< Jana 12 >
1 Tedy Jezus szóstego dnia przed wielkanocą przyszedł do Betanii, kędy był Łazarz, który był umarł, którego wzbudził od umarłych.
Then, six days before the Passover, Jesus came to Bethany, where Lazarus was, who had been dead, whom he raised from the dead.
2 Tamże mu sprawili wieczerzę, a Marta posługiwała, a Łazarz był jednym z onych, którzy z nim społem u stołu siedzieli.
So they made him a supper there. Martha served, but Lazarus was one of those who sat at the table with him.
3 A Maryja wziąwszy funt maści szpikanardowej bardzo drogiej, namaściła nogi Jezusowe, i utarła włosami swojemi nogi jego, i napełniony był on dom wonnością onej maści.
Therefore Mary took a pound of ointment of pure nard, very precious, and anointed Jesus’ feet and wiped his feet with her hair. The house was filled with the fragrance of the ointment.
4 Tedy rzekł jeden z uczniów jego, Judasz, syn Szymona, Iszkaryjot, który go miał wydać:
Then Judas Iscariot, Simon’s son, one of his disciples, who would betray him, said,
5 Przeczże tej maści nie sprzedano za trzysta groszy, a nie dano ubogim?
“Why was not this ointment sold for three hundred denarii and given to the poor?”
6 A to mówił, nie iżby miał pieczą o ubogich, ale iż był złodziejem, i mieszek miał, a cokolwiek włożono, nosił.
Now he said this, not because he cared for the poor, but because he was a thief, and having the money box, used to steal what was put into it.
7 Tedy rzekł Jezus: Zaniechaj jej; na dzień pogrzebu mego to chowała.
But Jesus said, “Leave her alone. She has kept this for the day of my burial.
8 Albowiem ubogie zawsze z sobą macie, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
For you always have the poor with you, but you do not always have me.”
9 Dowiedział się tedy lud wielki z Żydów, iż tam był, i przyszli nie tylko dla Jezusa, ale też aby Łazarza widzieli, którego był wzbudził od umarłych.
A large crowd therefore of the Jews learned that he was there; and they came, not for Jesus’ sake only, but that they might see Lazarus also, whom he had raised from the dead.
10 I radzili się przedniejsi kapłani, żeby i Łazarza zabili.
But the chief priests conspired to put Lazarus to death also,
11 Bo wiele z Żydów dla niego odstępowali i wierzyli w Jezusa.
because on account of him many of the Jews went away and believed in Jesus.
12 Nazajutrz wielki lud, który był przyszedł na święto, usłyszawszy, iż Jezus idzie do Jeruzalemu,
On the next day a great multitude had come to the feast. When they heard that Jesus was coming to Jerusalem,
13 Nabrali gałązek palmowych i wyszli naprzeciwko niemu i wołali: Hosanna! błogosławiony, który idzie w imieniu Pańskiem, król Izraelski!
they took the branches of the palm trees and went out to meet him, and cried out, “Hosanna! Blessed is he who comes in the name of the Lord, the King of Israel!”
14 A dostawszy Jezus oślęcia, wsiadł na nie, jako jest napisane:
Jesus, having found a young donkey, sat on it. As it is written,
15 Nie bój się, córko Syońska! oto król twój idzie, siedząc na oślęciu.
“Do not be afraid, daughter of Zion. Behold, your King comes, sitting on a donkey’s colt.”
16 Ale tego z przodku nie zrozumieli uczniowie jego, ale gdy był Jezus uwielbiony, tedy wspomnieli, iż to było o nim napisane, a że mu to uczynili.
His disciples did not understand these things at first, but when Jesus was glorified, then they remembered that these things were written about him, and that they had done these things to him.
17 Świadczył tedy lud, który z nim był, iż Łazarza zawołał z grobu i wzbudził go od umarłych.
The multitude therefore that was with him when he called Lazarus out of the tomb and raised him from the dead was testifying about it.
