Mateusza 27
1 A gdy było rano, weszli w radę wszyscy przedniejsi kapłani i starsi ludu przeciwko Jezusowi, aby go zabili;
And when it was morning all the chief priests and the elders of the people took counsel against Jesus so that they might put him to death.
2 I związawszy go, wiedli i podali Ponckiemu Piłatowi, staroście.
And having bound him they led him away, and delivered him up to Pontius Pilate, the governor.
3 Tedy Judasz, który go był wydał, widząc, iż był osądzony, żałując tego, wrócił trzydzieści srebrników, przedniejszym kapłanom i starszym ludu.
Then Judas, who delivered him up, seeing that he had been condemned, filled with remorse, returned the thirty pieces of silver to the chief priests and the elders,
4 Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną! A oni rzekli: Cóż nam do tego? ty ujrzysz!
saying, I have sinned [in] having delivered up guiltless blood. But they said, What is that to us? see thou [to that].
5 A porzuciwszy one srebrniki w kościele, odszedł, a odszedłszy powiesił się.
And having cast down the pieces of silver in the temple, he left the place, and went away and hanged himself.
6 Ale przedniejsi kapłani wziąwszy one srebrniki, mówili: Nie godzi się ich kłaść do skarbu kościelnego, gdyż zapłata jest krwi.
And the chief priests took the pieces of silver and said, It is not lawful to cast them into the Corban, since it is [the] price of blood.
7 I naradziwszy się, kupili za nie rolę garncarzową na pogrzeb gościom.
And having taken counsel, they bought with them the field of the potter for a burying-ground for strangers.
8 Dlatego ona rola nazwana jest rolą krwi, aż do dnia dzisiejszego.
Wherefore that field has been called Blood-field unto this day.
9 Tedy się wypełniło, co powiedziano przez Jeremijasza proroka, mówiącego: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę oszacowanego, który był oszacowany od synów Izraelskich;
Then was fulfilled that which was spoken through Jeremias the prophet, saying, And I took the thirty pieces of silver, the price of him that was set a price on, whom [they who were] of the sons of Israel had set a price on,
10 I dali je za rolę garncarzową, jako mi postanowił Pan.
and they gave them for the field of the potter, according as [the] Lord commanded me.
11 A Jezus stał przed starostą; i pytał go starosta, mówiąc: Tyżeś jest on król żydowski? A Jezus mu rzekł: Ty powiadasz.
But Jesus stood before the governor. And the governor questioned him, saying, Art thou the King of the Jews? And Jesus said to him, Thou sayest.
12 A gdy nań skarżyli przedniejsi kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
And when he was accused of the chief priests and the elders, he answered nothing.
13 Tedy mu rzekł Piłat: Nie słyszyszże jako wiele przeciwko tobie świadczą?
Then says Pilate to him, Hearest thou not how many things they witness against thee?
14 Lecz mu nie odpowiedział i na jedno słowo, tak iż się starosta bardzo dziwował.
And he answered him not so much as one word, so that the governor wondered exceedingly.
15 Ale na święto zwykł był starosta wypuszczać ludowi jednego więźnia, którego by chcieli.
Now at [the] feast the governor was accustomed to release one prisoner to the crowd, whom they would.
16 I mieli natenczas więźnia znacznego, którego zwano Barabbasz.
And they had then a notable prisoner, named Barabbas.
17 A gdy się zebrali, rzekł do nich Piłat: Któregoż chcecie, abym wam wypuścił? Barabbasza, czyli Jezusa, którego zowią Chrystusem?
They therefore being gathered together, Pilate said to them, Whom will ye that I release to you, Barabbas, or Jesus who is called Christ?
18 Bo wiedział, iż go z nienawiści wydali.
For he knew that they had delivered him up through envy.
19 A gdy on siedział na sądowej stolicy, posłała do niego żona jego, mówiąc: Nie miej żadnej sprawy z tym sprawiedliwym; bom wiele ucierpiała dziś we śnie dla niego.
But, as he was sitting on the judgment-seat, his wife sent to him, saying, Have thou nothing to do with that righteous [man]; for I have suffered to-day many things in a dream because of him.
20 Ale przedniejsi kapłani i starsi namówili lud, aby prosili o Barabbasza, a Jezusa, aby stracili.
But the chief priests and the elders persuaded the crowds that they should beg for Barabbas, and destroy Jesus.
21 A odpowiadając starosta, rzekł im: Którego chcecie, abym wam z tych dwóch wypuścił? a oni odpowiedzieli: Barabbasza.
And the governor answering said to them, Which of the two will ye that I release unto you? And they said, Barabbas.
22 Rzekł im Piłat: Cóż tedy uczynię z Jezusem, którego zowią Chrystusem? Rzekli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany.
Pilate says to them, What then shall I do with Jesus, who is called Christ? They all say, Let him be crucified.
