2 Кроничь 25

1 Амация а ажунс ымпэрат ла вырста де доуэзечь ши чинч де ань ши а домнит доуэзечь ши ноуэ де ань ла Иерусалим. Мама са се кема Иоадан, дин Иерусалим.

اَمَصیا بیست و پنج ساله بود که پادشاه شد و بیست و نه سال در اورشلیم سلطنت کرد. مادرش یهوعدان اورشلیمی بود.

2 Ел а фэкут че есте бине ынаинтя Домнулуй, дар ку о инимэ каре ну ера ын тотул датэ Луй.

او هر چه در نظر خداوند پسندیده بود انجام می‌داد، اما نه با تمام دل و جان.

3 Кынд с-а ынтэрит домния ын мыниле луй, а оморыт пе служиторий каре учисесерэ пе ымпэратул, татэл сэу.

وقتی اَمَصیا زمام امور را در دست گرفت افرادی را که پدرش را کشته بودند، از بین برد،

4 Дар н-а оморыт пе фиий лор, кэч а лукрат потривит ку чея че есте скрис ын леӂе, ын картя луй Мойсе, унде Домнул дэ порунка ачаста: „Сэ ну се омоаре пэринций пентру копий ши сэ ну се омоаре копиий пентру пэринць, чи фиекаре сэ фие оморыт пентру пэкатул луй.”

ولی فرزندانشان را نکشت زیرا خداوند در تورات موسی امر فرموده بود که نه پدران برای گناه پسران کشته شوند و نه پسران به سبب گناه پدران، بلکه هر کس برای گناه خودش مجازات شود.

5 Амация а стрынс пе оамений дин Иуда ши й-а пус дупэ каселе пэринтешть, кэпетений песте мий ши кэпетений песте суте, пентру тот Иуда ши Бениамин. Ле-а фэкут нумэрэтоаря де ла вырста де доуэзечь де ань ын сус ши а гэсит трей суте де мий де оамень алешь, ын старе сэ поарте армеле, мынуинд сулица ши скутул.

اَمَصیا مردان خاندانهای یهودا و بنیامین را احضار کرد و از آنها سپاهی تشکیل داده، آنان را به چند دسته تقسیم کرد و برای هر دسته فرماندهی تعیین نمود. سپاه او از سیصد هزار مرد بیست ساله و بالاتر تشکیل شده بود که همه تعلیم دیده بودند و در به کار بردن نیزه و سپر، بسیار مهارت داشتند.

6 А май токмит ку платэ дин Исраел о сутэ де мий де витежь, ку о сутэ де таланць де арӂинт.

علاوه بر این عده، با پرداخت سه هزار و چهارصد کیلوگرم نقره، صد هزار سرباز دیگر از اسرائیل اجیر کرد.

7 Ун ом ал луй Думнезеу а венит ла ел ши а зис: „Ымпэрате, сэ ну мяргэ ку тине оастя луй Исраел, кэч Домнул ну есте ку Исраел, ну есте ку тоць ачешть фий ай луй Ефраим.

اما مرد خدایی نزد اَمَصیا آمده، گفت: «ای پادشاه، سربازان اسرائیلی را اجیر نکن، زیرا خداوند با آنها نیست. او این افرایمی‌ها را کمک نخواهد کرد.

8 Дакэ мерӂь ку ей, кяр дакэ ай фаче ла луптэ фапте де витежие, сэ штий кэ Думнезеу те ва фаче сэ казь ынаинтя врэжмашулуй. Кэч Думнезеу аре путере сэ те ажуте ши сэ те факэ сэ казь.”

اگر بگذاری آنها همراه سپاهیان تو به جنگ بروند، هر چند هم خوب بجنگید ولی عاقبت شکست خواهید خورد. زیرا خداست که می‌تواند انسان را پیروز سازد یا شکست دهد.»

9 Амация а зис омулуй луй Думнезеу: „Дар че сэ фак ку чей о сутэ де таланць пе каре й-ам дат оастей луй Исраел?” Омул луй Думнезеу а рэспунс: „Домнул поате сэ-ць дя мулт май мулт декыт атыт.”

اَمَصیا گفت: «پس پولی که بابت اجیر کردن آنها پرداخته‌ام چه می‌شود؟» آن مرد خدا جواب داد: «خداوند قادر است بیش از این به تو بدهد.»

10 Атунч, Амация а деспэрцит чата каре-й венисе дин Ефраим ши а порунчит ка оамений ачештя сэ се ынтоаркэ акасэ. Дар ей с-ау мыният фоарте таре пе Иуда ши ау плекат акасэ ку маре фурие.