18 Dlatego też wyszedł przeciwko niemu lud, że słyszał, iż on ten cud uczynił.
For this cause also the multitude went and met him, because they heard that he had done this sign.
19 Tedy mówili Faryzeuszowie między sobą: Widzicie, że nic nie sprawicie; oto świat za nim poszedł.
The Pharisees therefore said among themselves, “See how you accomplish nothing. Behold, the world has gone after him.”
20 A byli niektórzy Grekowie z tych, którzy przychodzili do Jeruzalemu, żeby się modlili w święto.
Now there were certain Greeks among those who went up to worship at the feast.
21 Ci tedy przyszli do Filipa, który był z Betsaidy Galilejskiej, i prosili go, mówiąc: Panie, chcemy Jezusa widzieć.
Therefore, these came to Philip, who was from Bethsaida of Galilee, and asked him, saying, “Sir, we want to see Jesus.”
22 Przyszedł Filip i powiedział Andrzejowi, a Andrzej zasię i Filip powiedzieli Jezusowi.
Philip came and told Andrew, and in turn, Andrew came with Philip, and they told Jesus.
23 A Jezus odpowiedział im, mówiąc: Przyszła godzina, aby był uwielbiony Syn człowieczy.
Jesus answered them, “The time has come for the Son of Man to be glorified.
24 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeźliby ziarno pszeniczne wpadłszy do ziemi, nie obumarło, ono samo zostaje; lecz jeźliby obumarło, wielki pożytek przynosi.
Most certainly I tell you, unless a grain of wheat falls into the earth and dies, it remains by itself alone. But if it dies, it bears much fruit.
25 Kto miłuje duszę swoję, utraci ją, a kto nienawidzi duszy swojej na tym świecie, ku wiecznemu żywotowi strzeże jej. (aiōnios )
He who loves his life will lose it. He who hates his life in this world will keep it for consummate (aiōnios ) life.
26 Jeźli mnie kto służy, niechże mię naśladuje, a gdziem ja jest, tam i sługa mój będzie; a jeźli mnie kto służyć będzie, uczci go Ojciec mój.
If anyone serves me, let him follow me. Where I am, there my servant will also be. If anyone serves me, the Father will honor him.
27 Terazci dusza moja zatrwożona jest; i cóż rzekę? Ojcze! zachowaj mię od tej godziny; alemci dlatego przyszedł na tę godzinę.
“Now my soul is troubled. What shall I say? ‘Father, save me from this time’? But I came to this time for this cause.
28 Ojcze! uwielbij imię twoje. Przyszedł tedy głos z nieba: Uwielbiłem i jeszcze uwielbię.
Father, glorify your name!” Then a voice came out of the sky, saying, “I have both glorified it and will glorify it again.”
29 A lud ten, który stał i słyszał, mówił: Zagrzmiało; a drudzy mówili: Anioł do niego mówił.
Therefore the multitude who stood by and heard it said that it had thundered. Others said, “An angel has spoken to him.”
30 Odpowiedział Jezus i rzekł: Nie dla mnie się ten głos stał, ale dla was.
Jesus answered, “This voice has not come for my sake, but for your sakes.
31 Teraz jest sąd świata tego, teraz książę świata tego precz wyrzucony będzie.
Now is the judgment of this world. Now the prince of this world will be cast out.
32 A ja jeźli będę podwyższony od ziemi, pociągnę wszystkich do siebie.
And I, if I am lifted up from the earth, will draw all people to myself.”
33 (A mówił to, oznajmując, jaką śmiercią miał umrzeć.)
But he said this, signifying by what kind of death he should die.
34 Odpowiedział mu on lud: Myśmy słyszeli z zakonu, iż Chrystus trwa na wieki; a jakoż ty mówisz, że musi być podwyższony Syn człowieczy? i któryż to jest Syn człowieczy? (aiōn )
The multitude answered him, "We have heard from of the law that the Christ remains for this age (aiōn ). How do you say, 'The Son of Man must be lifted up?' Who is this Son of Man?"
