امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

なんぢ明日のことを誇るなかれ そは一日の生ずるところの如何なるを知ざればなり

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

汝おのれの口をもて自ら讃むることなく人をして己を讃めしめよ 自己の口唇をもてせず 他人をして己をほめしめよ

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

石は重く沙は軽からず 然ど愚なる者の怒はこの二よりも重し

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

忿怒は猛く憤恨は烈し されど嫉妬の前には誰か立ことをを得ん

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

明白に譴むるに秘に愛するに愈る

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

愛する者の傷つくるは眞實よりし 敵の接吻するは偽詐よりするなり

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

飽るものは蜂の蜜をも踐つく されど饑たる者には苦き物さへもすべて甘し

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

その家を離れてさまよふ人は その巣を離れてさまよふ鳥のごとし

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

膏と香とは人の心をよろこばすなり 心よりして勸言を與ふる友の美しきもまた斯のごとし

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

なんぢの友と汝の父の友とを棄るなかれ なんぢ患難にあふ日に兄弟の家にいることなかれ 親しき隣は疏き兄弟に愈れり

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

わが子よ智慧を得てわが心を悦ばせよ 然ば我をそしる者に我こたふることを得ん

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

賢者は禍害を見てみづから避け 拙者はすすみて罰をうく

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

人の保證をなす者よりは先その衣をとれ 他人の保證をなす者をば固くとらへよ

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

晨はやく起て大聲にその鄰を祝すれば却て呪詛と見なされん

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

相爭ふ婦は雨ふる日に絶ずある雨漏のごとし

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

これを制ふるものは風をおさふるがごとく 右の手に膏をつかむがごとし

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

鐵は鐵をとぐ 斯のごとくその友の面を研なり

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

無花果の樹をまもる者はその果をくらふ 主を貴ぶものは譽を得

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

水に照せば面と面と相肖るがごとく 人の心は人の心に似たり

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

陰府と沈淪とは飽ことなく 人の目もまた飽ことなし (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

坩堝によりて銀をためし鑢によりて金をためし その讃らるる所によりて人をためす

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

なんぢ愚なる者を臼にいれ杵をもて麥と偕にこれを搗ともその愚は去らざるなり

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

なんぢの羊の情况をよく知り なんぢの群に心を留めよ

24

富は永く保つものにあらず いかで位は世々にたもたん

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

艸枯れ苗いで山の蔬菜あつめらる

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

羔羊はなんぢの衣服を出し 牝羊は田圃を買ふ價となり

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

牝羊の乳はおほくして汝となんぢの家人の糧となり汝の女をやしなふにたる