เปฺรริตา: 19
1 กรินฺถนคร อาปลฺลส: สฺถิติกาเล เปาล อุตฺตรปฺรเทไศราคจฺฉนฺ อิผิษนครมฺ อุปสฺถิตวานฺฯ ตตฺร กติปยศิษฺยานฺ สากฺษตฺ ปฺราปฺย ตานฺ อปฺฤจฺฉตฺ,
And it came to pass, in Apollos being in Corinth, Paul having gone through the upper parts, came to Ephesus, and having found certain disciples,
2 ยูยํ วิศฺวสฺย ปวิตฺรมาตฺมานํ ปฺราปฺตา น วา? ตตเสฺต ปฺรตฺยวทนฺ ปวิตฺร อาตฺมา ทียเต อิตฺยสฺมาภิ: ศฺรุตมปิ นหิฯ
he said to them, “Having believed, did you receive the Holy Spirit?” And they said to him, “But we did not even hear whether there is any Holy Spirit”;
3 ตทา สา'วทตฺ ตรฺหิ ยูยํ เกน มชฺชิตา อภวต? เต'กถยนฺ โยหโน มชฺชเนนฯ
and he said to them, “Into what, then, were you immersed?” And they said, “Into John’s immersion.”
4 ตทา เปาล อุกฺตวานฺ อิต: ปรํ ย อุปสฺถาสฺยติ ตสฺมินฺ อรฺถต ยีศุขฺรีษฺเฏ วิศฺวสิตวฺยมิตฺยุกฺตฺวา โยหนฺ มน: ปริวรฺตฺตนสูจเกน มชฺชเนน ชเล โลกานฺ อมชฺชยตฺฯ
And Paul said, “John, indeed, immersed with an immersion of conversion, saying to the people that they should believe in Him who is coming after him—that is, in the Christ—Jesus”;
5 ตาทฺฤศีํ กถำ ศฺรุตฺวา เต ปฺรโภ รฺยีศุขฺรีษฺฏสฺย นามฺนา มชฺชิตา อภวนฺฯ
and they, having heard, were immersed into the Name of the Lord Jesus,
6 ตต: เปาเลน เตษำ คาเตฺรษุ กเร'รฺปิเต เตษามุปริ ปวิตฺร อาตฺมาวรูฒวานฺ, ตสฺมาตฺ เต นานาเทศียา ภาษา ภวิษฺยตฺกถาศฺจ กถิตวนฺต: ฯ
and Paul having laid [his] hands on them, the Holy Spirit came on them, they were also speaking with tongues, and prophesying,
7 เต ปฺราเยณ ทฺวาทศชนา อาสนฺฯ
and all the men were, as it were, twelve.
8 เปาโล ภชนภวนํ คตฺวา ปฺราเยณ มาสตฺรยมฺ อีศฺวรสฺย ราชฺยสฺย วิจารํ กฺฤตฺวา โลกานฺ ปฺรวรฺตฺย สาหเสน กถามกถยตฺฯ
And having gone into the synagogue, he was speaking boldly for three months, reasoning and persuading the things concerning the Kingdom of God,
9 กินฺตุ กฐินานฺต: กรณตฺวาตฺ กิยนฺโต ชนา น วิศฺวสฺย สรฺเวฺวษำ สมกฺษมฺ เอตตฺปถสฺย นินฺทำ กรฺตฺตุํ ปฺรวฺฤตฺตา: , อต: เปาลเสฺตษำ สมีปาตฺ ปฺรสฺถาย ศิษฺยคณํ ปฺฤถกฺกฺฤตฺวา ปฺรตฺยหํ ตุรานฺนนามฺน: กสฺยจิตฺ ชนสฺย ปาฐศาลายำ วิจารํ กฺฤตวานฺฯ
and when certain were hardened and were disbelieving, speaking evil of The Way before the multitude, having departed from them, he separated the disciples, reasoning every day in the school of a certain Tyrannus.
10 อิตฺถํ วตฺสรทฺวยํ คตํ ตสฺมาทฺ อาศิยาเทศนิวาสิน: สรฺเวฺว ยิหูทียา อนฺยเทศียโลกาศฺจ ปฺรโภ รฺยีโศ: กถามฺ อเศฺราษนฺฯ
And this happened for two years so that all those dwelling in Asia heard the word of the Lord Jesus, both Jews and Greeks,
11 เปาเลน จ อีศฺวร เอตาทฺฤศานฺยทฺภุตานิ กรฺมฺมาณิ กฺฤตวานฺ
also mighty works—not common—God was working through the hands of Paul,
12 ยตฺ ปริเธเย คาตฺรมารฺชนวสฺเตฺร วา ตสฺย เทหาตฺ ปีฑิตโลกานามฺ สมีปมฺ อานีเต เต นิรามยา ชาตา อปวิตฺรา ภูตาศฺจ เตโภฺย พหิรฺคตวนฺต: ฯ
so that even to the ailing were brought from his body handkerchiefs or aprons, and the diseases departed from them; the evil spirits also went forth from them.