35 Tedy im rzekł Jezus: Jeszcze do małego czasu jest z wami światłość; chodźcież tedy, póki światłość macie, żeby was ciemność nie ogarnęła; bo kto w ciemności chodzi, nie wie, kędy idzie.
Jesus therefore said to them, “Yet a little while the light is with you. Walk while you have the light, that darkness does not overtake you. He who walks in the darkness does not know where he is going.
36 Póki światłość macie, wierzcie w światłość, abyście byli synami światłości. To powiedział Jezus, a odszedłszy schronił się od nich.
While you have the light, believe in the light, that you may become children of light.” Jesus said these things, and he departed and hid himself from them.
37 A choć tak wiele cudów uczynił przed nimi, przecię nie uwierzyli weń,
But though he had done so many signs before them, yet they did not believe in him,
38 Aby się wypełniło słowo Izajasza proroka, które powiedział: Panie! i któż uwierzył kazaniu naszemu, a ramię Pańskie komuż jest objawione?
that the word of Isaiah the prophet might be fulfilled, which he spoke: “Lord, who has believed our report? To whom has the arm of the Lord been revealed?”
39 Dlatego uwierzyć nie mogli, iż jeszcze powiedział Izajasz:
For this cause they could not believe, for Isaiah said again:
40 Zaślepił oczy ich, i zatwardził serce ich, aby oczyma nie widzieli i sercem nie zrozumieli, i nie nawrócili się, abym je uzdrowił.
“He has blinded their eyes and he hardened their heart, lest they should see with their eyes, and perceive with their heart, and would turn, and I would heal them.”
41 To powiedział Izajasz, gdy widział chwałę jego, i mówił o nim.
Isaiah said these things when he saw his glory, and spoke of him.
42 Wszakże jednak i z książąt wiele ich weń uwierzyło; ale dla Faryzeuszów nie wyznali, aby z bóżnicy nie byli wyłączeni.
Nevertheless, even many of the rulers believed in him, but because of the Pharisees they did not confess it, so that they would not be put out of the synagogue,
43 Bo umiłowali chwałę ludzką więcej, niż chwałę Bożą.
for they loved men’s praise more than God’s praise.
44 I wołał Jezus, a mówił: Kto wierzy w mię, nie w mię wierzy, ale w onego, który mię posłał.
Jesus cried out and said, “Whoever believes in me, believes not in me, but in him who sent me.
45 I kto mię widzi, widzi onego, który mię posłał.
He who sees me sees him who sent me.
46 Ja światłość przyszedłem na świat, aby żaden, kto wierzy w mię, w ciemnościach nie został.
I have come as a light into the world, that whoever believes in me may not remain in the darkness.
47 A jeźliby kto słuchał słów moich, a nie uwierzyłby, jać go nie sądzę; bom nie przyszedł, ażebym sądził świat, ale ażebym zbawił świat.
If anyone listens to my sayings and does not believe, I do not judge him. For I came not to judge the world, but to save the world.
48 Kto mną gardzi, a nie przyjmuje słów moich, ma kto by go sądził; słowa, którem ja mówił, one go osądzą w ostateczny dzień.
He who rejects me, and does not receive my sayings, has one who judges him. The word that I spoke will judge him in the last day.
49 Bom ja z siebie samego nie mówił, ale ten, który mię posłał, Ojciec, on mi rozkazanie dał, co bym mówił i co bym powiadać miał;
For I spoke not from myself, but the Father who sent me gave me a commandment, what I should say and what I should speak.
50 I wiem, że rozkazanie jego jest żywot wieczny; przetoż to, co ja wam mówię, jako mi powiedział Ojciec, tak mówię. (aiōnios )
I know that his commandment is consummate (aiōnios ) life. The things therefore which I speak, even as the Father has said to me, so I speak."