Hioba 28
1 Doprawdy, istnieją złoża, [z których pochodzi] srebro, i miejsca, [gdzie] złoto się oczyszcza.
"Surely there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
2 Żelazo się wydobywa z ziemi, a miedź wytapia z kamienia.
Iron is taken out of the earth, and copper is smelted out of the ore.
3 Kładzie się kres ciemności i przeszukuje się wszystko dokładnie, kamienie [leżące] w ciemności i cieniu śmierci.
Man sets an end to darkness, and searches out, to the furthest bound, the stones of obscurity and of thick darkness.
4 Rzeka wyleje ze swego miejsca, tak że nie sposób ją przejść, zostaje [jednak] zahamowana przemysłem człowieka i odchodzi.
He breaks open a shaft away from where people live. They are forgotten by the foot. They hang far from men, they swing back and forth.
5 Z ziemi pochodzi chleb, lecz pod nią zamienia się jakby w ogień.
As for the earth, out of it comes bread; Underneath it is turned up as it were by fire.
6 Jej kamienie zawierają szafiry i piasek złoty;
Sapphires come from its rocks. It has dust of gold.
7 Ścieżki do nich nie zna ptak ani nie widziało jej oko sępa.
That path no bird of prey knows, neither has the falcon's eye seen it.
8 Nie kroczą po niej dzikie zwierzęta ani lew nią nie przeszedł.
The proud animals have not trodden it, nor has the fierce lion passed by there.
9 Wyciąga swą rękę po krzemień, wywraca góry od korzenia;
He puts forth his hand on the flinty rock, and he overturns the mountains by the roots.
10 Ze skał wykuwa strumienie, a jego oko wypatruje każdej kosztownej rzeczy.
He cuts out channels among the rocks. His eye sees every precious thing.
11 Nie pozwala rozlewać się rzekom, a ukryte rzeczy wywodzi [na] światło.
He binds the streams that they do not trickle. The thing that is hidden he brings forth to light.
12 Ale gdzie można znaleźć mądrość? Gdzie znajduje się miejsce rozumu?
"But where shall wisdom be found? Where is the place of understanding?
13 Człowiek nie zna jej ceny ani nie można jej znaleźć w ziemi żyjących.
Man doesn't know its price; Neither is it found in the land of the living.
14 Głębia mówi: Nie ma jej we mnie. Morze powiada: U mnie też jej [nie ma].
The deep says, 'It isn't in me.' The sea says, 'It isn't with me.'
15 Nie nabywa się jej za szczere złoto ani nie odważa się zapłaty [za] nią w srebrze.
It can't be gotten for gold, neither shall silver be weighed for its price.
16 Nie można jej wycenić w złocie z Ofiru ani w onyksie drogocennym, ani w szafirze.
It can't be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Złoto i kryształ nie dorównają jej, nie można jej wymienić na klejnoty z czystego złota.
Gold and glass can't equal it, neither shall it be exchanged for jewels of fine gold.
18 Nie [wypada] wspominać o koralach i perłach, bo nabycie mądrości przewyższa perły.
No mention shall be made of coral or of crystal. Yes, the price of wisdom is above rubies.
19 Nie dorówna jej topaz z Etiopii i nie [można] jej wycenić w szczerym złocie.
The topaz of Ethiopia shall not equal it, Neither shall it be valued with pure gold.
20 Skąd więc mądrość pochodzi? I gdzie znajduje się miejsce rozumu?
From where then comes wisdom? Where is the place of understanding?
21 Przecież jest zakryta dla oczu wszystkich żyjących i utajona przed ptactwem niebieskim.
Seeing it is hidden from the eyes of all living, and kept close from the birds of the sky.
22 Zniszczenie i śmierć mówią: Własnymi uszami usłyszałyśmy o jej sławie.
Destruction and Death say, 'We have heard a rumor of it with our ears.'
23 Bóg rozumie jej drogę, on zna jej miejsce.
"God understands its way, and he knows its place.
24 On bowiem patrzy na krańce ziemi i widzi wszystko, co jest pod niebem.
For he looks to the farthest parts of the earth, and sees under the whole sky.
25 Określił wagę wiatrom i odważył miarą wody.
He establishes the force of the wind. Yes, he measures out the waters by measure.
26 Gdy ustanowił prawo dla deszczu i drogę dla błyskawicy gromu;
When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder;
27 Wtedy ją widział i ogłosił; przygotował ją i przebadał.
then he saw it, and declared it. He established it, yes, and searched it out.
28 A do człowieka powiedział: Oto bojaźń Pana, ona jest mądrością, a odstąpienie od zła [jest] rozumem.
To man he said, 'Look, the fear of the Lord, that is wisdom. To depart from evil is understanding.'"
