< Incito 21 >
1 Mpotwalapwisha kulayana, twalafumako twalenda mu bwato ne kululama ku Kosi. Busuba bwakonkapo twalashika ku Lodi, kufuma uko twalaya ku Patala.
Patamali kulagana nawu, tayingili muwatu na kuhamba lumonga mbaka Kosi. Chilau yaki tahikili kumuji wa Lode, na patahumili kwenuko tikahamba kumuji wa Patala.
2 Mpotwalashika, twalacana bwato bwali kuya ku Foinike, twalatanta ne kuya.
Kula taukolili watu wewihamba mbaka ku Foinike, ndi tikayingila na kuyendelela lugendu.
3 Lino mpotwalashika pamusena mpotwalikukonsha kubona nsumbu ya Saipulasi, twalabembuluka cakucipiko, mpaka twalashika ku Siliya kucito ca Tulo nkobalalongololamo bintu byalikuba mu bwatomo.
Ndi patahikili pandu patahotwili kulola Kuplo, tikahamba upandi wa kusini mbaka Silia. Tikahamba kuyima ku Tilo ndi pandu pa watu wula payahulusayi ndwika.
4 Kopeloko twalacanako beshikwiya nabambi mbotwalekala nabo masuba asanu ne abili. Abo balamwambila Paulo, kupitila mu Mushimu Uswepa kwambeti kataya ku Yelusalemu.
Kwenuko tavakoli vamsadika, tatamili nawu mulukumbi lwa lijuma limonga. Vamsadika venavo vakavya vilongela mukulongoswa na Mpungu Msopi, vakamjovela Pauli akotoka kuhamba ku Yelusalemu.
5 Mpwalapwa masuba akwikala nabo, twalafumako ne kupitilisha bulwendo bwetu, beshikwiya bonse pamo ne bamakashabo ne bana babo balatushindikila mpaka kunsa kwa munshi. Twalasuntama ne kupaila pa museya mulombe pepi ne lwenje.
Nambu lukumbi lwitu palwamaliki tavoha tawukili. Vawuliwa pamonga na vadala na vana vavi vatihindikili mbaka kuvala ya muji. Patahikili kumbwani tavoha tikafugama na kumuyupa Chapanga.
6 Mpotwalalayana balo balabwelela kumanda kwabo, afwe twalengila mu bwato.
Kangi patamali kulagana nawu, tayingili muwatu na vene vakawuya kunyumba zavi.
7 Twalapitilisha bulwendo bwetu mu bwato kufuma ku Tulo, ne kushika ku Pitolemasi uko nkotwalapa mitende banse ne kwikalako busuba bumo.
Tete tayendalili na lugendu lwitu tahumili ku Tilo na kuhamba Tolemai kwetavajambwisi valongo vitu, tatamili nawu ligono limonga.
8 Busuba bwakonkapo twalanyamuka ne kuya kushika ku Kaisaleya. Twalekala kung'anda ya Filipo mukambaushi wa Mulumbe Waina, umo wa batuloba basanu ne babili basa balasalwa kunyamfwilisha mu Yelusalemu.
Chilau yaki tahumili penapo na kuhamba Kaisalia. Kwenuko tikatama kunyumba ya Filipi mkokosa wa Lilovi la Bwina. Mwene ndi avi mmonga wa vamtangatila saba vevahaguliwi ku Yelusalemu kula.
9 Filipo walikukute bana batukashi bashike bana, balikuba bashinshimi.
Mwenuyu avi na vakamwali mcheche vevavi na chipanji cha kulota malovi ga Chapanga.
10 Mpokwalapita masuba angi, kwalesa mushinshimi walafumina ku Yudeya walikukwiweti Agaba.
Patatamili kwenuko magono gamahele, mlota mmonga wa Chapanga liina laki Agabo ahikili kuhuma ku Yudea.
11 Walesa kuli njafwe ne kumanta mukopo wa Paulo, ne kulisunga mwine ku makasa ne ku myendo, ne kwambeti, “Mushimu Uswepa, ulambangeti, mwine mukopo uwu, Bayuda bamu Yelusalemu ni bakamusunge mbuli ncendalisungu, ni bakamutwale mu makasa abantu bakunsa.”
Ndi atibwelili, akatola mkungi wa Pauli akajikunga mawoko na magendelu, akajova, “Mpungu Msopi ajovili aga, ‘Vayawudi va ku Yelusalemu kula yati vakumkunga mewa mundu mweavi na mkungi uwu na kumgotola kwa vandu vangali Vayawudi.’”