پس اَمَصیا سربازان اجیر شدهٔ اسرائیلی را مرخص کرد تا به خانه‌هایشان در افرایم بازگردند. این موضوع خشم آنها را برانگیخت و آنها در شدت غضب به خانه‌های خود بازگشتند.

11 Амация с-а ымбэрбэтат ши шь-а дус попорул ын Валя Сэрий, унде а бэтут зече мий де оамень дин фиий луй Сеир.

آنگاه اَمَصیا با شجاعت سپاه خود را به «درهٔ نمک» برد و در آنجا ده هزار نفر از ادومی‌ها را کشت.

12 Ши фиий луй Иуда ау принс дин ей зече мий де иншь вий, пе каре й-ау дус пе вырфул уней стынчь, де унде й-ау прэвэлит ын вале, аша ынкыт тоць ау фост здробиць.

سپاه اَمَصیا ده هزار نفر دیگر را گرفته، به بالای پرتگاهی بردند و آنها را از آنجا به زیر انداختند که بر روی تخته سنگهای پایین افتاده، متلاشی شدند.

13 Ынсэ оамений дин чата кэрея ый дэдусе друмул ка сэ ну мяргэ ла рэзбой ку ел ау нэвэлит ын четэциле луй Иуда, де ла Самария пынэ ла Бет-Хорон, ау учис аколо трей мий де иншь ши ау луат мулте прэзь.

در این ضمن، سربازان اسرائیلی که اَمَصیا آنها را به وطنشان بازگردانده بود، به شهرهای یهودا که بین بیت‌حورون و سامره قرار داشتند، هجوم بردند و سه هزار نفر را کشتند و غنیمت بسیار با خود بردند.

14 Кынд с-а ынторс Амация де ла ынфрынӂеря едомицилор, а адус пе думнезеий фиилор луй Сеир ши й-а пус думнезей пентру ел; с-а ынкинат ынаинтя лор ши ле-а адус тэмые.

اَمَصیای پادشاه هنگام مراجعت از کشتار ادومی‌ها، بتهایی را که از دشمن گرفته و با خود آورده بود به عنوان خدایان بر پا داشت و آنها را سجده نمود و برای آنها بخور سوزانید.

15 Атунч, Домнул С-а апринс де мыние ымпотрива луй Амация ши а тримис ла ел пе ун пророк, каре й-а зис: „Пентру че ай кэутат пе думнезеий попорулуй ачестуя, кынд ей н-ау путут сэ-шь избэвяскэ попорул дин мына та?”

این عمل، خداوند را به خشم آورد و او یک نبی نزد اَمَصیا فرستاد. آن نبی به اَمَصیا گفت: «چرا خدایانی را پرستش کردی که حتی نتوانستند قوم خود را از دست تو برهانند؟»

16 Пе кынд ворбя ел, Амация й-а зис: „Оаре те-ам фэкут сфетник ал ымпэратулуй? Плякэ! Пентру че врей сэ фий ловит?” Пророкул а плекат зикынд: „Штиу акум кэ Думнезеу а хотэрыт сэ те нимичяскэ, пентру кэ ай фэкут лукрул ачеста ши н-ай аскултат сфатул меу.”

پادشاه جواب داد: «مگر از تو نظر خواسته‌ام؟ ساکت شو! والا دستور می‌دهم تو را بکشند!» آن نبی این اخطار را به پادشاه داد و از نزد او رفت: «حال می‌دانم که خدا تصمیم گرفته تو را از میان بردارد، زیرا این بتها را سجده نموده‌ای و نصیحت مرا نپذیرفتی.»

17 Дупэ че с-а сфэтуит, Амация, ымпэратул луй Иуда, а тримис сэ спунэ луй Иоас, фиул луй Иоахаз, фиул луй Иеху, ымпэратул луй Исраел: „Вино сэ не ведем фацэ ын фацэ!”

اَمَصیا، پادشاه یهودا با مشورت مشاوران خود به یهوآش، پادشاه اسرائیل (پسر یهوآحاز، نوهٔ ییهو) اعلان جنگ داد.

18 Ши Иоас, ымпэратул луй Исраел, а тримис сэ спунэ луй Амация, ымпэратул луй Иуда: „Спинул дин Либан а тримис сэ спунэ чедрулуй дин Либан: ‘Дэ пе фийкэ-та де невастэ фиулуй меу!’ Ши фяреле сэлбатиче дин Либан ау трекут ши ау кэлкат ын пичоаре спинул.

