Mithali 20
1 Mvinyo ni mdhihaki na kileo ni mgomvi; yeyote apotoshwaye navyo hana hekima.
| לץ היין המה שכר וכל שגה בו לא יחכם׃ |
2 Ghadhabu ya mfalme ni kama ngurumo ya simba; yeye amkasirishaye hupoteza uhai wake.
| נהם ככפיר אימת מלך מתעברו חוטא נפשו׃ |
3 Ni kwa heshima ya mtu kujitenga ugomvi, bali kila mpumbavu ni mwepesi kugombana.
| כבוד לאיש שבת מריב וכל אויל יתגלע׃ |
4 Mvivu halimi kwa majira; kwa hiyo wakati wa mavuno hutazama lakini hapati chochote.
| מחרף עצל לא יחרש ישאל בקציר ואין׃ |
5 Makusudi ya moyo wa mwanadamu ni maji yenye kina, lakini mtu mwenye ufahamu huyachota.
| מים עמקים עצה בלב איש ואיש תבונה ידלנה׃ |
6 Watu wengi hujidai kuwa na upendo usiokoma, bali mtu mwaminifu ni nani awezaye kumpata?
| רב אדם יקרא איש חסדו ואיש אמונים מי ימצא׃ |
7 Mtu mwenye haki huishi maisha yasiyo na lawama, wamebarikiwa watoto wake baada yake.
| מתהלך בתמו צדיק אשרי בניו אחריו׃ |
8 Wakati mfalme aketipo katika kiti chake cha enzi kuhukumu, hupepeta ubaya wote kwa macho yake.
| מלך יושב על כסא דין מזרה בעיניו כל רע׃ |
9 Ni nani awezaye kusema, “Nimeuweka moyo wangu safi; mimi ni safi na sina dhambi?”
| מי יאמר זכיתי לבי טהרתי מחטאתי׃ |
10 Mawe ya kupimia yaliyo tofauti na vipimo tofauti, Bwana huchukia vyote viwili.
| אבן ואבן איפה ואיפה תועבת יהוה גם שניהם׃ |
11 Hata mtoto hujulikana kwa matendo yake, kama tabia yake ni safi na adili.
| גם במעלליו יתנכר נער אם זך ואם ישר פעלו׃ |
12 Masikio yasikiayo na macho yaonayo, Bwana ndiye alivifanya vyote viwili.
| אזן שמעת ועין ראה יהוה עשה גם שניהם׃ |
13 Usiupende usingizi la sivyo utakuwa maskini, uwe macho nawe utakuwa na chakula cha akiba.
| אל תאהב שנה פן תורש פקח עיניך שבע לחם׃ |
14 “Haifai, haifai!” asema mnunuzi, kisha huondoka akijisifia ununuzi wake.
| רע רע יאמר הקונה ואזל לו אז יתהלל׃ |
15 Dhahabu kunayo, na marijani kwa wingi, lakini midomo inenayo maarifa ni kito cha thamani kilicho adimu.
| יש זהב ורב פנינים וכלי יקר שפתי דעת׃ |
16 Chukua vazi la yule awekaye dhamana kwa ajili ya mgeni; lishikilie iwe dhamana kama anafanya hivyo kwa ajili ya mwanamke mpotovu.
| לקח בגדו כי ערב זר ובעד נכרים חבלהו׃ |
17 Chakula kilichopatikana kwa hila ni kitamu kwa mwanadamu, bali huishia na kinywa kilichojaa changarawe.
| ערב לאיש לחם שקר ואחר ימלא פיהו חצץ׃ |
18 Fanya mipango kwa kutafuta mashauri, ukipigana vita, tafuta maelekezo.
| מחשבות בעצה תכון ובתחבלות עשה מלחמה׃ |
19 Maneno ya kusengenya husababisha kutokuaminika, kwa hiyo mwepuke mtu anayezungumza kupita kiasi.
| גולה סוד הולך רכיל ולפתה שפתיו לא תתערב׃ |
20 Ikiwa mtu atamlaani baba yake au mama yake, taa yake itazimwa katika giza nene.
| מקלל אביו ואמו ידעך נרו באישון חשך׃ |
21 Urithi upatikanao haraka mwanzoni, hautabarikiwa mwishoni.
| נחלה מבחלת בראשנה ואחריתה לא תברך׃ |
22 Usiseme, “Nitakulipiza kwa ajili ya kosa hili!” Mngojee Bwana, naye atakuokoa.
| אל תאמר אשלמה רע קוה ליהוה וישע לך׃ |
23 Bwana anachukia sana mawe ya kupimia ya udanganyifu, nazo mizani zisizo halali hazimpendezi.
| תועבת יהוה אבן ואבן ומאזני מרמה לא טוב׃ |
24 Hatua za mtu huongozwa na Bwana. Anawezaje basi mtu yeyote kuelewa njia yake mwenyewe?
| מיהוה מצעדי גבר ואדם מה יבין דרכו׃ |
25 Ni mtego kwa mtu kuweka wakfu kitu kwa haraka na baada ya kitambo kidogo kufikiria tena nadhiri zake.
| מוקש אדם ילע קדש ואחר נדרים לבקר׃ |
26 Mfalme mwenye hekima hupepeta waovu, hulipitisha gurudumu la kupuria juu yao.
| מזרה רשעים מלך חכם וישב עליהם אופן׃ |
27 Taa ya Bwana huchunguza roho ya mwanadamu, huchunguza utu wake wa ndani.
| נר יהוה נשמת אדם חפש כל חדרי בטן׃ |
28 Upendo na uaminifu humweka mfalme salama, kwa njia ya upendo, kiti chake cha enzi huwa salama.
| חסד ואמת יצרו מלך וסעד בחסד כסאו׃ |
29 Utukufu wa vijana ni nguvu zao, mvi ni fahari ya uzee.
| תפארת בחורים כחם והדר זקנים שיבה׃ |
30 Mapigo na majeraha huusafisha ubaya, nayo michapo hutakasa utu wa ndani.
| חברות פצע תמריק ברע ומכות חדרי בטן׃ |