23 A starosta rzekł: Cóż wżdy złego uczynił? Ale oni tem bardziej wołali, mówiąc: Niech będzie ukrzyżowany!
And the governor said, What evil then has he done? But they cried more than ever, saying, Let him be crucified.
24 A widząc Piłat, iż to nic nie pomagało, ale owszem się większy rozruch wszczynał, wziąwszy wodę, umył ręce przed ludem, mówiąc: Nie jestem ja winien krwi tego sprawiedliwego; wy ujrzycie.
And Pilate, seeing that it availed nothing, but that rather a tumult was arising, having taken water, washed his hands before the crowd, saying, I am guiltless of the blood of this righteous one: see ye [to it].
25 A odpowiadając wszystek lud, rzekł: Krew jego na nas i na dziatki nasze.
And all the people answering said, His blood [be] on us and on our children.
26 Tedy im wypuścił Barabbasza; ale Jezusa ubiczowawszy, wydał go, aby był ukrzyżowany.
Then he released to them Barabbas; but Jesus, having scourged [him], he delivered up that he might be crucified.
27 Tedy żołnierze starościni przywiódłszy Jezusa na ratusz, zebrali do niego wszystkę rotę;
Then the soldiers of the governor, having taken Jesus with [them] to the praetorium, gathered against him the whole band,
28 A zewlekłszy go, przyodziali go płaszczem szarłatowym;
and having taken off his garment, put on him a scarlet cloak;
29 I uplótłszy koronę z ciernia, włożyli na głowę jego, i dali trzcinę w prawą rękę jego, a upadając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Bądź pozdrowiony, królu żydowski!
and having woven a crown out of thorns, they put it on his head, and a reed in his right hand; and, bowing the knee before him, they mocked him, saying, Hail, King of the Jews!
30 A plując na niego, wzięli onę trzcinę, i bili go w głowę jego.
And having spit upon him, they took the reed and beat [him] on his head.
31 A gdy się z niego naśmiali, zewlekli go z onego płaszcza, i oblekli go w szatę jego, i wiedli go, aby był ukrzyżowany.
And when they had mocked him, they took the cloak off him, and put his own clothes on him, and led him away to crucify.
32 A wychodząc znaleźli człowieka Cyrenejczyka, imieniem Szymon; tego przymusili, aby niósł krzyż jego.
And as they went forth they found a man of Cyrene, Simon by name; him they compelled to go [with them] that he might bear his cross.
33 A przyszedłszy na miejsce rzeczone Golgota, które zowią miejscem trupich głów,
And having come to a place called Golgotha, which means Place of a skull,
34 Dali mu pić ocet z żółcią zmieszany; a skosztowawszy, nie chciał pić.
they gave to him to drink vinegar mingled with gall; and having tasted [it], he would not drink.
35 A ukrzyżowawszy go, rozdzielili szaty jego, i miotali los, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka: Rozdzielili sobie szaty moje, a o odzienie moje los miotali.
And having crucified him, they parted his clothes amongst [themselves], casting lots.
36 A siedząc, strzegli go tam.
And sitting down, they kept guard over him there.
37 I przybili nad głową jego winę jego napisaną: Ten jest Jezus, król żydowski.
And they set up over his head his accusation written: This is Jesus, the King of the Jews.
38 Byli też ukrzyżowani z nim dwaj zbójcy, jeden po prawicy, a drugi po lewicy.
Then are crucified with him two robbers, one on the right hand and one on the left.
39 A ci, którzy mimo chodzili, bluźnili go, chwiejąc głowami swojemi,
But the passers-by reviled him, shaking their heads
40 I mówiąc: Ty, co rozwalasz kościół, a w trzech dniach budujesz go, ratuj samego siebie; jeźliś jest Syn Boży, zstąp z krzyża.
and saying, Thou that destroyest the temple and buildest it in three days, save thyself. If thou art Son of God, descend from the cross.
41 Także i przedniejsi kapłani z nauczonymi w Piśmie, i z starszymi, naśmiewając się, mówili:
[And] in like manner the chief priests also, mocking, with the scribes and elders, said,
42 Inszych ratował, a samego siebie ratować nie może; jeźliż jest król Izraelski, niech teraz zstąpi z krzyża, a uwierzymy mu.
He saved others, himself he cannot save. He is King of Israel: let him descend now from the cross, and we will believe on him.
43 Dufał w Bogu, niechże go teraz wybawi, jeźli się w nim kocha; boć powiedział: Jestem Synem Bożym.
He trusted upon God; let him save him now if he will [have] him. For he said, I am Son of God.
44 Także też i zbójcy, którzy byli z nim ukrzyżowani, urągali mu.
And the robbers also who had been crucified with him cast the same reproaches on him.