12 Mpotwalanyumfwa maswi alico, afwe pamo ne bantu balikuba uko, twalamusenga Paulo kwambeti katayako ku Yelusalemu.
Patayuwini genago, tete pamonga na vandu vangi vevavi penapo, tamuyupili Pauli akotoka kuhamba ku Yelusalemu.
13 Nsombi nendi Paulo walakumbuleti, “Mulalilishanyanga aconi ne kumpa buyowa? Ndalibambila, nteko kuya kusungwa konka sobwe, nsombi kuya kufwila kopeloko mu Yelusalemu pacebo ca lina lya Mwami Yesu.”
Nambu Pauli avayangwili, “Ndava kyani mwivemba? Na kunidenya mtima? Nijitendelekili, lepi ndava ya kukungiwa ndu ku Yelusalemu, nambu hati mewawa kufwa ndava ya liina la Bambu Yesu.”
14 Mpotwalaboneti tulalilwa kumukanisha, twalamuleka, twalambeti, “Kuyanda kwa Mwami kwinshike.”
Peabeli getamjovili tagunii tikajova, “Maganu ga Bambu gahengekayi!”
15 Panyuma pa kwikalako masuba ang'ana, twalalongela bintu byetu ne kuya ku Yelusalemu.
Patamali kutama mulukumbi, ndi takungili ndwika yitu, tayendalili na lugendu kuhamba ku Yelusalemu.
16 Twalaya pamo ne beshikwiya nabambi baku Kaisaleya. Balatushikisha kung'anda ya muntu walikukwiweti Munasoni waku Saipulasi, nkotwalikuba twelela kwikala. Walikuba shikwiya kwa byaka bingi.
Vamsadika nunuyu va ku Kaisalia valongosini na tete, vatipeliki kunyumba ya mundu mmonga liina laki Mnasoni, ndi mwetahambayi kutama kwa lukumbi. Mwenuyo avi mkolonjinji wa muji wa Kuplo, msadika wa kadeni.
17 Mpotwalashika mu Yelusalemu, banse balatutambula cena.
Hinu patahikili ku Yelusalemu, vamsadika vayitu vatipokili kwa luheku.
18 Busuba bwakonkapo, Paulo ne njafwe twense pamo twalaya kubona Jemusi. Twalacanako bamakulene bamubungano kabali babungana.
Chilau yaki Pauli pamonga na tete tahambili kumjambusa Yakobo na vagogo voha va msambi wa vandu vevakumsadika Kilisitu.
19 Popelapo, Paulo walabapa mitende ne kubambila cena bintu byonse Lesa mbyalensa ku bantu bakunsa, kupitila mu ncito yakendi.
Patamali kuvajambusa, Pauli avajovili mambu goha Chapanga geagahengili kwa vandu vangalikuvya Vayawudi munjila ya lihengu laki.
20 Mpobalanyumfwa makani awa balamutembaula Lesa, ne kumwambila Paulo, eti, “Obe mwanse wetu, Paulo, kobona kufula kwa bina ne bina bya Bayuda bashoma muli Mwami, bonse bacinka manungo mu Milawo ya Mose.”
Ndi pavagayuwini ago, vakamulumba Chapanga. Kangi vakamjovela Pauli, “Mlongo, uhotola kulola kuvya vavi maelufu ga Vayawudi vevavi vamsadika hinu na voha vilanda cha kukangamala malagizu ga Bambu geampeli Musa.
21 “Bonse aba balambilweti obe uleyishinga Bayuda bonse bekala mubishi nabimbi kwambeti baleke kukonkela Milawo ya Mose. Kayi bambilweti kabata palulanga bana babo, nambi kukonkela miyambo ya bakulukulu.
Vayuwini mambu gaku gewiwula Vayawudi vevitama pagati ya vandu vangalikuvya Vayawudi, kuvya vakotoka kulanda malagizu ga Bambu geampeli Musa, vakotoka kuvadumula jandu vana vavi kavili vakotoka kulanda mivelu ya Vayawudi.
22 Aba bantu ni banyumfweti ulesa.
Hinu tikita wuli? Chakaka yati viyuwana kuvya ubwelili.
23 Neco, leka tukwambile nceti winse. Kuno kuli batuloba bana abo balalumbila kuli Lesa.
Hinu kitayi ngati chetikujovela, penapa tivii na vagosi mcheche vevaviki chilapu kwa Chapanga.
