I Królewska 4
1 A tak król Salomon był królem nad wszystkim Izraelem.
And King Salomon was King ouer all Israel.
2 A teć są książęta, które miał: Azaryjasz, syn Sadoka kapłana.
And these were his princes, Azariah the sonne of Zadok the Priest,
3 Elichoref i Achija, synowie Sysy, byli pisarzami; Jozafat, syn Ahiluda, kanclerzem;
Elihoreph and Ahiah the sonnes of Shisha scribes, Iehoshaphat the sonne of Ahilud, the recorder,
4 A Banajas, syn Jojady, był hetmanem; Sadok zaś i Abijatar kapłanami.
And Benaiah the sonne of Iehoiada was ouer the hoste, and Zadok and Abiathar Priests,
5 A Azaryjasz, syn Natana, nad urzędnikami, a Zabud, syn Natana, był książęciem, przyjacielem królewskim.
And Azariah the sonne of Nathan was ouer the officers, and Zabud the sonne of Nathan Priest was the Kings friend,
6 Ahisar zaś był przełożony nad domem, a Adoniram, syn Abdy, nad wybranym ludem.
And Ahishar was ouer the houshold: and Adoniram the sonne of Abda was ouer the tribute.
7 Miał też Salomon dwanaście przełożonych nad wszystkim Izraelem, którzy dodawali żywności królowi i domowi jego. Każdy z nich przez jeden miesiąc w roku królowi żywności dodawał.
And Salomon had twelue officers ouer all Israel, which prouided vitailes for the King and his housholde: eche man had a moneth in the yeere to prouide vitailes.
8 A teć są imiona ich: Syn Hura na górze Efraim;
And these are their names: the sonne of Hur in mount Ephraim:
9 Syn Dekara w Makas, i w Salbim, i w Betsames, i w Elon i Bethanan;
The sonne of Dekar in Makaz, and in Shaalbim and Beth-shemesh, and Elon and Beth-hanan:
10 Syn Heseda w Arubot, który trzymał Socho i wszystkę ziemię Chefer;
The sonne of Hesed in Aruboth, to whom perteined Sochoh, and all the land of Hepher:
11 Syn Abinadaba, który trzymał wszystkie granice Dor, a Tafet, córkę Salomonową, miał za żonę.
The sonne of Abinadab in all the region of Dor, which had Taphath the daughter of Salomon to wife.
12 Baana, syn Ahiluda, który trzymał Tanach i Magieddo, i wszystko Betsan, które jest podle Sartany pod Jezreelem, od Betsan aż do Abelmehola, aż za Jekmaam.
Baana the sonne of Ahilud in Taanach, and Megiddo, and in all Beth-shean, which is by Zartanah beneath Izreel, from Beth-shean to Abelmeholah, eue til beyond ouer against Iokmeam:
13 Syn Gaber w Ramot Galaadskiem, który trzymał wsi Jaira, syna Manasesowego, które leżą w Galaad. Jemu też należała kraina Argob, która jest w Basan, sześćdziesiąt miast wielkich murowanych z zaworami miedzianemi.
The sonne of Geber in Ramoth Gilead, and his were the townes of Iair, the sonne of Manasseh, which are in Gilead, and vnder him was the region of Argob, which is in Bashan: threescore great cities with walles and barres of brasse.
14 Achinadab, syn Iddona, w Mahanaim.
Ahinadab the sonne of Iddo had to Mahanaim:
15 Achimaas w Neftalim, który też pojął Basematę, córkę Salomonową, za żonę.
Ahimaaz in Naphtali, and he tooke Basmath the daughter of Salomon to wife:
16 Baana, syn Husai, w Aser i w Alot.
Baanah the sonne of Hushai in Asher and in Aloth:
17 Jozafat, syn Paruacha, w Isaschar.
Iehoshaphat the sonne of Paruah in Issachar.
18 Semej, syn Eli, w Benjamin.
Shimei the sonne of Elah in Beniamin:
19 Gaber, syn Ury, w ziemi Galaad i w ziemi Sehona króla Amorejskiego, i Oga króla Basańskiego; a ten sam był rządcą onej ziemi.
Geber the sonne of Vri in the countrey of Gilead, the land of Sihon King of the Amorites, and of Og King of Bashan, and was officer alone in the land.
20 Tedy Juda i Izrael będąc niezliczeni jako piasek, który jest nad morzem w mnóstwie, jedli, i pili, i weselili się.
Iudah and Israel were many, as the sand of the sea in number, eating, drinking, and making merry.
