امثال 22
| نیک نامی از کثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر. | ۱ 1 |
A [good] name is rather to be chosen than great riches, [and] loving favour rather than silver and gold.
| دولتمند و فقیر با هم ملاقات می‌کنند، آفریننده هر دوی ایشان خداوند است. | ۲ 2 |
The rich and the poor meet together: the LORD is the maker of them all.
| مرد زیرک، بلا را می‌بیند و خویشتن رامخفی می‌سازد و جاهلان می‌گذرند و در عقوبت گرفتار می‌شوند. | ۳ 3 |
A prudent man seeth the evil, and hideth himself: but the simple pass on, and suffer for it.
| جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال وحیات‌است. | ۴ 4 |
The reward of humility [and] the fear of the LORD [is] riches, and honour, and life.
| خارها و دامها در راه کجروان است، اما هرکه جان خود را نگاه دارد از آنها دور می‌شود. | ۵ 5 |
Thorns [and] snares are in the way of the froward: he that keepeth his soul shall be far from them.
| طفل را در راهی که باید برود تربیت نما، وچون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید. | ۶ 6 |
Train up a child in the way he should go, and even when he is old he will not depart from it.
| توانگر بر فقیر تسلط دارد، و مدیون غلام طلب کار می‌باشد. | ۷ 7 |
The rich ruleth over the poor, and the borrower is servant to the lender.
| هرکه ظلم بکارد بلا خواهد دروید، وعصای غضبش زایل خواهد شد. | ۸ 8 |
He that soweth iniquity shall reap calamity: and the rod of his wrath shall fail.
| شخصی که نظر او باز باشد مبارک خواهدبود، زیرا که از نان خود به فقرا می‌دهد. | ۹ 9 |
He that hath a bountiful eye shall be blessed; for he giveth of his bread to the poor.
| استهزاکننده را دور نما و نزاع رفع خواهدشد، و مجادله و خجالت ساکت خواهد گردید. | ۱۰ 10 |
Cast out the scorner, and contention shall go out; yea, strife and ignominy shall cease.
| هرکه طهارت دل را دوست دارد، و لبهای ظریف دارد پادشاه دوست او می‌باشد. | ۱۱ 11 |
He that loveth pureness of heart, [for] the grace of his lips the king shall be his friend.
| چشمان خداوند معرفت را نگاه می‌دارد وسخنان خیانتکاران را باطل می‌سازد. | ۱۲ 12 |
The eyes of the LORD preserve [him that hath] knowledge, but he overthroweth the words of the treacherous man.
| مرد کاهل می‌گوید شیر بیرون است، و درکوچه‌ها کشته می‌شوم. | ۱۳ 13 |
The sluggard saith, There is a lion without: I shall be murdered in the streets.
| دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هرکه مغضوب خداوند باشد در آن خواهد افتاد. | ۱۴ 14 |
The mouth of strange women is a deep pit: he that is abhorred of the LORD shall fall therein.
| حماقت در دل طفل بسته شده است، اماچوب تادیب آن را از او دور خواهد کرد. | ۱۵ 15 |
Foolishness is bound up in the heart of a child; [but] the rod of correction shall drive it far from him.
| هرکه بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هرکه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد. | ۱۶ 16 |
He that oppresseth the poor to increase his [gain, and] he that giveth to the rich, [cometh] only to want.
| گوش خود را فرا داشته، کلام حکما رابشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان، | ۱۷ 17 |
Incline thine ear, and hear the words of the wise, and apply thine heart unto my knowledge.
| زیرا پسندیده است که آنها را در دل خودنگاه داری، و بر لبهایت جمیع ثابت ماند، | ۱۸ 18 |
For it is a pleasant thing if thou keep them within thee, if they be established together upon thy lips.
| تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو راتعلیم دادم، | ۱۹ 19 |
That thy trust may be in the LORD, I have made [them] known to thee this day, even to thee.
| آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت، | ۲۰ 20 |
Have not I written unto thee excellent things of counsels and knowledge;
| تا قانون کلام راستی را اعلام نمایم، و توکلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟ | ۲۱ 21 |
To make thee know the certainty of the words of truth, that thou mayest carry back words of truth to them that send thee?
| فقیر را از آن جهت که ذلیل است تاراج منما، و مسکین را در دربار، ستم مرسان، | ۲۲ 22 |
Rob not the poor, because he is poor, neither oppress the afflicted in the gate:
| زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهدنمود، و جان تاراج کنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد. | ۲۳ 23 |
For the LORD will plead their cause, and despoil of life those that despoil them.
| با مرد تندخو معاشرت مکن، و با شخص کج خلق همراه مباش، | ۲۴ 24 |
Make no friendship with a man that is given to anger; and with a wrathful man thou shalt not go:
| مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی. | ۲۵ 25 |
Lest thou learn his ways, and get a snare to thy soul.
| از‌جمله آنانی که دست می‌دهند مباش و نه از آنانی که برای قرضها ضامن می‌شوند. | ۲۶ 26 |
Be thou not one of them that strike hands, [or] of them that are sureties for debts:
| اگر چیزی نداری که ادا نمایی پس چرابستر تو را از زیرت بردارد. | ۲۷ 27 |
If thou hast not wherewith to pay, why should he take away thy bed from under thee?
| حد قدیمی را که پدرانت قرار داده اندمنتقل مساز. | ۲۸ 28 |
Remove not the ancient landmark, which thy fathers have set.
| آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد. | ۲۹ 29 |
Seest thou a man diligent in his business? he shall stand before kings; he shall not stand before mean men.
