Łukasza 22
1 A przybliżało się święto przaśników, które zowią wielkanocą.
Now the feast of vnleauened bread drewe neere, which is called the Passeouer.
2 I szukali przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, jakoby go zabili; ale się bali ludu.
And the hie Priests and Scribes sought how they might kill him: for they feared the people.
3 I wstąpił szatan w Judasza, którego zwano Iszkaryjotem, który był z liczby dwunastu.
Then entred Satan into Iudas, who was called Iscariot, and was of the nomber of the twelue.
4 Ten tedy odszedłszy, zmówił się z przedniejszymi kapłanami, i z przełożonymi kościoła, jakoby go im wydał.
And he went his way, and communed with the hie Priestes and captaines, how he might betray him to them.
5 I uradowali się, i umówili się z nim, że mu chcą dać pieniądze.
So they were glad, and agreed to giue him money.
6 I obiecał, i szukał sposobnego czasu, aby go im wydał bez rozruchu.
And he consented, and sought opportunitie to betraye him vnto them, when the people were away.
7 Tedy przyszedł dzień przaśników, którego miał baranek być zabity.
Then came the day of vnleauened bread, when the Passeouer must be sacrificed.
8 I posłał Piotra i Jana, mówiąc: Poszedłszy nagotujcie nam baranka, abyśmy jedli.
And he sent Peter and Iohn, saying, Go and prepare vs the Passeouer, that we may eate it.
9 Ale oni mu rzekli: Gdzież chcesz, abyśmy go nagotowali?
And they saide to him, Where wilt thou, that we prepare it?
10 A on rzekł do nich: Oto gdy do miasta wchodzić będziecie, spotka się z wami człowiek, niosący dzban wody; idźcież za nim do domu, do którego wnijdzie,
Then he said vnto them, Beholde, when ye be entred into the citie, there shall a man meete you, bearing a pitcher of water: folowe him into the house that he entreth in,
11 A rzeczcie gospodarzowi domu onego: Kazał ci powiedzieć nauczyciel: Gdzie jest gospoda, kędy bym jadł baranka z uczniami moimi?
And say vnto the good man of the house, The Master saith vnto thee, Where is the lodging where I shall eate my Passeouer with my disciples?
12 A on wam ukaże salę wielką usłaną, tamże nagotujcie.
Then he shall shewe you a great hie chamber trimmed: there make it ready.
13 Tedy odszedłszy znaleźli, jako im był powiedział, i nagotowali baranka.
So they went, and found as he had said vnto them, and made readie the Passeouer.
14 A gdy przyszła godzina, usiadł za stół, i dwanaście apostołów z nim.
And when the houre was come, hee sate downe, and the twelue Apostles with him.
15 I rzekł do nich: Żądając żądałem tego baranka jeść z wami, pierwej niżbym cierpiał.
Then he saide vnto them, I haue earnestly desired to eate this Passeouer with you, before I suffer.
16 Boć wam powiadam, że go więcej jeść nie będę, aż się wypełni w królestwie Bożem.
For I say vnto you, Hencefoorth I will not eate of it any more, vntill it bee fulfilled in the kingdome of God.
17 A wziąwszy kielich i podziękowawszy, rzekł: Weźmijcie to, a podzielcie między się.
And hee tooke the cup, and gaue thankes, and said, Take this, and deuide it among you,
18 Albowiem powiadam wam, że nie będę pił z rodzaju winnej macicy, aż przyjdzie królestwo Boże.
For I say vnto you, I will not drinke of the fruite of the vine, vntill the kingdome of God be come.
19 A wziąwszy chleb i podziękowawszy, łamał i dał im, mówiąc: To jest ciało moje, które się za was daje; to czyńcie na pamiątkę moję.
And he tooke bread, and when he had giuen thankes, he brake it, and gaue to them, saying, This is my body, which is giuen for you: doe this in the remembrance of me.