21 A Salomon panował nad wszystkiemi królestwy od rzeki aż do ziemi Filistyńskiej, i aż do granicy Egipskiej. I przynosili dary, a służyli Salomonowi po wszystkie dni żywota jego.
And Salomon reigned ouer all kingdomes, from the Riuer vnto the lande of the Philistims, and vnto the border of Egypt, and they brought presents, and serued Salomon all the dayes of his life.
22 A tenci był rozchód Salomona na każdy dzień, trzydzieści korcy mąki białej, i sześćdziesiąt korcy innej mąki.
And Salomons vitailes for one day were thirtie measures of fine floure, and threescore measures of meale:
23 Dziesięć wołów karmnych, i dwadzieścia wołów pastewnych, i sto owiec, oprócz jeleni i sarn, i bawołów, i ptastwa karmnego.
Ten fat oxen, and twentie oxen of the pastures, and an hundreth sheepe, beside hartes, and buckes, and bugles, and fat foule.
24 Albowiem on panował wszędy z tej strony rzeki od Tasfa aż do Gazy nad wszystkimi królmi, którzy byli przed rzeką, a miał pokój ze wszystkich stron w około.
For he ruled in all the region on the other side of the Riuer, from Tiphsah euen vnto Azzah, ouer all the Kings on the other side the Riuer: and he had peace round about him on euery side.
25 I mieszkał Juda i Izrael bezpiecznie, każdy pod winną macicą swoją, i pod figą swoją, od Dan aż do Beerseba, po wszystkie dni Salomonowe.
And Iudah and Israel dwelt without feare, euery man vnder his vine, and vnder his fig tree, from Dan, euen to Beer-sheba, all the dayes of Salomon.
26 Miał też Salomon czterdzieści tysięcy koni na staniu do wozów swoich, a dwanaście tysięcy jezdnych.
And Salomon had fourtie thousande stalles of horses for his charets, and twelue thousand horsemen.
27 A tak podejmowali oni przełożeni króla Salomona, i wszystkie, którzy przychodzili do stołu króla Salomona, każdy miesiąca swego, nie dopuszczając, aby na czem schodzić miało.
And these officers prouided vitaile for king Salomon, and for all that came to King Salomons table, euery man his moneth, and they suffred to lacke nothing.
28 Jęczmień także, i plewy dla koni i mułów, zwozili na to miejsce, gdzie był król, każdy według tego, jako mu postanowiono.
Barley also and strawe for the horses and mules brought they vnto the place where the officers were, euery man according to his charge.
29 Nadto dał Bóg Salomonowi mądrość i roztropność bardzo wielką, a przestronność serca, jako piasek, który jest na brzegu morskim.
And God gaue Salomon wisdome and vnderstanding exceeding much, and a large heart, euen as the sand that is on the sea shore,
30 Albowiem większa była mądrość Salomonowa, niżli mądrość wszystkich narodów wschodnich, i niżli wszelka mądrość Egipczanów.
And Salomons wisdome excelled the wisedome of all the children of the East and all the wisedome of Egypt.
31 Owszem mędrszym był nad wszystkie ludzie, aż i nad Etana Ezrahytę, i nad Hemana, i Chalkola, i Darda, syny Maholowe; a był sławny u wszystkich narodów okolicznych.
For he was wiser then any man: yea, then were Ethan the Ezrahite, the Heman, then Chalcol, then Darda the sonnes of Mahol: and he was famous throughout all nations round about.
32 Nadto złożył trzy tysiące przypowieści, a pieśni jego było tysiąc i pięć.
And Salomon spake three thousand prouerbs: and his songs were a thousand and fiue.
33 Rozprawiał też o drzewach, począwszy od cedru, który jest na Libanie, aż do hizopu, który wyrasta z ściany. Mówił też o zwierzętach i o ptakach, i o gadzinach, i o rybach.
And he spake of trees, from the cedar tree that is in Lebanon, euen vnto the hyssope that springeth out of the wall: he spake also of beasts, and of foules, and of creeping thinges, and of fishes.
34 Przetoż przychodzili ze wszystkich narodów słuchać mądrości Salomonowej, i od wszystkich królów ziemi, którzy słyszeli o mądrości jego.
And there came of all people to heare the wisedome of Salomon, from all Kings of the earth, which had heard of his wisedome.
