< Przysłów 23 >
1 Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
Raha mipetraka hiara-komana amin’ ny mpanapaka ianao, Dia hevero tsara izay eo anatrehanao,
2 I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
Ka andraso antsy ny tendanao, Raha dia liana loatra ianao.
3 Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
Aza mitsiriritra ny hanim-piny, Fa hani-mamitaka izany.
4 Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
Aza manasa-tena hanan-karena, Aza entina amin’ izany ny fahendrenao.
5 Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
Moa hampanarahinao azy va ny masonao, nefa tsy ao intsony izy? Fa maniry elatra tokoa izy Ka manidina toy ny voromahery ho eny amin’ ny lanitra.
6 Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
Aza homana ny mofon’ izay ratsy fijery, Ary aza mitsiriritra ny hanim-piny;
7 Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
Fa tahaka ny heviny ao am-pony ihany no toetrany: Hoy izy aminao: Mihinàna, misotroa; Kanjo tsy sitrany ianao.
8 Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
Izay sombiny kely voatelinao aza dia mbola haloanao, Ka ho very foana ny teny mahafinaritra nataonao.
9 Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
Aza miteny amin’ny adala; Fa hohamavoiny foana ny fahendren’ ny teninao.
10 Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
Aza manakisaka ny fari-tany ela, Ary aza manitatra mankamin’ ny sahan’ ny kamboty;
11 Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
Fa mahery ny Mpanavotra azy, Izy no hisolo vava azy amin’ ny adiny aminao.
12 Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
Ampiekeo famaizana ny fonao, Sy tenim-pahalalana ny sofinao.
13 Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Aza tsy manafay zanaka, Fa tsy dia ho faty izy tsy akory na dia asianao ny hazo aza;
14 Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol )
Raha mamely azy amin’ ny hazo ianao, Dia ho voavonjinao tsy ho any amin’ ny fiainan-tsi-hita ny fanahiny. (Sheol )
15 Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
Anaka, raha hendry ny fonao, Dia ho faly koa ny foko, dia ny foko;
16 I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
Eny, ho ravoravo ny fanahiko, Raha miteny marina ny molotrao.
17 Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
Aoka tsy hialona ny mpanota ny fonao; Fa matahora an’ i Jehovah mandritra ny andro;
18 Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Fa raha mbola hisy koa ny farany, Dia tsy ho foana ny fanantenanao.
19 Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
Mihainoa ianao, anaka, ka hendre, Ary ampizory amin’ ny lalana ny fonao.
20 Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
Aza misakaiza amin’ izay mpiboboka divay Sy izay fatra-pitia hena;
21 Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
Fa halahelo izay mpiboboka sy izay fatra-pitia hena; Ary ny fitiavan-torimaso mampitafy voro-damba.
22 Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
Maneke ny rainao izay niteraka anao. Ary aza manamavo ny reninao, saingy efa antitra izy.
23 Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
Vidio ny marina, ka aza amidy, Dia ny fahendrena sy ny fananarana ary ny fahazavan-tsaina.
24 Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
Hifaly dia hifaly ny rain’ ny marina, Ary izay miteraka zaza hendry hanampifaliana aminy.
25 Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
Aoka ho faly ny rainao sy ny reninao, Eny, aoka ho ravoravo ny reninao izay niteraka anao.
26 Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
Anaka, atolory ahy ny fonao, Ary aoka ny masonao ho faly mijery ny lalako;
27 Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
Fa ny vehivavy jejo dia hady lalina, Ary ny vahiny janga lavaka etỳ;
28 Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
Eny, manotrika toy ny jiolahy ireny Ary mahamaro ny olona mpivadika.
29 U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
An’ iza ny Indrisy? An’ iza ny Endrey? An’ iza ny fifandirana? An’ iza ny fitolokoana? An’ iza ny ratra tsy ahoan-tsy ahoana? An’ iza ny maso mivoara-mena?
30 Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
An’ izay mikikitra amin’ ny divay, Eny, an’ izay mandeha hanandrana divay voaharoharo zavatra.
31 Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
Aza mijery ny divay noho ny hamenany Sy ny fanganohanony eo anaty gilasy Ary ny fikoriany mahafinaritra;
32 Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
Fa amin’ ny farany dia hanaikitra toy ny bibilava izy Ary hanindrona toy ny menarana.
33 Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
Koa ny masonao dia hijery vehivavy jejo, Ary ny fonao hieritreri-dratsy.
34 I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
Eny, ho sahala amin’ izay mandry ao amin’ ny ranomasina ianao Sady ho tahaka izay mandry eo an-tendron’ ny andrin-tsambo.
35 [Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
Nokapohiny aho, hoy ianao, fa tsy reko naharary ahy, Nandalasiny aho, fa tsy tsaroako; Rahoviana ange aho no hifoha mba hitadiavako azy indray?