2 Књига дневника 9
1 А царица савска чу глас о Соломуну, па дође у Јерусалим да искуша Соломуна загонеткама са силном пратњом и с камилама које ношаху мириса и злата врло много и драгог камења; и дошавши к Соломуну говори с њом о свему што јој беше у срцу.
Quando a rainha de Sabá ouviu falar da fama de Salomão, ela veio testar Salomão com perguntas difíceis em Jerusalém, com uma caravana muito grande, incluindo camelos que carregavam especiarias, ouro em abundância e pedras preciosas. Quando veio a Salomão, falou com ele sobre tudo o que havia em seu coração.
2 И Соломун јој одговори на све речи њене; не беше од цара сакривено ништа да јој не би одговорио.
Salomão respondeu a todas as suas perguntas. Não havia nada escondido de Salomão que ele não lhe tivesse dito.
3 А кад царица савска виде мудрост Соломунову и дом који беше сазидао,
Quando a rainha de Sabá viu a sabedoria de Salomão, a casa que ele tinha construído,
4 И јела на столу његовом, и станове слуга његових и дворбу дворана његових и одело њихово, и пехарнике његове, и њихово одело, и њихове жртве паљенице које приношаху у дому Господњем, она дође изван себе,
a comida de sua mesa, os assentos de seus servos, a assistência de seus ministros, suas roupas, seus carregadores de copos e suas roupas, e sua ascensão pela qual ele subiu à casa de Yahweh, não havia mais espírito nela.
5 Па рече цару: Истина је све што сам чула у својој земљи о стварима твојим и о мудрости твојој.
Ela disse ao rei: “Foi um verdadeiro relato que ouvi em minha própria terra sobre seus atos e de sua sabedoria.
6 Али не хтех веровати шта говораху докле не дођем и видим својим очима; а гле, ни пола ми није казано о великој мудрости твојој; надвисио си глас који сам слушала.
No entanto, não acreditei em suas palavras até que cheguei, e meus olhos o tinham visto; e eis que metade da grandeza de sua sabedoria não me foi dita. Vocês excedem a fama que eu ouvi!
7 Благо људима твојим и благо свим слугама твојим, који једнако стоје пред тобом и слушају мудрост твоју.
Felizes são seus homens, e felizes são estes seus servos, que estão continuamente diante de você e ouvem sua sabedoria.
8 Да је благословен Господ Бог твој, коме си омилео, те те посади на престо свој да царујеш место Господа Бога свог; јер Бог љуби Израиља да би га утврдио довека, зато им постави тебе царем да судиш и делиш правицу.
Bendito seja Javé vosso Deus, que se deleitou em vós e vos colocou em seu trono para ser rei de Javé vosso Deus, porque vosso Deus amava Israel, para estabelecê-los para sempre. Portanto, ele te fez rei sobre eles, para fazer justiça e retidão”.
9 Потом даде цару сто и двадесет таланата злата и врло много мириса и драгог камења; никада више не би таквих мириса какве даде царица савска цару Соломуну.
Ela deu ao rei cento e vinte talentos de ouro, especiarias em grande abundância e pedras preciosas. Nunca antes existiu uma especiaria como a rainha de Sabá deu ao rei Salomão.
10 И слуге Хирамове и слуге Соломунове које доносе злата из Офира, довезоше дрвета алмугима и драгог камења.
Os criados de Huram e os criados de Salomão, que trouxeram ouro de Ophir, também trouxeram algumas árvores e pedras preciosas.
11 И начини цар од тог дрвета алмугима пут у дом Господњи и у дом царев, и гусле и псалтире за певаче; никада се пре нису виделе такве ствари у земљи Јудиној.
O rei usou alguma madeira de árvore para fazer terraços para a casa de Yahweh e para a casa do rei, e harpas e instrumentos de cordas para os cantores. Não havia nenhum como estes vistos antes na terra de Judá.
12 А цар Соломун даде царици савској шта год зажеле и заиска осим уздарја за оно што беше донела цару. Потом она отиде и врати се у земљу своју са слугама својим.
O rei Salomão deu à rainha de Sabá todo o seu desejo, o que ela pediu, mais do que aquilo que ela havia trazido ao rei. Então ela se virou e foi para sua própria terra, ela e seus servos.
13 А злата што дохођаше Соломуну сваке године беше шест стотина и шездесет и шест таланата,
Agora o peso do ouro que chegou a Salomão em um ano foi seiscentos e sessenta e seis talentos de ouro,
14 Осим оног што доношаху трговци и они који продаваху мирисе; и сви цареви арапски и главари земаљски доношаху Соломуну злато и сребро.
além do que os comerciantes e negociantes trouxeram. Todos os reis da Arábia e os governadores do país trouxeram ouro e prata para Salomão.
