Provérbios 30
1 Palavras de Agur, filho de Jaque, o de fala solene; [Este] homem diz a Itiel; a Itiel e a Ucal:
Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
2 Certamente eu sou o mais bruto dos homens, e não tenho entendimento humano.
Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
3 Não aprendi sabedoria, nem tenho conhecimento do Santo [Deus].
I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
4 Quem subiu ao céu, e desceu? Quem juntou os ventos com suas mãos? Quem amarrou as águas numa capa? Quem estabeleceu todos os limites da terra? Qual é o seu nome? e qual é o nome de seu filho, se tu o sabes?
Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
5 Toda palavra de Deus é pura; é escudo para os que nele confiam.
Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
6 Nada acrescentes às suas palavras, para que ele não te repreenda, e sejas mostrado como mentiroso.
Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
7 Duas coisas eu te pedi; não [as] negues a mim antes que eu morra.
Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
8 Afasta de mim a inutilidade e palavra mentirosa; [e] não me dês nem pobreza nem riqueza, mantém-me com o pão que me for necessário.
Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
9 Para que não aconteça de eu ficar farto e [te] negar, dizendo: Quem é o SENHOR? Nem também que eu empobreça, e venha a furtar, e desonre o nome do meu Deus.
Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
10 Não difames do servo ao seu senhor, para que ele não te amaldiçoe e fiques culpado.
Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
11 Há gente que amaldiçoa a seu pai e não bendiz à sua mãe;
Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
12 Há gente que é pura aos seus [próprios] olhos, mas que não foi lavada de sua imundície;
Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
13 Há gente cujos olhos são arrogantes, e cujas sobrancelhas são levantadas;
Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
14 Há gente cujos dentes são espadas, e cujos queixos são facas, para devorarem aos aflitos da terra aos aflitos, e aos necessitados dentre os homens.
Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
15 A sanguessuga tem duas filhas: “Dá” e “Dá”; estas três coisas nunca se fartam, e quatro nunca dizem “É o suficiente”:
Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
16 O Xeol, o útero estéril, a terra que não se farta de água, e o fogo que nunca diz estar satisfeito. (Sheol h7585)
Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)
17 Os olhos que zombam do pai ou desprezam obedecer à mãe, os corvos do riacho os arrancarão, e os filhotes de abutre os comerão.
Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
18 Estas três coisas me maravilham, e quatro que não entendo:
Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
19 O caminho da águia no céu, o caminho da serpente na rocha, o caminho do navio no meio do mar, e o caminho do homem com uma moça.
Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
20 Assim é o caminho da mulher adúltera: ela come, limpa sua boca, e diz: Não fiz mal algum.
Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
21 Por três coisas a terra se alvoroça, e por quatro que não pode suportar:
Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
22 Pelo servo que governa como rei; [pelo] tolo que se enche de comida;
Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
23 Pela mulher odiada, quando se casa; e [pela] serva quando toma o lugar de sua senhora.
Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
24 Estas quatro coisas são pequenas sobre a terra, porém muito sábias:
Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
25 As formigas não são criaturas fortes, mas no verão preparam sua comida;
Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
26 Os roedores são um “povo” fraco, mas fazem suas casas nas rochas;
Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
27 Os gafanhotos não têm rei; mas todos saem em bandos;
Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
28 As lagartixas podem ser pegas com as mãos, e mesmo assim estão nos palácios dos reis.
Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
29 Estes três tem um bom andar, e quatro que se movem muito bem:
Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
30 O leão, forte entre os animais, que não foge de ninguém;
Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
31 O galo, o bode, e o rei com seu exército.
Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
32 Se agiste como tolo, exaltando-te, e se planejaste o mal, [põe tua] mão sobre a boca;
Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
33 Porque [como] o forçar do leite produz manteiga, e o forçar do nariz produz sangue, [assim também] o forçar da ira produz briga.
Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
