwingine,
ריבך ריב את רעך וסוד אחר אל תגל׃
10 ama yeye aisikiaye aweza kukuaibisha na kamwe sifa yako mbaya haitaondoka.
פן יחסדך שמע ודבתך לא תשוב׃
11 Neno lisemwalo kwa wakati ufaao ni kama matunda ya mtofaa ya dhahabu yaliyowekwa kwenye vijalizo vya fedha.
תפוחי זהב במשכיות כסף דבר דבר על אפניו׃
12 Kama vile kipuli cha dhahabu au pambo la dhahabu safi, ndivyo lilivyo karipio la mtu mwenye hekima kwa sikio lisikilizalo.
נזם זהב וחלי כתם מוכיח חכם על אזן שמעת׃
13 Kama vile ubaridi wa theluji wakati wa mavuno ndivyo alivyo mjumbe mwaminifu kwa wale wamtumao, huburudisha roho za bwana zake.
כצנת שלג ביום קציר ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב׃
14 Kama vile mawingu na upepo pasipo mvua ndivyo alivyo mtu ajisifuye kwa zawadi ambazo hatoi.
נשיאים ורוח וגשם אין איש מתהלל במתת שקר׃
15 Kwa njia ya uvumilivu mtawala aweza kushawishiwa, nao ulimi laini waweza kuvunja mfupa.
בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר גרם׃
16 Ukipata asali, kula kiasi tu cha kukutosha, ukila zaidi, utatapika.
דבש מצאת אכל דיך פן תשבענו והקאתו׃
17 Ingiza mguu wako nyumbani kwa jirani yako mara chache, ukizidisha, atakukinai na atakuchukia.
הקר רגלך מבית רעך פן ישבעך ושנאך׃
18 Kama vile rungu au upanga au mshale mkali ndivyo alivyo mtu atoaye ushuhuda wa uongo dhidi ya jirani yake.
מפיץ וחרב וחץ שנון איש ענה ברעהו עד שקר׃
19 Kama vile jino bovu au mguu uliolemaa, ndivyo ilivyo kumtegemea mtu asiye mwaminifu wakati wa shida.
שן רעה ורגל מועדת מבטח בוגד ביום צרה׃
20 Kama vile avuaye mavazi siku ya baridi, au kama siki iliyomwagwa juu ya magadi, ndivyo alivyo yeye amuimbiaye nyimbo mtu mwenye moyo mzito.
מעדה בגד ביום קרה חמץ על נתר ושר בשרים על לב רע׃
21 Kama adui yako ana njaa, mpe chakula ale; kama ana kiu, mpe maji anywe.
אם רעב שנאך האכלהו לחם ואם צמא השקהו מים׃
22 Kwa kufanya hivyo, unaweka makaa ya moto yanayowaka kichwani pake, naye Bwana atakupa thawabu.
כי גחלים אתה חתה על ראשו ויהוה ישלם לך׃
23 Kama vile upepo wa kaskazini uletavyo mvua, ndivyo ulimi usingiziao uletavyo uso wa hasira.
רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר׃
24 Ni afadhali kuishi pembeni mwa paa la nyumba, kuliko kuishi nyumba moja na mke mgomvi.
טוב שבת על פנת גג מאשת מדונים ובית חבר׃
25 Kama vile maji baridi kwa nafsi iliyochoka ndivyo zilivyo habari njema kutoka nchi ya mbali.
מים קרים על נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק׃
26 Kama vile chemchemi iliyotibuliwa matope au kisima kilichotiwa taka ndivyo alivyo mtu mwenye haki akishiriki na waovu.
מעין נרפש ומקור משחת צדיק מט לפני רשע׃
27 Si vyema kula asali nyingi sana, wala si heshima kujitafutia heshima yako mwenyewe.
אכל דבש הרבות לא טוב וחקר כבדם כבוד׃
28 Kama vile mji ambao kuta zake zimebomoka ndivyo alivyo mtu ambaye hawezi kujitawala mwenyewe.
עיר פרוצה אין חומה איש אשר אין מעצר לרוחו׃

< Mithali 25 >