Dzieje 28
1 A gdy zdrowo uszli, dopiero poznali, iż onę wyspę Melitą nazywano.
Following the rescue, they learned that the island was called Malta.
2 Ale on gruby lud pokazał nam nie lada ludzkość; albowiem zapaliwszy stos drew, przyjęli nas wszystkich dla deszczu padającego i dla zimna.
Now the natives showed us unusual kindness, in that they kindled a fire and welcomed us all, because it had begun to rain and was cold.
3 A gdy Paweł nagarnął gromadę chrustu i kładł na ogień, wyrwawszy się żmija z gorąca, przypięła się do ręki jego.
But when Paul had gathered a bundle of sticks and placed them on the fire, because of the heat a viper came out and fastened itself on his hand.
4 A gdy on lud gruby ujrzał onę gadzinę wiszącą u ręki jego, mówili jedni do drugich: Pewnie ten człowiek jest mężobójcą; bo choć z morza uszedł, przecię mu pomsta żywym być nie dopuściła.
So when the natives saw the beast hanging from his hand, they started saying to each other, “This man must be a murderer, whom Justice has not allowed to live, even though rescued from the sea.”
5 Lecz on otrząsnąwszy onę gadzinę w ogień, nic złego nie ucierpiał.
But he just shook the beast off into the fire and suffered no harm.
6 A oni czekali, żeby opuchł albo nagle upadłszy umarł; a gdy tego długo czekali, a widzieli, iż mu się nic złego nie stało, odmieniwszy się, mówili, że jest Bogiem.
Well they were expecting him to swell up, or suddenly fall down dead; but after waiting for quite a while and seeing nothing unusual happening to him, they changed their mind and started saying he was a god.
7 A przy onych miejscach miał folwarki przedniejszy onej wyspy, imieniem Publijusz, który przyjąwszy nas, przez trzy dni przyjacielsko podejmował.
Now in that region there were properties belonging to the chief man of the island, named Publius, who welcomed us and in a friendly manner took care of us for three days.
8 I stało się, że ojciec onego Publijusza, mając gorączkę i biegunkę, leżał; do którego Paweł wszedłszy modlił się, a włożywszy nań ręce uzdrowił go.
Well it happened that the father of Publius was sick in bed with fever and dysentery; Paul went in to him, prayed, and laying his hands on him, healed him.
9 To gdy się stało, tedy drudzy, którzy byli złożeni chorobami na onej wyspie, przychodzili i byli uzdrowieni;
So, when this had happened, the rest of those on the island who had diseases started coming and being healed;
10 Którzy nam też wielką uczciwość wyrządzali, a gdyśmy precz płynąć mieli, nakładli nam, czego było potrzeba.
who also honored us in many ways, and when we put to sea they provided the necessary things.
11 A po trzech miesiącach puściliśmy się w okręcie Aleksandryjskim, który zimował na onej wyspie, mającym za herb Kastora i Polluksa.
Now after three months we put to sea in an Alexandrian ship that had wintered in the island, whose figurehead was ‘the Twin Brothers’.
12 A przypłynąwszy do Syrakus, zamieszkaliśmy tam trzy dni.
We put in at Syracuse and stayed there three days;
13 A stamtąd płynąc kołem, przybyliśmy do Regijum, a po jednym dniu, gdy powstał wiatr południowy, wtórego dnia płynęliśmy do Puteolów.
from there we tacked back and forth and arrived at Rhegium. After one day a south wind sprang up, and on the second day we came to Puteoli,
14 Gdzie znalazłszy braci, uproszeniśmy byli od nich, żebyśmy zamieszkali u nich przez siedm dni; a takieśmy szli do Rzymu.
where we found brothers who urged us to stay there seven days—that was how we went toward Rome.
15 Stąd, gdy usłyszeli bracia o nas, wyszli przeciwko nam aż do rynku Appijuszowego i do Trzech Karczem; których gdy Paweł ujrzał, podziękowawszy Bogu, wziął śmiałość.
And the brothers there, when they heard about our circumstances, came out to meet us as far as Appii Forum and Three Inns. When Paul saw them he thanked God and took courage.
16 A gdyśmy przyszli do Rzymu, setnik oddał więźnie hetmanowi wojska; ale Pawłowi dopuszczono, mieszkać osobno z żołnierzem, który go strzegł.
Now when we entered Rome, the centurion delivered the prisoners to the commander; but Paul was allowed to live by himself, with the soldier who guarded him.