13 ตทา เทศาฏนการิณ: กิยนฺโต ยิหูทียา ภูตาปสาริโณ ภูตคฺรสฺตโนกานำ สนฺนิเธา ปฺรเภ รฺยีโศ รฺนาม ชปฺตฺวา วากฺยมิทมฺ อวทนฺ, ยสฺย กถำ เปาล: ปฺรจารยติ ตสฺย ยีโศ รฺนามฺนา ยุษฺมานฺ อาชฺญาปยาม: ฯ
And certain of the wandering exorcist Jews, took on [them] to name over those having the evil spirits the Name of the Lord Jesus, saying, “We adjure you by Jesus, whom Paul preaches”;
14 สฺกิวนามฺโน ยิหูทียานำ ปฺรธานยาชกสฺย สปฺตภิ: ปุตฺไตสฺตถา กฺฤเต สติ
and there were certain—seven sons of Sceva, a Jew, a chief priest—who are doing this thing;
15 กศฺจิทฺ อปวิโตฺร ภูต: ปฺรตฺยุทิตวานฺ, ยีศุํ ชานามิ เปาลญฺจ ปริจิโนมิ กินฺตุ เก ยูยํ?
and the evil spirit, answering, said, “I know Jesus, and I am acquainted with Paul; and you—who are you?”
16 อิตฺยุกฺตฺวา โสปวิตฺรภูตคฺรโสฺต มนุโษฺย ลมฺผํ กฺฤตฺวา เตษามุปริ ปติตฺวา พเลน ตานฺ ชิตวานฺ, ตสฺมาตฺเต นคฺนา: กฺษตางฺคาศฺจ สนฺตสฺตสฺมาทฺ เคหาตฺ ปลายนฺตฯ
And the man, in whom was the evil spirit, leaping on them, and having overcome them, prevailed against them, so that they fled naked and wounded out of that house,
17 สา วาคฺ อิผิษนครนิวาสินสํ สรฺเวฺวษำ ยิหูทียานำ ภินฺนเทศียานำ โลกานาญฺจ ศฺรโวโคจรีภูตา; ตต: สรฺเวฺว ภยํ คตา: ปฺรโภ รฺยีโศ รฺนามฺโน ยโศ 'วรฺทฺธตฯ
and this became known to all, both Jews and Greeks, who are dwelling at Ephesus, and fear fell on them all, and the Name of the Lord Jesus was being magnified;
18 เยษามเนเกษำ โลกานำ ปฺรตีติรชายต ต อาคตฺย ไสฺว: กฺฤตา: กฺริยา: ปฺรกาศรูเปณางฺคีกฺฤตวนฺต: ฯ
many also of those who believed were coming, confessing and declaring their acts,
19 พหโว มายากรฺมฺมการิณ: สฺวสฺวคฺรนฺถานฺ อานีย ราศีกฺฤตฺย สรฺเวฺวษำ สมกฺษมฺ อทาหยนฺ, ตโต คณนำ กฺฤตฺวาพุธฺยนฺต ปญฺจายุตรูปฺยมุทฺรามูลฺยปุสฺตกานิ ทคฺธานิฯ
and many of those who had practiced the superfluous arts, having brought the scrolls together, were burning [them] before all; and they reckoned together the prices of them, and found [it] fifty thousand pieces of silver,
20 อิตฺถํ ปฺรโภ: กถา สรฺวฺวเทศํ วฺยาปฺย ปฺรพลา ชาตาฯ
so powerfully was the word of God increasing and prevailing.
21 สรฺเวฺวเษฺวเตษุ กรฺมฺมสุ สมฺปนฺเนษุ สตฺสุ เปาโล มากิทนิยาขายาเทศาภฺยำ ยิรูศาลมํ คนฺตุํ มตึ กฺฤตฺวา กถิตวานฺ ตตฺสฺถานํ ยาตฺรายำ กฺฤตายำ สตฺยำ มยา โรมานครํ ทฺรษฺฏวฺยํฯ
And when these things were fulfilled, Paul purposed in the Spirit, having gone through Macedonia and Achaia, to go on to Jerusalem, saying, “After my being there, it is also necessary for me to see Rome”;
22 สฺวานุคตโลกานำ ตีมถิเยราเสฺตา เทฺวา ชเนา มากิทนิยาเทศํ ปฺรติ ปฺรหิตฺย สฺวยมฺ อาศิยาเทเศ กติปยทินานิ สฺถิตวานฺฯ
and having sent to Macedonia two of those ministering to him—Timotheus and Erastus—he himself stayed a time in Asia.