20 Także i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich jest nowy testament we krwi mojej, która się za was wylewa.
Likewise also after supper he tooke the cup, saying, This cup is that newe Testament in my blood, which is shed for you.
21 Ale oto ręka tego, co mię wydaje, ze mną jest za stołem.
Yet beholde, the hand of him that betrayeth me, is with me at the table.
22 Synci zaiste człowieczy idzie, tak jako jest postanowione; ale biada człowiekowi temu, który go wydaje!
And truely the Sonne of man goeth as it is appointed: but woe be to that man, by whom he is betrayed.
23 Tedy się oni poczęli między sobą pytać o tem, kto by wżdy z nich był, co by to uczynić miał.
Then they began to enquire among themselues which of them it should be, that should do that.
24 A wszczął się też spór między nimi o tem, kto by się z nich zdał być większy.
And there arose also a strife among them, which of them should seeme to be ye greatest.
25 Ale on im rzekł: Królowie narodów panują nad nimi, a którzy nad nimi moc mają, dobrodziejami nazywani bywają.
But hee saide vnto them, The Kings of the Gentiles reigne ouer them, and they that beare rule ouer them, are called bountifull.
26 Lecz wy nie tak: owszem kto największy jest między wami, niech będzie jako najmniejszy, a kto jest wodzem, będzie jako ten, co służy.
But yee shall not be so: but let the greatest among you be as the least: and the chiefest as he that serueth.
27 Bo któryż większy jest? Ten, co siedzi, czyli ten, co służy? Izali nie ten, co siedzi? Alem ja jest w pośrodku was jako ten, co służy.
For who is greater, he that sitteth at table, or he that serueth? Is not he that sitteth at table? And I am among you as he that serueth.
28 A wy jesteście, którzyście wytrwali przy mnie w pokusach moich.
And yee are they which haue continued with me in my tentations.
29 I jać wam sporządzam, jako mi sporządził Ojciec mój, królestwo,
Therefore I appoint vnto you a kingdome, as my Father hath appointed vnto me,
30 Abyście jedli i pili za stołem moim w królestwie mojem, i siedzieli na stolicach, sądząc dwanaście pokoleń Izraelskich.
That ye may eate, and drinke at my table in my kingdome, and sit on seates, and iudge the twelue tribes of Israel.
31 I rzekł Pan: Szymonie, Szymonie! oto szatan wyprosił was, aby was odwiewał jako pszenicę,
And the Lord saide, Simon, Simon, beholde, Satan hath desired you, to winowe you as wheate.
32 Alem ja prosił za tobą, aby nie ustała wiara twoja; a ty niekiedy nawróciwszy się, utwierdzaj braci twoich.
But I haue prayed for thee, that thy faith faile not: therefore when thou art conuerted, strengthen thy brethren.
33 A on mu rzekł: Panie! gotówem z tobą iść i do więzienia i na śmierć.
And he said vnto him, Lord, I am ready to goe with thee into prison, and to death.
34 A on rzekł: Powiadam ci, Piotrze! nie zapieje dziś kur, aż się pierwej trzykroć zaprzesz, że mię nie znasz.
But he said, I tell thee, Peter, the cocke shall not crowe this day, before thou hast thrise denied that thou knewest me.
35 I rzekł im: Gdym was posyłał bez mieszka, i bez taistry, i bez butów, izali wam czego nie dostawało? A oni rzekli: Niczego.
And he saide vnto them, When I sent you without bagge, and scrip, and shooes, lacked ye any thing? And they said, Nothing.
36 Tedy im rzekł: Ale teraz kto ma mieszek, niech go weźmie, także i taistrę; a kto nie ma miecza, niech sprzeda suknię swoję, a kupi miecz.
Then he said to them, But nowe he that hath a bagge, let him take it, and likewise a scrip: and hee that hath none, let him sell his coate, and buy a sworde.
