< Proverbios 15 >

1 Con una respuesta suave, la ira es rechazada, pero una palabra amarga es causa de sentimientos de enojo.
وەڵامی نەرم تووڕەیی دەڕەوێنێتەوە، بەڵام قسەی بریندارکەر ڕق دەوروژێنێت.
2 El conocimiento fluye de la lengua del sabio; pero de la boca del insensato viene una corriente de palabras necias.
زمانی دانایان زانیاری دەڕازێنێتەوە، بەڵام دەمی دەبەنگەکان گێلایەتی لێ هەڵدەقوڵێت.
3 Los ojos del Señor están en todo lugar, vigilando el mal y el bien.
چاوی یەزدان لە هەموو جێگایەکە، چاودێری بەدکاران و پیاوچاکان دەکات.
4 Una lengua reconfortante es un árbol de la vida, pero una lengua torcida es un aplastamiento del espíritu.
هێمنی زمان درەختی ژیانە، بەڵام خوارکردنەوەی تێکشکانی ڕۆحە.
5 El necio no le da valor al adiestramiento de su padre; pero el que tiene respeto por la enseñanza tiene buen sentido.
گێل سووکایەتی بە تەمبێکردنی باوکی دەکات، بەڵام ئەوەی چاوی لە سەرزەنشت بێت ژیر دەبێت.
6 En la casa del hombre recto hay gran cantidad de riquezas; pero en las ganancias del pecador hay problemas.
لە ماڵی کەسی ڕاستودروست گەنجینەی گەورە هەیە، بەڵام داهاتی بەدکار پشێوییە.
7 Los labios de los sabios guardan el conocimiento, pero el corazón del necio hace lo contrario.
لێوی دانایان زانیاری بڵاو دەکەنەوە، بەڵام دڵی گێلەکان ئاوا نییە.
8 La ofrenda del malhechor es repugnante para el Señor, pero la oración del hombre recto es su delicia.
قوربانی بەدکاران قێزەونە لەلای یەزدان، بەڵام نوێژی سەرڕاستان خۆشحاڵی دەکات.
9 El camino del malhechor es repugnante para el Señor, pero el que va tras la justicia le es querido.
قێزی یەزدان لە ڕێگای بەدکارە، بەڵام ئەوەی خۆشدەوێت کە دوای ڕاستودروستی کەوتووە.
10 Hay un castigo amargo para el que se apartó del camino; y la muerte será el destino del enemigo de la enseñanza.
تەمبێی سەخت بۆ لەڕێ لادەرە، ئەوەی ڕقی لە سەرزەنشتە دەمرێت.
11 Ante el Señor está el infierno y la destrucción: ¡cuánto más, entonces, los corazones de los hijos de los hombres! (Sheol h7585)
جیهانی مردووان و لەناوچوون لەبەردەم یەزدانن، لەوەش زیاتر دڵی ئادەمیزاد! (Sheol h7585)
12 El que odia a la autoridad no ama la enseñanza; no irá al sabio.
گاڵتەجاڕ ئەو کەسەی خۆشناوێت کە سەرزەنشتی دەکات، بۆ لای دانایان ناچێت.
13 Un corazón alegre hace una cara resplandeciente, pero por el dolor del corazón, el espíritu se rompe.
دڵی شادمان ڕوو خۆشدەکات، بەڵام بە دڵتەنگی ڕۆح تێکدەشکێت.
14 El corazón del hombre de buen sentido va en busca del conocimiento, pero las tonterías son el alimento de los imprudentes.
دڵی تێگەیشتوو بەدوای زانیاریدا دەگەڕێت، بەڵام دەمی گێلەکان لەسەر گێلایەتی دەلەوەڕێت.
15 Todos los días de los atribulados son malos; pero aquel cuyo corazón está contento tiene una fiesta interminable.
هەموو ڕۆژانی ستەملێکراو سەختە، بەڵام دڵخۆش هەمیشە لەسەر خوانی شادییە.
16 Mejor es un poco con el temor del Señor, que grandes riquezas junto con problemas.
باشترە کەمت هەبێت لەگەڵ لەخواترسی لە گەنجینەی گەورە لەگەڵ سەرلێشێوان.
17 Mejor es una comida sencilla donde está el amor, que un buey gordo y odio con él.
باشترە سەوزە خواردن لەو شوێنەی خۆشەویستی لێیە لە گایەکی قەڵەو و ڕقی لەگەڵ بێت.
