< Warumi 2 >
1 Ganja gwangu, hashi gwenga gwankuwatoza wamonga? Gwenga nakamu hapeni gujiteteyi, ata handa gwenga gwagaa, toziya paguwatoza wamonga, shakapanu gwenga gutenda vitwatira viraa vilii vyawatenda womberi, su gulitoza gumweni.
Rena basa deꞌulakaꞌ mata-mataꞌ ra ena to? De mbei ma duꞌa mae, “Awi! Atahori naa ra deꞌulaka nara seli tebꞌe ena!” Mete ma ho duꞌa taꞌo naa ena, na, besa-bꞌesa o! Te ho o deꞌulaka ma onaꞌ naa boe. Naa de nda muꞌena totoꞌu-nonoet sa fo musulaꞌe ao ma sa, mae ho, seka. Mete ma mae, atahori laen ra deꞌulakaꞌ ma randaa hambu huku-dꞌokiꞌ, na, afiꞌ liliiꞌ, te, ho fua salaꞌ neu aom boe. Huu ho o tao salaꞌ onaꞌ naa boe.
2 Tuvimana kuwera utoza wa Mlungu kwa wantu yawatenda vitwatira gambira avi, ndo ugoloka panakaka.
Huu hai bubꞌuluꞌ mae, mete ma Lamatuaꞌ hukun atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra, na Ana naꞌetuꞌ dedꞌeat nara no ndoo-tetuꞌ.
3 Kumbiti gwenga ganja gwangu yaguwatoza wantu yawatenda vitwatira gambira yaguvitenda gwenga, hashi, gwenga gulihola kuwera hapeni gupati utoza wa Mlungu?
Do, taꞌo bee? Mbei ma duꞌa mae, “Atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra, randaa hambu huku-dꞌokiꞌ mia Lamatuaꞌ.” Tao-tao te ho tao deꞌulakaꞌ onaꞌ se boe. Te duꞌa mae, “Lamatuaꞌ huku-dꞌokin nda dai au sa.” Te huun saa?
4 Ama guzarawu lusungu lwakuwi lukulu, ustaimilivu wakuwi na uhepera wakuwi? Nakaka guvimana kuwera Mlungu ndo muheri, toziya yomberi kankujera kukulongoziya guleki vidoda vyagutenda.
Lamatualain natudꞌu rala malolen neu nggo. Ma Ana naꞌatataaꞌ soꞌal tatao-nonoꞌi mara. Te taꞌo bee de mete E mendiꞌ a mata seseriꞌ? Mbei ma nda muhine mae, Ana natudꞌu rala malolen neu nggo, fo lao hela sala-kilu mara, fo baliꞌ misiꞌ E.
5 Kumbiti gwenga gwana ukamala na ukayidi wa moyu, su gwankulinyawira azabu gumweni kwa lishaka lilii lya maya ga Mlungu na utoza wa uheri wakuwi haugubutulwi.
Te ho ia, langga fatu ma nda nau rena sa! Ma nda nau lao hela sala mara mbei sa boe! Dadꞌi no tataom ho huku-dꞌokim boe namabera. Te mete ma raefafoꞌ sambulalo, na, Lamatuaꞌ nae timba-tai basa atahori ra masodꞌa nara. Ma dei fo basa atahori rahine rae, Lamatuaꞌ nggero-furi atahori sala-kilu nara no ndoo-tetuꞌ. Leleꞌ naa, Ana hukun nggo beran seli, huu Ana nda simbo tatao-nonoꞌi mara sa.
6 Lishaka ali Mlungu hakamlipi kila muntu kugenderana na matendu gakuwi.
Masodꞌam taꞌo bee, na, Lamatuaꞌ o bala-bꞌae nggo taꞌo naa boe.