37 Albowiem powiadam wam, iż się jeszcze musi to, co napisano, wypełnić na mnie, mianowicie: I z złoczyńcami policzony jest; boć te rzeczy, które świadczą o mnie, koniec biorą.
For I say vnto you, That yet the same which is written, must be perfourmed in me, Euen with the wicked was he nombred: for doubtlesse those things which are written of me, haue an ende.
38 Ale oni rzekli: Panie! oto tu dwa miecze. A on im rzekł: Dosyć jest.
And they said, Lord, beholde, here are two swordes. And he said vnto them, It is ynough.
39 I wyszedłszy szedł według zwyczaju na górę Oliwną, a szli za nim i uczniowie jego.
And he came out, and went (as he was wont) to the mount of Oliues: and his disciples also followed him.
40 A gdy przyszedł na miejsce, rzekł im: Módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie.
And when hee came to the place, hee said to them, Pray, lest ye enter into tentation.
41 A sam oddalił się od nich, jakoby na ciśnienie kamieniem, a klęknąwszy na kolana, modlił się,
And he was drawen aside from them about a stones cast, and kneeled downe, and prayed,
42 Mówiąc: Ojcze! jeźli chcesz, przenieś ten kielich ode mnie; wszakże nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.
Saying, Father, if thou wilt, take away this cuppe from mee: neuerthelesse, not my will, but thine be done.
43 I ukazał mu się Anioł z nieba, posilający go.
And there appeared an Angell vnto him from heauen, comforting him.
44 Ale będąc w boju, gorliwiej się modlił, a był pot jego jako krople krwi ściekające na ziemię.
But being in an agonie, hee prayed more earnestly: and his sweate was like drops of blood, trickling downe to the ground.
45 A wstawszy od modlitwy, przyszedł do uczniów, i znalazł je śpiące od smutku.
And he rose vp from prayer, and came to his disciples, and found them sleeping for heauinesse.
46 I rzekł im: Cóż śpicie? wstańcie, a módlcie się, byście nie weszli w pokuszenie.
And he said vnto them, Why sleepe ye? rise and pray, least ye enter into tentation.
47 A gdy on jeszcze mówił, oto zgraja i ten, którego zwano Judaszem, jeden ze dwunastu, szedł przed nimi, i przybliżył się do Jezusa, aby go pocałował.
And while he yet spake, beholde, a companie, and he that was called Iudas one of the twelue, went before them, and came neere vnto Iesus to kisse him.
48 A Jezus mu rzekł: Judaszu! pocałowaniem wydajesz Syna człowieczego?
And Iesus saide vnto him, Iudas, betrayest thou the Sonne of man with a kisse?
49 A widząc ci, którzy przy nim byli, co się dziać miało, rzekli mu: Panie! mamyli bić mieczem?
Now when they which were about him, saw what would follow, they said vnto him, Lord, shall we smite with sworde?
50 I uderzył jeden z nich sługę najwyższego kapłana, i uciął mu ucho prawe.
And one of them smote a seruant of the hie Priest, and strooke off his right eare.
51 Ale Jezus odpowiadając, rzekł: Zaniechajcie aż póty; a dotknąwszy się ucha jego, uzdrowił go.
Then Iesus answered, and said, Suffer them thus farre: and he touched his eare, and healed him.
52 I rzekł Jezus do onych, którzy byli przyszli przeciwko niemu, do przedniejszych kapłanów i przełożonych świątyni, i do starszych: Wyszliście jako na zbójcę z mieczami i z kijami.
Then Iesus said vnto the hie Priests, and captaines of the Temple, and the Elders which were come to him, Bee ye come out as vnto a theefe with swordes and staues?
53 Gdym na każdy dzień bywał z wami w kościele, nie ściągnęliście rąk na mię; ale tać jest ona godzina wasza i moc ciemności.
When I was dayly with you in the Temple, yee stretched not foorth the handes against mee: but this is your very houre, and the power of darkenesse.