17 I stało się po trzech dniach, że zwołał Paweł przedniejszych z Żydów; a gdy się zeszli, rzekł do nich: Mężowie bracia! ja nic nie uczyniwszy przeciwko ludowi i zwyczajom ojczystym, będąc związany w Jeruzalemie, podanym jest w ręce Rzymian;
It happened that after three days Paul called together the leaders of the Jews; and when they had assembled he said to them: “Men, brothers, though I had done nothing against ‘the people’ or the ancestral customs, still I was delivered as a prisoner from Jerusalem into the hands of the Romans,
18 Którzy wysłuchawszy mię, chcieli mię wypuścić dlatego, że we mnie żadnej winy godnej śmierci nie było.
who, when they had examined me, were intending to release me, because I was not guilty of any crime deserving death.
19 Lecz gdy się temu sprzeciwiali Żydowie, musiałem apelować do cesarza; nie żebym miał naród mój w czem oskarżać.
But when the Jews spoke against it, I was compelled to appeal to Caesar; not that I had anything about which to accuse my nation.
20 Dla tej tedy przyczyny zwołałem was, abym się z wami ujrzał i rozmówił; albowiem dla nadziei ludu Izraelskiego tym łańcuchem jestem opasany.
For this reason therefore I asked to see you and speak with you; it is because of the hope of Israel that I am bound with this chain.”
21 Lecz oni rzekli do niego: My aniśmy listów dostali o tobie z Judzkiej ziemi, ani kto z braci przyszedłszy oznajmił, albo mówił o tobie co złego.
So they said to him: “We have neither received letters from Judea concerning you, nor have any of the brothers who came reported or spoken any evil about you.
22 Wszakże byśmy radzi od ciebie słyszeli, co rozumiesz; albowiem o tej sekcie wiemy, iż wszędzie przeciwko niej mówią.
But we desire to hear from you what you think; because as for this sect, we know that it is spoken against everywhere.”
23 A postanowiwszy mu dzień, przyszło ich do niego do gospody niemało, którym z doświadczeniem wykładał królestwo Boże, namawiając ich do tych rzeczy, które są o Jezusie, z zakonu Mojżeszowego i z proroków, od poranku aż do wieczora.
So arranging a day with him, even more people came to him at his lodging, to whom he kept expounding from morning until evening: solemnly testifying about the Kingdom of God and trying to convince them concerning Jesus, from both the Law of Moses and the Prophets.
24 Tedy niektórzy uwierzyli temu, co mówił, a niektórzy nie uwierzyli.
Well some were persuaded by what had been said, and some kept refusing to believe.
25 A będąc niezgodnymi między sobą, rozeszli się, gdy Paweł rzekł to jedno słowo: Iż dobrze Duch Święty powiedział przez Izajasza proroka, do ojców naszych,
So being in disagreement among themselves they started to leave, after Paul had said this one word: “The Holy Spirit spoke correctly to our fathers through Isaiah the prophet,
26 Mówiąc: Idź do tego ludu, a mów: Słuchem słuchać będziecie, ale nie zrozumiecie, a widząc widzieć będziecie, ale nic nie ujrzycie;
saying: ‘Go to this people and say, “You will keep on hearing, but never understand; you will keep on seeing, but never perceive”;
27 Albowiem zgrubiało serce ludu tego, a ciężko uszyma słyszeli i zamrużyli oczy swe, aby snać oczyma nie widzieli, a uszyma nie słyszeli, i sercem nie zrozumieli, i nie nawrócili się, a uzdrowiłbym je.
because the heart of this people has become sluggish, and their ears are hard of hearing, and their eyes they have closed; in order that they not see with their eyes, nor hear with their ears, nor understand with their heart, nor turn back, so I could heal them.’
28 Niechże wam tedy wiadomo będzie, iż poganom posłane jest to zbawienie Boże, a oni słuchać będą.
Therefore let it be known to you that the salvation of God has been sent to the Gentiles; they will listen!”
29 A gdy to on rzekł, odeszli Żydowie, mając między sobą wielki spór.
And when he had said these things the Jews went their way, having a great dispute among themselves.
30 I mieszkał Paweł przez całe dwa lata w najemnej gospodzie swojej, i przyjmował wszystkich, którzy przychodzili do niego;
Paul stayed two whole years in his own rented house, and received all who came to see him,
31 Każąc o królestwie Bożem i ucząc tych rzeczy, które są o Panu Jezusie Chrystusie, ze wszystkiem bezpieczeństwem bez przeszkody.
proclaiming the Kingdom of God and teaching the things concerning the Lord Jesus Christ, with all boldness, without hindrance.