7 Wantu walii yawatenda gaherepa na kusakula ukwisa na ligoya lya Mlungu na kotu kuhowa, Mlungu hakawapanani ukomu wa mashaka goseri. (aiōnios )
Te attahori mana tao nakandooꞌ a dꞌala maloleꞌ ra, dei fo Ana fee se, masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda manaꞌetuꞌ sa. Sira mana simbo hadꞌa-hormat, nara maloleꞌ, ma rasodꞌa rakandoo ro E. (aiōnios )
8 Kumbiti wantu wamonga yawawera wabinafsi, yawalema vitwatira viheri na kutenda vitwatira vidoda, Mlungu hakawamiminiri maya gakuwi.
Te Lamatuaꞌ nda simbo atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra sa. Namanasa se seli, huu rahineꞌ a balabꞌan. Ara nda tao tungga dꞌala ndoo-tetuꞌ sa, te rahine akaꞌ taoꞌ a dꞌala deꞌulakaꞌ ra.
9 Hakuweri na ntabika pamuhera na utama kwa wantu woseri yawatenda vidoda. Haviwapati Wayawudi huti na shakapanu kwa wantu yawawera ndiri Wayawudi viraa.
Basa atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra, dei fo hambu sususaꞌ ma doidꞌosoꞌ. Mae atahori Yahudi do, nda Yahudi sa o, dei fo basa se hambu.
10 Kumbiti Mlungu hakawapanani ukwisa na ligoya na ponga kwa wantu woseri yawatenda maheri, kwa Wayawudi kwanja na viraa kwa wantu yawawera ndiri Wayawudi.
Te basa atahori mana tao dꞌala maloleꞌ ra, dei fo Lamatuaꞌ soꞌu nananaru se, ma fee se hadꞌa-hormat ma rasodꞌa no mole-dꞌame. Mae sira atahori Yahudi do, nda Yahudi sa o, basa se hambu.
11 Toziya Mlungu hakamtozi kila muntu teratera pota na kubagula.
Huu Lamatuaꞌ nda mete-mataꞌ sa na!
12 Wantu yawawera Wayawudi ndiri, walii yawahera Malagaliru ga Musa, womberi watenda vidoda na hawagamili pota na Lilagaliru. Wayawudi wawera na Lilagaliru, womberi watenda vidoda, su hawatozwi kwa Lilagaliru.
Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, dai basa atahori. Naa! Mete ma hambu atahori nda rahine Hohoro-lalaneꞌ naa sa, de tao salaꞌ, dei fo ana saranggaa mia Lamatualain. Ma mete ma hambu atahori bubꞌuluꞌ hohoro-lalaneꞌ naa ena, te ana tao salaꞌ, naa dei fo Lamatuaꞌ nggero-furi sala nara nendiꞌ hohoro-lalaneꞌ naa. Dei fo ara o saranggaa mia Lamatuaꞌ, huu ralena-langga neu Hohoro-lalanen.
13 Toziya ndiri yawapikanira Malagaliru kuwera ndo wamfiriziya Mlungu, kumbiti woseri yawagajimira Malagaliru ndo wamfiriziya Mlungu.
Mete ma mae malolole mo Lamatualain, nda akaꞌ renaꞌ a Hohoro-lalanen sa. Te atahori o musi tao tungga Eni Hohoro-lalanen, dei fo Ana feꞌe simbo se ena. Afiꞌ renaꞌ a!
14 Wantu yawawera Wayawudi ndiri wahera Malagaliru ga Musa, kumbiti womberi pawatenda vilii vyavilagalirwa Mumalagaliru ga Musa, su womberi wawera malagaliru gawu weni, ata womberi pawahera Malagaliru ga Musa.
Mae atahori nda Yahudi ra sa nda rahine Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen sosoan sa o, te mia sira e hambu ruma tao tungga Hohoro-lalaneꞌ naa boe. Huu rala nara mana rafadꞌe se, bee ndaa ma bee salaꞌ.
15 Mgenderanu gwawu gulanguziya kuwera Malagaliru galembwa mumyoyu mwawu. Myoyu yawu viraa ilanguziya kuwera shitwatila ashi ndo shanakaka, toziya maholu gawu mala zivuwa gawatoza na mala zimonga gawalolera.
