Rzymian 3
1 Czemże tedy zacniejszy Żyd? albo co za pożytek obrzezki?
So does a Jew have any advantage? Does circumcision have any benefits?
2 Wielki z każdej miary. Albowiem to najpierwsza, iż im zwierzone były wyroki Boże.
Yes, there are many benefits! First of all, God's message was entrusted to them.
3 Bo cóż na tem, jeźli niektórzy nie uwierzyli? Azaż niedowiarstwo ich niszczy wiarę Bożą?
What if some of them didn't trust in God? Does their lack of trust in God obliterate the trustworthiness of God?
4 Nie daj tego Boże! I owszem niech Bóg będzie prawdziwy, a wszelki człowiek kłamcą, jako napisano: A abyś był usprawiedliwiony w mowach twoich, a żebyś zwyciężył, gdybyś sądził.
Of course not! Even if everyone else is proved to be lying, God always tells the truth. As Scripture says, “What you say will be proved right, and you will win your case when you are judged.”
5 Jeźli tedy niesprawiedliwość nasza Bożą sprawiedliwość zaleca, cóż rzeczemy? Azaż niesprawiedliwy jest Bóg, który gniew przywodzi? (Po ludzku mówię.)
But if the fact that we're wrong helps to show that God is right, what should we conclude? That God is wrong to pronounce judgment on us? (I'm talking from a human perspective here.)
6 Nie daj tego Boże! albowiem jakożby Bóg sądził świat?
Of course not! How else could God judge the world?
7 Bo jeźli prawda Boża przez moje kłamstwo obfitowała ku chwale jego, czemuż jeszcze i ja bywam sądzony jako grzesznik?
Someone could say, “Why am I still condemned as a sinner if my lies make the truth of God and his glory more obvious in contrast?”
8 A nie raczej tak mówimy: (jako nas szkalują i jako niektórzy udawają, żebyśmy mówili: ) Będziemy czynić złe rzeczy, aby przyszły dobre? Których potępienie jest sprawiedliwe.
Is it a case of, “Let's sin to bring about good”? That's what some people have slanderously accused us of saying. They should be rightly condemned!
9 Cóż tedy? Mamyż nad nie? Żadnym sposobem; gdyżeśmy przedtem dowiedli, że Żydowie i Grekowie, wszyscy są pod grzechem,
So then, are we Jews better than others? Definitely not! Remember that we've already argued that both Jews and foreigners are under the control of sin.
10 Jako napisano: Nie masz sprawiedliwego ani jednego;
As Scripture says, “No one does what is right, not even one.
11 Nie masz rozumnego i nie masz, kto by szukał Boga.
No one understands; no one seeks God.
12 Wszyscy się odchylili, wespół się stali nieużytecznymi, nie masz kto by czynił dobre, nie masz aż do jednego.
Everyone has turned their backs on him; everyone does what is totally wrong. No one does what is good, not a single one.
13 Grobem otworzonym jest gardło ich, językami swemi zdradzali, jad żmiji pod wargami ich.
Their throats are like an open grave; their tongues spread deceit; their lips ooze with the venom of snakes.
14 Których usta napełnione są przeklinania i gorzkości;
Their mouths are full of bitterness and curses,
15 Nogi ich prędkie są ku wylewaniu krwi;
and they are quick to cause pain and death.
16 Skruszenie z biedą w drogach ich,
Their way leads to disaster and misery;
17 A drogi pokoju nie poznali;
they don't know how to live in peace.
18 Nie masz bojaźni Bożej przed oczami ich.
They don't care about respecting God at all.”
19 A wiemy, iż cokolwiek zakonowi mówi, tym którzy są pod zakonem, mówi, aby wszelkie usta były zatulone i aby wszystek świat podlegał karaniu Bożemu.
It's clear that everything in the law applies to those who live under the law so that no one could have any excuses, and to make sure everyone in the whole world is answerable to God.
20 Przeto z uczynków zakonu nie będzie usprawiedliwione żadne ciało przed oblicznością jego, gdyż przez zakon jest poznanie grzechu.
For no one is made right before God by doing what the law requires. The law only helps us recognize what sin really is.
21 Lecz teraz bez zakonu sprawiedliwość Boża objawiona jest, mająca świadectwo z zakonu i z proroków;
But now God's character of goodness and right has been demonstrated. It has nothing to do with law-keeping, even though it was spoken of by the law and the prophets.
22 Sprawiedliwość, mówię, Boża przez wiarę Jezusa Chrystusa ku wszystkim i na wszystkie wierzące; boć różności nie masz.
This character of God that is good and right comes to everyone who trusts in Jesus Christ, those who place their confidence in him. It doesn't matter who we are:
23 Albowiem wszyscy zgrzeszyli i nie dostaje im chwały Bożej.
We have all sinned, and we fall far short of God's glorious ideal.
24 A bywają usprawiedliwieni darmo z łaski jego przez odkupienie, które się stało w Chrystusie Jezusie.
Yet through the free gift of his grace God makes us right through Christ Jesus who sets us free.
25 Którego Bóg wystawił ubłaganiem przez wiarę we krwi jego, ku okazaniu sprawiedliwości swojej przez odpuszczenie przedtem popełnionych grzechów w cierpliwości Bożej,
God openly presented Jesus as the gift that brings peace to those trusting in him, the one who shed his blood. God did this to demonstrate he is truly good and right, for previously he would hold back and pass over sins,
26 Ku okazaniu sprawiedliwości swojej w teraźniejszym czasie, na to, aby on był sprawiedliwym i usprawiedliwiającym tego, który jest z wiary Jezusowej.
but now at this present time God proves he is fair and does what is right, and that he makes right those who trust in Jesus.
27 Gdzież tedy jest chluba? Odrzucona jest. Przez któryż zakon? Czyli uczynków? Nie, ale przez zakon wiary.
So do we have anything to boast about then? Absolutely not, there's no place for that! And why's that? Is it because we follow the law of observing requirements? No, we follow the law of trusting in God.
28 Przetoż mamy za to, że człowiek bywa usprawiedliwiony wiarą bez uczynków zakonu.
We conclude that people are made right with God through their trust in him, and not from legal observance.
29 Izali Bóg jest tylko Bogiem Żydów? izali też nie pogan? Zaiste i pogan.
Is God only the God of the Jews? Isn't he the God of other people as well? Of course he is!
30 Ponieważ jeden jest Bóg, który usprawiedliwi obrzezkę z wiary i nieobrzezkę przez wiarę.
There is only one God, and he makes us morally right through our trust in him, whoever we are, Jew or foreigner.
31 To tedy zakon niszczymy przez wiarę? Nie daj tego Boże! i owszem zakon stanowimy.
Does that mean that by trusting in God we do away with the law? Of course not! In fact we affirm the importance of the law.