اما یهوآش پادشاه اسرائیل با این مَثَل جواب اَمَصیا پادشاه یهودا را داد: «روزی در لبنان، یک بوتهٔ خار به یک درخت سرو آزاد گفت:”دخترت را به پسر من به زنی بده.“ولی درست در همین وقت حیوانی وحشی از آنجا عبور کرد و آن خار را پایمال نمود.

19 Ту те гындешть кэ ай бэтут пе едомиць ши де ачея ци се ыналцэ инима ка сэ те мындрешть. Акум стай май бине акасэ. Пентру че сэ стырнешть ун рэу каре ць-ар адуче пеиря та ши а луй Иуда?”

تو از فتح ادوم مغرور شده‌ای و به خود می‌بالی، اما به تو نصیحت می‌کنم که در سرزمینت بمانی و با من درگیر نشوی. چرا می‌خواهی کاری کنی که به زیان تو و مردم یهودا تمام شود؟»

20 Дар Амация ну л-а аскултат, фииндкэ Думнезеу хотэрысе сэ-й дя ын мыниле врэжмашулуй, кэч кэутасерэ пе думнезеий Едомулуй.

ولی اَمَصیا به حرفهای او گوش نداد زیرا خدا ترتیبی داده بود که او را به سبب پرستش بتهای ادوم به دست دشمن نابود کند.

21 Ши Иоас, ымпэратул луй Исраел, с-а суит ши с-ау вэзут ын фацэ ел ши Амация, ымпэратул луй Иуда, ла Бет-Шемешул луй Иуда.

پس یهوآش، پادشاه اسرائیل سپاه خود را آمادهٔ جنگ با امصیا پادشاه یهودا کرد. جنگ در بیت‌شمس، یکی از شهرهای یهودا، درگرفت.

22 Иуда а фост бэтут де Исраел, ши фиекаре а фуӂит ын кортул луй.

سپاه یهودا شکست خورد و سربازان به شهرهای خود فرار کردند.

23 Иоас, ымпэратул луй Исраел, а луат ла Бет-Шемеш пе Амация, ымпэратул луй Иуда, фиул луй Иоас, фиул луй Иоахаз. Л-а адус ла Иерусалим ши а фэкут о спэртурэ де патру суте де коць ын зидул Иерусалимулуй, де ла Поарта луй Ефраим пынэ ла Поарта Унгюлуй.

یهوآش (پادشاه اسرائیل)، اَمَصیا پادشاهِ مغلوبِ یهودا را اسیر کرده، به اورشلیم برد. یهوآش دستور داد که حصار اورشلیم را از دروازهٔ افرایم تا دروازهٔ زاویه که طولش حدود دویست متر بود در هم بکوبند.

24 А луат тот аурул ши арӂинтул, ши тоате васеле каре се афлау ын Каса луй Думнезеу, ла Обед-Едом, ши вистиерииле касей ымпэратулуй. А луат ши остатичь ши с-а ынторс ла Самария.

او عده‌ای را گروگان گرفت و تمام طلا و نقره و لوازم خانهٔ خدا را که نگهداری آنها به عهدهٔ عوبید ادوم بود و نیز موجودی خزانه‌های کاخ سلطنتی را برداشته، به سامره بازگشت.

25 Амация, фиул луй Иоас, ымпэратул луй Иуда, а трэит чинчспрезече ань дупэ моартя луй Иоас, фиул луй Иоахаз, ымпэратул луй Исраел.

اَمَصیا پادشاه یهودا بعد از مرگ یهوآش پانزده سال دیگر هم زندگی کرد.

26 Челелалте фапте але луй Амация, челе динтый ши челе де пе урмэ, ну сунт скрисе оаре ын картя ымпэрацилор луй Иуда ши Исраел?

شرح بقیهٔ رویدادهای دوران سلطنت اَمَصیا، از ابتدا تا انتها، در کتاب «تاریخ پادشاهان یهودا و اسرائیل» نوشته شده است.

27 Де кынд с-а абэтут Амация де ла Домнул, с-а фэкут ымпотрива луй о унелтире ла Иерусалим, ши ел а фуӂит ла Лакис. Дар л-ау урмэрит ла Лакис ши л-ау оморыт.

اَمَصیا از پیروی خداوند برگشت و در اورشلیم علیه او توطئه چیدند و او به لاکیش گریخت، ولی دشمنانش او را تعقیب کرده در آنجا او را کشتند؛

28 Л-ау адус пе кай ши л-ау ынгропат ку пэринций сэй ын четатя луй Иуда.

سپس جنازه‌اش را روی اسب گذاشته، به اورشلیم آوردند و او را در آرامگاه سلطنتی دفن کردند.