No taꞌo naa, ara ratudꞌu rae, Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen nenesuraꞌ sia rala nara, onaꞌ abꞌas fo Lamatuaꞌ tenu sia rala nara. Rala nara mana timba-tai saa fo sira taoꞌ ra. Ma dudꞌuꞌa nara rafadꞌe baliꞌ se mete ma ara tao salaꞌ, ma rafadꞌe se mete ma ara tao tungga ndoon.
16 Su kulawirana na Shisoweru Shiwagira shanushibwera, ndo ntambu hayiweri mulishaka Mlungu pakatoza vitwatira vya ubada vya wantu kupitira Yesu Kristu.
De mete ma Lamatuaꞌ soꞌu Yesus Kristus dadꞌi mana nggero furi dedꞌeat, na, Ana nau paresaꞌ lutu-leloꞌ dꞌala-dꞌala maꞌafuniꞌ ra sia atahori rala nara. Au unori taꞌo naa, onaꞌ nenesuraꞌ sia Lamatuaꞌ Hara-lii Malolen.
17 Ntambu gaa kuusu gwenga? Gumweni gulishema Myawudi, gulitumbira Lilagaliru lya Musa na gulitumbira kuwera gwa Mlungu,
De hei atahori Yahudi re, taꞌo bee? Hei hiiꞌ a minanaru ao mara mae, hei mesaꞌ nggi toꞌu Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen fo Ana fee neu Baꞌi Musa, to? Hei o hii olaꞌ naeꞌ soꞌal hei netonggo-nendaam mo Lamatuaꞌ
18 gushimana shakafira Mlungu gutendi na gulifunditi Mulilagaliru kusyagula shitwatira shiheri.
Tebꞌe! hei mihine Lamatuaꞌ hihii-nanaun ena. Hei mihine bee maloleꞌ lenaꞌ. Hei mihine basa dalaꞌ ia ra ena, huu mesen ra ranori hei mia Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen ena.
19 Gwenga gwana unakaka kuwera gwa mlonguziya gwa lwisi na guwera ulangala kwa wantu woseri yawawera muluwindu,
Hei mimihere ao mara mae, hei bisa mitudꞌu dalaꞌ soaꞌ neu atahori nda mana ritaꞌ rae bee reu sa boe. Hei tao ao mara onaꞌ manggareloꞌ mana naronda neu basa atahori mana rasodꞌa sia maꞌahatuꞌ a.
20 guwera mfunda gwa wazyigizyigi na yawahera mahala. Gwana unakaka kuwera Mulilagaliru lya Musa gwana mfanu gwa mahala gakamilika.
Huu hei toꞌu Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, de duꞌa mae mihine basaꞌ e ena, ma toꞌu mala bꞌasa ndoo-tetuꞌ ra ena, to? Naa de hei duꞌa mae bisa minori atahori nggoaꞌ ma andikiꞌ nda mana rahine saa-saa sa boe.
21 Su gwenga guwafunda wamonga, iwera hashi gulifunda ndiri gumweni? Guwabwelera wamonga nawiwa, kumbiti gumweni gwiwa.
Dadꞌi au ae utane taꞌo ia: hei hiiꞌ a minori atahori feaꞌ ra, te taꞌo bee de nda nau minori saa sa boe?! Hei hiiꞌ a hene mimber, fo parenda mae, “Afiꞌ miminaꞌo.” Te taꞌo bee de hei miminaꞌo?!
22 Gulonga, “Namtenda uhumba,” kumbiti gumweni gwankutenda uhumba. Guvikalalira vinyagu, kumbiti gwenga gulitulira ulunda kwa kwiwa mnumba zya vinyagu.
Hei minori mae, “Afiꞌ hohongge.” Te taꞌo bee de hei hohongge?! Hei nda hii tebꞌe-tebꞌeꞌ sosonggo-tatangguꞌ ra sa, te taꞌo bee de hei miminaꞌo sudꞌiꞌ a saa mia ume sosonggoꞌ a?!
