Provérbios 16
1 Do homem são as preparações do coração, mas do Senhor a resposta da bocca.
W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
2 Todos os caminhos do homem são limpos aos seus olhos, mas o Senhor pesa os espiritos.
Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
3 Confia do Senhor as tuas obras, e teus pensamentos serão estabelecidos.
Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
4 O Senhor fez todas as coisas para si, para os seus proprios fins, e até ao impio para o dia do mal.
PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
5 Abominação é ao Senhor todo o altivo de coração: ainda que elle junte mão á mão, não será innocente
Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
6 Pela misericordia e pela fidelidade se expia a iniquidade, e pelo temor do Senhor os homens se desviam do mal.
Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
7 Sendo os caminhos do homem agradaveis ao Senhor, até a seus inimigos faz que tenham paz com elle.
Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
8 Melhor é o pouco com justiça, do que a abundancia de colheita com injustiça.
Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
9 O coração do homem considera o seu caminho, mas o Senhor lhe dirige os passos.
Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
10 Adivinhação se acha nos labios do rei: em juizo não prevaricará a sua bocca.
Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
11 O peso e a balança justa são do Senhor: obra sua são todos os pesos da bolsa.
Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
12 Abominação é para os reis obrarem impiedade, porque com justiça se estabelece o throno.
Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
13 Os labios de justiça são o contentamento dos reis, e elles amarão ao que falla coisas rectas.
Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
14 O furor do rei é como uns mensageiros da morte, mas o homem sabio o apaziguará.
Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
15 Na luz do rosto do rei está a vida, e a sua benevolencia é como a nuvem da chuva serodia.
W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
16 Quanto melhor é adquirir a sabedoria do que o oiro! e quanto mais excellente adquirir a prudencia do que a prata!
O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
17 A carreira dos rectos é desviar-se do mal; o que guarda a sua alma conserva o seu caminho.
Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
18 A soberba precede a ruina, e a altivez do espirito precede a quéda.
Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
19 Melhor é ser humilde d'espirito com os mansos, do que repartir o despojo com os soberbos.
Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
20 O que attenta prudentemente para a palavra achará o bem, e o que confia no Senhor será bemaventurado.
Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
21 O sabio de coração será chamado prudente, e a doçura dos labios augmentará o ensino.
Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
22 O entendimento, para aquelles que o possuem, é uma fonte de vida, mas a instrucção dos tolos é a sua estulticia.
Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
23 O coração do sabio instrue a sua bocca, e sobre os seus labios augmentará a doutrina.
Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
24 Favo de mel são as palavras suaves, doces para a alma, e saude para os ossos.
Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
25 Ha caminho, que parece direito ao homem, mas o seu fim são os caminhos da morte.
Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
26 O trabalhador trabalha para si mesmo, porque a sua bocca o insta.
Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
27 O homem de Belial cava o mal, e nos seus labios se acha como um fogo ardente.
Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
28 O homem perverso levanta a contenda, e o murmurador separa os maiores amigos.
Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
29 O homem violento persuade ao seu companheiro, e o guia por caminho não bom.
Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 Fecha os olhos para imaginar perversidades; mordendo os labios, effectua o mal.
Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
31 Corôa de honra são as cãs, achando-se ellas no caminho de justiça.
Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
32 Melhor é o longanimo do que o valente, e o que governa o seu espirito do que o que toma uma cidade.
Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
33 A sorte se lança no regaço, mas do Senhor procede toda a sua disposição.
Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