23 กินฺตุ ตสฺมินฺ สมเย มเต'สฺมินฺ กลโห ชาต: ฯ
And there came, at that time, not a little stir about The Way,
24 ตตฺการณมิทํ, อรฺตฺติมีเทวฺยา รูปฺยมนฺทิรนิรฺมฺมาเณน สรฺเวฺวษำ ศิลฺปินำ ยเถษฺฏลาภมฺ อชนยตฺ โย ทีมีตฺริยนามา นาฑีนฺธม:
for a certain one, Demetrius by name, a worker in silver, making silver sanctuaries of Artemis, was bringing to the craftsmen not a little gain,
25 ส ตานฺ ตตฺกรฺมฺมชีวิน: สรฺวฺวโลกำศฺจ สมาหูย ภาษิตวานฺ เห มเหจฺฉา เอเตน มนฺทิรนิรฺมฺมาเณนาสฺมากํ ชีวิกา ภวติ, เอตทฺ ยูยํ วิตฺถ;
whom, having brought in a crowd together, and those who worked around such things, he said, “Men, you know that by this work we have our wealth;
26 กินฺตุ หสฺตนิรฺมฺมิเตศฺวรา อีศฺวรา นหิ เปาลนามฺนา เกนจิชฺชเนน กถามิมำ วฺยาหฺฤตฺย เกวเลผิษนคเร นหิ ปฺราเยณ สรฺวฺวสฺมินฺ อาศิยาเทเศ ปฺรวฺฤตฺตึ คฺราหยิตฺวา พหุโลกานำ เศมุษี ปราวรฺตฺติตา, เอตทฺ ยุษฺมาภิ รฺทฺฤศฺยเต ศฺรูยเต จฯ
and you see and hear, that not only at Ephesus, but almost in all Asia, this Paul, having persuaded, turned away a great multitude, saying that they who are made by hands are not gods;
27 เตนาสฺมากํ วาณิชฺยสฺย สรฺวฺวถา หาเน: สมฺภวนํ เกวลมิติ นหิ, อาศิยาเทศไสฺถ รฺวา สรฺวฺวชคตฺไสฺถ โรฺลไก: ปูชฺยา ยารฺติมี มหาเทวี ตสฺยา มนฺทิรสฺยาวชฺญานสฺย ตสฺยา ไอศฺวรฺยฺยสฺย นาศสฺย จ สมฺภาวนา วิทฺยเตฯ
and not only is this department in danger for us of coming into disregard, but also, that of the great goddess Artemis, the temple is to be reckoned for nothing, and also her greatness is about to be brought down, whom all Asia and the world worships.”
28 เอตาทฺฤศีํ กถำ ศฺรุตฺวา เต มหาโกฺรธานฺวิตา: สนฺต อุจฺไจ: การํ กถิตวนฺต อิผิษียานามฺ อรฺตฺติมี เทวี มหตี ภวติฯ
And having heard, and having become full of wrath, they were crying out, saying, “Great [is] the Artemis of the Ephesians!”
29 ตต: สรฺวฺวนครํ กลเหน ปริปูรฺณมภวตฺ, ตต: ปรํ เต มากิทนียคายาริสฺตารฺขนามาเนา เปาลสฺย เทฺวา สหจเรา ธฺฤไตฺวกจิตฺตา รงฺคภูมึ ชเวน ธาวิตวนฺต: ฯ
And the whole city was filled with confusion; they rushed also with one accord into the theater, having caught Gaius and Aristarchus, Macedonians, Paul’s fellow-travelers.
30 ตต: เปาโล โลกานำ สนฺนิธึ ยาตุมฺ อุทฺยตวานฺ กินฺตุ ศิษฺยคณสฺตํ วาริตวานฺฯ
And on Paul’s resolving to enter in to the populace, the disciples were not permitting him,
31 เปาลสฺยตฺมียา อาศิยาเทศสฺถา: กติปยา: ปฺรธานโลกาสฺตสฺย สมีปํ นรเมกํ เปฺรษฺย ตฺวํ รงฺคภูมึ มาคา อิติ นฺยเวทยนฺฯ
and also some of the chief men of Asia, being his friends, having sent to him, were pleading [with] him not to venture into the theater himself.