23 Gwenga gulitumbira gwana Lilagaliru lya Mlungu, kumbiti gumzarawu Mlungu kwa kugalema Malagaliru gakuwi.
Hei olaꞌ naeꞌ soꞌal Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, te taꞌo bee de milena-langga Hohoro-lalaneꞌ naa ra, ma miꞌimamaeꞌ Lamatuaꞌ taꞌo naa?!
24 Malembu Mananagala galembwa, “Toziya ya mwenga Wayawudi, wantu yawawera Wayawudi ndiri waligilanga litawu lya Mlungu.”
Te miaꞌ doon, nenesuraꞌ sia Lamatuaꞌ Susura Meu maren oi, “Huu hei atahori Yahudi ra deꞌulaka mara to? Naa de atahori feaꞌ ra akaꞌ raꞌamuti-raꞌamuu Lamatualain nara malolen.”
25 Handa pamulijimila Lilagaliru lya Musa, kwingiziwa jandu kwamwenga hakuweri na mana, kumbiti pamjimila ndiri Lilagaliru lya Musa mbaka memleki kwingira jandu.
Hei atahori Yahudi ra musi sunat tungga Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, to? Naa dadꞌi bukti oi, hei mana miꞌena hak simbo Lamatuaꞌ hehelu-fufulin. Te mete ma hei milena-langga neu Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, Lamatuaꞌ nda simbo nggi sa. Hei dadꞌi onaꞌ atahori nda Yahudi sa, ma onaꞌ atahori nda feꞌe nenesunat sa.
26 Handa muntu yakawera ndiri Myawudi, ndomweni kashemitwi kayingiziwitwi ndiri jandu, pakalijimira lyalifiruwa Mulilagaliru lya Musa, Mlungu hakamuholi kuwera kayingiziwa jandu.
Dꞌuꞌa matalolole! Huu mete ma atahori nda nenesunat sa, tao tungga Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, dei fo Lamatuaꞌ simbo e, onaꞌ atahori Yahudi nenesunat ena, to?
27 Wantu yawawera Wayawudi ndiri, hawakutozi gwenga Myawudi toziya gulilema Lilagaliru lya Musa, ata paguwera na malembu ga Lilagaliru lya Musa na gwingiziwa jandu, kumbiti womberi walijimira Lilagaliru lya Musa, ata pawawayingiziwitwi ndiri jandu.
De besa-bꞌesa, o! Te mete ma atahori nda Yahudi fo nda nenesunat sa, tao tungga Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, na ara ratudꞌu saa? Ara ratudꞌu hei sala mara rae, hei atahori Yahudi mana nenesunat ra, milena-langga Lamatuaꞌ Hohoro-lalanen, mae hei toꞌu Hohoro-lalaneꞌ naa ra eniꞌ a lele uluꞌ a.
28 Huti ndiri kila muntu yakawoneka kwa masu kuwera Muyawudi ndo Muyawudi gwanakaka, ama muntu hapeni kaweri Muyawudi gwanakaka toziya kingiziwa jandu.
Afiꞌ duꞌa mae, atahori mana dadꞌi baꞌi Abraham tititi-nonosin, ma nenesunat sia rou nara ena, na, naa mana tao e dadꞌi Lamatuaꞌ atahorin tebꞌe ena. Hokoꞌ!
29 Myawudi gwanakaka ndo ulii yakaweriti Myawudi mngati, ndomweni yakayingiziwa jandu mumoyu na ali ndo lihengu lya Rohu gwa Mlungu, ndo shitwatila ndiri sha malembu ga Lilagaliru. Muntu gwa ntambu ayi kapananitwi uzyumi, kulawa ndiri kwa wantu kumbiti kulawa kwa Mlungu.
Mana tebꞌe-tebꞌeꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ atahorin, naeni atahori mana maloleꞌ ro Lamatuaꞌ. Te sunat matetuꞌ a, mana tao atahori dadꞌi Lamatuaꞌ anan, nda bukti siaꞌ a rouꞌ sa, te bukti sia ralaꞌ fo Lamatuaꞌ Dula-dalen taoꞌ a. Lamatuaꞌ koa atahori mataꞌ naa ra, te atahori nda koa se sa.