45 A od szóstej godziny stała się ciemność po wszystkiej ziemi aż do dziewiątej godziny.
Now from [the] sixth hour there was darkness over the whole land until [the] ninth hour;
46 A około dziewiątej godziny zawołał Jezus głosem wielkim, mówiąc: Eli, Eli, Lama Sabachtani! to jest, Boże mój! Boże mój! czemuś mię opuścił?
but about the ninth hour Jesus cried out with a loud voice, saying, Eli, Eli, lama sabachthani? that is, My God, my God, why hast thou forsaken me?
47 Tedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: Elijasza ten woła.
And some of those who stood there, when they heard [it], said, This [man] calls for Elias.
48 A zarazem bieżawszy jeden z nich, wziął gąbkę, i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
And immediately one of them running and getting a sponge, having filled [it] with vinegar and fixed [it] on a reed, gave him to drink.
49 A drudzy mówili: Zaniechaj; patrzajmy, jeźli przyjdzie Elijasz, aby go wybawił.
But the rest said, Let be; let us see if Elias comes to save him.
50 Ale Jezus zawoławszy po wtóre głosem wielkim, oddał ducha.
And Jesus, having again cried with a loud voice, gave up the ghost.
51 A oto zasłona kościelna rozerwała się na dwoje od wierzchu aż do dołu, i trzęsła się ziemia, a skały się rozpadały.
And lo, the veil of the temple was rent in two from the top to the bottom, and the earth was shaken, and the rocks were rent,
52 I groby się otwierały, a wiele ciał świętych, którzy byli zasnęli, powstało:
and the tombs were opened; and many bodies of the saints fallen asleep arose,
53 A wyszedłszy z grobów po zmartwychwstaniu jego, weszli do miasta świętego, i pokazali się wielom.
and going out of the tombs after his arising, entered into the holy city and appeared unto many.
54 Tedy setnik i ci, co z nim Jezusa strzegli, widząc trzęsienie ziemi, i to, co się działo, zlękli się bardzo, mówiąc: Prawdziwieć ten był Synem Bożym.
But the centurion, and they who were with him on guard over Jesus, seeing the earthquake and the things that took place, feared greatly, saying, Truly this [man] was Son of God.
55 A było tam wiele niewiast z daleka się przypatrujących, które były przyszły za Jezusem od Galilei, posługując mu;
And there were there many women beholding from afar off, who had followed Jesus from Galilee ministering to him,
56 Między któremi była Maryja Magdalena, i Maryja, matka Jakóbowa i Jozesowa, i matka synów Zebedeuszowych.
among whom was Mary of Magdala, and Mary the mother of James and Joses, and the mother of the sons of Zebedee.
57 A gdy był wieczór, przyszedł człowiek bogaty z Arymatyi, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusowym.
Now when even was come there came a rich man of Arimathaea, his name Joseph, who also himself was a disciple to Jesus.
58 Ten przyszedłszy do Piłata, prosił o ciało Jezusowe. Tedy Piłat rozkazał, aby mu było ono ciało oddane;
He, going to Pilate, begged the body of Jesus. Then Pilate commanded the body to be given up.
59 A Józef wziąwszy ono ciało, uwinął je w czyste prześcieradło;
And Joseph having got the body, wrapped it in a clean linen cloth,
60 I położył je w nowym grobie swoim, który był w opoce wykował; a przywaliwszy do drzwi grobowych kamień wielki, odszedł.
and laid it in his new tomb which he had hewn in the rock; and having rolled a great stone to the door of the tomb, went away.
61 A była tam Maryja Magdalena, i druga Maryja, które siedziały przeciwko grobowi.
But Mary of Magdala was there, and the other Mary, sitting opposite the sepulchre.
62 A drugiego dnia, który był pierwszy po przygotowaniu, zgromadzili się przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie do Piłata.
Now on the morrow, which is after the preparation, the chief priests and the Pharisees came together to Pilate,
63 Mówiąc: Panie! wspomnieliśmy, iż on zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żyw był: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
saying, Sir, we have called to mind that that deceiver said when he was still alive, After three days I arise.
64 Rozkaż tedy obwarować grób aż do dnia trzeciego, by snać przyszedłszy uczniowie jego w nocy, nie ukradli go, i nie powiedzieli ludowi, iż powstał od umarłych; i będzie pośledni błąd gorszy niż pierwszy.
Command therefore that the sepulchre be secured until the third day, lest his disciples should come and steal him away, and say to the people, He is risen from the dead; and the last error shall be worse than the first.
65 Rzekł im Piłat: Macie straż, idźcież, obwarujcie, jako umiecie.
And Pilate said to them, Ye have a watch: go, secure it as well as ye know how.
66 A oni poszedłszy, osadzili grób strażą, zapieczętowawszy kamień.
And they went and secured the sepulchre, having sealed the stone, with the watch [besides].
