Przysłów 8

1 Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?

Wohlan, die Weisheit ruft, und die Einsicht läßt ihre Stimme erschallen.

2 Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.

Oben auf den Höhen am Wege, mitten auf den Steigen hat sie sich aufgestellt.

3 U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:

Neben den Thoren, wo die Stadt sich öffnet, am Eingange der Pforten ertönen ihre Rufe:

4 Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.

An euch, ihr Männer, ergeht mein Ruf, und meine Stimme an die Menschenkinder.

5 Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.

Begreift, ihr Einfältigen, Gescheidheit, und ihr Thoren, begreift Verstand!

6 Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.

Hört zu, denn was edel ist, will ich reden, und meine Lippen sollen sich öffnen zu dem, was recht ist.

7 Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.

Denn Wahrheit redet mein Gaumen, aber Gottlosigkeit ist meinen Lippen ein Greuel.

8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.

Rechtbeschaffen sind alle Reden meines Mundes; in ihnen ist nichts Hinterlistiges oder Falsches.

9 Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.

Insgesamt sind sie klar für den Verständnisvollen und einfach für die zur Erkenntnis Gelangten.

10 Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.

Nehmt meine Zucht lieber an als Silber und Erkenntnis lieber als auserlesenes Gold.

11 Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.

Denn die Weisheit ist köstlicher als Korallen, und keinerlei Kleinode kommen ihr gleich.

12 Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.

Ich, die Weisheit, habe Gescheidheit inne und verfüge über umsichtige Erkenntnis.

13 Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.

Jahwe fürchten ist Hassen des Bösen; Hoffart, Hochmut und bösen Wandel, sowie den Mund der Verkehrtheit hasse ich.

14 Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.

Mein ist Rat und Tüchtigkeit; ich bin Einsicht, mein ist Stärke.

15 Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.

Durch mich üben die Könige Königsmacht, und beschließen die Gewaltigen, was recht ist.

16 Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.

Durch mich üben die Herrscher Herrscheracht und die Edlen, alle Richter auf Erden.

17 Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.

Ich habe lieb, die mich lieb haben, und die nach mir suchen, werden mich finden.

18 Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.

Reichtum und Ehre sind bei mir, uraltes Gut und Gerechtigkeit.

19 Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.

Meine Frucht ist köstlicher als Edelmetall und Feingold, und mein Ertrag wertvoller als auserlesenes Silber.

20 Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,

Auf dem Pfade der Gerechtigkeit wandle ich, mitten auf den Steigen des Rechts,

21 Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.

daß ich denen, die mich lieb haben, Besitztum zu eigen gebe und ihre Schatzkammern fülle.

22 Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.

Jahwe schuf mich als den Anfang seiner Wege, als erstes seiner Werke, vorlängst.

23 Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;

Von Ewigkeit her bin ich eingesetzt, zu Anbeginn, seit dem Ursprunge der Erde.

24 Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.

Als die Urfluten noch nicht waren, wurde ich geboren, als es noch keine Quellen gab, reich an Wasser.

25 Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.

Ehe die Berge eingesenkt waren, vor den Hügeln wurde ich geboren,

26 Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.

ehe er noch Land und Fluren geschaffen hatte und die Masse der Schollen des Erdkreises.

27 Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;

Als er den Himmel herstellte, war ich dabei, als er die Wölbung über dem Ocean festsetzte,

28 Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;

als er die Wolken droben festigte, als Haltung gewannen die Quellen des Oceans,

29 Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:

als er dem Meere seine Schranke setzte, daß die Wasser seinen Befehl nicht überschreiten durften, als er die Grundfesten der Erde feststellte:

30 Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.

da war ich ihm als Werkmeisterin zur Seite; da war ich ganz Entzücken Tag für Tag, spielend geschäftig vor ihm zu jeder Zeit,

31 Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.

spielend auf seinem Erdenrund, und hatte mein Entzücken an den Menschenkindern.

32 Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.

Nun denn, ihr Söhne, gehorcht mir! Denn: wohl denen, die meine Wege einhalten!

33 Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.

Hört auf Zucht, daß ihr weise werdet, und schlagt sie nicht in den Wind.

34 Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.

Wohl dem Menschen, der mir gehorcht, so daß er Tag für Tag an meinen Thüren wacht, indem er die Pfosten meiner Thore hütet.

35 Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.

Denn wer mich findet, der findet Leben und erlangt Wohlgefallen von Jahwe.

36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.

Wer mich aber verfehlt, der frevelt gegen sich selbst; alle, die mich hassen, wollen den Tod.