24 Koya nabo batuloba aba ku Nganda ya Lesa, wenga uliswepeshe pamo nendibo kwelana ne mwambo. Kufumapo ubalipilile kwambeti baceswe mishishi. Wenseco, bantu bonse nibakenshibeti byonse mbyebambanga pa linjobe ni byakubepa, anu ne njobe ukute kukonkela Milawo ya Mose.
Uwungana nawu mukuyupa kunyambiswa, ulipa mashonga gegiganikwa, kangi vaketewayi mayunju gavi. Ndi vandu voha yati vimanya kuvya mambu gala gevayuwini kukuvala veve gangali mana, ndi wamwene wakona witama na kulanda malagizu ga Malagizu ga Musa.
25 Ku bantu ba mishobo naimbi abo balashoma Mwami Yesu, twalabalembela kalata ya kubenshibisha ncetwalasuminishana. Twalasuminishaneti, nkabelela kulya byakulya bikute kupewa milumbo kutumbwanga, nambi kulya milopa, nambi kulya nyama yalifwila ne kutensa bufule.”
Nambu kuvavala vandu vangalikuvya Vayawudi vevasadiki, tivapelekili balua yetiyandiki mambu getihamwili, vakotoka kulya chindu chochoha chechiwusiwi luteta vachapanga va udese, vakotoka kunywa ngasi, na vakotoka kulya nyama ya hinyama yidodanu, vayepa ukemi.”
26 Neco busuba bwakonkapo, Paulo walaya ne batuloba bana ne kuliswepesha pamo nabo. Kufumapo walaya mu Ng'anda ya Lesa kuya kubenshibisha bantu sha bushiku mbweshi bakapwishe kuliswepesha kwabo mpweti akababengele milumbo kuli Lesa batuloba basa umo ne umo.
Hinu chilau yaki Pauli akavatola vandu vala muni ajinyambisa nawu pamonga, kangi akayingila Munyumba ya Chapanga, na kujova ligono la mwishu la kunyambiswa na luteta lweluwusiwa ndava ya kila mmonga.
27 Mpwalikuba pepi kupwa masuba asanu ne abili akuliswepesha, Bayuda nabambi ba kucishi ca Asiya pakumubona Paulo mu Ng'anda ya Lesa, balayungaula likoto lya bantu ne kumwikata Paulo.
Hinu magono gala saba pagihegelela kumalika, Vayawudi vevahumili wa Asia vamuwene Pauli Munyumba ya Chapanga. Ndi vakavakohokea ligoga msambi woha wa vandu, ndi vakamkamula.
28 Balabilikisheti, “Batuloba amwe Baislayeli, kamwisani mutunyamfwe! Uyu emuntu usa wayanga kwiyisha bantu kuli konse, sha kwipisha bene Islayeli, ne Milawo ya Mose, kayi ne Ng'anda ya Lesa ino. Lalete bantu bakunsa mu Ng'anda ya Lesa, lasafwanya musena waswepa uno.”
Vakaywanga, “Vagosi va Isilaeli, mutitangatila! Mundu mwenuyu ndi mweakuvawula vandu kila pandu mambu gegibelana na vandu va Isilaeli, gegibesa malagizu ga Chapanga geampeli Musa na pandu apa Pamsopi. Hati hinu avayingisi vandu vangali Vayawudi Munyumba ya Chapanga na kupahakasa pandu pamsopi.”
29 Balambeco pakwinga balabona mutuloba walikukwiweti Tulofimo waku Efenso, kali pamo ne Paulo mu munshi, neco balayeyeti Paulo la mumanta kuya nendi mu Ng'anda ya Lesa.
Vajovili genago ndava vamuwene Tofimo mkolonjinji wa ku Efeso, alongosini na Pauli kumujini, vakaholalela manya Pauli amuyingisi Munyumba ya Chapanga.
30 Neco mushi wonse walesula ne mipyopyongano. Bantu bonse balabundumukila kuya kwikata Paulo, ne kumupulisha pansa pa Ng'anda ya Lesa. Pacindico balacala bisasa bya ku Ng'anda ya Lesa.
Chitututu chadandasiki muji woha, vandu vakonganiki kuhuma pandi zoha, vakamukamula Pauli, vakamuhuta na kumuhumisa kuvala ya Nyumba ya Chapanga, na bahapo milyangu hikadindwa.
