Mithali 18
1 Mtu ajitengaye na wengine hufuata matakwa yake mwenyewe; hupiga vita kila shauri jema.
Mwet se ma tia lungse kupasr nu sin mwet, el nunku kacl sifacna. El ac tiana insese nu ke ma mwet ngia pangon mu suwohs.
2 Mpumbavu hafurahii ufahamu, bali hufurahia kutangaza maoni yake mwenyewe.
Sie mwet lalfon el lungse fahk nunak lal sifacna. El tia suk elan kalem ke nunak lun mwet ngia.
3 Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia, pamoja na aibu huja lawama.
Ma koluk ac mwekin uh tukeni fahsr. Kom fin orala sie ma koluk, ac sufanyuk kom.
4 Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji, bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.
Kas lun sie mwet ac ku in ase lalmwetmet — loal oana meoa, ac loslos oana soko infacl.
5 Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu, au kumnyima haki asiye na hatia.
Tia wo in wi layen lun mwet ma orala ma koluk, mweyen ac ku in sruokya nununku suwohs liki mwet wangin mwata.
6 Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi na kinywa chake hualika kipigo.
Ke pacl se mwet lalfon el purakak sie akukuin, el sifacna suk in sringsring el.
7 Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.
Ke sie mwet lalfon el kaskas, el sifacna akkolukyalla; el sruhu ke kas lal sifacna.
8 Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu; huingia sehemu za ndani sana za mtu.
Arulana wo eman lesrik uh. Kut lungse na ukumya.
9 Mtu aliye mlegevu katika kazi yake ni ndugu na yule anayeharibu.
Koluk lun sie mwet alsrangesr, oapana koluk lun sie mwet kunausten.
10 Jina la Bwana ni ngome imara, wenye haki huikimbilia na kuwa salama.
LEUM GOD El oana sie tower na ku, yen mwet suwoswos ku in som ac wikla we.
11 Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.
Mwet kasrup elos nunku mu mwe kasrup lalos ac karinganulos oana pot fulat ma rauneak sie siti.
12 Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi, bali unyenyekevu hutangulia heshima.
Sie mwet inse pusisel ac fah akfulatyeyuk. El su inse fulat ac fah sun ongoiya.
13 Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza, huo ni upumbavu wake na aibu yake.
Porongo meet liki kom topuk. Kom fin tia oru ouinge, kom oana sie mwet lalfon ac kom ac fah mwekin.
14 Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?
Kuiyen nunak lom ku in kasrekom ke pacl kom mas. Fin wanginla, na finsrak lom ac wanginla pac.
15 Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa, masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.
Sie mwet lalmwetmet el suk in akyokye etauk lal pacl nukewa.
16 Zawadi humfungulia njia mtoaji, nayo humleta mbele ya wakuu.
Kom fin ke osun nu sin sie mwet fulat, us sie mwe sang an lom nu sel, na ac fah fisrasr kom in sonol.
17 Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi, hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.
Ke pacl in nununku, mwet se ma sramsram meet ac lumweyuk mu el pa pwaye, nwe ke pacl se mwet se lainul uh mutawauk in kisen siyuk sel.
18 Kupiga kura hukomesha mashindano na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.
Mwet fulat luo fin amei in acn in nununku, na susfa pa ku in aksafyela.
19 Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika kuliko mji uliozungushiwa ngome, nayo mabishano ni kama malango ya ngome yenye makomeo.
Kasru ma lim ac el ac fah karingin kom oana sie pot ku lun siti uh. A kom fin akukuin nu sel, el ac fah kaliya srungul lal nu sum.
20 Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake, atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.
Kom ac fah kosrani ma wo ku ma koluk ke kas nukewa kom fahk.
21 Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi, nao waupendao watakula matunda yake.
Ma kom fahk uh ku in karingin moul ku kunausla moul; ouinge kom ac sifacna eis fokin ma kom fahk.
22 Apataye mke apata kitu chema naye ajipatia kibali kwa Bwana.
El su konauk sie mutan kial el konauk sie ma arulana wo; ma inge akkalemye kulang lun LEUM GOD nu sel.
23 Mtu maskini huomba kuhurumiwa bali tajiri hujibu kwa ukali.
Pacl sie mwet sukasrup el kaskas el enenu in kas fisrasr. A top lun mwet kasrup uh arulana kou.
24 Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu, bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.
Kutu kawuk uh tiana kawil, a kutu kawuk uh wo liki na tamulel.
