< امثال 17 >

خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد. 1
Más vale un bocado de pan seco en paz, que una casa llena de carne de víctimas con discordia.
بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد. 2
Un siervo prudente se hace señor de un hijo desvergonzado, y repartirá la herencia en medio de los hermanos.
طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا. 3
El crisol prueba la plata, la hornaza el oro, mas los corazones los prueba Yahvé.
آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو. 4
El malvado está atento a labios que infaman; el mentiroso da oídos a la lengua maligna.
مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند. 5
Quien escarnece al pobre insulta a su Hacedor; y el que se alegra del mal no quedará impune.
تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان. 6
Corona de los ancianos son los hijos de los hijos, y gloria de los hijos, sus padres.
شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد. 7
Al necio no le esta bien el lenguaje sentencioso, ¡cuánto menos al príncipe una lengua mentirosa!
رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد. 8
Piedra preciosa es la dádiva a los ojos del que la recibe, a cualquier parte que se vuelva tiene éxito.
کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد. 9
Quien cubre una falta, conquista amistad; quien la propala, desune a los amigos.
یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان. 10
Da más resultado la reprensión en un sensato, que cien azotes en un necio.
بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت. 11
El malo no busca más que revueltas; pero le será enviado un cruel mensaje.
روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است. 12
Mejor es dar con una osa que perdió sus cachorros, que con un loco en su locura.
اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد. 13
Quien devuelve mal por bien, no verá su casa libre de desventura.
شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود. 14
Comenzar un pleito es dar suelta a las aguas; retírate antes que recrudezca la querella.
خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است. 15
Quien absuelve a un reo, y quien condena a un justo, ambos son abominables ante Yahvé.
صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست. 16
¿De qué sirve en manos del insensato la plata? ¿Podrá acaso comprar sabiduría, ya que no posee entendimiento?
دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است. 17
Un amigo ama en todo tiempo, es un hermano nacido para tiempos adversos.
فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود. 18
Hombre falto de juicio es quien estrecha la mano, y sale por fiador de otros.
شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد. 19
Quien busca riñas ama el pecado; el que alza su puerta marcha hacia la ruina.
شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید. 20
El corazón perverso no halla dicha, y la lengua dolosa se acarrea calamidad.
فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد. 21
Quien engendra a un necio para pesar suyo será; no tendrá alegría el que lo engendró.
شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند. 22
El corazón alegre es una excelente medicina; mas un espíritu abatido reseca los huesos.
آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود. 23
El impío acepta regalos ocultamente, para torcer los caminos de la justicia.
هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد. 24
Ante el rostro del sensato está la sabiduría, pero los ojos del necio vagan hasta el cabo del mundo.
پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است. 25
El hijo necio es la aflicción de su padre, y la amargura de la que le dio a luz.
مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است. 26
No es bueno castigar al justo, ni condenar a príncipes por su rectitud.
شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است. 27
Ahorra sus palabras quien posee la sabiduría, y es de ánimo reservado el que tiene inteligencia.
آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند. 28
Aun el necio, si calla, es reputado por sabio, y por inteligente, si cierra sus labios.

< امثال 17 >