31 Cindi ncebali kuyanda kumushina Paulo, makani awa alanyufwika ku mukulene wa bashilikali bonse Baciloma eti mu munshi wonse wa Yelusalemu mulesulu mipyopyongano.
Pavalingili kumkoma Pauli, malovi gala gakamhikila mkulu wa msambi wa ku Loma kuvya Yelusalemu yoha yimemili chitututu.
32 Mwa bwangu bwangu mukulene wa bashilikali bonse, walamanta bamakulene ba bashilikali, pamo ne bashilikali nabambi ne kubundumukila ku bantu abo balikwinsa mipyopyongano. Mpobalamubona kesa pamo ne bashilikali, balacileka kumuma Paulo.
Bahapo mkulu wa msambi akavatola manjolinjoli na vachilongosi wavi, vakavajumbila kuhamba. Vayawudi pavamuwene mkulu wa msambi pamonga na manjolinjoli vakaleka kumtova Pauli.
33 Mukulene wa bashilikali bonse walaya kuli Paulo kuya kumwikata. Walambila bashilikali nabambi kwambeti bamusunge ncetani shibili, lino walepusheti, “Inga muntuyu niyani, kayi nicani ncalenshi?”
Mkulu wa msambi yula akamhegelela Pauli, akamkamula na kulagiza akungiwayi minyololo yivili. Kangi akakota, “Mwenuyu ndi yani? Abudili kyani?”
34 Bantu balatatika kubilikisha kabamba cambe ambe, umo wambeci, naumbi wambeco. Kwalabowa kuyobeka cakwinseti mukulene wa bashilikali bonse walalilwa kucana cine cine calaletelesha mipyopyongano. Neco walambila bashilikali eti bamutwale Paulo kunkambe ya bashilikali.
Vangi mu msambi wula vakavya mukuywanga vangi aga na vangi gala. Ndava ya chitututu, mkulu wa msambi wa manjolinjoli amanyili lepi uchakaka wa mhalu waki. Ndi akahamula vandu vaki vampeleka mugati ya ngomi ya manjolinjoli.
35 Paulo mpobalamushikisha pa kutantila kuya munkambe yabo, bashilikali balamunyamuna pakwinga bantu balikuyanda kumulya bubesu.
Pauli pahaikili pangazi, yavaganili manjolinjoli kumgega ndava ya chitututu cha vandu.
36 Bonse bantu balikumukonkela balikubilikisheti, “Mushineni!”
Ndava muni msambi wa vandu uvaha vamlandili kuni viywanga, “Mkomayi!”
37 Lino bashilikali kabali pepi kumwingisha Paulo munkambe, walambila mukulene wa bashilikali, eti, “Ndasengengeti ndimwambileko cintu nacimbi.” Mukulene wa bashilikali bonse walambeti, “Sena ucinshi kwamba Cigiliki?
Pavamuyingisa mungomi, Pauli akamuyupa mkulu wa msambi wa manjolinjoli yula, “Nihotola kukujovela chindu?” Mkulu wa msambi wa manjolinjoli akamkota, “Wu, umanya kujova Chigiliki?
38 Anu sena ntobe mwine Injipito usa walaleta mipyopyongano ya kubukila bwendeleshi cisa cindi, ne kutangunina bakapondo myanda makumi ana, kuya nabo mucinyika?”
Wu, veve ndi Mmisili yula magono gegapitili atumbwili chitututu na kuvalongosa vakomaji elufu mcheche kuhamba kulugangatu?”
39 Paulo walakumbuleti, “Ame nde Muyuda, ndalasemenwa mu munshi wa Taliso, munshi wayampuwo mucishi conse ca Kilikiya. Ndasengenga kwambeti ng'ambeko ne bantu aba.”
Pauli akayangula, “Nene na Myawudi, mkolonjinji wa ku Taso muji wa Kilikia, muji weutopeswa. Chondi niyidakila nilongela na vandu.”
40 Mukulene wa bashilikali bonse usa walamusuminisha. Lino Paulo walemana pa kutantila ne kutandabula cikasa kubamwenesha bantu. Mpobalamwena bonse tonto Paulo walamba mu mulaka wa Cihebeli, walambeti,
Mkulu wa msambi wa manjolinjoli yula akamyidakila. Ndi Pauli akayima panani ya ngazi akavapungila vandu chiwoko, muni vaguna, akatumbula kulongela nawu muluga ya Chiebulania.