32 ตโต นานาโลกานำ นานากถากถนาตฺ สภา วฺยากุลา ชาตา กึ การณาทฺ เอตาวตี ชนตาภวตฺ เอตทฺ อธิไก โรฺลไก รฺนาชฺญายิฯ
Some indeed, therefore, were calling out one thing, and some another, for the assembly was confused, and the greater part did not know for what they had come together;
33 ตต: ปรํ ชนตามธฺยาทฺ ยิหูทีไยรฺพหิษฺกฺฤต: สิกนฺทโร หเสฺตน สงฺเกตํ กฺฤตฺวา โลเกภฺย อุตฺตรํ ทาตุมุทฺยตวานฺ,
and out of the multitude they put forward Alexander—the Jews thrusting him forward—and Alexander having beckoned with the hand, wished to make defense to the populace,
34 กินฺตุ ส ยิหูทียโลก อิติ นิศฺจิเต สติ อิผิษียานามฺ อรฺตฺติมี เทวี มหตีติ วากฺยํ ปฺราเยณ ปญฺจ ทณฺฑานฺ ยาวทฺ เอกสฺวเรณ โลกนิวไห: โปฺรกฺตํฯ
and having known that he is a Jew, one voice came out of all, for about two hours, crying, “Great [is] the Artemis of the Ephesians!”
35 ตโต นคราธิปติสฺตานฺ สฺถิรานฺ กฺฤตฺวา กถิตวานฺ เห อิผิษายา: สรฺเวฺว โลกา อากรฺณยต, อรฺติมีมหาเทวฺยา มหาเทวาตฺ ปติตายาสฺตตฺปฺรติมายาศฺจ ปูชนม อิผิษนครสฺถา: สรฺเวฺว โลกา: กุรฺวฺวนฺติ, เอตตฺ เก น ชานนฺติ?
And the public clerk having quieted the multitude, says, “Men, Ephesians, why, who is the man that does not know that the city of the Ephesians is temple-keeper of the great goddess Artemis, and of that which fell down from Zeus?
36 ตสฺมาทฺ เอตตฺปฺรติกูลํ เกปิ กถยิตุํ น ศกฺนุวนฺติ, อิติ ชฺญาตฺวา ยุษฺมาภิ: สุสฺถิรเตฺวน สฺถาตวฺยมฺ อวิวิจฺย กิมปิ กรฺมฺม น กรฺตฺตวฺยญฺจฯ
These things, then, being undeniable, it is necessary for you to be quiet, and to do nothing rashly.
37 ยานฺ เอตานฺ มนุษฺยานฺ ยูยมตฺร สมานยต เต มนฺทิรทฺรวฺยาปหารกา ยุษฺมากํ เทวฺยา นินฺทกาศฺจ น ภวนฺติฯ
For you brought these men, who are neither temple-robbers nor slandering of your goddess;
38 ยทิ กญฺจน ปฺรติ ทีมีตฺริยสฺย ตสฺย สหายานาญฺจ กาจิทฺ อาปตฺติ รฺวิทฺยเต ตรฺหิ ปฺรตินิธิโลกา วิจารสฺถานญฺจ สนฺติ, เต ตตฺ สฺถานํ คตฺวา อุตฺตรปฺรตฺยุตฺตเร กุรฺวฺวนฺตุฯ
if indeed, therefore, Demetrius and the craftsmen with him have a matter with anyone, court [days] are held, and there are proconsuls; let them accuse one another.
39 กินฺตุ ยุษฺมากํ กาจิทปรา กถา ยทิ ติษฺฐติ ตรฺหิ นิยมิตายำ สภายำ ตสฺยา นิษฺปตฺติ รฺภวิษฺยติฯ
And if you seek after anything concerning other matters, it will be determined in the legal assembly;
40 กินฺเตฺวตสฺย วิโรธโสฺยตฺตรํ เยน ทาตุํ ศกฺนุมฺ เอตาทฺฤศสฺย กสฺยจิตฺ การณสฺยาภาวาทฺ อทฺยตนฆฏนาเหโต ราชโทฺรหิณามิวาสฺมากมฺ อภิโยโค ภวิษฺยตีติ ศงฺกา วิทฺยเตฯ
for we are also in peril of being accused of insurrection in regard to this day, there being no occasion by which we will be able to give an account of this concourse”;
41 อิติ กถยิตฺวา ส สภาสฺถโลกานฺ วิสฺฤษฺฏวานฺฯ
and having said these things, he dismissed the assembly.