18 Un hombre enojado hace que los hombres perezcan, pero el que tarda en enojarse pone fin a la lucha.
کەسی سەرگەرم ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام کەسی هێمن دوژمنایەتی ئارام دەکاتەوە.
19 Las espinas están en el camino del enemigo del trabajo; pero el camino del trabajador duro se convierte en una carretera.
ڕێگای تەمبەڵ وەک پەرژینی دڕکە، بەڵام ڕێگای سەرڕاستان تەخت کراوە.
20 El hijo sabio alegra al padre, pero el necio no respeta a su madre.
کوڕی دانا باوکی شاد دەکات، بەڵام گێل دایکی خۆی ڕیسوا دەکات.
21 El comportamiento necio es alegría para los imprudentes; pero un hombre de buen sentido endereza camino.
گێلایەتی خۆشییە بۆ کەسی تێنەگەیشتوو، بەڵام کەسی تێگەیشتوو بە ڕێکی ڕەفتار دەکات.
22 Donde no hay sugerencias sabias, los propósitos llegan a nada; pero por multitud de guías sabios se afirman.
پلان بەبێ ڕاوێژ پووچەڵ دەبێت، بەڵام بە زۆری ڕاوێژکاران سەردەکەوێت.
23 El hombre tiene alegría en la respuesta de su boca; y una palabra en el momento correcto, ¡qué bueno es!
دڵخۆشییە بۆ مرۆڤ وەڵامی گونجاو، قسەش لە کاتی خۆیدا چەند باشە!
24 Actuar sabiamente es la forma de vida que guía a un hombre lejos del inframundo. (Sheol h7585)
ڕێچکەی ژیان بۆ کەسی وریا بەرەو سەرەوەیە، بۆ ئەوەی لە دابەزین بەرەو جیهانی مردووان بیپارێزێت. (Sheol h7585)
25 La casa del hombre de orgullo será desarraigada por el Señor, pero él salvará la herencia de la viuda.
یەزدان ماڵی لووتبەرزان ڕیشەکێش دەکات، بەڵام سنووری ماڵی بێوەژن دەچەسپێنێ.
26 Los designios malvados son repugnantes para el Señor, pero las palabras de los limpios son agradables.
قێزی یەزدان لە پیلانی بەدە، بەڵام قسەی شیرین پاکە.
27 Aquel cuyos deseos están fijos en la codicia es una causa de problemas para su familia; pero el que no desea sobornos tendrá vida.
ئەوەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوە بێت ماڵی خۆی تێکدەدات، بەڵام ئەوەی ڕقی لە بەرتیل ببێتەوە دەژیێت.
28 El corazón del recto reflexiona sobre su respuesta; pero de la boca del malvado surge una corriente de cosas malvadas.
دڵی کەسی ڕاستودروست بیر لە وەڵام دەکاتەوە، بەڵام دەمی بەدکاران خراپەی لێ هەڵدەڕژێت.
29 El Señor está lejos de ser pecadores, pero su oído está abierto a la oración de los rectos.
یەزدان لە بەدکاران دوورە، بەڵام گوێی لە نوێژی ڕاستودروستان دەبێت.
30 La luz de los ojos es una alegría para el corazón, y las buenas noticias conforta los huesos.
ڕووناکی چاو دڵ خۆش دەکات، مژدەش ئێسک تەندروست دەکات.
31 El hombre cuya oreja está abierta a la enseñanza de la vida tendrá su lugar entre los sabios.
ئەوەی گوێ لە سەرزەنشتی بەرەو ژیان بگرێت لەناو دانایان نیشتەجێ دەبێت.
32 El que no será controlado por el entrenamiento no tiene respeto por su alma, pero el que escucha la enseñanza obtendrá sabiduría.
پشتگوێخەری تەمبێکردن گیانی خۆی ڕیسوا دەکات، بەڵام ئەوەی گوێ لە سەرزەنشت دەگرێت تێگەیشتنی دەستدەکەوێت.
33 El temor de Jehová es la enseñanza de la sabiduría; y una baja opinión de uno mismo va antes que el honor.
لەخواترسیی مرۆڤ بەرەو دانایی دەبات، پێش ڕێزلێنانیش بێفیزییە.

< Proverbios 15 >