Przysłów 23
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Kom fin wi sie mwet fulat muta mongo, esam akwoya lah su el uh.
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
Kom finne ke mongo yohk, kom eis na lupa fal.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Nimet oasroasr nu ke mwe mongo yuyu el kite kom kac. Sahp el oru in mwe srike kom.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Kom in lalmwetmet, ac tia kemkatula in suk mwe kasrup.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Mani lom uh ku in wanginla ke kitin pacl na — oana in oasr posohksok kac, na sohkla oana sie eagle.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Nimet mongo yurin sie mwet srowohsr, ku mwel mwe mongo yuyu el oru.
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
El ac fahk mu, “Fahsru eis pac kutu mongo uh,” tusruktu el tia fahk ke inse pwaye. Nunak lal siena.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Kom ac wihtacla ma kom kangla, ac kusen eyeinse lom uh wanginla sripa.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Nimet srike in sramsram in lalmwetmet nu sin sie mwet lalfon; el tia ku in eis in nunku kac.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Nimet mokle sie masrol matu, ku eisla acn lun mwet mukaimtal.
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
LEUM GOD El ac loangelos ke ku lal, ac aolulos in sramsram lain kom.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Porongo mwet luti lom, ac sang kuiyom in lutlut.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Nimet alolo in kai sie tulik. Sie sringsring fal ac tia unilya,
a ma ac molela moul lal. (Sheol h7585)
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Tulik nutik, kom fin sun lalmwetmet, nga ac arulana insewowo.
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
Nga ac arulana engan ke nga lohng kom fahk kas lalmwetmet.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Nimet sok sin mwet koluk, a kom in akfulatye LEUM GOD pacl nukewa.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Fin ouinge, kom ac fah sun finsrak nukewa lom.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Tulik nutik, porongeyu. Kom in lalmwetmet ac nunak akloalya ke ouiyen moul lom.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Nimet kupasr nu sin mwet nim wain yokla ac kainmongo.
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
Mwet lungse nimnim ac mwet kainmongo elos ac sukasrup. Fin pwayena ma kom oru pa mongo ac motul, ac tia paht na kom nukum nuknuk mihsasa.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Porongo papa tomom — funu tia el, kom lukun wangin. Ke pacl se nina kiom el matuoh, akkalemye srui lom nu sel.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Pwaye, lalmwetmet, lutlut, ac etauk — ma inge kewa fal kom in moli, tusruktu kom in tia kukakunla, mweyen ma inge arulana saok.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Mwe insewowo nu sin sie papa tulik natul fin lalmwetmet ac moul suwohs.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Oru ma ac akinsewowoye papa tomom ac nina kiom. Kom fin oru ouinge, nina kiom el ac arulana engan.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Wen nutik, lohang akwoya, ac lela moul luk in mwe srikasrak nu sum.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Mutan kosro su eis molin kosro lalos, ac mutan koluk uh, elos sie kwasrip nu ke misa.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Elos soanekom oana mwet pisrapasr, ac oru mukul puspis in tia pwaye nu sin mutan kialos.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Su oasr ongoiya yoro? Su oasr asor yoro? Su amei ac lungse anwuk finne wangin sripa? Su srusrala atronmuta?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Elos su muta paht ke wain uh, ac elos su kar mwe nim ku.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Nimet lela wain uh in srifekomla, finne srusra ac saromrom in cup uh, ac arulana wo emah ke kom ac ukumya uh.
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
Ke lotutang tok ah, kom ac pula mu oana soko wet pwasin el ngaliskomi.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Motom ac liye ma sakirik, ac nunak lom ac kaskas lom ac fah tia kalem.
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
Kom ac pula mu kom kalkal meoa — ikwot ikme oana ke kom muta elucng ke kwesu in oak uh.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
Na kom ac fahk, “Oasr mwet puokyu, nga tia pula. Oasr mwet uniyu tuh nga tiana esam. Efu ku nga kofla in tukakek? Nga enenu sie pac mwe nim ah.”