15 И начини цар Соломун двеста штитова од кованог злата, шест стотина сикала кованог злата дајући на један штит.
O rei Salomão fez duzentos grandes escudos de ouro batido. Seiscentos shekels de ouro batido foram para um grande escudo.
16 И три стотине малих штитова од кованог злата, дајући триста сикала злата на један штитић. И остави их цар у дому од шуме ливанске.
Ele fez trezentos escudos de ouro batido. Trezentos shekels de ouro foram para um único escudo. O rei os colocou na Casa da Floresta do Líbano.
17 И начини цар велик престо од слонове кости, и обложи га чистим златом.
Moreover o rei fez um grande trono de marfim, e o revestiu com ouro puro.
18 А беше шест басамака у престола, и подножје од злата састављено с престолом, и ручице с обе стране седишта, и два лава стајаху покрај ручица.
Havia seis degraus para o trono, com um escabelo de ouro, que eram fixados ao trono, e apoios de braço em ambos os lados, junto ao lugar do assento, e dois leões de pé ao lado dos apoios de braço.
19 И дванаест лавова стајаше на шест басамака отуд и одовуд. Не беху такви начињени ни у коме царству.
Doze leões estavam ali de pé de um lado e do outro nos seis degraus. Não havia nada parecido com o que foi feito em qualquer outro reino.
20 И сви судови из којих пијаше цар Соломун беху златни, и сви судови у дому од шуме ливанске беху од чистог злата; од сребра не беше ништа; сребро беше ништа за времена Соломуновог.
Todos os vasos de bebida do rei Salomão eram de ouro, e todos os vasos da Casa da Floresta do Líbano eram de ouro puro. A prata não era considerada valiosa nos dias de Salomão.
21 Јер цареве лађе хођаху у Тарсис са слугама Хирамовим: једанпут у три године враћаху се лађе тарсиске доносећи злато и сребро, слонове кости и мајмуне и пауне.
Pois o rei tinha navios que iam para Tarshish com os servos de Huram. Uma vez a cada três anos, os navios de Társis vinham trazendo ouro, prata, marfim, macacos e pavões.
22 Тако цар Соломун беше већи од свих царева земаљских богатством и мудрошћу.
Portanto, o rei Salomão excedeu todos os reis da terra em riqueza e sabedoria.
23 И сви цареви земаљски тражаху да виде Соломуна да чују мудрост његову, коју му даде Господ у срце.
Todos os reis da terra buscaram a presença de Salomão para ouvir sua sabedoria, que Deus havia colocado em seu coração.
24 И доношаху му сви даре, судове сребрне и судове златне, и хаљине и оружје и мирисе, коње и мазге сваке године,
Cada um deles trazia anualmente tributo: vasos de prata, vasos de ouro, roupas, armaduras, especiarias, cavalos e mulas.
25 Тако да имаше Соломун четири хиљаде стаја за коње и кола, и дванаест хиљада коњаника, које намести по градовима где му беху кола и код себе у Јерусалиму.
Salomão tinha quatro mil baias para cavalos e carruagens, e doze mil cavaleiros que ele estacionava nas cidades das carruagens e com o rei em Jerusalém.
26 И владаше над свим царевима од реке до земље филистејске и до међе мисирске.
Ele governava todos os reis do rio até a terra dos filisteus, e até a fronteira do Egito.
27 И учини цар, те у Јерусалиму беше сребра као камена, а кедрових дрва као дивљих смокава које расту по пољу, тако много.
O rei tornou a prata tão comum em Jerusalém como as pedras, e fez os cedros tão abundantes como os sicômoros que estão nas terras baixas.
28 И довођаху Соломуну коње из Мисира и из свих земаља.
Eles trouxeram cavalos para Salomão para fora do Egito e de todas as terras.
29 А остала дела Соломунова прва и последња нису ли записана у књизи Натана пророка и у пророчанству Ахије Силомљанина и у утвари Ида видеоца о Јеровоаму сину Наватовом?
Now o resto dos atos de Salomão, primeiro e último, não estão escritos na história de Natan, o profeta, e na profecia de Ahijah, o xilonita, e nas visões de Iddo, o vidente, sobre Jeroboão, o filho de Nebat?
30 А царова Соломун у Јерусалиму над свим Израиљем четрдесет година.
Salomão reinou em Jerusalém durante quarenta anos em todo Israel.
31 И почину Соломун код отаца својих, и погребоше га у граду Давида оца његовог; а на његово место зацари се Ровоам, син његов.
Salomão dormiu com seus pais, e foi enterrado na cidade de seu pai Davi; e Reoboão seu filho reinou em seu lugar.
