< Przysłów 27 >
1 Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
Boast not thy selfe of to morowe: for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
Let another man prayse thee, and not thine owne mouth: a stranger, and not thine owne lips.
3 Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
A stone is heauie, and the sand weightie: but a fooles wrath is heauier then them both.
4 Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
Anger is cruell, and wrath is raging: but who can stand before enuie?
5 Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
Open rebuke is better then secret loue.
6 Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
The wounds of a louer are faithful, and the kisses of an enemie are pleasant.
7 Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
The person that is full, despiseth an hony combe: but vnto the hungry soule euery bitter thing is sweete.
8 Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
As a bird that wandreth from her nest, so is a man that wandreth from his owne place.
9 Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
As oyntment and perfume reioyce the heart, so doeth the sweetenes of a mans friend by hearty counsell.
10 Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
Thine owne friend and thy fathers friend forsake thou not: neither enter into thy brothers house in the day of thy calamitie: for better is a neighbour that is neere, then a brother farre off.
11 Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
My sonne, be wise, and reioyce mine heart, that I may answere him that reprocheth me.
12 Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
A prudent man seeth the plague, and hideth himselfe: but the foolish goe on still, and are punished.
13 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take his garment that is surety for a stranger, and a pledge of him for the stranger.
14 Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
He that prayseth his friend with a loude voyce, rising earely in the morning, it shall be counted to him as a curse.
15 Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
A continual dropping in the day of raine, and a contentious woman are alike.
16 Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
He that hideth her, hideth the winde, and she is as ye oyle in his right hand, that vttereth it selfe.
17 Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
Yron sharpeneth yron, so doeth man sharpen the face of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
He that keepeth the fig tree, shall eate the fruite thereof: so he that waiteth vpon his master, shall come to honour.
19 Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
As in water face answereth to face, so the heart of man to man.
20 Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol )
The graue and destruction can neuer be full, so the eyes of man can neuer be satisfied. (Sheol )
21 Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
As is the fining pot for siluer and the fornace for golde, so is euery man according to his dignitie.
22 Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
Though thou shouldest bray a foole in a morter among wheate brayed with a pestell, yet will not his foolishnes depart from him.
23 Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
Be diligent to know ye state of thy flocke, and take heede to the heardes.
24 Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
For riches remaine not alway, nor the crowne from generation to generation.
25 Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
The hey discouereth it selfe, and the grasse appeareth, and the herbes of the mountaines are gathered.
26 Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
The lambes are for thy clothing, and the goates are the price of the fielde.
27 Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
And let the milke of the goates be sufficient for thy foode, for the foode of thy familie, and for the sustenance of thy maydes.