54 Pojmawszy go tedy, prowadzili go i przyprowadzili go w dom najwyższego kapłana, a Piotr szedł za nim z daleka.
Then tooke they him, and led him, and brought him to the hie Priestes house. And Peter followed afarre off.
55 A gdy oni rozniecili ogień w pośrodku dworu i wespół usiedli, usiadł i Piotr między nimi.
And when they had kindled a fire in the middes of the hall, and were set downe together, Peter also sate downe among them.
56 A ujrzawszy go niektóra dziewka u ognia siedzącego, i pilnie mu się przypatrzywszy, rzekła: I ten z nim był.
And a certaine mayde behelde him as hee sate by the fire, and hauing well looked on him, said, This man was also with him.
57 A on się go zaprzał, mówiąc: Niewiasto! Nie znam go.
But he denied him, saying, Woman, I know him not.
58 A po małej chwili ujrzawszy go drugi, rzekł: I tyś jest z nich; ale Piotr rzekł: Człowiecze! nie jestem.
And after a little while, another man sawe him, and saide, Thou art also of them. But Peter said, Man, I am not.
59 A gdy wyszła jakoby jedna godzina, ktoś inszy twierdził, mówiąc: Prawdziwie i ten z nim był; bo też jest Galilejczyk.
And about the space of an houre after, a certaine other affirmed, saying. Verely euen this man was with him: for he is also a Galilean.
60 A Piotr rzekł: Człowiecze! nie wiem, co mówisz; a zatem zaraz, gdy on jeszcze mówił, kur zapiał.
And Peter saide, Man, I knowe not what thou sayest. And immediatly while hee yet spake, the cocke crewe.
61 A Pan obróciwszy się, spojrzał na Piotra. I wspomniał Piotr na słowo Pańskie, jako mu był powiedział: Iż pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.
Then the Lord turned backe, and looked vpon Peter: and Peter remembred the worde of the Lord, how he had said vnto him, Before the cocke crowe, thou shalt denie me thrise.
62 A Piotr wyszedłszy precz, gorzko płakał.
And Peter went out, and wept bitterly.
63 Lecz mężowie, którzy wespół trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego, bijąc go;
And the men that helde Iesus, mocked him, and strooke him.
64 A zakrywszy go, bili twarz jego i pytali go, mówiąc: Prorokuj, kto jest, co cię uderzył.
And when they had blindfolded him, they smote him on the face, and asked him, saying, Prophecie who it is that smote thee.
65 I wiele innych rzeczy bluźniąc mówili przeciwko niemu.
And many other thinges blasphemously spake they against him.
66 A gdy był dzień, zeszli się starsi z ludu i najwyżsi kapłani i nauczeni w Piśmie, a przywiedli go do rady swojej.
And assoone as it was day, the Elders of the people, and the hie Priests and the Scribes came together, and led him into their councill,
67 Mówiąc: Jeźliś ty jest Chrystus, powiedz nam? I rzekł im: Choćbym wam powiedział, nie uwierzycie.
Saying, Art thou that Christ? tell vs. And he said vnto them, If I tell you, ye wil not beleeue it.
68 A jeźlibym też o co pytał, nie odpowiecie mi, ani mię wypuścicie.
And if also I aske you, you will not answere me, nor let me goe.
69 Od tego czasu będzie Syn człowieczy siedział na prawicy mocy Bożej.
Hereafter shall the Sonne of man sit at the right hand of the power of God.
70 I rzekli wszyscy: Tyś tedy jest on syn Boży? A on rzekł do nich: Wy powiadacie, żem ja jest.
Then sayd they all, Art thou then ye Sonne of God? And he sayd to them, Ye say, that I am.
71 A oni rzekli: Cóż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Wszakieśmy sami słyszeli z ust jego.
Then sayd they, What neede we any further witnes? for we our selues haue heard it of his owne mouth.
